واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > شهبازی، رامتین - جامعه شناسی و سینما از همان روزهای اولیه کار سینما با یکدیگر در ارتباط بوده اند. اتفاقی که در سینمای ایران کمتر رخ داده است. 1- یکی از حوزه های میان رشته ای که در مطالعات سینمایی، می تواند بسیار مورد توجه قرار گیرد، بحث جامعه شناسی هنر و به طور خاص جامعه شناسی سینماست. سینمای هالیوود از همان روزهای نخست استفاده از سینما بر آن بود تا در یابد میزان تاثیر پذیری سینما از جامعه و یا میزان تاثیر گذاری سینما بر جامعه تا چه اندازه است و به همین دلیل مرکزی را تاسیس کرد تا این سنجش را انجام دهد. اتفاقی که در سینمای ایران اگر نگوییم هیچگاه می توانیم بگوییم کمتر رخ داده است. سینمای هالیوود از همان اوان کار می دانست با یک کارخانه رویاسازی بسیار قوی رو به روست که می تواند ذهنیات افراد را به گونه ای کنترل کند که در طول روایات مختلف روی پرده مسیر زندگی آدم های جامعه را تغییر دهد. البته این امکان پذیر نبود مگر اینکه سینما هم همسو با جامعه گرنته برداری های خود را داشته باشد. یکی از گونه هایی که در طول این دوران بسیار وامدار تحولات اجتماعی و سیاسی جامعه بوده است سینمای وحشت در هالیوود است. حسن حسینی در کتاب طعم ترس به خوبی این مسئله را مورد واکاوی قرار داده است که چگونه سینمای وحشت هالیوود توانسته است نسبت به مسائل مختلفی همچون جنگ سرد، بحران های اقتصادی و حتی جنگ های بین المللی واکنش نشان داده و از آن به عنوان دستمایه ای برای داستان سازی در سینما استفاده کند. تاثیر گذاری سینما بر جامعه و نگاه بلعکس آن از نخستین نظریات جامعه شناسی محسوب می شود که در حوزه سینما مورد استفاده قرار گرفت. البته این نگاه جامعه شناسی در هنر بسیار سریع جای خود را به نظریات دیگری داد که توضیح آنها در حوصله این نوشتار کوتاه نیست. اما همین نگاه های مبسوط به جامعه سینمای جهان یاری رساند تا بتوانند علاوه بر اینکه از سینما به عنوان یک ابزار مهم در رشد و تربیت اجتماعی بهره گیرند که بتوانند از منظر تمثیل سینما را به آینه ای در برابر جامعه بدل کنند. این اتفاق در سینمای ایران کمتر رخ داده است. یعنی سینمای اجتماعی ایران متکی به نظر تعدادی کارگردان بوده که بنابر مطالعات شخصی و انگاره های مفروض خود به ساختن فیلم ها روی آورده اند. بنابراین سینمای اجتماعی در ایران دارای نوسانات بی شماری بوده است. برخی فیلم ها را شاهد بوده ایم که همپای جامعه جلو آمده اند و برخی دیگر نه تنها از جامعه عقب مانده اند که تصویری کاملا نادرست از آن ارائه داده و راه را به خطا رفته اند. تکلیف فیلم های گروه نخست که روشن است و از نمونه های بارز آن در این روزها می توان به فیلم مرهم ساخته علیرضا داودنژاد اشاره کرد. اما فیلم های گروه دوم را نیز می توان به دو دسته تقسیم کرد. فیلم هایی که کارگردان شناخت درستی از جامعه ندارد و تجربیات او اجازه تجزیه و تحلیل جامعه شناختی را به او نمی دهد. بنابراین فیلمساز تنها به یک شکل شمایلی از جامعه دست می یابد که این شکل ، به قول فیلسوفان معماری روح مکان را با خود به همراه ندارد. شکل دیگری از فیلم های دسته دوم نیز قربانی ممیزی می شوند. ممیزی که فیلم را به سمتی می برد که گاه همان شکل شمایلی خود را نیز با جامعه از دست می رود. کوتاه سخن اینکه برای دست یابی به انگاره های درست از جامعه شناسی سینما در این دوران و خلق سند قابل بررسی برای دوران های دیگر نیاز به فیلم هایی است که با مطالعه و دقت بیشتر ساخته شده باشند. این نگاه کلی را می توان به کلیت دوران های تاریخ سینمای ایران تعمیم داد و تنها محدود به دورانی خاص نمی شود. 2- متاسفانه روز سه شنبه هفته گذشته خبرگزاری فارس یکی از یادداشت های اینجانب را که در مورد مجموعه تلویزیونی زمین انسان ها در خبر آن لاین منتشر کرده بودم را در پستی که ساعت 18 دقیقه بامداد روی سایت این خبرگزاری رفته در قالب گفت و گوی اختصاصی بنده با آن خبرگزاری درباره این مجموعه منتشر کرده است. با دوستی و پیگیری که با دست اندرکاران بخش فرهنگ و هنر این خبرگزاری داشتم قرار شد تا این اشتباه اصلاح شود. تصمیم نیز بر آن شد که یا این پست حذف شود و یا اینکه نام منبع نخستین ذکر شود که چنین نشد و تا زمان نگارش این یادداشت یعنی روز دوشنبه 16 خرداد ماه 1390 ساعت 10 صبح این پست در آرشیو بخش فرهنگ و هنر این خبرگزاری موجود است. این نکته را محض یک گلایه حرفه ای و اطلاع دوستان عرض کردم تا مشخص شود این مطلب متعلق به خبر آن لاین بوده است و اینجانب بعد از این چند سال کار حرفه ای در مطبوعات به این نکته واقفم که یک مطلب را نمی توان - حتی با اندکی تفاوت زمانی- در اختیار دو سایت یا نشریه قرار داد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 603]