محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
دکتر عرفان فدایی وکیل پایه یک دادگستری
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1802530436
دكتر توفيقي مشاور عالي وزير علوم: امام خميني، دانشگاه را مظهر اقتدار علمي، رسالت اخلاقي و مسئوليت اجتماعي مي‌دانستند
واضح آرشیو وب فارسی:جمهوري اسلامي: دكتر توفيقي مشاور عالي وزير علوم: امام خميني، دانشگاه را مظهر اقتدار علمي، رسالت اخلاقي و مسئوليت اجتماعي مي‌دانستند
دكتر جعفر توفيقي، وزير اسبق علوم و مشاور عالي كنوني وزير علوم تحقيقات و فناوري درمصاحبه‌اي با سايت جماران نظرات خود را درباره نگاه امام خميني به دانشگاه بيان كرد.
وي در پاسخ به اين پرسش كه درك شما از ديدگاه‌هاي امام خميني درباره دانشگاه چيست؟ گفت: برداشت من از سخنان امام اين بود كه ايشان براي دانشگاه سه نوع رسالت قائل بودند كه مي‌توان آنها را استخراج كرد.نخست، توليد، توسعه و اقتدار علمي بود كه در سخنان ايشان برجسته بود و از دانشگاهها انتظار داشتند كه توليدكننده علم باشند؛ براي نمونه تعابير مانند اينكه از ديگر كشورها بايد بيايند در ايران درس بخوانند؛ بايد قطع وابستگي از شرق و غرب شود؛ و تأكيد بر تأمين استقلال كشور به پشتوانه دانشگاه و سخناني از اين قبيل نشان مي‌دهد توليد علم و فناوري و اقتدار علمي از نظر ايشان جايگاه مهمي داشته است.
دوم، رسالت فرهنگي و تربيتي و اخلاقي دانشگاه است. آنجا كه امام مي‌گويند "دانشگاه بايد مهد انسان سازي" باشد؛منظور ايشان از واژه انسان با توجه به فرهنگ ما كاملا روشن است. در واقع سخن از يك منشور تعالي اخلاقي و فرهنگي است؛ همان‌طور كه اشاره كرديد ايشان به فرهنگ اهميت زيادي مي‌دادند و جالب است كه دنيا امروز اين را تجربه مي‌كند كه اگر پيشرفت‌هاي تكنولوژيك بر بستر معنويت و اخلاق نباشد نمي‌تواند مشكلات دنيا را حل كند.
سوم، مسئوليت اجتماعي دانشگاه است كه در سخنان ايشان بسيار مشهود و پراهميت است. جمله كوتاه " دانشگاه مبداء همه تحولات است"؛ نشان مي‌دهد كه ايشان دانشگاه را پشتوانه تحولات سياسي، اقتصادي، اجتماعي و... مي‌دانند. در همين راستا، مفاهيمي چون اقتصاد دانش بنيان و... طرح مي‌شود كه امام در همان يك جمله كوتاه اين موضوع را اشاره مي‌كنند. ايشان تعابير ديگري هم دارند؛ با اين مضمون كه دانشگاه بايد در ميان مردم باشد، مشكلات آنها را حل كند، آنها را حس كند، جدا از مردم نباشد و...
اين سخنان امام در سياستگذاري‌هاي علمي ما بسيار پراهميت است؛ چرا كه هنوز هم هستند كساني كه بر خلاف ايشان، دانشگاه را صرفا محل فعاليت علمي مي‌دانند و اينكه دانشگاه رسالت‌هاي فرهنگي دارند را به چالش مي‌كشند.
سخنان حضرت امام در مورد نقش و رسالت دانشگاه، دانشجو و هيأت‌هاي علمي بسيار گسترده است كه در مجموعه ارزشمندي با عنوان دانشگاه و دانشگاهيان گردآوري شده است. هرچند بطور غير مستقيم هم از مجموعه روحيات، اخلاق و بينش سياسي و فرهنگي امام مي‌توانيم تصوير ايشان از دانشگاه مطلوب و رسالت‌هاي آن را درك كنيم. اما معتقدم سخنان امام، الهام بخش سياست‌هايي توسعه يافته در نظام آموزش عالي است. من به دليل مسئوليتم همواره سخنان ايشان را مطالعه مي‌كردم؛ چرا كه سند بالادستي ما در تدوين سياست‌ها و برنامه‌هاي وزارت علوم سخنان امام بود و پس از آن هم سخنان مقام معظم رهبري؛ كه مجموعه آنها را تبيين‌كننده ديدگاه‌هاي امام در امر آموزش مي‌دانستيم.
دكتر توفيقي در پاسخ به سوال ديگري درباره اينكه لوازم و ابزارهاي مورد نيازهاي رسالت اجتماعي دانشگاه چيست؟ گفت:سوال مهمي است؛ ما از يك طرف براي دانشگاه رسالت‌هايي قائل مي‌شويم و اين رسالت‌ها را طبيعتا روز به روز هم پررنگ مي‌كنيم، تاكيد مي‌كنيم كه دانشگاه بايد اسلامي باشد، دانشگاه بايد دانشگاه مسئول و متعهد باشد، دانشگاه بايد در اوج اقتدار علمي باشد و... طبيعتا سؤال بعدي اين است كه لوازم تحقق اين رسالت‌ها چيست؟ اين بحث طولاني و مفصلي است، اما به نظر من اگر به اين رسالت‌ها قائل هستيم؛ مهمترين عنصر تحقق اين رسالت‌ها دانشجوياني هستند كه در دانشگاه درس مي‌خوانند. اينها وقتي وارد جامعه مي‌شوند بخش مهمي از اين رسالت‌ها كه ذكر شد را بايد به عهده بگيرند.
بنابراين اگر ما بر مبناي ديدگاه امام خميني براي دانشگاه سه رسالت را قائل هستيم، معنايش اين است كه فضاي دانشگاه هم بايد تشويق‌كننده اين سه رسالت باشد و دانشجويان را براي پذيرش اين مسئوليت آماده كند. معناي ديگرش اين است كه دانشگاه امروز در كلاس درس خلاصه نمي‌شود. كلاس درس مي‌تواند بخشي از اين رسالت‌ها را به انجام برساند، كلاس درس مي‌تواند دانش علمي توليد كند، مي‌تواند دانشجو را متخصص بار بياورد، اما، براي اين كه دانشجوي متخصص، مسئوليت اجتماعي هم قبول كند و از نظر فرهنگي هم تعالي پيدا كند بايد به خودش ميدان بدهد؛ متخصص بايد ميدان فعاليت را بيابد.
اختلاف نظري كه وجود دارد اين است كه برخي به مسائل فرهنگي، نگاه بيروني دارند. اما، اگر بناست كه دانشگاه را از نظر فرهنگي متعالي كنيم و از نظر اجتماعي مسئوليت‌پذير كنيم؛ دنبال كردن چنين رسالت‌هايي بايد درون‌زا و به باور دروني باشد؛ معني‌اش اين است كه بايد به دست خود دانشگاهيان اين ارزش‌ها خلق شود. اين راهي ندارد مگر اين كه به دانشجويان ميدان فعاليت در عرصه فعاليت‌هاي فرهنگي، سياسي واجتماعي... داده شود؛ تا ويژگي‌هاي مورد نظر را كسب كنند و استعدادهايشان را شكوفا كنند. دانشگاه از نظر ما محل پرورش استعدادهاي بيكران و ناشناخته بشري است.
وقتي به دانشجو اين گونه نگاه مي‌كنيد، بايد از تمام ابزار و لوازم استفاده كنيم؛ تا او استعدادهاي فرهنگي و اجتماعي خود را بروز دهد. پس با حاشيه‌نشيني دانشجو و نگاه انقباضي به فعاليت‌هاي دانشجويي، اين استعدادها قطعا ظهور و بروز پيدا نمي‌كنند. اين يادگيري‌ها بايد در عمل اتفاق بيفتد. تشكل‌هاي دانشجويي يكي از بهترين بسترهاي رشد و توسعه اين فعاليت‌هاست. اگر ما معتقديم كه دانشجوها و دانشگاهيان بايد در دانشگاه تعالي فرهنگي پيدا كنند خودشان مسئول هستند و اين مسئوليت را بايد روي دوش‌شان احساس كنند.
قبلا دانشگاهها در يك هفته مي‌توانستند هيأت علمي جذب كنند، الان بايد دو سال معطل شوند؛ زيرا يك هيأت جذب در دانشگاه، يك هيأت جذب در وزارت علوم و يك هيأت جذب ديگر در بيرون وزارتخانه يعني در شوراي اسلامي شدن دانشگاهها ست. تا زمان ما دانشگاهها مستقلا مي‌توانستند دانشجوي دكترا جذب كنند؛ اما اكنون به دوره قبل برگشته است.
اگر قرار است كه در ورود به جامعه انسان‌هاي متعهد و مسئولي باشند بايد دردانشگاه ياد بگيرند؛ منظورم فقط فعاليت‌هاي كلاسي نيست، بلكه بايد در عمل تجربه كنند. تشكل‌هاي دانشجويي سياسي، اجتماعي و فرهنگي بهترين بستر، هم براي رشد و هم براي تجربه عملي استعداهاست.
تشكل‌هاي سياسي احتماعي و فرهنگي بهترين بستر براي اين دانشجويان است. "مهد انسان سازي" تعبير بسيار معروفي در اين زمينه است كه اوج نگاه تربيتي امام را به دانشجو نشان مي‌دهد. لذا ما هميشه طرفدار نگاه انبساطي به فعاليت‌هاي دانشجويي هستيم. منظور ما فقط اين نيست كه دانشجو كار سياسي كند، بلكه ما اينها را لوازمي براي پرورش استعدادهاي علمي، اجتماعي و فرهنگي دانشجويي ميدانيم.
وي درباره اينكه رفتارهاي انقباضي چه تناسبي با آنچه امام درباره دانشجو و دانشگاه گفته‌اند دارد؟ گفت:نگاه امام به آزادي انديشه و بيان از نظرات ايشان مشخص است؛ بالاتر از اينها حضرت امام بنيانگذار نظام جمهوري اسلامي و بنيانگذار انتخابات در كشور هستند. اين خيلي مهم است كه ما هركجا كه مي‌خواهيم سياستگذاري كنيم بايد به نظرات امام، آن چشمه معرفتي سياستگذاري رجوع كنيم. اساسا گفته‌هاي ايشان انگاره اصلي در سياستگذاري ماست؛ شخصي نظام ديكتاتوري را ساقط كرده و نظامي جديدي را بنا كرده‌اند كه ويژگي‌هاي آن را در روزهاي قبل از پيروزي، تشريح كرده است.
جملات امام مانند اينكه كار را به خود مردم واگذار كنيد؛ كوتاه اما، بسيار پراهميت است و بايد منشاء انديشه‌هاي كاربردي در نظام جمهوري اسلامي باشد. اما مشكل اين جاست كه گاه ما سرمنشأ را رها مي‌كنيم و تابع سليقه فردي و شخصي خودمان مي‌شويم. يكي از اصلي‌ترين مواردي كه در شمار فلسفه اصلي نظام جمهوري اسلامي طرح مي‌شود؛ اين است كه نظام سلطنتي براي نظر مردم و انتخابات ارزش قائل نيست و ما آمده‌ايم نظامي با نام جمهوري اسلامي طراحي كرده‌ايم. همه شاهد هستند كه امام روي كلمه جمهوري چقدر تأكيد كردند. اما اگر همين انديشه را به عنوان پارادايم اصلي نظام به درون دانشگاه بياوريم، نتيجه‌اش اين مي‌شود كه در دانشگاه بايد آزادي انديشه و بيان، خردورزي، اخلاق، عقلانيت و فضاي غير امنيتي باشد و اين كه دانشگاه محيطي باشد كه سليقه‌هاي مختلف فكري بتوانند حضور داشته باشند و به بحث و گفت و گو بپردازند.
حضور در اين ميدان دانشجويان را تربيت مي‌كند و استعدادها را پرورش مي‌دهد. بنابراين تصور من اين است كه بعضا نگاه‌هاي انقباضي و حراستي كه مي‌خواهند محدوديت ايجاد كنند نگران جنب و جوش و حضور و تنوع در دانشگاه هستند كه اين از ديد من با انديشه‌هاي امام هماهنگ نيست. مهم‌تر از همه اينها، پافشاري روي بحث آزادي، فضاي باز سياسي، فضاي باز گفتگو و غير امنيتي بودن بستر توسعه علمي است. انديشمندان توسعه علمي معتقدند؛ توسعه علمي در بستري از آزادي رخ مي‌دهد كه هر گونه انقباض و محدود كردن گفت و گو و تضارب آراء آفت توسعه علمي است.
موتور محرك "تحول در علوم انساني" كه البته درتمام علوم بايد صورت گيرد؛ آزادي تفكر است. در اينجا ايجاد فضاي پرشور و پر نشاط لازم است. علم در اين بستري غيراز اين رشد نمي‌كند. ما محدوديت ايجاد كنيم و چنين روشي به نظر من با انديشه‌هاي امام سازگار نيست.
دكتر توفيقي درباره علت تاخير در تغيير روساي دانشگاهها و دانشكده‌ها و علت ابقاء بعضي از آنها هم گفت:هر موضوع اجرايي نقاط قوت و ضعف متعددي دارد و قابل بحث است. كسي كه مي‌خواهد عملكرد ما را ارزيابي كند مي‌تواند به مقطع زماني سالهاي 76-84 برگردد و كارنامه ما را در مورد تشكل‌ها، وضعيت آزادي فضاي دانشگاهها و حراست و... ارزيابي كند؛ آن سياست‌هاي ما، الهام گرفته از امام بود و استنباط من اين است كه در آن دوره بخش اعظم تفكرات امام پياده‌سازي شده است. يعني شما در آن دوره نه دوربين، نه ستاره‌دار به معناي امروز، نه اخراج، نه بازنشستگي سياسي مي‌بينيد. اما اكنون فضاي سياسي ديگري در كشور باقي است. يعني بستر عملكرد امروز با 84 متفاوت است.
در دوره جاري من تنها 71 روز سرپرست بودم. خيلي‌ها، حتي نمايندگان مجلس همسو، توصيه مي‌كردند به دليل فضاي موجود دست به اقدامي نزنيد. يكي از پاسخ‌هايي كه مي‌دادم همين نقد شماست. درست است كه بايد حوصله كنيم، اما دانشگاهيان و فرهيختگان جامعه بايد ترجمه تحولات 24 خرداد را در دانشگاه ببينند؛ فقط نگوييم مردم اميدوار شده‌اند! لذا چهار مورد تغيير در آن مدت 71 روز سرپرستي من اتفاق افتاد. آن مدت 80 درصد وقت من به تعامل با مجلس صرف مي‌شد. اما بالاخره دانشگاهيان يك نمونه از تغيير را بايد مي‌ديدند كه بفهمند ما با دوربين، فضاي امنيتي و فضاي حراستي مخالفيم.
رسيدگي به دانشجويان محروم از تحصيل يكي از كارهاي ما در آن مدت بود كه علاوه بر نفعي كه براي بازگشت دانشجويان بود، خودش يك پيام سياسي داشت كه ما مي‌خواستيم بگوييم اين سبك مديريت را نمي‌پسنديم.
اقدام ديگر اين بود كه من در هفته اول نشستي با دانشگاهيان سراسر كشور گذاشتم و تمام بحثم تبيين بحث دانشگاهها بود و اين را بيان كردم كه انتخابات 92 پيامي داشته كه يكي از آنها اين است كه دانشجويان به اين شيوه فعلي مديريت دانشگاهها معترض هستند و در جلسه آن را بيان كردم. شايد به من گفته شود كه چرا با جابه جايي‌هاي وسيع كار را شروع نكرديد؟! دليلش اين است كه من سعي كردم اول با فرهنگ سازي كار را شروع كنم. البته در آن مدت دست به تغييرات محدودي هم زديم؛ تعدادي از روسا و معاونين عوض شدند. بسياري از دانشجويان محروم از تحصيل برگشتند و حضور وسيع در فضاي رسانه‌اي براي تبيين و تفسير ديدگاه‌هايي كه شما اشاره كرديد را داشتيم. البته درست است؛ همين الان دانشگاهيان تاخيري را مشاهده مي‌كنند و اين تأخير كاملا روشن است و آن را را نفي نمي‌كنم. بايد توجه كنيم ما چشم انداز و مسير راه را ترسيم مي‌كنيم، اما در طي مسير؛ تدبير اقتضاء مي‌كند كه تاكتيك‌هاي خاصي را رعايت كنيم. توجه كنيد كه همه دولت روي اين وفاق داشتند كه اولويت آقاي دكتر روحاني بحث سياست خارجي و پرونده هسته‌اي است.البته اقتصاد هم در آنجايي كه از پرونده هسته‌اي متأثر بود، اولويت دارد. زيرا اقتصاد يك بحث طولاني است و دولت هم بارها گفته كاهش مشكل تورم و رشد اشتغال‌‌زايي زمان‌بر است. اما بخش‌هايي از اقتصاد ارتباط كوتاه مدت و سريع با سياست خارجي و پرونده هسته‌اي دارد.
لذا اين اولويت‌ها همه ما را مجاب مي‌كرد كه فضا را به گونه‌اي آماده كنيم كه ايشان بتوانند اين حركت را انجام دهند. بنابراين ما خود را متعهد ميدانيم كه با حوصله كارها را انجام دهيم و حواس مجلس به سمت آن كارهاي اصلي دولت باشد.
ما به خاطر آرمان بالاتري سعي مي‌كنيم فضا آرام باشد و اجازه ندهيم كه فعاليت‌هاي ما خداي نكرده منشاء بحث، گفتگو و تنش شود. در طول اين مدت كوتاه همه اعضاي دولت سعي كرده‌ايم با تقويت جو وحدت و يكپارچگي اجازه بدهيم، مجلس و دولت هماهنگ باشند و آقاي روحاني را حمايت كنند. نخواستيم مجلس را درگير بحث‌هاي حاشيه‌اي كنيم كه در نتيجه آن، موفقيت‌هايي در عرصه سياست خارجي پديد آمد كه البته هنوز هم كامل نيست.
از يك طرف ديگر، ما بالاخره بايد براي جامعه بيروني ثابت كنيم كه تغيير و تحولات ما با روش‌هاي علمي صورت مي‌گيرد. مثلا خود من با اينكه يقين داشتم كه رئيس يك دانشگاه بايد عوض شود؛ اما اصرار داشتم يك هيئت بلند پايه اعزام كنيم كه چند روز در دانشگاه با هيئت علمي و دانشجويان گفت و گو كنند بعد رئيس دانشگاه عوض شود كه اين كارها كمي كار را طولاني مي‌كرد. ضمن اين كه من قبول دارم دانشگاهيان انتظار كار سريع‌تري دارند. اما ما هميشه از دانشگاهيان خواهش كرديم و گفتيم كه شما ديدگاه ما را مي‌دانيد و تغيير روساي چند دانشگاه و آنچه كه تا كنون رخ داده است؛ تنها نمونه‌اي از تفكرات ماست و آنچه كه بايد رخ دهد و نشان مي‌دهد كه ما با چه چيزي مخالفيم و با چه چيزي موافق؛ لذا دانشگاهيان را به صبر و تحمل فرا خوانديم؛ گفتيم شما هم يك مقدار فرصت بدهيد كه وزارت علوم هماهنگ با سياست‌هاي دولت حركت كند و با بررسي‌هاي بيشتر كار كند. اما، يقين بدانيد اينهايي كه بحث مي‌كنيم اصول سياست‌هاي ما در آموزش عالي است كه منجر به اقدام خواهد شد و فقط از باب شعار نيست. يعني قطعا در روزهاي آينده دانشگاهيان شاهد اقدامات بيشتري از سمت وزارت علوم در جهت حل و فصل اين مشكلات خواهند بود.
دكتر توفيقي درباره اين سخن دكتر سليمي سرپرست دانشگاه علامه طباطبايي در روزهاي اول مسئوليت خود كه گفته بود من قول مي‌دهم از بابت دوربين‌ها مشكلي متوجه دانشجويان نشود، اما برداشتن آنها در حيطه اختيارات من نيست گفت: بعضي از امور مسئوليت مشترك وزارت علوم و بعضي نهادهاي امنيتي است. مثلا همين گيت‌هاي امنيتي را به ما هم مي‌گفتند جزو اختيارات وزارت اطلاعات است. بنابراين برخي تغييرات در وزارت علوم مستلزم آن است كه تغييراتي در برخي وزارت خانه‌هاي مرتبط رخ دهد. بحث دوربين‌ها، تغيير روساي دانشگاهها و... در پي تغيير فضاي كشور پس از انتخابات در دستور كار وزارت علوم است كه دانشجويان نتايج آن را خواهند ديد. ما با دستگاه‌هاي مختلف مشورت مي‌كنيم، اما مهم تصميم نهايي است كه در آن نظر مناسب را اتخاذ مي‌شود. مثلا در موضوع حفاظت از دانشمندان هسته‌اي، نظر وزارت اطلاعات بر حفاظت از اين افراد است كه همه هم آن را پذيرفته‌اند و نظر درستي هم هست؛ با اينكه آن افراد عضو هيأت علمي ما هستند. لذا كمك گرفتن و مشاوره گرفتن مهم نيست؛ مهم انجام يك كار عقلاني است.
اما مثلا شنود كردن اعضاي هيأت علمي صحيح نيست و اگر وزارت اطلاعات هم بخواهد اين كار را انجام دهد ما مخالفت مي‌كنيم و آنها را اقناع مي‌كنيم كه كار صحيحي نيست. همچنان‌كه سياست ما دوربين گذاشتن نيست و اين سياست برچيده مي‌شود. من همان روزهاي اول گيت امنيتي ورودي وزارتخانه را برداشتم. اين امور هيچكدام سازگار با محيط دانشگاه نيست. به نظر من در تمام اين تصميمات بايد تجديدنظر شود و هرجا براي دانشجو يا هيات علمي از باب كنترل امنيتي (اعم از شنود، ضبط صدا و..) انجام شده، الان در دست تجديدنظر و رسيدگي است.
اما حجم واحدهاي آموزشي عالي كه وزارت علوم بايد به آنها رسيدگي كند خيلي زياد است. من يادم هست در سال 84 تعداد واحدهاي دانشگاهي كه رئيس آنها بايد با حكم وزير علوم تعيين مي‌شد به صد واحد نمي‌رسيد، اما اكنون اين عدد به 300 رسيده است كه واقعا در مورد بسياري از آنها با مشكل مواجه هستيم. يعني مجوزهايي براي تأسيس دانشگاهها داده شده كه هيچ امكانات مالي ندارند؛ يعني وزارت علوم قطعا مشكلات مالي دارد كه بايد با دولت بنشيند و آنها را حل كند.
وي درباره اينكه بافت علمي دانشگاه ضعيف شده و چه بايد كرد تا قوانين و خط قرمز‌ها حفظ شود، اما فعاليت و نشاط هم وجود داشته باشد؟ گفت؟من اين را كاملا تأييد مي‌كنم. فكر مي‌كنم ما ظرفيت مردم را براي دادن شعار باور كرده‌ايم، اما ظرفيت آنها را براي كاركردن باور نكرده‌ايم. اشاره كردم كه امام فرمودند كار مردم را به خودشان واگذار كنيد. ترجمه اين حرف در محيط كاري ما اين است كه كار دانشگاه را به خود دانشجويان واگذار كنيد. اين يك استراتژي بنيادين برگرفته از رهنمودهاي امام خميني است.
من مجبورم دوباره به سال 84 برگردم. ما در سال 76 كه به وزارت علوم آمديم نظام دانشگاه با يك مديريت بسيار متمركز اداره مي‌شد و تمام شئونات از بيرون ابلاغ مي‌شد. اما در سال 84 تمام شئون، به خود دانشگاه واگذار شده بود. اوج آن سياست در بند الف ماده 49 قانون برنامه چهارم توسعه است كه در آن آمده بود دانشگاهها و مراكز تحقيقاتي از كليه قوانين و مقررات كشور مستثني هستند؛ از مصوبات مجلس و قانون محاسبات عمومي و استخدام كشوري. در ادامه آن آمده بود كه دانشگاهها صرفا با مصوبات هيأت امناي خودشان اداره مي‌شوند. كسي كه با نظام‌هاي آموزشي آشنا باشد مي‌داند كه اين قانون افتخار جمهوري اسلامي ايران است؛ يعني ما در آمريكا هم چنين قانوني را نمي‌بينيم كه بازترين نظام آموزشي در دنيا را دارد. معناي قانون ذكر شده اين است كه دانشگاهها مسئوليت‌هاي اجرايي خود را انجام دهند و وزارت علوم را به جايگاه سياستگذاري و نظارت برگردانيم.
اين تعبير بسيار درستي است كه وزارت علوم ظرفيت‌ساز است؛ در حالي كه وزارت علوم در اين 8 سال گذشته رياست بر دانشگاه كرده و تمام تصميمات قبلي ما را برگردانده است. قبلا دانشگاه در يك هفته مي‌توانستند هيأت علمي جذب كنند، الان بايد دو سال معطل شوند؛ زيرا يك هيأت جذب در دانشگاه، يك هيأت جذب در وزارت علوم و يك هيأت جذب ديگر در بيرون وزارتخانه يعني در شوراي اسلامي شدن دانشگاهها ست.
بنابراين ما تا وقتي كه انديشه‌هاي بنيادي براي سيستم آموزش عالي نداشته باشيم و تعريف روشني از دانشگاه، دانشجو، بسترهاي توسعه علمي، مديريت و... ارائه ندهيم؛ نمي‌توانيم جلو برويم. مثلا تا زمان ما دانشگاهها مستقلا مي‌توانستند دانشجوي دكترا جذب كنند؛ اما اكنون به دوره قبل برگشته‌ايم و آن را متمركز كرده‌ايم. زيرا به دانشگاه اعتماد نداريم و مي‌گوييم خودمان بايد كار را انجام دهيم. در حالي كه كار وزارت علوم ظرفيت‌سازي است و اگر اشكالي در دانشگاه هست بايد با آموزش و تغيير افراد آنها را اصلاح كرد، نه اينكه خودمان كار آنها را انجام دهيم.
در اداره كشور نيز همين وضعيت است. الان چند سال است كه ما از اصل 44 حرف ميزنيم، اما دلمان نمي‌آيد كه دولت را رها كنيم! دائم دم از خصوصي سازي ميزنيم، اما هنوز به كار مردم اعتماد نداريم؛ فقط به شعار آنها اعتماد داريم! يعني مي‌فهميم كه مردم مي‌توانند خوب براي ما شعار دهند وحمايت كنند، اما باور نداريم كه آنها مي‌توانند به نفع ما كار كنند و باري را از دوش ما بردارند؛ فقط مي‌خواهيم خودمان دانشجو و هيأت علمي جذب كنيم، خودمان بخشنامه صادر كنيم و.... در نتيجه از ظرفيت‌هاي بيكران محروم مي‌شويم.
قبلا خود هيأت علمي مدير گروه تعيين مي‌كردند، اما الان خود وزارت علوم هم وارد كار شده و اين به معناي تمركز است؛ تمركزي كه از پس آن بر نمي‌آييم. من بارها گفته‌ام ما اگر نگران سيستم غيرمتمركز هستيم، نگراني از سيستم متمركز بيشتر است. اگر در يك مجموعه غير متمركز فسادي رخ دهد درون همان مجموعه(مثلا دانشگاه) حل مي‌شود؛ اما اگر در يك سيستم متمركز چنين اتفاقي رخ دهد تمام سيستم درگير آن مي‌شود.
دكتر توفيقي درباره اين موضوع كه وزارت علوم درحال حاضر چه استراتژي براي احياي ويژگي‌هاي تضعيف شده جنبش دانشجويي دارد؟ هم گفت: استراتژي همين است كه ما بايد فضاي امني براي فضاي دانشجويي ايجاد كنيم؛ كاري كنيم كه اعتماد دانشجويان جلب شده و اعتماد پيدا كنند كه در اين راستا بايد هزينه كار را كم كنيم. شور و نشاط مردم پس از انتخابات هم به خاطر اين بود كه آنها احساس كردند فضا باز شده است؛ همين حس را بايد به درون دانشگاه بياوريم و اعتمادشان به مسئولين را برگردانيم و آنها را تشويق كنيم. به همين ترتيب بايد مجوزهاي لغو شده براي تشكل‌ها برگردانده شود، تشكل‌هايي كه مجوز نگرفته‌اند مجوز بگيرند و وزارت علوم، دانشگاه و مديران آغوش خود را براي فعاليت سياسي و اجتماعي و صنفي دانشجويان باز كند. لذا اين مسأله قابل حل است و سيستم از آن حمايت مي‌كند.
وي درپاسخ به اين سوال كه در حوزه بورس‌هاي داخل و خارج وزارت علوم چه سياستي را دنبال مي‌كند؟ هم گفت:در مورد شرايط وزارت علوم اكنون وزارت علوم در حال تجديدنظر در بورس داخل و خارج است. در آينده حتما بازنگري مي‌شود و قبلاً هم اگر تخلف شده رسيدگي مي‌شود. از اين پس يكي از گزينه‌هايي را كه داوطلبان هنگام ثبت نام آزمون دكتري انتخاب مي‌كنند؛ گزينه بورس خارج از كشور است. به اين ترتيب بورس خارج از كشور در فرآيند آزمون و رقابت علمي دانشجويان و خارج از تصميم گيري‌هاي سليقه‌اي و غيررقابتي انجام مي‌گيرد. از سوي ديگر پيش از اين بسياري از بورس‌هاي خارج از كشور به بورس داخل كشور تبديل مي‌شد و دانشجوياني بدون آزمون و رقابت با ديگر دانشجويان، در مقطع دكتري دانشگاه‌هاي داخل كشور پذيرش مي‌شدند. از اين پس اما، بر اساس سياست‌هاي جديد وزارتخانه هيچ بورس خارج از كشوري، به بورس داخل تبديل نخواهد شد.
شنبه 23 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جمهوري اسلامي]
[مشاهده در: www.jomhourieslami.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 60]
-
گوناگون
پربازدیدترینها