محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829911985
گسترش زراعت چوب راهی برای کاهش برداشت چوب از جنگل
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: گسترش زراعت چوب راهی برای کاهش برداشت چوب از جنگل نوشهر ـ ایرنا ـ چوب، یکی از ملزومات پرکاربرد در زندگی انسان به شمار می رود و منبع اصلی تأمین آن هم جنگل است، اما با توجه به برداشت بی رویه و نابودی روزافزون جنگل ها درکشورما، یکی از بهترین ومطمئن ترین راه ها برای فراهم کردن چوب مورد نیاز، گسترش زراعت چوب است.
به گزارش ایرنا، سالانه از زراعت چوب که در حدود 90 درصد آن اختصاص به صنوبرکاری دارد، 5/2 میلیون متر مکعب چوب در کشور به دست می آید که معادل 58 درصد چوب مصرفی کشور است.
فعال ترین استان کشور در صنوبرکاری استان گیلان است و در آن 62 هزار هکتار صنوبرکاری می شود که برداشت چوب سالانه آن نیز در حدود 410 هزار متر مکعب برآورد می شود.
فرهنگ کاشت صنوبر در استان گیلان به قدری گسترش دارد که اغلبِ مردم در صورت داشتن زمین خالی، در آن صنوبر می کارند ولی در استان های دیگر، حتی استان های واقع در رشته کوه زاگرس که زمینه کاشت صنوبر در آنها مساعد است، این درخت زیاد کاشته نمی شود.
" سید احمد مولایی " کشاورز صنوبر کار گیلانی تقویت صنوبرکاری را یکی از راه های مهم استفاده از زمین های بی بهره، غیرکشاورزی و بلااستفاده در استان معرفی کرده و تاکید می کند که اگر به بحث زراعت چوب دقت و توجه کافی نداشته باشیم در آینده با کمبود مواد سلولزی مواجه خواهیم شد، لذا جهت حفظ اکوسیستم های طبیعی مناطق مختلف کشور نیازمند توسعه درختکاری هستیم.
وی می افزاید: یکی از اهداف مهم زراعت چوب با توجه به پتانسیل های بسیار بالای موجود در منطقه، عدم نیاز به واردات چوب به کشور است.
مولایی تصریح کرد: صنوبر کاری علاوه بر فواید بسیار زیاد و تولید اکسیژن فراوان به دلیل نیازمندی بسیار کم به آب (با توجه به بحران کم آبی در دنیا) از اهمیت بالایی برخوردار است. وی با اشاره به ابعاد بسیار خوب اقتصادی زراعت چوب و ایجاد بستر مناسب جهت اشتغال جوانان اذعان داشت: درآمد حاصل از صنوبر کاری بالاتر از کاشت درختان جنگلی است و میانگین برداشت چوب در 5 سال در هر هکتار بین 20 تا 25 متر مکعب است که دارای ارزش اقتصادی 15 میلیون تومان است.
عضو مجمع عمومی کمیسیون ملی صنوبر کشور هزینه اولیه سالانه نگهداری هر هکتار از صنوبر کاری را یک میلیون تومان عنوان کرد و افزود: این میزان هزینه طی سنوات بعد به 300 هزار تومان تقلیل خواهد یافت و لذا در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی هزینه صنوبرکاری بسیار اندک است.
در بیشتر درختان، ده ها سال زمان لازم است تا به مرحله برداشت چوب برسند که در مقایسه با متوسط عمر انسان، زمانی طولانی محسوب می شود. برای همین از دیرباز بشر به استفاده از گونه ها و روش هایی روی آورد که دوره برداشت را کوتاه تر کند و صنوبر یکی از مهم ترین گونه ها برای تحقق این هدف است.
صنوبر دلتوئیدس با نام علمی پوپولوس دلتوئیدس Populus deltoides)) درختی است از تیره بید (Salicaceae) که گونه ای جنگلی محسوب نمی شود ولی به دلیل تُند رشدی و چوب مناسب، به فراوانی در مناطق مختلف ایران کاشته شده است.
این گونه درختی به دلیل سازگاری زیاد و رشد سریع، برای رفع نیاز چوبی کشور مناسب است و با گسترش صنوبرکاری، نه تنها از واردات چوب که در سال 1392 در حدود یک میلیون و 261 هزار متر مکعب به ارزش 515 میلیون دلار بود بی نیاز می شویم، بلکه می توانیم در ردیف صادرکنندگان چوب در دنیا قرار گیریم. همچنین صنوبرکاری باعث افزایش درآمد روستاییان و اشتغال زایی و استفاده بهینه از زمین های خالی می شود.
رییس گروه تولیدات دفتر بهره برداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به وجود صنایع تبدیل اولیه و ثانویه چوب و نیز تأمین نشدن نیاز چوبی کشور، واضح است که نمی توان تمام چوب کشور را از جنگل های شمال که تنها منبع تأمین کننده چوب ایران است تأمین کرد.
" غلامرضا هادی زاده " افزود: تراکم بالای کارخانه های صنایع چوب در شمال که متأثر از وجود جنگل های هیرکانی است، توقع تأمین چوب را برای این کارخانه ها به دنبال دارد.
وی اظهار داشت: این نیاز باعث شد برخی از کشاورزان و حتی خود سازمان جنگل ها و مراتع، در اراضی جلگه ای شمال، گونه های تُند رشد همچون صنوبر بکارند اما این اقدام، هم خودجوش و هم محدود بوده است.
این کارشناس ارشد جنگل تأکید کرد: ولی امروزه با ازدیاد جمعیت کشور و نیاز بیشتر مردم به چوب، کاشت گونه های تند رشد مثل صنوبر و یا کاشت گونه های چند منظوره مثل اوکالیپتوس و یا حتی گونه های میوه ده مانند فندق و همچنین گونه هایی نظیر اقاقیا به منظور تولید گل برای زنبورداری، زیباسازی فضای شهری و روستایی، همگی علاوه بر تولید محصولات جنبی، در نهایت به تولید چوب می انجامد.
هادی زاده بیان کرد: بنابراین اگر وجود این گونه ها با اهداف مربوط به صورت فرهنگ، جاری و ساری شود، در مناطقی همچون حاشیه جاده های شهری، فضاهای سبز و بوستان ها، حاشیه جاده های بین شهری، حاشیه رودخانه ها و روستاها می توان صنوبر کاشت.
وی ادامه داد: با شناسایی میزان حاصلخیزی خاک در اراضی کشاورزی متصل به جنگل، اختصاص اراضی با حاصلخیزی کم یا کم بازده به کاشت گونه های جنگلی برای تقویت خاک جنگلی و همچنین جلوگیری از تخریب فیزیکی و شیمیایی خاک، می توان از اراضی موجود بهتر استفاده کرد.
به گفته رییس گروه تولیدات دفتر بهره برداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور، اراضی آبگیر و بدون استفاده نیز از دیگر مناطق مناسب صنوبرکاری است.
هادی زاده تصریح کرد: دارْکشت وَرْزی یا اگروفارستری (Agroforestry) یا بردن درخت به حاشیه و لابه لای اراضی کشاورزی و خانه های روستایی و یا تلفیق درخت با کشاورزی و باغبانی از دیگر ظرفیت های موجود است.
وی خواستار فرهنگ سازی در این زمینه شد و افزود: دولت نیز باید برای سرمایه گذاری اولیه و دادن امکانات و نیز ضمانت خرید آنها و در کل، انگیزه مالی، مشارکت داشته باشد.
او با ضروری دانستن ایجاد انگیزه تولید و صادرات به ویژه در استان های مرزی یادآور شد : این اقدامات، علاوه بر ایجاد اشتغال، توانایی تأمین چوب را در کشور بالا می برد زیرا برآوردن نیاز چوبی کشور از درختان جنگل های هیرکانی امکان پذیر نیست و تبعات ناشی از مدیریت بر آن، گاه نتایج معکوس خواهد داشت.
هادی زاده با اشاره به عوامل محدود کننده در دستیابی به این اهداف گفت: سیاست های نادرست، ضعف قوانین، تعارض بین کشاورزی و جنگل داری، توجه افزون تر سیاستمداران به بخش کشاورزی در مقایسه با جنگل و خدمات فراوان آن از جمله تولید چوب، وجود کالاهای جانشین و ارزان تر از چوب، تأمین نشدن آب مورد نیاز زراعت چوب به ویژه در استان های کم آب از شاخص ترین مشکلات پیش رو است.
وی اظهار داشت: اما با همه این موارد، گسترش زراعت چوب و صنوبرکاری غیر ممکن نیست و با این کار سطوح بسیار زیادی از شهرها و روستاها و بوستان ها و اراضی دیم و آبی به زیر کشت درختان با اهداف چند منظوره، با زمان بندی کوتاه و میان و بلند مدت خواهد رفت.
رییس گروه تولیدات دفتر بهره برداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور ادامه داد: به علاوه این امر آثار مثبت بسیار زیادی دارد که تمرکززدایی صنایع چوب در شمال، افزایش اشتغال، توسعه روستاها، افزایش تولیدات متنوع غیر چوبی نظیر عسل و فندق از آن جمله است.
وی افزود: ایجاد قطب های گردشگری با رواج گردش ورزی یا اگری توریسم (Agritourism) به خصوص در روستاها، کاهش مهاجرت از روستا به شهر و از همه مهم تر پرداختن به مدیریت بر پایه " جنگل داری " در جنگل های شمال به جای فشار به آن فقط برای تولید چوب، از دیگر فواید صنوبرکاری است.
به گفته کارشناسان، بعضی از گونه های صنوبر، نظیر تبریزی (Populus nigra var. Pyramidalis) از گذشته های دور در ایران کشت می شد ولی اغلبِ گونه های متداول فعلی که با هدف تولید چوب در کوتاه مدت کاشته می شوند، ارقام اصلاح شده و وارداتی هستند.
پیشرفت علم و فناوری و افزایش معلومات آدمی درباره ژنتیک و روش های تکثیر درختان، توانایی وی را برای به دست آوردن زیرگونه ها و نژادهای هر چه مطلوب تر زیاد کرد به نحوی که هم اکنون ده ها و بلکه صدها رقم از درخت صنوبر در دنیا وجود دارد.
دوره برداشت صنوبر، یک دهم درختان جنگلی و میزان چوب تولیدی آن در حدود پنج برابر درختان جنگلی است و برگ آن نیز خوراک مناسبی برای دام است. به این مزایا باید چوب مناسب را هم اضافه کرد که در صنعت کاغذسازی و مانند آن کاربرد گسترده ای دارد.
یک پژوهشگر جنگل به خبرنگار ایرنا گفت: بیشتر صنوبرهای دلتوئیدس ایران از حدود 50 سال قبل از ایتالیا وارد شد؛ هر چند در آن زمان شایع کرده بودند این درختان از اسرائیل آورده شده است.
" یوسف گرجی بحری " تاکید کرد: در کشور ما، چه در مناطق شمالی و چه در دیگر مناطق، به جز نواحی خشک و بیابانی و گرم، و به طور کلی هر جا که آبرُفت و امکان کشت دیم وجود دارد، بهترین گزینه برای درخت کاری استفاده از صنوبر است.
گرجی بحری اظهار داشت: صنوبر دلتوئیدس برای شمال کشور گزینه خوبی است ولی نباید در داخل شهرها کاشته شود زیرا رشدش زیاد است و ریشه سطحیش پیاده رو را می ترکاند و دانه های رسیده آن که در پوششی از الیاف سلولزی قرار دارد باعث ایجاد حساسیت در مردم می شود؛ ضمن آن که بادافتادگی آن نیز زیاد است.
این پژوهشگر تصریح کرد: می توانیم در مناطق جلگه ای شمال که در اختیار سازمان جنگل ها و مراتع است و امکان زراعت چوب دارد صنوبر بکاریم و یا این که دولت با مالکانی که آمادگی تولید چوب دارند، قرارداد ببندد و آنها چوب تولید کنند.
گرجی بحری با بیان این که درخت توسکا در آب راکد و جاری هم رشد می کند ولی صنوبر خاک سنگین و رسی و آب راکد را نمی پسندد بیان کرد: برای صنوبر، خاک هوازده نیمه سبک و سطح سفره آب پایین تر از یک متر خوب است.
این جنگل شناس ادامه داد: ریشه دوانی درخت صنوبر سطحی است و نمی توان آن را در زمین آب دار کاشت.
وی اظهار داشت: بسیاری از مردم شمال کشور به طور طبیعی و به تشخیص خود صنوبر می کارند که نمونه آن را می توان در حوزه شرکت چوب و کاغذ مازندران در ساری نام برد.
گرجی بحری درباره نحوه کاشت صنوبر گفت: فاصله کاشت صنوبر از یک و نیم متر شروع می شود و تا چهار متر می رسد؛ به این صورت که اگر می خواهیم فاصله برداشت، کمتر و در حد هشت سال باشد، فاصله را یک و نیم متر در نظر می گیریم و اگر فاصله کاشت چهار متر باشد دوره برداشت 12 ساله می شود.
این پژوهشگر تأکید کرد: برای دارکشت وَرزی (اگروفارستری) می توان فاصله کاشت را بیشتر و در حد هشت در هشت متر معین کرد.
به طور معمول درختان جنگل های شمال با واحد متر مکعب فروخته می شود ولی به گفته گرجی بحری، چوب صنوبر را وزنی می فروشند و قیمت هر تن از چوب صنوبر در حدود 200 هزار تومان است.
به گفته کارشناسان، چوب درخت صنوبر سبک است و الیاف کمابیش بلندی دارد و برای تهیه تیر و کارهای نجاری و لایی در "تخته سه لایی" و کبریت سازی و کاغذسازی مصرف می شود. همچنین در احداث بادشکن در باغ های شمال کشور و سایر مناطق زیاد به کار می رود. کشت آن در مزارع و روستاها مانند صندوق پس اندازی است که هر چند سال یک بار، کشاورز می تواند از آن بهره برداری و مشکلات مالی خود را رفع کند.
یک کارشناس ارشد جنگل داری به خبرنگار ایرنا گفت: از نیازهای مهم بشر، صنایع سلولزی است که به صورت طبیعی اغلب از جنگل تامین می شود.
" ایمان تیری مشهدسر " افزود: امروزه حتی با پیشرفت علوم جنگل شناسی و جنگل داری و مشخص شدن ارزش های متنوع جنگل و تولید کالاهای پلاستیکی و نظایر آن، تهیه چوب یکی از دغدغه های مهم کشورهاست.
تیری اظهار داشت: در این حالت استفاده از گونه های درختی تندرشد برای تامین نیاز سلولزی بارزتر می شود که با توجه به نظر منفی کارشناسان درباره ایجاد جنگل تک کشت، موضوع زراعت چوب مطرح می گردد.
وی با بیان این که از گونه هایی که امروزه در ایران، سازمان جنگل ها و مراتع برای زراعت چوب توصیه و حمایت می کند ارقام مختلف صنوبر و اوکالیپتوس است گفت: با توجه به شرایط اقلیم و خاک مناطق مختلف کشور می توان از این گونه ها استفاده کرد.
این کارشناس ارشد جنگل داری تاکید کرد: اهمیت صنوبرکاری زمانی روشن تر می شود که در نظر بگیریم از هر هکتار جنگل، سالانه به طور میانگین 5/7 متر مکعب چوب می توان برداشت کرد اما در هر هکتار صنوبر، این میزان تا 25 متر مکعب و در زمین های پُربازده تا 30 متر مکعب نیز می رسد.
تیری مشهدسر اضافه کرد: دولت اقداماتی برای حمایت و ترغیب صنوبرکاران انجام داده است که می توان به تسهیلات کم بهره به ازای هر هکتار تا 100 میلیون ریال اشاره کرد، اما با توجه به هزینه های زیاد به خصوص در بخش های چاله کنی و کاشت نهال و همچنین محصور کردن عرصه برای جلوگیری از ورود دام و استفاده از برگ خوش خوراکِ صنوبر، این مبلغ ناکافی است.
وی در ادامه یادآور شد: از چند سال پیش به زمین های کمتر از پنج هزار متر مربع چنین وام هایی تعلق نمی گیرد که با توجه به سطوح کوچک زمین در اغلب مناطق شمال کشور، به ویژه در نواحی مرکزی و غربی استان مازندران، اقدامی منطقی به نظر نمی رسد.
این کارشناس ارشد جنگل داری افزود: در عرصه های صنوبرکاری بهترین فاصله کاشت، چهار در پنج متر است که در این حالت گیاه به بهترین رشد ارتفاعی و قطری خود می رسد.
وی بیان کرد: اگر بنا باشد در زمین کشاورزی، صنوبرکاری انجام شود، در صورتی که زمین مورد نظر شالیزار یا دارای خاک نامناسب و کوبیده باشد، بهتر است قبل از چاله کنی و کاشت صنوبر، دست کم دوبار با وزنه شخم عمیق زده شود تا در نتیجه نهال ها بهتر رشد کنند.
تیری مشهدسر اظهار داشت: همچنین در زمین های بادخیز در صورت نبود بادشکن طبیعی و یا مصنوعی باید برای جلوگیری از زخمی شدن نهال ها و همچنین کاهش پیچش ساقه نهال ها که در نهال اوکالیپتوس بیشتر به چشم می خورد از قیم استفاده کرد.
وی گفت: در زمین های پرآب و هیدرومورفیک (Hydromorphic)، توسکا و اوکالیپتوس برای زراعت چوب مناسب تر از صنوبر هستند و در صورت استفاده از صنوبر، باید زمین را زهکشی کرد.
این کارشناس ارشد جنگل داری با بیان این که در صنوبرکاری، کوددهی از مسائل مهم است افزود: با توجه به ارزش های زیست محیطی، استفاده از کود آلی، به خصوص کود گاوی به ازای هر هکتار 20 تا 40 تن و یا کود کامل برای رشد مطلوب نهال های صنوبر توصیه می شود.
تیری مشهدسر تاکید کرد: تا زمانی که تاج درختان بسته نشده است می توان از گیاهان تیره نیام داران (Leguminosae) که ارزش اقتصادی نیز دارند استفاده کرد که هم رشد گیاه را بهتر می کند و هم با توجه به انتظار چند ساله برای فروش محصول، درآمدی نصیب صنوبرکار می شود.
وی ادامه داد: عملیات پرورشی نظیر هرس کردن، از پایین به بالای درخت و بعد از سه یا چهار سالگی انجام می شود و زمان برداشت صنوبر بین 10 تا 12 سال است که در عرصه هایی با خاک مناسب، به هفت سال نیز می رسد.
تیری مشهدسر توصیه کرد: بهتر است گونه های تندرشد دیگر مانند توسکا، جزء گونه های مورد حمایت دولت در زراعت چوب، حداقل در شمال کشور، در نظر گرفته شود زیرا مطالعات علمی نشان می دهد میزان تولید چوب کاشت آمیخته صنوبر با گونه توسکا به نسبت تولید چوب تک کشتی آن بیشتر است.
به گفته متخصصان جنگل، با وجود زمین و اقلیم مناسب در شمال کشور برای گسترش صنوبرکاری، به دلیل وجود جنگل طبیعی و همچنین شهرها و روستاهای فراوان، گسترش کاشت صنوبر باید با دقت و تمرکز بر زمین های خالی انجام شود.
جنگل های هیرکانی در شمال ایران 9/1 میلیون هکتار وسعت دارد و سالانه در حدود 600 هزار متر مکعب چوب از آن برداشت می شود. ک/4
گزارش از:شهاب رویانیان
7517/1535/608
17/06/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 24]
-
اقتصادی
پربازدیدترینها