واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: تعزیه و شبیه خوانی تعزیه، هنری آیینی که نیاز به حمایت دارد - عارف اسماعیل زاده گیوی* اردبیل - ایرنا - تغزیه و شبیه خوانی نوعی مراسم عزاداری قدیمی در استان اردبیل است که با روشی ویژه اجرا شده و می تواند تاثیرگذاری خوبی بر بینندگان و شنوندگان داشته باشد.

به گزارش ایرنا ، در این نوع عزاداری درک و فهم انسان ها از حماسه کربلا با مشاهده جلوه های عملی روایت و ویژگی های خاص حاکم بر تعزیه افزوده می شود.
به نظر می رسد تعزیه و شبیه خوانی یکی از روش های انتقال واقعه عاشورا باشد که در بین نسل های گذشته نیز رواج داشته است.
تعزیه و شبیه خوانی که در آن افراد به نقش های مختلف درآمده و واقعه ای را به صحنه در می آورند که در ادبیات ایران نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
به عقیده کارشناسان ، این شیوه نمایشی در حقیقت شکل تکامل یافته مراسم سوگواری شهدای دشت کربلا و سید سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) است که از زمان وقوع این رخداد در سال 61 هجری قمری توسط مردم و شیفتگان واقعی خاندان عصمت و طهارت (س) و با هدف زنده نگهداشتن پیام های این نهضت آغاز شد و در سیر تاریخی خود
به شکلی از اجرا رسید که اکنون از آن به نام تعزیه و شبیه خوانی یاد می شود.
به عقیده کارشناسان دینی ، شبیه خوانی به دلیل ارتباط عمیقی که با ادبیات و شعر دارد معمولا با اجرای افرادی خبره در شعرخوانی و نمایشگری اجرا می شود زیرا اشعار در این هنر اعتقادی نقش مهم و اثرگذار دارد و این اجراها سبب تقویت ارزش های مذهبی ، معنوی ، نوع دوستی و دوستی در کنار اجرای سنت های کهن ، فرهنگ ملی و اسطوره ای ایران می شود.
در زمینه سابقه تعزیه و شبیه خوانی مستدل ترین تعبیر در راستای پیدایش تعزیه در کنار پذیرش شباهت های این آیین با نمایش واره های سوگ و سوز در ایران باستان ، گواه بر این ادعا باشد که تعزیه در حقیقت شکل تکامل یافته مراسم عزاداری مسلمانان و به ویژه شیعیان سده های نخستین اسلام است که برای شهدای واقعه عاشورا صورت گرفته است.
ورود امام حسین (ع) و یارانش به میدان نبرد ، اقامه نماز صبح عاشورا ، مجالس حضرت علی اکبر (ع) ، حضرت قاسم (ع) ، به میدان رفتن و شهادت برادران حضرت ابوالفضل (ع) و اذن جهاد خواستن طفلان حضرت زینب (س) و شهادتشان از جمله بخش های این نمایش آیینی است.
قسمت آخر تعزیه و شبیه خوانی نیز صحنه به میدان رفتن امام حسین (ع) است که بعد از وداع با اهل بیت عازم میدان شده و بعد از رجز خوانی شروع به جنگ می نماید و بعد از مدتی نبرد در قتلگاه حضرت زینب (س) سراغ برادر می آید.
در آیین تعزیه و شبیه خوانی لباس های سبز و قرمز نمادی از حق و باطل هستند که به خوبی دوست و دشمن را نشان می دهد.
تاثیر گذاری عاطفی و روحیه ضد ظلم که در پی دیدن نمایش های تعزیه در افراد ایجاد می شود از نقاط قوت و مثبت این نوع نمایش مذهبی است.
تعزیه نمایش جهان بینی و توقعات انسان هایی پاک است که در شرایط استبدادی مطلق در مقابل ظلم و جور ایستادگی می کنند.هنر تعزیه در طول زمان تغییراتی را به خود دیده اما هنوز هم در ردیف اصیل ترین و پرسابقه ترین هنرهای ایرانی و اسلامی مردمان ایران است و در استان های مختلف ایران به ویژه در استان اردبیل در ماه محرم برگزار می شود.
نکته ای که قابل تامل است اینکه در حال حاضر تعزیه و شبیه خوانی در حال حذف شدن و به طرف حاشیه رفتن است و اگر این گونه باشد نمی توان در آینده به جوانان و نسل تشنه دانستن درباره فرهنگ خودی چیزی عرضه کرد و حساسیت جوانان را نسبت به این هنر مقدس بر انگیخت.
تعزیه و شبیه خوانی حاصل جامعه دینی و سنتی ایرانی است که به وسیله آن حماسه های دینی و مذهبی روایت می شود و شکی نیست روایت و بازنمایی این حماسه ها به ویژه قیام عاشورا از طریق تعزیه و شبیه نقش برجسته ای در فرهنگ ، ادب و هنر عامه و روان جمعی مردم داشته و خواهد داشت.
برگزاری آیین تعزیه و شبیه خوانی به علت این که به صورت زنده برگزار می شود باعث تداعی شدن واقعه عاشورا در ذهن مخاطبانش می شود و علاوه بر این به ترویج فرهنگ عاشورایی کمک بسیاری می کند و اثرات تربیتی مناسبی نیز برای کودکان و نوجوانان بر جای می گذارد.
تعزیه و شبیه خوانی نمایش برآمده از عمق باورهای دینی و اعتقادات دینی انسان هایی متدین و مومن است که نهضت عاشور را برای ابد در اذهان و دل های پاک شیفتگان حسینی ماندگار خواهد کرد.
خبرنگار ایرنا
7123/594/530
14/08/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 60]