از تیرماه سال ۱۴۰۱ تاکنون، حدود ۲۷ هزار میلیارد تومان ودیعه مسکن به ۳۹۳ هزار و ۸۵۰ نفر از افرادی که به دنبال کمک برای پرداخت اجاره خانهشان هستند، توسط بانکها پرداخت شده است.
در این مدت، از میان ۴۵۴ هزار و ۶۰۱ نفری که از طریق سامانه وزارت راه و شهرسازی به بانکها معرفی شدهاند تا کمک مالی برای خرید یا اجاره مسکن دریافت کنند، ۳۹۳.۸۵۰ نفر موفق به دریافت وام مسکن به مبلغ ۲۶۹ هزار میلیارد ریال شدهاند. افراد دیگر همچنان در حال فرآیند تشکیل پرونده هستند تا درصورت واجد الشرایط بودن، به آنها نیز وام مسکن اعطا شود.
این گزارش نشان میدهد که در سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰، مجموعاً ۴۵۴.۳۵۸ نفر به مبلغ ۱۳۸ هزار میلیارد ریال وام مسکن از محل منابع مالی مخصوص ستاد ملی مقابله با کرونا دریافت کردهاند.
تسهیلات ودیعه مسکن به افرادی که دارای اجارهنامه رسمی یا اجارهنامه ثبت شده در سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات باشند پرداخت میشود.
برای درخواست وام، افراد باید به سامانه وزارت راه و شهرسازی مراجعه کرده و اجارهنامه دارای کد رهگیری را ارائه دهند. مراحل اولیه بررسی مالکیت مسکن توسط وزارت راه و شهرسازی انجام میشود و افراد واجد شرایط پس از دریافت پیامک تایید، بانک و شعبه مورد نظر خود را انتخاب میکنند.
بانک یا موسسه اعتباری غیر بانکی باید قبل از پرداخت وام مسکن، از سامانه سمات بانک مرکزی استعلام بگیرد تا اطمینان حاصل شود که متقاضی هیچ تسهیلات مسکنی در حال حاضر ندارد. اگر استعلام مثبت بود، درخواست متقاضی رد خواهد شد و دلیل رد در سامانه ثبت خواهد شد.
متقاضی باید متاهل باشد و اگر مجرد است، زنان باید بیش از ۳۵ سال سن داشته باشند و مردان باید بیش از ۴۵ سال سن داشته باشند. پس از بررسی و اطمینان از واجد بودن شرایط، متقاضیان میتوانند از وام مسکن استفاده کنند.
در جلسه ۳۱ خرداد ۱۴۰۱، شورای پول و اعتبار تصمیم گرفت که با اعطای تسهیلات کمک ودیعه مسکن با نرخ مصوب، دوره بازپرداخت حداکثر ۵ سال و سقف مالی ۱۰۰۰، ۷۰۰ و ۴۰۰ میلیون ریال به ترتیب در تهران، کلانشهرها و سایر مناطق شهری، این موضوع را تصویب کند. این تسهیلات از منابع بانکی موضوع ماده (۴) قانون جهش تولید مسکن (با سقف کلی ۴۰۰ هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۱) پرداخت خواهد شد.
در تاریخ ۲۸ آذر ۱۴۰۲، تصمیمات جدیدی در خصوص تسهیلات ودیعه مسکن اتخاذ شد. سقف کلی این تسهیلات از منابع بانکی مطابق با ماده (۴) قانون جهش تولید مسکن به ۸۰۰ هزار میلیارد ریال افزایش یافت و همچنین سقف مبلغی که هر فرد میتواند دریافت کند، در شهر تهران از یک میلیارد ریال به دو میلیارد ریال و در سایر شهرها از ۴۰۰ میلیون ریال به یک میلیارد ریال ارتقا یافت. همچنین، مبلغ تسهیلات ودیعه مسکن برای روستاها که پیش از این تعریف نشده بود، به ۴۰۰ میلیون ریال تعیین شد.
بانک مرکزی بخشنامه اعطای تسهیلات ودیعه مسکن را به ۲۰ بانک عامل ابلاغ کرد، این بانکها عبارتند از: بانک ملت، ملی، مسکن، صادرات، رفاه کارگران، سپه، تجارت، شهر، سامان، پاسارگاد، خاورمیانه، پارسیان، سینا، کارآفرین، آینده، گردشگری، اقتصادنوین، ایران زمین، پست بانک و موسسه اعتباری ملل.
بانک مرکزی به همراه وزارت راه و شهرسازی برای تسهیل در اعطای این تسهیلات و رفع ابهامات بانکهای عامل، دستورالعمل اجرایی مربوط به این تسهیلات را تدوین و به بانکهای عامل ابلاغ کرد.