تور لحظه آخری
امروز : شنبه ، 24 شهریور 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):فرزندانتان را به سه چيز ادب كنيد: عشق به پيامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خو...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1815587362




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

عقل گرایی کانون تربیت اسلامی


واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:

به بهانه ی روز تعلیم و تربیت اسلامی عقل گرایی کانون تربیت اسلامی تهران - ایرنا - از نظر متفکران مسلمان در عصر حاضر در نظام تعلیم و تربیت اسلامی بیش از هر مقوله ای باید بر احیای معرفت پذیری و معرفت جویی متعلمان توجه و تأکید شود.


به گزارش گروه اندیشه ایرنا ، تفاوت بین دو امر تعلیم و تربیت در دو واژه ی انگلیسی Learning و Education نیز اینگونه تبیین می شود که تربیت یا Educationعبارت است از روند ترویج دانش ، ارزش ها ، مهارت ها و نگرش ها که می تواند برای یک فرد مفید باشد. در مقابل یادگیری یا Learning عبارت از اتخاذ دانش ، مهارت ها و ارزش ها است.
در ریشه یابی زبان عربی نیز تعلیم معنایی بسیار متفاوت با تربیّت را داراست .تعلیم از ماده ی علم و به معنای یاد دادن است.یا طبق تعریفی تعلیم یعنی:
ˈآموزش که عبارت است از فعالیتهایی که به منظور ایجاد یادگیری در یادگیرنده از جانب معلم طرح ریزی می‏شود و به صورت کنش متقابل جریان می‏یابد.
اما پرورش غیر از آموزش است، در پرورش یا همان تربیّت، هدف رشد دادن و شکوفایی همه ی قابلیت‏ها و تواناییهای بالقوه ی انسان است، بخلاف آموزش که هدف اصلی آن انتقال معلومات است.
به همین دلیل در مقایسه با تعلیم، تربیّت به مدت زمان بیشتری نیاز دارد. در تعلیم فقط (و یا به عبارتی بیشتر) با یک بعد از ابعاد وجودی انسان یعنی بعد شناختی و عقلانی او سر و کار داریم اما تربیّت فراگیر و همه جانبه است و بیشتر با دل و قلب و روان سروکار داریم.
تعلیم معمولاً بوسیله ی معلم و در جای معینی همچون مدرسه و کلاس درس صورت می‏گیرد ولی در تربیّت همه ی عوامل موجود در محیط به نحوی بر فرد تأثیر می‏گذارند. ˈ
ˈتعلیم و تربیت در حیات معقول عبارت است از تقویت عوامل درک و فراگیری واقعیات حیات اصیل و تحریک نونهالان جامعه به انتقال تدریجی از حیات طبیعی محض به حیات معقولˈ. این تعبیری است که علامه ی فقید محمد تقی جعفری در کتاب تعلیم و تربیت اسلامی در تبیین مفهوم تعلیم و تربیت آورده است.
بزرگترین حجت برای وجوب تعلیم و تعلّم و اشاعه ی علم و تأکید بر تعقل در اسلام برگرفته از آیات وحی الهی و احادیث نبوی است. با توجه به این که منبع اصلی وحی اسلامی به صورت کتاب بوده است، تأکید بر عقل و خردورزی در تربیت اسلامی از آیات قرآن که در آن مردم به سوی تعقل دعوت شده اند آشکار است. خداوند بارها در قرآن متذکر شده است ˈ این کتاب را فرستادم تا شما تعقل کنیدˈ. یعنی حکمت خداوند در نزول آیات قرآن ، وادار نمودن انسان به تعقل و خردورزی است. تا جایی که استفاده از تعالیم و رهنمودهای دینی نیز منوط به بهره گیری از قوه ی عقل است. در واقع عقل گرایی کانون تربیت اسلامی است. در متون دینی، هم به تعلیم و هم به تعقل بسیار توصیه شده است . چرا که تعلیم بدون تعقل و تفکر دارای فایده نیست هم چنانکه تعقل بدون تعلیم و تعلم نیز امکانپذیر نیست.
پرورش جامعه با پرورش عقلانیت است که صورت می گیرد. جامعه ای که هیچ گونه علم و اندیشه و تشنگی به حقیقت جویی در آن وجود ندارد نمی تواند از عهده ی پرورش و به فعلیت درآوردن استعداد های پویا برآمده و خلاقیت ها را در درون افراد به جریان بیاندازد.
اما از دیگر نکاتی که همواره مدّ نظر اندیشمندان و فلاسفه ی بوده است نحوه ی به فعل درآوردن این استعداد هاست. بسیاری از متفکران بر این عقیده اند که تربیت به آرامی و به صورت سیر تکاملی مؤثر واقع می شود و استعدادهای انسان را به منصه ی ظهر می رساند. همان چیزی که ویلیام جیمز از آن به ˈ خود گسترده تر ˈ تعبیر می کند. البته باید توجه کرد که تعبیر ویلیام جیمز از ˈخودِ گسترده ترˈ را به معنای محور عالم قرار دادن خود در نظر نگیریم و به تعبیر علامه جعفری ˈ آن حقیقتی که باید تعلیم و تربیت درباره ی آن فعالیت کند عبارت است از ˈخودِ کمال جویˈ نه ˈخودِ گسترش محضˈ.
از دیگر عوامل باروری تعلیم و تربیت ، کوشش و انضباط است. تربیت مستلزم کوشش و انضباط است. کوشش و انضباط هر دو، از جدی تلقی کردن امر تربیت ناشی می شوند. یعنی اهمیت دادن به امر تربیت به افزایش آگاهی بر ضرورت نظم می انجامد. به بیان دیگر جدی تلقی کردن امر تربیت مبین این قاعده ی کلی می گردد که ˈ هر حقیقتی هر اندازه حیاتی تر تلقی شود ، به همان اندازه جدی تر تلقی می شود و ه چیزی که جدی تلقی شود ، موجب احساس لزوم تحصیل آگاهی های همه جانبه درباره ی آن ˈامرِ جدیˈ می شود. ˈ
اما مهمترین مقوله در باب تعلیم و تربیت ، شرایط و ویژگی های مربی و معلم است. در وهله ی نخست معلم می بایست خود، آن چه را که می خواهد با تربیت کردن انسان ها در آنها شکوفا کند را دارا باشد. به وجود بیاورد، دارا باشد. به قول مولانا :
ذات نایافته از هستی بخش کی تواند که شود هستی بخش
معلم همچنین باید با برخورداری از اخلاص به کاری که انجام می دهد ایمان داشته باشد. در این راستا در کشور ما یکی از راه کارهای خوبی که دولت تدبیر امید، در جهت اهمیت به ایمان و اخلاص معلمان در حرفه ی خود به آن اهتمام ورزیده تصویب سوگندنامه معلمان و مربیانی است که به کسوت این حرفه ی نبوی در می آیند.
تعلیم دهنده باید به پیشرفت تکاملی متعلم و تربیت پذیر، عشق بورزد و در نهایت هدفش این باشد که دانش آموزان را از ˈفعل پذیریˈ به ˈفعالیتˈ و از ˈتقلیدˈ به ˈخلاقیتˈ راهنمایی کند.
معلم باید از معرفت و حکمت بهره مند شده باشد. در تاریخ تعلیم و تربیت اسلامی و پیش از شکل گیری روش های مدرن تعلیم و تربیت انتقال معرفت همواره جنبه ی شخصی داشت ، بدین معنا که طالب علم جویای استاد خاصی بوده و مؤسسه یا مدرسه ای که در آن درس می خوانده اهمیت ویژه ای برایش نداشت. محیط مدارس کاملاً آزاد و بی تکلف بود و هیچ نوع فشار انظباطی محیط یا فشار مالی بر روی دانشجو نبود. همچنین انگیز هی دریافت مدرک و استفاده از مزایای اجتماعی و اقتصادی نیز مطرح نبود.
به امید آنکه هدف نظام تعلیم و تربیت اسلامی در دوران حاضر بیش از هر مقوله ای بر احیای معرفت پذیری و معرفت جویی متعلمان است همت گمارد.
منابع:
تعلیم و تربیت اسلامی، محمد تقی جعفری ، گرد آوری محمد رضا جوادی ،انتشارات پیام آزادی ، 1378
مجموعه آثار شهید مطهری ، فلسفه ی اخلاق ، انتشارات صدرا ، 1381
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير


[email protected]




09/12/1392





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 56]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن