واضح آرشیو وب فارسی:مهر: «طوفان البكاء» ركورددار چاپ كتاب مصور در حوزه دين
علي بوذري مؤلف كتاب طوفان البكاء گفت: اين اثر با 58 چاپ مصور، بيشترين چاپ مصور را در كتابهاي ديني دارد و كتاب «اسرار الشهاده» با 10 چاپ مصور كه حائز رتبه دوم كتابهاي مصور ديني است، با كتاب طوفان البكاء قابل مقايسه نيست .
به گزارش خبرگزاري مهر، دومين جلسه نقد و بررسي كتابهاي عاشورايي با معرفي و نقد كتاب «چهل توفان» به قلم علي بوذري 18 آذرماه در اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان تهران برگزار شد.
در مراسم معرفي و نقد و بررسي كتاب «چهل توفان» محمد صادق افراسيابي، معاون فرهنگي مطبوعاتي اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي تهران در سخنان كوتاهي گفت: امروز شاهد دومين برنامه نقد كتابهاي عاشورايي هستيم ، كتابي كه هم پژوهشي است و هم ديني، كتاب طوفان البكاء يكي از پرمخاطبترين كتابهايي است كه در زمان قاجار بارها و بارها به چاپ رسيده و مورد توجه مخاطبان كتاب بوده است. كتاب چهل طوفان چكيدهاي از چاپهاي مختلف اين كتاب است كه از بين 88 كتاب عاشورايي انتخاب شد تا در اين جلسه مورد نقد و بررسي قرار بگيرد .
در ادامه علي بوذري، نويسنده كتاب، با اشاره به اينكه اثر حاضر به بررسي تصاوير چاپ سنگي كتاب «طوفان البكاء في مقاتل الشهداء» اختصاص دارد، گفت: «مقاتل الشهداء» محبوبترين كتاب عاشورايي است كه در دوران قاجار نگاشته شده است. اين كتاب تعزيه و داستانهاي عاشورايي را با استفاده از تصوير روايت ميكند .
وي عنوان كرد: در واقع كتاب «چهل توفان» معرفي چاپهاي سنگي كتاب توفان البكاء است و از كتابهاي مذهبي و عاشورايي دوران قاجار به شمار ميرود كه در سال 1250 منتشر شد .
اين نويسنده حوزه دين با بيان اينكه كتاب چهل توفان به شكل موضوعي طبقهبندي شده و عنوانهاي «ادعيه»،«ديوانان»و ... را شامل ميشود، اظهار كرد : كتاب طوفان البكاء به قلم «محمد ابراهيم بن محمد باقري جوهري» نوشته شده و نگارش آن حدود 10 سال به طول انجاميده است. در اين كتاب از كتابهايي مانند «مجالس المتقين»، «مختارنامه» و «طاقديس» كه از كتابهاي مصور دوره قاجارند، استفاده شده است .
بوذري يادآور شد: كتاب طوفان البكاء با 58 چاپ مصور، بيشترين چاپ مصور را در كتابهاي ديني دارد و كتاب «اسرار الشهاده» با 10 چاپ مصور كه حائز رتبه دوم كتابهاي مصور ديني است، با كتاب طوفان البكاء قابل مقايسه نيست .
وي افزود: موضوع كتاب «طوفان البكاء» به زندگي حضرت محمد(ص)، حضرت زهرا(س) و امامان شيعه(ع) بر اساس روايات و احاديث اختصاص دارد. برخي بخشها نيز بر پايه باورهاي عامه مشتمل بر يك مقدمه، يك خاتمه، 12 آتشكده و 89 شعله است .
وي با بيان اينكه بخشهاي دوازدهگانه كتاب «آتشكده» و بخشهاي كوچك كتاب «شعله» نام دارد، گفت: آتشكده پنجم طوفان البكاء به امام حسين(ع)، قيام عاشورا و وقايع پس از آن اختصاص دارد. به طور كلي، 58 شعله از 98 شعله كتاب به واقعه عاشورا اختصاص دارد و ميتوان ادعا كرد كه بخش بزرگي از اين كتاب به زندگي سومين پيشواي شيعيان ميپردازد .
اين نويسنده حوزه دين با بيان اينكه تصاوير كتاب به فهم مخاطب از داستان ديني كمك شاياني ميكنند، اظهار كرد: كتابهاي «مختارنامه» و«طوفان البكاء» تنها كتابهاي مصور داستان عاشورايي محسوب ميشوند .
مجيد غلامي جليسه، پژوهشگر صنعت چاپ در جلسه نقد و بررسي كتاب «چهل طوفان» گفت: اگر به چاپهاي متعدد اين كتاب در گذر زمان توجه كنيم، متوجه تحول صنعت چاپ در گذر زمان خواهيم شد .
وي ضمن قدرداني از علي بوذري براي پژوهش چند ساله كتاب «چهل طوفان» گفت: كتاب «چهل طوفان» نتيجه سالها تحقيق علي بوذري در حوزه پژوهش چاپي است، اگر آمار كتابهاي چاپ سنگي را بررسي كنيم متوجه خواهيم شد كه اين كتاب با 58 چاپ متفاوت بيشترين كتابي است كه بهصورت مصور چاپ شده است .
وي ادامه داد: علي بوذري براي تهيه اين كتاب زحمات فراواني كشيده است، براي نمونه در يك بار بازديد از كتابخانه سنپترزبورگ و تهيه 15 فرم عكس در سال 88، هزينه زيادي را پرداخت كرد، به جرات ميتوان گفت كه حق تاليف كتاب چهل طوفان، هيچ سودي را براي نويسنده نداشته و حتي هزينههاي جاري را نيز تامين نكرده است. براي آنكه متوجه سختي تهيه اين كتاب بشويد جالب است بدانيد هنوز فهرست جامعي از كتابهاي چاپ سنگي و سربي موجود در كتابخانههاي ايران وجود ندارد .
اين پژوهشگر صنعت چاپ با اشاره به اهداف اين كتاب اظهار كرد: يكي از اهداف كتاب چهل طوفان اين است كه تحول صنعت چاپ را در گذر زمان به نمايش بكشد، چاپ در ابتدا يك صنعت مذهبي بود چرا كه اگر ما به عقب برگرديم، ميبينيم كه گوتنبرگ وقتي ماشين چاپ را اختراع كرد نخستين كاري كه انجام داد، انتشار كتاب انجيل بود، در ايران نيز صنعت چاپ كاربردي مشابه داشته است و اكثر كتابهايي كه در سالهاي نخست ورود صنعت چاپ به ايران چاپ شده، مذهبي بوده است .
وي ادامه داد: در سال 1239 قمري اين صنعت در ايران با مضامين عاشورايي انس ميگيرد. چاپچيها با گذشت زمان متوجه ميشوند كه ميتوانند هنر چاپ را با مذهب تلفيق كنند و كتابهاي مصور مذهبي توليد كنند تا هركس سواد داشت آنرا بخواند و هركس سواد نداشت، تصاوير آنرا نگاه كند، طوفان البكاء يكي از اين آثار است .
جليسه با اشاره به تصويرگري كتاب طوفان البكاء گفت: عنصر تصويرگري در طوفان البكاء جذابيت ايجاد كرد چراكه واقعه عاشورا را براي مردم به تصوير كشيده بود. در كتاب چهل طوفان، علي بوذري 100 سال چاپ اين كتاب را بررسي كرده و منبع مناسبي براي تحقيق آيندگان شده است چراكه خواننده با مراجعه به كتاب ميتواند از برداشتهاي مختلف، طي گذر زمان استفاده كند .
به گفته اين پژوهشگر صنعت چاپ، از كتاب طوفان البكاء در سالهاي 1258 تا 1358 قمري بيش از 50 هزار نسخه چاپ شده كه اين نشان دهنده علاقه مردم آن زمان به اين كتاب است .
جليسه درباره مصور بودن كتاب طوفان البكاء اظهار كرد: داستانهاي مذهبي در زمان قاجار داراي جذابيت خاصي بوده است چراكه اگر كتابهاي بوستان، گلستان و شاهنامه را با طوفان البكاء مقايسه كنيد متوجه خواهيد شد كه بخش كمي از اين كتابها مصور هستند درحالي كه بالغ بر 90 درصد كتاب طوفان البكاء مصور است .
وي با اشاره به نبود تحليل تصاوير در كتاب چهل طوفان گفت: يكي از نقدهايي كه به اين كتاب وارد است عدم وجود تحليلي علمي بر تصاوير است، در اين كتاب امكان تحليل تصاوير وجود داشت كه متاسفانه انجام نشده است .
مجتبي سبزه، نيز در مراسم نقد و بررسي كتاب چهل طوفان گفت: اگر كتاب طوفان البكاء را با شاهنامه مقايسه كنيد متوجه تفاوتهاي تصويرگري در اين دو اثر خواهيد شد، تصاوير شاهنامه بهصورتي نگارگري شده كه خواننده پس از مطالعه اشعار، ميتواند تشخيص دهد كه هر تصوير متعلق به چه فردي است اما اگر به اين كتاب توجه كنيد متوجه خواهيد شد كه اكثر تصاوير به هم شباهت دارند .
اين كارشناس كتاب در تشريح ايرادات كتاب چهل طوفان اظهار كرد: اين كتاب با كاغذ گراف 150 گرمي چاپ شده است كه در صورت استفاده از كاغذ نازكتر، امكان سبكتر شدن اين كتاب وجود داشت. وي با انتقاد از انتخاب فونت نستعليق پاكستاني در اين كتاب گفت: امكان استفاده از فونتهاي فارسي براي نوشتار كتاب وجود داشته است .
سبزه در بخش پاياني صحبتهايش گفت: طبق بررسيهاي انجام شده ديگر نسخهاي از كتاب چهل طوفان در بازار موجود نيست كه اميدواريم با همت كتابخانه مجلس شوراي اسلامي اين كتاب به چاپهاي بعدي برسد .
در ادامه محمد رجبي رئيس كتابخانه مجلس شوراي اسلامي گفت: ارتباط امام حسين (ع) با ايرانيان بسيار عجيب است زيرا در زمان شهادت ايشان، مدينه واكنشي از خود نشان نداد و ايرانيان بسيار برآشفتند.
وي افزود: در زمانيكه صفويه مسقر شد و مذهب تشيع رسميت يافت، اولين كتابهاي مصور در حوزه دين منتشر شد.
در پايان اين مراسم از علي بوذري، نويسنده كتاب چهل طوفان، مجيد غلامي جليسه، پژوهشگر صنعت چاپ و مجتبي سبزه كارشناس برنامه تقدير به عمل آمد.
كد خبر: 2192557
تاريخ مخابره : ۱۳۹۲/۹/۱۹ - ۱۱:۲۹
سه شنبه 19 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 28]