تور لحظه آخری
امروز : جمعه ، 13 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):سكوت مؤمن تفكر و سكوت منافق غفلت است.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1820468169




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

موانع ذهنی انصراف داوطلبانه شهروندان از دریافت یارانه نقدی چیست؟ الگوی مفهومی یارانه ‌ای؛ از پول تو جیبی ماهیانه تا ابزاری برای توسعه


واضح آرشیو وب فارسی:فارس: موانع ذهنی انصراف داوطلبانه شهروندان از دریافت یارانه نقدی چیست؟
الگوی مفهومی یارانه ‌ای؛ از پول تو جیبی ماهیانه تا ابزاری برای توسعه
هرچند به نظر نمی رسد تبلیغاتی که تاکنون درباره انصراف از دریافت یارانه صورت گرفته، چندان موفقیت آمیز بوده باشد؛ اما برخی گمانه زنی ها نشان می دهد که دست کم قریب به ۱۵درصد از یارانه بگیران در این مرحله، از خیر دریافت یارانه نقدی می گذرند.

خبرگزاری فارس: الگوی مفهومی یارانه ‌ای؛ از پول تو جیبی ماهیانه تا ابزاری برای توسعه


موج جدیدی از حرف و حدیث ‌ها درباره سیاست های یارانه ای دولت درحالی آغاز شده که مدیران دولت تدبیر و امید، امیدوارند در آغاز فاز دوم اجرای قانون هدفمندی، بخش وسیعی از جامعه از دریافت یارانه نقدی انصراف داده و دست دولت برای اجرای بهتر این قانون را باز گذارند. هرچند به نظر نمی رسد تبلیغاتی که تاکنون درباره انصراف از دریافت یارانه صورت گرفته، چندان موفقیت آمیز بوده باشد، اما برخی گمانه زنی ها نشان می دهد که دست کم قریب به 15درصد از یارانه بگیران در این مرحله، از خیر دریافت یارانه نقدی می گذرند. این همه درحالی است که صاحبنظران معتقدند بخشی از بدنه جامعه هنوز درک درستی از مفهوم یارانه نداشته و به دلیل همین فقدان اطلاعات صحیح، قادر به تصمیم گیری درباره انصراف یا عدم انصراف از دریافت یارانه نیست. براساس تعاریف موجود در علم اقتصاد، Subsidy یا یارانه مقدار منابعی است که از محل بودجه عمومی به صنایع و یا بازرگانی پرداخت (کمک) می شود تا مبالغ خدمات و یا کالایشان را در سطح پایین نگه دارند. این منابع البته می تواند با هدف افزایش رفاه عمومی به بخشی از مصرف کنندگان نیز تعلق گیرد، با این حال تجربه جهانی نشان می دهد که اصولا هدفگیری یارانه، کاهش هزینه های تولید است با راهبرد افزایش قدرت خرید و نه توزیع پول به منظور افزایش نقدینگی. در منابع کلاسیک اقتصاد، یارانه ها می توانند اقتصادی (کمکی که دولت به کاهش هزینه تولیدکنندگان و یا به مصرف کنندگان یک کالای به خصوص می کند)، توسعه ای (کمک های دولتی به منظور تقویت زیربنای اقتصادی، اجتماعی و تحقیقاتی کشور در جهت تعادل بخشیدن به نظام تولید، مصرف و هزینه نمودن درآمدهای عمومی)، اجتماعی (کمک های مالی جهت مطالعات در نحوه رشد جمعیت، اوقات فراغت جوانان و یا یارانه های مصرفی که سبب کاهش هزینه خانوار می شود)، سیاسی (کمک های دولت برای هماهنگ کردن اکثریت جامعه با مواضع سیاسی و اقتصادی دولت) و یا فرهنگی (کمک های پولی به افراد و مراکز فرهنگی) باشد. یارانه بر اساس مراحل پرداخت نیز به یارانه مصرفی (یعنی کمک رفاهی به گروه خاصی از مصرف کنندگان و یا تمامی افراد یک کشور به منظور تعدیل درآمد گروه های اجتماعی و افزایش نسبی رفاه طبقات کم درآمد)، یارانه تولیدی (حمایت از تولید کنندگانی که تولید آنان مورد نیاز جامعه است)، یارانه توزیعی (توزیع ارزان تر کالاهای عمدتا وارداتی با هدف تعدیل قیمت ها)، یارانه خدماتی (مانند یارانه به حمل و نقل شهری، پرداخت زیان کرد شرکت برق و آب و تلفن و…) و یارانه صادراتی (تسهیلات ویژه برای صادرکنندگان) قابل تقسیم است. یارانه همچنین می‌تواند مستقیم یا غیرمستقیم باشد. یارانه مستقیم یارانه ای است که در بودجه دولت دارای ردیف بودجه ای معین است یعنی دولت اعتباراتی را از محل بودجه عمومی پیش بینی می کند تا برای اقدامی خاص مصرف شود. اما نوع غیرمستقیم آن، یارانه هایی است که جنبه کالایی دارد. علاوه بر این، یارانه براساس انعکاس یا عدم انعکاس هزینه های آن در بودجه نیز قابل تقسیم است. مثلا یارانه پنهان به حمایت‌های دولت از کالا یا خدمتی خاص گفته می‌شود که در حساب های پرداخت یارانه منعکس نمی ‌شود. یارانه آشکار هم کلیه یارانه ‌هایی است که جزو هزینه‌ های دولت به حساب آمده و کمک های بلاعوض نامیده می شود. نحوه توزیع یارانه ها هم می تواند معیار دسته بندی یارانه باشد. به همین منظور برخی یارانه ها را «باز» می نامند که مانند حامل های انرژی تخصیص می یابد. بعضی دیگر مانند کالابرگ سرانه است و دسته ای دیگر هم هدفمند خوانده می شود به‌ سان یارانه اعتبارات. با این همه شاید مهمترین معیار برای دسته بندی یارانه ها، «هدف پرداخت یارانه و روش پرداخت آن» است. بر اساس یک دسته‌بندی که در سال 1975 در یک مدل هفت گانه ارائه شده است، یارانه به هفت گروه تقسیم شده است که اولین آن یارانه نقدی (Cash Subsidies) است. مانند پرداخت‌های مستقیم به تولید کنندگان یا مصرف‌کنندگان. اما بخشی دیگر از یارانه ها، یارانه اعتبارات (Credit Subsidies) نامیده می شوند همچون یارانه نرخ بهره به مؤسسات یا وام‌های با نرخ بهره پایین. یارانه مالیاتی (Tax Subsidies) سومین نوع از این دسته بندی است که با هدف کاهش بدهی‌های مالیاتی عرضه شود. یارانه برابری (Equity Subsidies) یعنی کمک‌های دولت به برقراری برابری در جامعه، یارانه جنسی (In-Kind Subsides) که به تأمین کالا و خدمات توسط دولت در قیمتی کمتر از قیمت بازار اطلاق می شود، یارانه خرید تضمینی کالا (Procurement Subsides) که مثلا در ارتباط با خرید محصولات کشاورزی در کشورمان قابل درک است و یارانه تنظیمی (Regulatory Subsidies) که پرداخت‌های ضمنی از طریق اقدامات تنظیمی‌ دولت را شامل می شود از دیگر انواع یارانه هاست. بنابراین در یک دسته بندی کلی می توان گفت که یارانه، نوعی مالیات منفی است که هدف از تخصیص آن، برقراری نوعی اعتدال اقتصادی می باشد. در کشور ما نظام یارانه ای قرار بود با رویکرد دفاع از اقشار محروم اصلاح شود. رویکردی که البته به دلیل برخی ملاحظات سیاسی و اجتماعی دچار تغییراتی شد و اکنون وقتی سخن از یارانه به میان می آید، منظور پول نقدی است که براساس تعاریف ارائه شده، «سیاسی، مصرفی، مستقیم و نقدی» است. این درحالی است که انتظار می رفت براساس سند چشم انداز توسعه که ایران باید تا سال 1404 تبدیل به کشوری توسعه یافته می شد، این یارانه، «توسعه ای، تولیدی، غیرمستقیم و با هدف برقراری برابری» باشد. بدیهی است که جهت گیری کنونی قانون هدفمندی یارانه ها، نسبتی با واژه «هدفمندی» نداشته و دولت یازدهم نیز عملا قادر به اصلاح ریشه ای این قانون نیست. بنابراین تنها راه عبور از یارانه غیرهدفمند کنونی به نظام یارانه ای توسعه یافته، انصراف تدریجی و غیراجباری شهروندان از دریافت یارانه و ارائه مدل های جایگزین برای ارتقای خدمات اجتماعی از سوی دولت و نخبگان است تا درعمل شهروندان با دیگر مدل های پرداخت یارانه نیز آشنا شده و گمان نبرند که انصراف از یارانه نقدی به معنای خارج شدن از زیر چتر حمایتی دولت است. در حال حاضر جامعه ایرانی گمان می برد که نظام یارانه ای یا در شکل و شمایل نظام اقتصادی کوپنی بروز می یابد و یا پرداخت یارانه مستقیم؛ حال آنکه نظام هدفمند یارانه ای مبتنی بر تخصیص یارانه توسعه ای، با تقویت زیرساخت های بهداشتی، آموزشی، عمرانی و رفاهی درعمل یارانه را به شکلی غیرآسیب زا عرضه می کند و شاید اگر این مدل فارغ از تبلیغات کلیشه ای و شعاری توضیح داده شود و مردم اطمینان یابند که دولت با درآمد ناشی از هدفمندی یارانه ها، به جای روی آوردن به پروژه های غیرکارشناسی، زیرساخت های توسعه را تقویت خواهد کرد، بر تعداد انصراف دهندگان از شکل فعلی تولید یارانه افزوده شده و راه برای تبدیل ایران به کشوری توسعه یافته براساس سند چشم انداز بیست ساله گشوده خواهد شد. مصطفی انتظاری هروی منبع: رصد /انتهای متن/

93/01/25 - 06:00





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 70]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


اقتصادی

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن