واضح آرشیو وب فارسی:مهر:
فرهنگ و هنر > سینمای ایران استاد دانشگاه هاروارد:
سینمای ایران میتواند تاثیر زیادی از مولانا بگیرد/ مهمترین شاعر ایران در ساخت خیال
یک استاد دانشگاه هاروارد با بررسی نگاه و زبان مولانا به ظرفیت آثار این شاعر و عارف ایرانی برای استفاده در سینما اشاره کرد.
به گزارش خبرگزاری مهر، سید محسن فاطمی استاد روانشناسی دانشگاه هاروارد عصر دوشنبه 13 مرداد در بنیاد مولانا و شمس به بررسی موضوع مولانا و آثار روانشناختی آن در سینما پرداخت.
وی با بیان اینکه یکی از نکات مهم که در دستگاه فکری مولانا وجود دارد تصویرسازی است گفت: همان طور که می دانیم نیم کره راست مغز عملیات مستقل تصویرسازی و نیم کره چپ مغز پردازش علومی همچون ریاضی را انجام می دهد.
استاد دانشگاه هاروارد در رشته روانشناسی تاکید کرد: تصاویری که در آثار مولانا در زمینه های مختلف می بینیم نشان می دهد او می تواند تاثیر به سزایی در تصویرسازی در سینمای ایران داشته باشد.
فاطمی با بیان اینکه مولانا در سراسر پیام رسانی در اشعارش از تصویر بسیار عمیق استفاده کرده توضیح داد: او مهمترین شاعر ایران در ساخت خیال است از این رو می تواند مورد توجه سینماگران قرار گیرد.
وی با اشاره به فیلم «همشهری کین» اظهار کرد: اصل پیام این اثر در ابتدا و انتهای آن است. این اثر سینمایی به موضوع غرق شدن انسان در سایه خود اشاره می کند و نشان می دهد انسان ها به جای توجه به اصل وجود خود، اسیر سایه ها هستند.
این استاد دانشگاه ماساچوست تصریح کرد: هیچکاک در فیلم «اعتراض» انسانی را نشان می دهد که به خاطر رازداری، زندگی اش به خطر می افتد اما تا لحظه آخر مقاومت می کند. این فیلمساز در این اثر نشان می دهد انسان نیز تا چه اندازه می تواند از سایه ها فاصله بگیرد و به اصل خود توجه کند.
به گفته وی، مولانا در آثارش با تصاویر انتزاعی و معقولات، حقایق را به تصویر می کشد که این نکته برای فیلمسازان می تواند راهگشا است.
فاطمی ادامه داد: در فلسفه اسلامی، همه چیز ما به ازای خارجی دارد مثلا وقتی از انسان یا سیب حرف می زنیم آنها را در جهان خارج هم می توانیم ببینیم اما وقتی از علت و معلول در جهان خارج صحبت می کنیم آنها موجودیت ندارند بلکه مفهوم هایی هستند که در جهان خارج حمل می کنیم و به مفاهیم نسبت داده می شوند.
این استاد دانشگاه بوستون تصریح کرد: مولانا در آثارش مفاهیم را با مثال های مختلف و بسیار زیبا عنوان و مخاطب به راحتی با آن ارتباط برقرار می کند بنابراین سینمای ما می تواند از این ظرفیت بیش از پیش استفاده کند. یکی از زیبایی های دستگاه معرفتی مولانا این است که مفاهیم را با درک و فهم مناسب برای مخاطبان خود ارائه می کند.
وی در ادامه به فیلم «شب روی زمین» اشاره کرد و یادآور شد: داستان این اثر درباره چند راننده تاکسی است که در شهرهای مختلف در کشورشان مسافر کشی و در حین کار با مسافران خود صحبت می کنند. تمام محور فیلم درباره این است که راننده تاکسی ها تجربه زیستی خود را بر اساس مفاهیم عاطفی خود تجربه می کنند که این مفاهیم برای راننده دیگر در شهر دیگر نامفهوم است. مخاطب اثر یاد شده همزمان این راننده ها را در شهر های مختلف با رفتار گوناگون تماشا می کند و به این نتیجه می رسد که قرابت های فرهنگی چقدر می تواند باز کننده مفاهیم مشترک در میان ملت ها باشد.
وی ادامه داد: به گفته مولانا، انسان ها اگر چه در درون مایه های خود با یکدیگر متفاوت هستند اما در مفاهیم و معنای انسانی بسیار به هم نزدیک می شوند و به عبارتی انسان ها با این همه تفاوت، باز هم به هم شبیه هستند.
فاطمی با بیان اینکه این نکات برای بازیگران و کارگردانان سینما بیشتر مثبت و کارساز است گفت: وقتی ما از سکوت سخن می گوییم در واقع در مقابل آن زبان هم داریم. زبان یکی از کارکردهایش بیان احتیاج های انسان است. زبان زمانی به حرکت در می آید و خودش را نشان می دهد که راستی وجود داشته باشد یعنی ما برای بیان کاستی ها از زبان استفاده می کنیم.
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه کودک از دامن مادر خارج می شود به مرور به سخن می آید افزود: همه انسان ها عقده بازگشت به دامن مادر را دارند و در واقع این رفتار به این معنی است که بازگشت به اصل و کمال در سرشت انسان ها وجود دارد.
فاطمی با تاکید براینکه مولانا در سراسر آثارش به زبان و بازگشت به اصل تاکید دارد گفت: آنجا که می گوید هرکسی که او دور ماند از اصل خویش باز جوید روزگار وصل خویش ، در واقع به همین موضوع اشاره می کند.
این استاد روانشناسی دانشگاه هاروارد خاطر نشان کرد: آثار مولانا سرشار از تازگی در روایت است و سبک جدیدی از یک روایت را برای مخاطب بیان می کند. مولانا نگاهی درونی و بیرونی به آفاق و انفس دارد که سینماگران ما باید به آن توجه کنند.
از حاضران در این نشست میتوان به علیرضا داود نژاد، احمدرضا گرشاسبی، فرشته طائر پور، محمود گبرلو، مجتبی راعی، سید روح الله حسینی، سید مصطفی ابطحی، بهمن حبشی و... اشاره کرد.
۱۳۹۳/۵/۱۴ - ۱۷:۲۵
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 90]