واضح آرشیو وب فارسی:مهر: وحدت حوزه و دانشگاه به معناي وحدت سازماني و نظام علمي نيست
يك عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي با بيان اينكه وحدت حوزه و دانشگاه به معناي وحدت سازماني و نظام علمي و كاربرد در سطح رشتهها و مشاغل نيست، گفت: علم حوزه و دانشگاه هر كدام مستقل و مربوط به خودشان است، البته يادگيري مباني علوم دانشگاهي و رشتههاي مختلف براي حوزويان و يادگيري و فهم عميق مباني ديني براي دانشگاهيان لازم است.
به گزارش خبرگزاري مهر، حجتالاسلام والمسلمين علياكبر رشاد، رئيس پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي در مدرسه علميه امام رضا(ع) با گراميداشت ياد و خاطره شهيد آيتالله مفتح و روز وحدت حوزه و دانشگاه، اظهار داشت: وحدت حوزه و دانشگاه يكي از آرمانهاي بلند امام خميني(ره) است كه براي تحقق آن تلاشهاي زيادي شده و لذا امروز شاهد فضاي خوب و فارغ از احساس بيگانگي در بين دو قشر روحاني و دانشجو هستيم.
اين استاد حوزه علميه، هدف از طرح موضوع وحدت حوزه و دانشگاه را در 3 اصل مباني، معرفتي و بينش، منطق علمي و روششناسي و هدف گزيني در اين دو قشر فرهيخته عنوان كرد و ادامه داد: روحانيون و دانشجويان به دليل اينكه از اقشار فرهيخته و علمي جامعه هستند، بايستي شناخت عميقتري نسبت به مباني ديني داشته باشند زيرا حضور خدا روح هستي است و لذا نگاه ديني در علم ضروري به نظر ميرسد.
رئيس شوراي مديريت حوزههاي علميه تهران با تشريح تفاوتهاي روششناسي و تحقيق در حوزه و دانشگاه گفت: از هزار سال پيش تاكنون در حوزههاي علميه تحقيق، تفكر و ارايه نظريات رواج داشته است؛ در شيوه روششناسي حوزه سامرايي، طلاب پس از مطالعه دروس و طي پايههاي علمي، در درس خارج، در مورد موضوعات مختلف بررسي، مطالعه، تحقيق، تامل، تفكر و تحليلي را به استاد ارائه ميدادند و استاد نيز آن نظريات را ارزيابي و نقد كرده و بر اساس آن رأي جديدي ارايه مينمايد كه اين بهترين روش تحقيق است، لذا شاگردان ميرزاي شيرازي را ميتوان علماي موفقي خواند، اما متاسفانه اين شيوه امروز از رويه روششناسي حوزوي خارج شده است.
وي افزود: در دانشگاه براي روششناسي، دورههاي كوتاهي طي ميشود كه اين علوم نيز نوعا معطوف به علوم فني مهندسي بوده و مبتني بر علوم انساني نيست، فضا و شيوهها نيز بر علوم پايه و طبيعي حاكم است. طلاب در حوزههاي علميه از سال سوم تحصيل با روشها و متدلوژي اصولي تا پايه دهم آشنا شده، اصول روششناسي و استنباط را فرا ميگيرد، دوره اصول در مقطع خارج را نيز به خوبي طي كرده، گاها 40 سال يا بيشتر اصول و روششناسي تحقيقي را تدريس ميكند.
وي با بيان تفاوت آموزش روششناسي در حوزه و دانشگاه تصريح كرد: در حوزه، روششناسي خصوصا در سطوح عالي، علمي و بر پايه تحقيق و ارائه سبك همراه با نقد، با بهرهگيري از متون مختلف و دانش بومي و اسلامي است، اما در دانشگاهها، يك كتاب مشخص از يك شخص در قالب دو يا چهار واحد درسي است كه دانشجو نقد، بررسي و بيان نظر علمي و عملي براي آن را ارائه نميكند، در حاليكه در حوزه همان روششناسي به صورت علمي و كاربردي، در عرصه اجتهادي خوانده شده و به همين دليل فرد مجتهد بار ميآيد، يعني همواره در كوشش و جهد براي دريافت حقيقت است.
توليت حوزه علميه امام رضا(ع) ادامه داد: تفاوت ديگر روششناسي حوزوي اين است كه دورههاي دانشگاهي كوتاه ، كليشهاي و وارداتي بوده كه معطوف به علوم پايه است و آراي يك نفر را ارائه مي دهد، اصولا در شبكه دانشگاهها روششناسي علوم انساني نداريم و وزارت علوم در بررسي آمار و اخذ برگههاي گزارش، معيارها و پرسشها و ملاكها ارزشيابي در علوم انساني دقيق نيست، لذا ما از داشتن مميزي علم و بهرهبرداري از نوع بومي علوم ديني و معرفتي بيبهره ايم.
وي افزود: يكي از دلايل عدم توليد، توسعه و تعميق دانشهاي بومي علوم انساني اين است كه دانشگاهها و وزارت علوم ما ساز و كاري براي اين مقوله ندارند و صرفا چند واحد كم براي روش تحقيق آن هم بدون انطباق با شرايط بومي ما ارائه ميشود و يا نظريهها تجربههاي آزموده شده در دنياي ديگر است كه در ميدان عمل براي ما جواب نميدهد.
عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي در ادامه سخنانش گفت: اين سخن كه گاهي گفته ميشود را حوزهها بايد روش را از دانشگاهها بياموزند، غلط بوده و شايعهاي ناصواب است؛ به عكس روشهاي آزموده و كارآمدي كه طي قرون متمادي در حوزهها متداول بوده، وارد عرصه دانشگاه ما نشده است. امروز در كشور بيش از 4.5 ميليون دانشجو و 70هزار عضو هيأت علمي داريم، اما چگونه است كه از اين تعداد استاد و عضو هيئت علمي يك نظريه در نميآيد و دانشگاههاي ما دچار نوعي نازايي و عقيمي در اين عرصه هستند كه مجبوريم عمدتاً كتابهاي مترجم غربيها را بخوانيم، سر اين موضوع آن است كه شيوههاي ما غلط و غير بومي است.
اين استاد حوزه يادآور شد: عدد محصلين حوزوي ما به نسبت تعداد دانشجويان قابل قياس نيست، هزينه و امكانات حوزهها نيز به اندازه يكي از دانشگاههاي كشور نيست، اما حوزهها بسيار موفقتر عمل ميكنند و رمز موفقيت هم در شيوه اجتهادي حوزه است، اينكه برخي تربيت يافتگان حوزهها قدرت خلق آثار علمي بزرگ در حوزهها را دارند، ناشي از قدرت همين شيوه اجتهادي است.
وي تصريح كرد: شيوه اجتهادي به فرد اين توان را ميدهد كه در رشتههاي مختلف بتوانيد نظريهپردازي كنيد، استاد شهيد مطهري اگر در تاريخ، حقوق، فقه،كلام، سياست و ساير موضوعات عالمانه و متجهدانه و موفق است و توليد معرفت و پايهگذار نظريات است، به خاطر اجتهاد است او عليرغم اين كه نه شاعر است و نه رشته ادبيات خوانده نقد ديوان حافظ او و طبقهبندي غزلها و درك ماهيت آنها هر چند ناتمام به چاپ رسيد، اما تفسير و حاشيهنگاري آن زيباييهاي بسياري دارد و راز موفقيت و قدرت او در اجتهاد او نهفته است.
توليت حوزه علميه امام رضا(ع) تهران با بيان ويژگيهاي آرمان بلند حضرت امام راحل(ره) در تبيين فلسفه وحدت حوزه و دانشگاه گفت: مجموعه آثار و بيانات امام(ره) صحيفه و دگير آثار معظمله بالغ بر 700 صفحه است كه نشان دهنده اهتمام جدي پايهگذار اين تفكر و بر وحدت انسجام يافته اين دو قشر است.
اين پژوهشگر حوزه علميه با بيان دلايل ضرورت وحدت حوزه و دانشگاه بيان داشت: وحدت حوزه و دانشگاه به معناي وحدت سازماني و نظام علمي و كاربرد در سطح رشتهها و مشاغل نيست، علم حوزه و دانشگاه هر كدام مستقل و مربوط به خودشان است، البته يادگيري مباني علوم دانشگاهي و رشتههاي مختلف براي حوزويان و يادگيري و فهم عميق مباني ديني براي دانشگاهيان لازم است، اما توجه و اهتمام جدي در مباني معرفتي و بينش، منطقه علمي و روششناسي و هدف و غايت گزيني سه اصلي هستند كه مي توانند وحدت اين دو قشر فرهيخته را فراهم نمايد.
حجتالاسلام رشاد در پايان، با تاكيد بر اينكه مباني معرفتي در دانشگاهها بايد يكسان شودگفت: روششناسي و معرفتشناسي حوزه هم بومي، هم ديني و هم آزموده شده در طي قرون متمادي است. اين سبك و روش ائمه طاهرين(ع)، ارث علما و فضلاي دين و ميراث معرفتي و سرمايه بزرگ ماست. لذا حوزه و دانشگاه غايت هر دويشان بايد، كشف معرفت، شناخت حقيقت، خدمت به نظام و اعتلاي كشور تربيت نفوس و تقرب الهي باشد تا زمينههاي وحدت محكمتر و پايدارتر شود.
كد خبر: 2201327
تاريخ مخابره : ۱۳۹۲/۱۰/۳ - ۱۰:۴۴
سه شنبه 3 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 83]