تور لحظه آخری
امروز : جمعه ، 13 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):براستى كه حقيقت خوشبختى آن است كه پايان كار انسان خوشبختى باشد و حقيقت بدبختى آن ا...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1820460448




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

شب چله‌هاي قديم بهتر بود...


واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: شب چله‌هاي قديم بهتر بود...
اين روزها در سايه‌سار سرد و بي‌مهر عصر ارتباطات و جهاني شدن، رسم و رسوم‌هاي گذشته‌هاي نه چندان دور بيش از هر چيز ديگري رنگ مي‌بازد و از كيفيت، كميت و نظم ساختاري آن كاسته مي‌شود؛ سنت شب يلدا و يا به تعبيري شب چله نيز كه يادآور و تداعي كننده صلح، صفا و صميميت در بين كانون خانواده‌هاي ايراني است، امروز دستخوش اين رنگ باختن‌ها شده و ديگر آن صلح، صفا و گرمي گذشته‌ها را ندارد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، منطقه اصفهان، در دنياي رسانه‌اي سده بيست و يكم كه به تعبير "هربرت مارشال مك لوهان" كانادايي، رسانه‌ها نوعي احساس بيگانگي و ناشناخته بودن در مردم ايجاد مي‌كنند، روابط سنتي و ميان فردي انسان‌ها نيز دستخوش تغييرات شگرفي شده و به عنوان مثال مي‌توان به رفت و آمدهاي فاميلي و شب نشيني‌ها اشاره كرد كه اكنون تا حدود زيادي به فراموشي سپرده شده‌اند.

امروزه از بدعهدي ايام روزگار كه همه ما آدم‌ها تسليم محض رسانه‌ها شده‌ايم و اوقات خودمان را بيش از هرچيز ديگري با رسانه‌ها سپري مي‌كنيم؛ از حال آشنايان، دوستان و حتي همسايه‌هاي خود بي‌خبريم و يا به قولي، ديگر سال دوازده ماه هم راه خانه‌هاي همديگر را بلد نيستيم.

اين روزها آدم‌ها با وجود امكانات حمل و نقل سريع و در دسترس، به جاي اينكه از نزديك در كنار يكديگر بنشيند و از حس و حال خودشان بگويند و ياد و خاطره‌هاي شيرين گذشته را براي يكديگر بازگو كنند، با پديده‌اي جهان شمول به نام تلفن همراه و يا شبكه‌هاي اجتماعي مجازي سر و كله مي‌زنند كه بعضا از اين سركله زدن چيزي كه بتواند به زندگي آنها معنا ببخشد و برايشان آرامش خاطري را فراهم كند، عايدشان نمي‌شود؛ بلكه برعكس به تبع استفاده نادرست از همين فناوري‌ها، بعضا با كمبود و خلاءهاي عاطفي و مشكلات فزاينده‌اي نيز مواجه مي‌شوند.

نفس رسانه و تكنولوژي به خودي خود پديده‌هاي مخربي نيستند، بلكه يكي از ضرورت‌هاي دوران كنوني محسوب مي‌شوند كه ديگر به عنوان لازمه زندگي اجتماعي بشر شناخته مي‌شوند، اما در اين جا نحوه استفاده و تاثيرپذيري ما از رسانه‌ها و فناوري‌ها مدنظر است كه امروز اجتماع سنتي را در قبال جامعه مدرن دستخوش تغيير قرار داده است.

شب يلدا با هرعنوان و منظوري كه نام‌گذاري شده باشد، جزئي از خرده فرهنگ‌هاي عمومي نظام اجتماعي ما است كه در درون آن جلوه‌هايي از كنش اجتماعي افراد كه مبتني بر مهرباني، صلح، صفا و گرمي است را به خوبي مي‌توان مشاهده كرد .

شب چله‌هاي قديم بهتر بود

نوستالژي شب چله در جاي جاي ايران زمين براي هرايراني تداعي كننده خاطرات شيرين و لذت بخشي است كه با مهر و مهرباني درآميخته و شايد به همين خاطر است كه وقتي از يك پيرمرد سميرمي درباره شب چله‌هاي قديم سميرم سوال كردم، با تمام وجود آهي كشيد و گفت: آخ از قديما!

مشهدي عبدالحسين افشاري كه اكنون در آستانه 90 سالگي زندگي مي‌كند، گفت: شب چله‌هاي قديم سميرم بهتر از حالا بود، چون آن زمان مهرباني و صميمت‌ها نسبت به همديگر بيشتر بود.

وي افزود: قديما شب چله كه مي‌شد همه اقوام و همسايه‌ها به خانه بزرگترها مي‌رفتند و دور كرسي مي‌نشستند تا صاحب خانه آش كشك و يا آش شله را آماده كند و بر سفره روي كرسي بگذارد.

اين پيرمرد سميرمي كه در سينه‌اش خاطرات تلخ و شيرني از گذشته‌هاي دور سميرم براي گفتن دارد، ادامه داد: آن زمان‌ها برق نبود كه مردم از سر شب بنشينند پاي تلويويون و سرگرم فيلم و نمايش بشوند، به همين خاطر بزرگتر آن جمع كه ميزبان مجلس هم بود اگر سواد خواندن داشت كه شاهنامه مي‌خواند و اگر نداشت شخص ديگري اين كار را انجام مي‌داد.

پيرمرد در حالي كه دستانش را در هم مي‌فشرد سرش را به پايين انداخت و بيان كرد: آن زمان‌هاي قديم كه تلفن و برق نبود، انگار مردم بيشتر از حال يكديگر خبر داشتند تا در مقايسه به اين دوره كه همه نوع امكانات فراهم است.

اين پيرمرد سميرمي كه اشك در چشمانش حلقه زده است و سرش را تكان مي‌دهد، افزود: قديمي‌ها ناكام از دنيا رفتند و عمرشان تمام با زحمت و سختي گذشت.

يلدا يعني ولادت و تولد

يك روزنامه‌نگار و پژوهشگر سميرمي درباره معنا و وجه تسميه يلدا، گفت: واژه يلدا ريشه سرياني دارد و به معناي ولادت و تولد مي‌باشد كه منظور از تولد نيز ولادت خورشيد مهر يا ميترا است.

علي افشار سميرمي در گفت‌وگو با ايسناي اصفهان، افزود: يلدا و جشن‌هايي كه در اين شب برگزار مي‌شود، يك سنت باستاني است، مردم روزگاران گذشته كه كشاورزي، بنيان زندگي آنان را تشكيل مي‌داد بر اثر تجربه و گذشت زمان ملاحظه مي‌كردند كه در بعضي روزها و فصل‌ها، روزها بسيار بلند مي‌شوند و در نتيجه در آن روزها، از روشني و نور خورشيد بيشتر مي‌توانستند، استفاده كنند.

وي با بيان اينكه اين اعتقاد پديد آمد كه نور و روشنايي و تابش خورشيد نماد نيك بوده و با تاريكي و ظلمت شب در نبرد و كشمكش‌اند، گفت: تاريكي، نماينده اهريمن بود و چون در طولاني‌ترين شب سال، تاريكي اهريمني بيشتر مي‌پايد، اين شب براي ايرانيان نحس بود و چون فرا مي‌رسيد، آتش مي‌افروختند تا تاريكي و عاملان اهريمني و شيطاني نابود شده و بگريزند.

وي ادامه داد: در اين حال مردم گرد هم جمع شده و شب را با خوردن، نوشيدن، شادي و پايكوبي و گفت‌وگو به سر مي‌آوردند و خواني ويژه مي‌گستردند، هرآنچه ميوه تازه فصل كه نگهداري شده بود و ميوه‌هاي خشك را در سفره مي‌نهادند.

اين شاعر و نويسنده سميرمي با بيان اينكه امروزه به واسطه تغيير و تحولات اساسي در شيوه زندگي و رواج مدرنيسم به جاي سنت، بسياري از سنت‌هاي باستاني از جمله شب يلدا دستخوش تخريب قرار گرفته است، گفت: پيوندهاي فاميلي و خانوادگي بريده شده است و خانواده‌هاي كم جمعيت و اغلب به دور از اولياي خويش در كلان شهرها، آپارتمان‌ها و خانه‌هاي استيجاري زندگي مي‌كنند.

افشاري افزود: رسانه‌هاي جمعي از جمله ماهواره، اينترنت و تلويزيون به اندازه كافي وقت و فرصت مردم را پركرده‌اند، از سوي ديگر بلاي تورم اجازه نمي‌دهد تا مردم مثل گذشته به خريد ميوه‌هاي شب يلدا روي بياورند.

اين نويسنده تصريح كرد: در نتيجه تمام اين عوامل و عوامل ديگر، بعيد نيست كه تا چند سال آينده رسم پسنديده نكوداشت شب يلدا به فراموشي سپرده شده و از آن جز نامي و يادي در تاريخ و تقويم نماند.

وي، با بيان اينكه اكنون ايرانيان نزديك به چند هزار سال است كه اين شب را گرامي مي‌دارند، اظهار كرد: در شهرستان سميرم نيز مانند ساير مناطق ايران، مردم در گذشته دور هم گرد آتش افروخته و مي‌نشسته‌اند و ميوه و تنقلات كه به اندازه امروز هم فراوان هم نبوده، را به همراه خشكبار و تنقلات مي‌خوردند.

افشاري ادامه داد: جمع آنها با گرد هم آمدن و شب نشيني اعضاي خانواده و اقوام در كنار يكديگر بانشاط‌تر مي‌شد؛ هم‌چنان نيز در شب يلدا، پيرترها، قصه و ماجراي سال‌هاي قديم را تعريف مي‌كنند، به خصوص واقعه جنگ سميرم در سال 1322 و به يغما رفتن اموال و دارايي‌هاي خودشان توسط عشاير كه اكنون در بين مردم سميرم به نام سال غارتي شناخته مي‌شود.

اين روزنامه‌نگار خاطرنشان كرد: شرح محروميت‌ها و نارسايي‌هاي مختلف مردم در روزگاران گذشته نيز نقل محفل و تفال با ديوان حافظ نيز حسن ختام شب نشيني‌ها است، اما بايد گفت كه اكنون ديگر انار، هندوانه و آجيل جزو مهم‌ترين ملزومات شب يلدا شده‌اند.

به گزارش ايسنا، هنوز هم در سميرم آن هم در هنگامه‌اي كه دانه‌هاي سفيد برف كوچه‌ها و پشت بام‌ها را در سكوت شب زمستاني سفيد پوش مي‌كند، مردم شب چله را پاس مي‌دارند، كوچك‌ترها از عصر روز شب چله به خانه بزرگترها مي‌روند تا بساط شب چله را فراهم كنند، هنوز طعم و بوي دلنشين آش كشك و آش شله در كنار سيب‌هاي خوش طعم و رنگ سميرم زينت بخش سفرهاي شب چله است.

هنوز هم از سال غارتي گفتن و از درو كردن‌ها و پاي پياده رفتن از سميرم تا شهرهاي اطراف براي پيدا كردن يك لقمه نان آن هم به گفته سميرمي‌ها در سياه زمستان، ورد زبان پيرمردهاي سميرمي در شب چله براي فرزندان و نوه‌ها است، هنوز طنين شاهنامه و حافظ خواني در شب چله بين خانواده‌هاي سميرمي را مي‌توان شنيد و...

شب چله فرصت مغتنمي است براي همه ما كه اين روزها از گذشته‌ها فاصله گرفته‌ايم، براي چند ساعتي فرصت را مغتنم شمريم و با دور هم جمع شدن در خانه گرم بزرگ‌ترها، ياد و خاطره گذشته‌هاي دور را دوباره زنده كنيم.

گزارش از بهنام افشاري، خبرنگار ايسناي منطقه اصفهان

انتهاي پيام

شنبه 30 آذر 1392





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]
[مشاهده در: www.isna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 29]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن