محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1832972818
زراعت چوب راهکاری برای جلوگیری از تخریب جنگل
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: زراعت چوب راهکاری برای جلوگیری از تخریب جنگل نوشهر - ایرنا - برداشت بی رویه از جنگل ها و نابودی محیط زیست، امروز زراعت چوب را به یک گزینه مطمئن و جایگزین برای تامین این محصول تبدیل کرده است.
جنگل های هیرکانی در شمال ایران منبع اصلی تامین بخشی از چوب مورد نیاز صنایع کشور هستند؛ این جنگل ها 1.9 میلیون هکتار وسعت دارند و سالانه در حدود 600 هزار متر مکعب چوب از آن برداشت می شود.
با این حال سالانه از زراعت چوب در ایران 2.5 میلیون متر مکعب چوب معادل 58 درصد چوب مصرفی در کشور به دست می آید که از این میزان حدود 90 درصد به صنوبرکاری اختصاص دارد.
استان گیلان فعال ترین استان کشور در صنوبرکاری است که با کاشت صنوبر در 62 هزار هکتار از اراضی این استان سالانه حدود 410 هزار مترمکعب چوب از آن برداشت می شود.
فرهنگ کاشت صنوبر در استان گیلان به قدری گسترش دارد که اغلب مردم در صورت داشتن زمین خالی، در آن صنوبر می کارند ولی در استان های دیگر، حتی استان های واقع در رشته کوه زاگرس که زمینه کاشت صنوبر در آنها مساعد است، این درخت زیاد کاشته نمی شود.
سیداحمد مولایی کشاورز صنوبر کار گیلانی تقویت صنوبرکاری را یکی از راه های مهم برای استفاده از زمین های بی بهره، غیرکشاورزی و بدون استفاده معرفی می کند.
وی تاکید دارد که اگر به بحث زراعت چوب توجه کافی نداشته باشیم، در آینده با کمبود مواد سلولزی مواجه خواهیم شد و از این رو برای حفظ اکوسیستم مناطق مختلف کشور نیازمند توسعه درختکاری هستیم.
مولایی گفت: صنوبر کاری با وجود فواید بسیار و تولید اکسیژن فراوان با وجود نیاز آبی کم، می تواند در زمینه اشتغال جوانان و کاهش واردات چوب نیز موثر باشد.
صنوبرکار گیلانی تاکید دارد که درآمد حاصل از صنوبر کاری بالاتر از کاشت درختان جنگلی است و میانگین برداشت چوب در پنج سال در هر هکتار بین 20 تا 25 متر مکعب است که 15 میلیون تومان ارزش اقتصادی دارد.
عضو مجمع عمومی کمیسیون ملی صنوبر کشور هزینه اولیه سالانه نگهداری هر هکتار از صنوبر کاری را یک میلیون تومان عنوان کرد و افزود: این میزان هزینه در سال های آینده به 300هزار تومان کاهش می یابد که در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی هزینه صنوبر کاری بسیار اندک است.
* صنوبرکاری، راهی برای استفاده از زمین های خالی
در بیشتر درختان، ده ها سال زمان لازم است تا به مرحله برداشت چوب برسند که در مقایسه با متوسط عمر انسان، زمانی طولانی محسوب می شود.
برای همین از دیرباز بشر به استفاده از گونه ها و روش هایی روی آورد که دوره برداشت را کوتاه تر کند و صنوبر یکی از مهم ترین گونه ها برای تحقق این هدف است.
صنوبر دلتوئیدس با نام علمی پوپولوس دلتوئیدس (Populus deltoides) درختی است از تیره بید (Salicaceae) که گونه ای جنگلی محسوب نمی شود ولی به دلیل رشد سریع و چوب مناسب، به فراوانی در مناطق مختلف ایران کاشته شده است.
این گونه درختی به دلیل سازگاری زیاد و رشد سریع، برای رفع نیاز چوبی کشور مناسب است.
با گسترش صنوبرکاری، نه تنها از واردات چوب که در سال 1392 در حدود یک میلیون و 261 هزار متر مکعب به ارزش 515 میلیون دلار بود، بی نیاز می شویم، بلکه می توان در ردیف صادرکنندگان چوب نیز قرار گرفت.
همچنین صنوبرکاری باعث افزایش درآمد روستاییان و اشتغال زایی و استفاده بهینه از زمین های خالی می شود.
رییس گروه تولیدات دفتر بهره برداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به وجود صنایع تبدیل اولیه و ثانویه چوب و تامین نشدن نیاز چوبی کشور، واضح است که نمی توان تمام چوب کشور را از جنگل های شمال که تنها منبع تامین کننده چوب ایران است، تامین کرد.
"غلامرضا هادی زاده" افزود: تراکم بالای کارخانه های صنایع چوب در شمال که متاثر از وجود جنگل های هیرکانی است، توقع تامین چوب را برای این کارخانه ها به دنبال دارد.
وی اظهار داشت: این نیاز باعث شده برخی از کشاورزان و حتی سازمان جنگل ها و مراتع، در اراضی جلگه ای شمال، گونه های تُند رشد همچون صنوبر بکارند اما این اقدام، خودجوش و محدود بوده است.
این کارشناس ارشد جنگل تاکید کرد: با توجه به افزایش جمعیت کشور و نیاز بیشتر مردم به چوب، کاشت گونه های تند رشد مثل صنوبر و یا گونه های چند منظوره مثل اوکالیپتوس و حتی گونه های میوه ده مانند فندق توصیه می شود.
وی افزود: حتی گونه هایی نظیر اقاقیا که به منظور تولید گل برای زنبورداری و یا زیباسازی فضای شهری و روستایی کاشته می شوند نیز در نهایت به تولید چوب می انجامد.
هادی زاده بیان کرد: اگر برای کاشت این گونه های متنوع فرهنگ سازی شود، می توان در مناطقی همچون حاشیه جاده های شهری، فضاهای سبز و بوستان ها، حاشیه جاده های بین شهری، حاشیه رودخانه ها و روستاها شاهد کاشت این درختان بود.
وی ادامه داد: با شناسایی میزان حاصلخیزی خاک در اراضی کشاورزی متصل به جنگل، اختصاص اراضی با حاصلخیزی کم یا کم بازده به کاشت گونه های جنگلی برای تقویت خاک جنگلی و همچنین جلوگیری از تخریب فیزیکی و شیمیایی خاک، می توان از اراضی موجود بهتر استفاده کرد.
به گفته رییس گروه تولیدات دفتر بهره برداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور، اراضی آبگیر و بدون استفاده نیز از دیگر مناطق مناسب صنوبرکاری به شمار می روند.
هادی زاده تصریح کرد: "دارْکشت وَرْزی" (Agroforestry) یا بردن درخت به حاشیه و لابه لای اراضی کشاورزی و خانه های روستایی و یا تلفیق درخت با کشاورزی و باغبانی از دیگر ظرفیت های موجود برای توسعه زراعت چوب است.
وی افزود: دولت نیز باید در زمینه سرمایه گذاری اولیه، ارایه امکانات و ضمانت خرید آنها و ایجاد انگیزه مالی میان کشاورزان مشارکت داشته باشد.
هادی زاده ایجاد انگیزه تولید و صادرات چوب به ویژه در استان های مرزی را ضروری دانست و این اقدامات، علاوه بر ایجاد اشتغال، توانایی تامین چوب را در کشور بالا می برد زیرا برآوردن نیاز چوبی کشور از درختان جنگل های هیرکانی امکان پذیر نیست.
این کارشناس جنگل به محدودیت های موجود در این زمینه اشاره کرد و گفت: سیاست های نادرست، ضعف قوانین، تعارض بین بخش کشاورزی و جنگل داری، توجه افزون تر سیاستمداران به بخش کشاورزی در مقایسه با جنگل از جمله این مشکلات است.
به گفته وی، وجود کالاهای جانشین و ارزان تر از چوب، تامین نشدن آب مورد نیاز زراعت چوب به ویژه در استان های کم آب از شاخص ترین مشکلاتی که در زمینه زراعت چوب وجود دارد.
هادی زاده اظهار داشت: با وجود این مشکلات، گسترش زراعت چوب و صنوبرکاری غیر ممکن نیست و در صورت برنامه ریزی بلند مدت و کوتاه مدت، سطوح بسیار زیادی از شهرها و روستاها و بوستان ها و اراضی دیم و آبی به زیر کشت درختان خواهد رفت.
به گفته وی، ایجاد قطب های گردشگری با رواج گردشگری کشاورزی (Agritourism) به خصوص در روستاها، کاهش مهاجرت از روستا به شهر و از همه مهمتر پرداختن به مدیریت بر پایه "جنگل داری" در جنگل های شمال به جای فشار به آن فقط برای تولید چوب، از دیگر فواید صنوبرکاری است.
* پس اندازی برای فردا
بعضی از گونه های صنوبر، نظیر تبریزی (Populus nigra var. Pyramidalis) از گذشته های دور در ایران کشت می شد ولی اغلبِ گونه های متداول فعلی که با هدف تولید چوب در کوتاه مدت کاشته می شوند، ارقام اصلاح شده و وارداتی هستند.
پیشرفت علم و فناوری و افزایش معلومات آدمی درباره ژنتیک و روش های تکثیر درختان، توانایی وی را برای به دست آوردن زیرگونه ها و نژادهای هر چه مطلوب تر زیاد کرد به نحوی که هم اکنون ده ها و بلکه صدها رقم از درخت صنوبر در دنیا وجود دارد.
دوره برداشت صنوبر، یک دهم درختان جنگلی و میزان چوب تولیدی آن در حدود پنج برابر درختان جنگلی است و برگ آن نیز خوراک مناسبی برای دام است. به این مزایای این نوع چوب باید کاربرد گسترده در صنعت کاغذسازی را نیز افزود.
یک پژوهشگر جنگل در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: بیشتر صنوبرهای دلتوئیدس ایران از حدود 50 سال قبل از ایتالیا وارد شدند؛ هر چند در آن زمان شایع کرده بودند این درختان از سرزمین های اشغالی آمده اند.
"یوسف گرجی بحری" تاکید کرد: در اغلب مناطق ایران بجز نواحی خشک، بیابانی و گرم و به طور کلی هر جا که آبرُفت و امکان کشت دیم وجود دارد، بهترین گزینه برای صنوبرکاری است.
گرجی بحری اظهار داشت: صنوبر دلتوئیدس برای شمال کشور گزینه خوبی است ولی نباید در داخل شهرها کاشته شود زیرا سرعت رشد آن بالا است و ریشه های سطحی این درخت، پیاده رو را می ترکاند.
همچنین دانه های رسیده صنوبر در پوششی از الیاف سلولزی قرار دارد که باعث ایجاد حساسیت در مردم می شود، ضمن آن که احتمال بادافتادگی آن نیز زیاد است.
این پژوهشگر جنگل تاکید کرد: می توانیم در مناطق جلگه ای شمال که در اختیار سازمان جنگل ها و مراتع است و امکان زراعت چوب دارد، صنوبر بکاریم و یا این که دولت با مالکانی که آمادگی تولید چوب دارند، قرارداد همکاری منعقد کند.
گرجی بحری با بیان این که درخت توسکا در آب راکد و جاری هم رشد می کند ولی صنوبر خاک سنگین و رسی و آب راکد را نمی پسندد، بیان کرد: برای صنوبر، خاک هوازده نیمه سبک و سطح سفره آب پایین تر از یک متر خوب است.
این جنگل شناس ادامه داد: ریشه دوانی درخت صنوبر سطحی است و نمی توان آن را در زمین آب دار کاشت.
بسیاری از مردم شمال کشور به طور طبیعی و به تشخیص خود صنوبر می کارند که نمونه آن را می توان در حوزه شرکت چوب و کاغذ مازندران در ساری نام برد.
به طور معمول درختان جنگل های شمال با واحد متر مکعب فروخته می شود ولی به گفته گرجی بحری، چوب صنوبر را وزنی می فروشند و قیمت هر تن از چوب صنوبر در حدود 200 هزار تومان است.
به گفته کارشناسان، چوب درخت صنوبر سبک است و الیاف کمابیش بلندی دارد و برای تهیه تیر و کارهای نجاری و لایی در "تخته سه لایی" و کبریت سازی و کاغذسازی مصرف می شود؛ همچنین در احداث بادشکن در باغ های شمال کشور و سایر مناطق کاربرد دارد.
کشت صنوبر در مزارع و روستاها مانند صندوق پس اندازی است که هر چند سال یک بار، کشاورز می تواند از آن بهره برداری و مشکلات مالی خود را رفع کند.
* اعطای تسهیلات کم بهره به صنوبرکاران
یک کارشناس ارشد جنگل داری نیز به خبرنگار ایرنا گفت: امروزه باوجود پیشرفت علوم جنگل شناسی و جنگل داری و مشخص شدن ارزش های متنوع این نعمت الهی، هنوز اغلب نیاز بشر به مصنوعات سلولزی از جنگل تامین می شود.
"ایمان تیری مشهدسر" افزود: در چنین شرایطی استفاده از گونه های درختی تند رشد برای تامین نیاز سلولزی بارزتر می شود زیرا با توجه به نظر منفی کارشناسان درباره ایجاد جنگل تک کشت، زراعت چوب اهمیت یافته است.
وی گفت: با توجه به شرایط اقلیمی کشور، سازمان جنگل ها و مراتع از زراعت ارقام مختلف صنوبر و اوکالیپتوس حمایت می کند.
این کارشناس ارشد جنگل داری تاکید کرد: اهمیت صنوبرکاری زمانی روشن تر می شود که بدانیم از هر هکتار جنگل، سالانه می توان به طور میانگین 7.5 متر مکعب چوب برداشت کرد اما در هر هکتار صنوبر، این میزان تا 25 متر مکعب و در زمین های پُربازده تا 30 متر مکعب نیز می رسد.
دولت برای ترغیب کشاورزان به صنوبرکاری به ازای هر هکتار تا 100 میلیون ریال تسهیلات کم بهره می دهد اما به گفته تیری، این رقم با توجه به هزینه های زیاد به خصوص در بخش های چاله کنی و کاشت نهال و همچنین محصور کردن عرصه برای جلوگیری از ورود دام و استفاده از برگ خوش خوراکِ صنوبر، این مبلغ ناکافی است.
این کارشناس ارشد جنگل داری یادآور شد: از چند سال پیش دیگر به زمین های کمتر از پنج هزار متر مربع چنین وام هایی تعلق نمی گیرد که با توجه به سطوح کوچک زمین در اغلب مناطق شمال کشور، به ویژه در نواحی مرکزی و غربی استان مازندران، این اقدام منطقی به نظر نمی رسد.
تیری مشهدسر افزود: در عرصه های صنوبرکاری بهترین فاصله کاشت، چهار در پنج متر است که در این حالت گیاه به بهترین رشد ارتفاعی و قطری خود می رسد.
وی بیان کرد: اگر بنا باشد در زمین کشاورزی، صنوبرکاری انجام شود، در صورتی که زمین مورد نظر شالیزار یا دارای خاک نامناسب و کوبیده باشد، بهتر است قبل از چاله کنی و کاشت صنوبر، دست کم دوبار با وزنه شخم عمیق زده شود تا در نتیجه نهال ها بهتر رشد کنند.
تیری مشهدسر اظهار داشت: در زمین های بادخیز بهتر است برای جلوگیری از زخمی شدن نهال ها و همچنین کاهش پیچش ساقه نهال ها از قیّم استفاده کرد.
وی گفت: در زمین های پرآب و هیدرومورفیک (Hydromorphic)، توسکا و اوکالیپتوس برای زراعت چوب مناسب تر از صنوبر هستند و در صورت استفاده از صنوبر، باید زمین را زهکشی کرد.
این کارشناس ارشد جنگل داری تاکید دارد: در صنوبرکاری، کوددهی از مسایل مهم است و استفاده از کود آلی، به خصوص کود گاوی به ازای هر هکتار 20 تا 40 تن و یا کود کامل برای رشد مطلوب نهال های صنوبر توصیه می شود.
تیری مشهدسر تاکید کرد: تا زمانی که تاج درختان بسته نشده است، می توان از گیاهان تیره نیام داران (Leguminosae) که ارزش اقتصادی نیز دارند استفاده کرد که هم رشد گیاه را بهتر می کند و هم با توجه به انتظار چند ساله برای فروش محصول، درآمدی نصیب صنوبرکار می شود.
وی ادامه داد: عملیات پرورشی نظیر هرس کردن، از پایین به بالای درخت و بعد از سه یا چهار سالگی انجام می شود و زمان برداشت صنوبر بین 10 تا 12 سال است که در عرصه هایی با خاک مناسب، به هفت سال نیز می رسد.
تیری مشهدسر توصیه کرد، بهتر است گونه های تُند رشد دیگر مانند توسکا حداقل در شمال کشور جزو گونه های مورد حمایت دولت در زراعت چوب باشد زیرا مطالعات علمی نشان می دهد میزان تولید چوب کاشت آمیخته صنوبر با گونه توسکا به نسبت تولید چوب تک کشتی آن بیشتر است.
متخصصان جنگل معتقدند با وجود زمین و اقلیم مناسب در شمال کشور برای گسترش صنوبرکاری، به دلیل وجود جنگل طبیعی و همچنین شهرها و روستاهای فراوان، گسترش کاشت صنوبر باید با دقت و تمرکز بر زمین های خالی انجام شود.
گزارش از: شهاب رویانیان
7517/1535/608/ 2025
17/06/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 37]
-
اقتصادی
پربازدیدترینها