واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: بقايي چرا كلمه ايراني را به ميراث ناملموس مي چسباند ؟
رئيس وقت سازمان ميراث فرهنگي اصرار داشت تا در عنوان تمام پرونده هاي ميراث ناملموس پيشنهاد شده براي ثبت در سازمان جهاني يونسكو از كلمه ايراني يا اقوام ايراني استفاده شود اين درحالي بود كه نام دانشگاهي كه قرار است توسط وي و تيم همراه رئيس جمهور سابق راه اندازي شود نيز با كلمه "ايرانيان" پيونده خورده و يكي از رشتههاي تحصيلي آن نيز طب سنتي ايران پيشنهاد شده است.
سازمان ميراث فرهنگي در دهه 80 حدود 11 پرونده ميراث ناملموس را براي ثبت در فهرست سازمان يونسكو تهيه و فهرستي را پيشنهاد كرد تا هر سال، يكي از اين پرونده ها بررسي و در فهرست ميراث ناملموس ايران به ثبت جهاني برسد.
اين پرونده ها شامل، آيين باران خواهي ايراني، خيمه شب بازي، دانش سنتي پخت نان اقوام ايراني، دانش سنتي كشاورزي بومي ايران، چاپ كلاقه اي ايران، فيروزه تراشي ايران، مهارت هاي راه يابي در ايران، ابريشم كشي در روستاي زاوين، مهارت هاي سنتي توليد پوشاك اقوام ايراني، آيين ازدواج ايراني، دانش سنتي معماري ايراني و پرونده طب سنتي ايراني است كه در عنوانهاي اين پرونده ها از نام ايراني و ايرانيان استفاده شده كه حاكي از گستردگي موضوع مورد اشاره در اين پرونده هاست.
درحالي كه براساس نظر يونسكو ميراث ناملموس توسط مردم اداره مي شود و بايد به منطقه و يا موضوع كوچكتري محدود شود اما زماني كه يك ميراث ناملموس گسترده در يك كشور مد نظر قرار مي گيرد اين پرونده "بيش از حد فراگير" تشخيص داده خواهد شد و ارزيابان يونسكو آن را به كشور مبدا برگشت مي زنند.
كارشناسان ميراث ناملموس آن زمان سعي كردند تا حميد بقايي، رئيس وقت سازمان ميراث فرهنگي را نسبت به اين موضوع آگاه كنند كه با چنين معيارهايي سازمان جهاني يونسكو نمي تواند پرونده هاي ميراث ناملموس ايران را در فهرست جهاني ثبت كند چرا كه گستردگي موضوعات مورد اشاره، آن هم در كشوري مانند ايران بسيار زياد است اما اصرار آنها يا باعث اخراجشان از سازمان ميراث فرهنگي مي شد بنابراين سكوت اجباري آنها در برابر خواسته هاي رئيس وقت سازمان را پذيرفتند.
تا اينكه در نهايت حدود 12 پرونده ميراث ناملموس با پسوند كلمه ايراني و يا اقوام ايراني راهي يونسكو شد و در ماه گذشته يكي ازآن پرونده ها به نام "پرونده طب سنتي ايراني" برگشت خورد. علت اين برگشت نيز بيش از حد فراگير بودن موضوع عنوان شد يعني دقيقا همان موردي كه كارشناسان ميراث فرهنگي وقت به رئيس سازمان گوشزد كرده بودند. چرا كه پرونده طب سنتي در ايران با انواع و اقسام روش ها، آيين ها، اعتقادات و تنوع در ميان اقوام مختلف ايراني تهيه شده بود درحالي كه پرونده هاي ميراث ناملموس ثبت شده جهاني در يونسكو از گستردگي بيش از حد به دور هستند.
بعد از گذشت دوران رياست بقايي در سازمان ميراث فرهنگي و روي كار آمدن دولت يازدهم، رئيس جمهور سابق ايران و تيم همراهش از جمله مشايي و بقايي دانشگاهي به نام "ايرانيان" را راه اندازي كردند كه در ادامه مشخص شد يكي از رشته هاي تحصيلي اين دانشگاه نيز قرار است طب سنتي ايراني باشد.
بنابراين آنچه كه نظر مسئولان ميراث فرهنگي را در دولت يازدهم به خود معطوف كرده اين است كه اصرار براي داشتن پرونده هاي ميراث ناملموس جهاني با پسوند ايرانيان و اقوام ايراني و پيوند آن با نام و رشته هاي تحصيلي دانشگاه ايرانيان بي ارتباط نبوده و نيست. در اين باره يدالله پرمون رييس پژوهشكده مردم شناسي به خبرنگار مهر گفت: "سياستي در سازمان حاكم بود كه بايد در انتهاي تمام عناوين پرونده هاي ميراثي از كلمه ايرانيان يا اقوام ايراني استفاده مي شد در اين باره حرف كارشناساني كه مي دانستند يونسكو چنين پرونده هايي را برگشت مي زند خريداري نداشت."
استفاده از ارتباط ميان ميراث ناملموس ايراني و عنوان دانشگاه ايرانيان همانند تيري بود كه در تاريكي زده نشد! چرا كه اكنون با برگشت خوردن پرونده طب سنتي ايراني و معطل ماندن پرونده موسيقي اقوام ايراني كارشناسان ميراث فرهنگي درصدد آن بر آمده اند تا تغييرات كلي در فهرست پيشنهادي ميراث ناملموس ايران در يونسكو ارائه كنند و مي دانند پرونده هاي ارسال شده با هيچيك از معيارهاي كميته ميراث ناملموس يونسكو برابر نيست. حتي مهدي حجت معاون ميراث فرهنگي كشور نيز از تشكيل شوراي سياستگذاري ثبت آثار تاريخي براي بررسي مشكلات پرونده هاي ميراث ناملموس و بازنگري پرونده هاي ارسال شده به يونسكو خبر داده است.با اين حساب به نظر مي رسد آنچه كه تا كنون باعث شده تا ايران نتواند از سهميه خود در سطح جهاني در بالابردن آمار ميراث ناملموس استفاده كند كج سليقگي برخي مسوولان غيرمتخصص ميراثي بر مسند رياست سازمان وقت و اصرار آنها به اعمال سليقه هاي خودشان بوده است تا جايي كه اكنون دو پرونده طب سنتي ايران و موسيقي اقوام ايراني توسط يونسكو برگشت خورده و پرونده آيين باران خواهي نيز به ناچار براي سال 2014 به داوري گذاشته خواهد شد چرا كه تمامي 11 پرونده ديگر پيشنهاد شده ايران به كميته ميراث ناملموس داراي مشكل گستردگي موضوع هستند. (مهر)
شنبه 23 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 37]