تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 10 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):گريه مؤمن از (درون) دل اوست و گريه منافق از (ظاهر و) سرش.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1819432208




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

قالی «بند ریحان» خمین در بند فراموشی


واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:

قالی «بند ریحان» خمین در بند فراموشی خمین – ایرنا - در سه کیلومتری شرق شهرستان خمین در بخش مرکزی ، روستایی است به نام ریحان که زنان روستا خانه دار و به شغل قالی بافی مشغولند و صنعت قالی بافی در این منطقه قدمتی 162ساله دارد..


در این روستا زنان هنرمند با سلیقه و ذوق خود قالی می بافتند بنام ˈبند ریحانˈ ،قالی بند ریحان نمایی از کهن ترین اسطوره ایران؛ یک قالی معمولی نیست، بلکه یک کتاب تصویری از اسطوره ها و اسرار فراوان است که در قالب نمادها و علایم تصویری است .
بافندگان قالی بند ریحان بدون هیچ نقش و طرحی، تنها بر اساس آموخته های ذهنی اقدام به بافت این قالی می کردند.
این هنراصیل و کهن سینه به سینه فرا گرفته می شد و استادان قالیباف روستایی که بیشتر آنها پیرزنان بودند این هنر را به دختران نوآموز با شوق و ذوق آموزش می دادند.
در این نوع قالی پنج تا هفت رنگ شامل قرمز که در اصطلاح محلی دوغی ، قرمز کم رنگ یا به اصطلاح ریحانی ها پس دوغی، شتری، سرمه ای، سبز ، سفید و سیاه مورد استفاده این زنان قالی باف بود.
بافندگان قالی در روستای ریحان از توابع خمین از موادی که موجب دوام و ثبات رنگ آن باشد مانند گیاهان طبیعی نظیر روناس، برگ درخت انگور، برگ بید، پوست انار، پوست گردو، ریشه شیرین بیان و نیل در رنگ آمیزی بکار می بردند.
آنها برای ثبات بیشتر رنگها از سرکه، دوغ و زاج سفید نیز استفاده می کردند.
هنرمندان این روستا قالی بند ریحان را در اندازه های قالیچه، پشتی، کناره فرش، خرک و در گذشته در ابعاد ‎ 12متری می بافتند.
اما چرا این قالی به بند ریحان نام گرفت ؟
مسوول امور قالی بافی صنعت ،معدن و تجارت خمین در این باره می گوید: بند ریحان برگرفته از آبگیر و آب بند در روستا ˈریحانˈ است و به همین دلیل قالیبافان شکل ظاهری آبگیر و بند را با نقوش شکسته و هندسی تکرار می کردند.
ˈرحمت الله احمدیˈ افزود: هنرمندان قالیباف یک نقش اصلی به نام بند ریحان که از سه مربع تشکیل شده است را در قالی بکار می برند.
وی بیان کرد: قالی بند ریحان دارای شهرت جهانی است و به سبب اهمیت و جایگاهی که این نوع قالی دارد در موزه های کشورهای اروپایی در معرض دید بازدید کنندگان قرار گرفته است.
مسوول امور قالی بافی صنعت ،معدن و تجارت خمین گفت: این میراث و حرفه کهن با مهاجرت جوانان که نیروی انسانی فعال هستند به سمت شهرهای مختلف روبه نابودی رفته است .
وی بیان کرد: صنعت قالی چند سال اخیر است که زیر نظر صنعت ،معدن و تجارت قرار گرفته و اطلاع چندانی از اینکه چند سال است این قالی در ریحان بافته شده در دست نیست .
وی گفت: برای احیاء این میراث کهن شرکت هایی تعاونی فرشی که بخواهند این قالی را احیاء کنند تسهیلات ویژه به مبلغ یک میلیارد ریال پرداخت می شود که تاکنونی شرکتی برای احیاء این قالی رغبتی نشان نداده است .
دو سال گذشته پژوهشگر و نویسنده کتاب سنگ نگاره های ایران با معرفی دو قالی شهرستان خمین با شهرت جهانی با نام های قالی ˈلیلیان ˈو ˈبند ریحان ˈ، طرح و نقشه قالی بندریحان (طرح کهن) را رمزگشایی می کند .
ˈمحمد ناصری فرد ˈاز رمزهای این فرش را داشتن هفت رنگ و بیشترین فراوانی رنگ قرمز بیان کرد که چرایی استفاده از رنگ قرمز و عدد هفت در این فرش بسیار جالب و شگفت انگیز است.
وی دلایل استفاده از رنگ قرمز را نمایه هایی از سرزندگی و شادی، انرژی، هیجان ، باز نشان دادن فضا، جذابیت، گرم بودن و سریع گرم شدن خانه، سرعت بخشیدن به رشد بافت ها، اشتها آور بودن عنوان کرد.
ناصری فرد، بیشترین نماد تکراری در درون طرح و نقشه فرش را نقش بز کوهی بیان می کند و می گوید این نقش ها همان نقوش بزکوهی هستند که هنرمندان حکاک در هزاره های قبل 17 هزارسال قبل از میلاد بر روی دیواره غارها، کوه ها و دره ها در نقاط مختلف ایران و بویژه تیمره حک کرده اند و در دوره های بعد این نقوش ساده، دست مایه هنرمندان بافنده فرش شده است.
ناصری فرد بیان کرد:این طرح ها بدون این که نقشه مدونی داشته باشد، سینه به سینه به ما منتقل شده است.
وی ادامه داد: نقوش بز کوهی سنگ نگاره ها حتی دست مایه هنرمندان سفال گر هم شده و از هزاره هشتم (گنج دره هرسین) به بعد، به عنوان طرح های روی سفالینه های ما قبل تاریخ نیز قابل مشاهده است.
این نقوش (بزکوهی) همان طور که بیان شد، دست مایه هنرمندان سفالگر، پیکره ساز، پلاک ساز و بافندگان فرش شده که رد پای آن به زیبایی و دقت تمام بر روی فرش بند ریحان هم قابل دیدن است.
وی که دکترای باستان شناسی در رشته هنر از کشور مالزی دارد، گفت: بز کوهی به مضمون آبخواهی، زایندگی، برکت و محافظت است که هنرمندان فرش بند ریحان این نقوش را در قالب تقارن های منظم هندسی و لوزی به خوانش به معنی تقدیس می بافتند تا در آن خانه، فراوانی نعمت باشد و از آنها محافظت شود.
وی اظهار داشت: فرش بند ریحان با طرح های ما قبل تاریخ، بدون طرح و نقشه قبلی سینه به سینه و تا حدود هفتاد سال پیش بدون تغییر به نسل های بعد منتقل شد، بدون این که هنرمندان بافنده از مضامین مستتر در آن اطلاع داشته باشند (نقوش قدسی).
ناصری فرد خاطرنشان کرد: این نشان از قلمرو هنر از غارها و کوه ها تا خانه بافندگان قالی بند ریحان در روستای ریحان از توابع خمین است، بدون این که در ضمیر خودآگاه هنرمندان، مفاهیم نقشه قابل تحلیل و تفسیر باشد.
وی گفت:تمامی تصاویر در نقشه قالی بند ریحان به شکل هندسی، پیچیده و خلاصه شده در قالب نمادها و خطوط تصویری، قابل مطالعه و بررسی اند که نیاز به مطالعات جامع تر و عمیق تری است.
ناصری فرد، وجود عدد هفت که در قالب نمادها و هفت رنگ به کار رفته را یکی دیگر از رموز این فرش عنوان کرد و اظهار داشت: عدد هفت یکی از اعداد مقدس ایران باستان بوده که در خلق کاینات و ادیان توحیدی نیز به فراوانی قابل رصد است.
عدد هفت در سیر زندگی ایرانیان از هزاره های قبل تاکنون کارکردهای گوناگون داشته و همچنان دارد، همچون هفت طبقه آسمان، هفت طبقه زمین، هفت رنگ اصلی، هفت روز هفته، هفت سوراخ سر، هفت سیستم بدن، هفت خوان رستم، هفت سین، هفت جد، هفت نفر اصحاب کهف، هفت فرشته (اوریائیل، جدیائیل، شمائیل، رفائیل، عنائیل، جبرائیل و عزرائیل) هفت عضو در سجده در وقت نماز بر زمین گذاردن (آیه 18 سوره مبارکه جن)، هفت سنگ به شیطان زدن، هفت دور گشتن دور خانه کعبه، هفت در بهشت، قرآن کریم هفت بخش دارد (وعد، وعید، وعض، قصص، امر به معروف، نهی از منکر و آدینه) و اولین سوره قرآن با داشتن هفت آیه آغاز می شود و در کل عدد هفت با اسرار فراوان در این قالی نهفته است.
وی شگفتی های دیگر این فرش را وجود سمبلیک داستان ˈکیومرث، مشی و مشیانهˈ در حاشیه قالی عنوان کرد و گفت: یک نماد بسیار بزرگ در حاشیه این فرش در قالب کیومرث اولین پادشاه زمین (بر مبنای داستان های اساطیری) دیده می شود که در کنار این نماد بسیار بزرگ، دو نماد کوچک تر که نمایی از گیاه ریواس و فرزندان او که مشی و مشیانه یا به تعبیر ابوریحان بیرونی در کتاب آثاره الباقیه ماری و ماریانه دیده می شود که نمایی از کهن ترین اسطوره ایران باستان است.
پژوهشگر سنگ نگاره ها در ایران خاطرنشان کرد: تمامی این رمزگشایی ها بر روی یکی از فرش های مکشوفه بند ریحان صورت گرفته است که دارای قدمتی حدود 160 سال است و نقشه آن دست نخورده و کامل است اما در نقشه های بعدی ما این طرح و نقشه را کمرنگ و ناقص دیده می شود.
وی اظهار کرد: فرش بند ریحان با اسرار رمزگشایی شده محدود و اسرار نامکشوف فراوان که در روستای ریحان پایگاه اصلی بافت این فرش بوده، دیگر قابل مشاهده نیست و به دست فراموشی سپرده شده است.
در بررسی های انجام شده محققان ، فرش بند ریحان قبل از حضور و ساخت روستای ریحان به این دیار آورده شده و روستای ریحان به احتمال قوی نام خود را از این قالی پر رمز و راز گرفته است.ک/4
7276/555/ 605
گزارش از افسانه آروند

انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير


[email protected]




15/04/1393





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 29]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


اجتماع و خانواده

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن