رقابت فناوری میان اتحادیه اروپا و چین وارد مرحله جدیدی شده است. اتحادیه اروپا با وضع شرط انتقال فناوری برای شرکتهای چینی در ازای دریافت یارانه، به دنبال تقویت جایگاه خود در عرصه فناوریهای پاک و کاهش وابستگی به چین است. این اقدام میتواند به تشدید رقابت بین دو بلوک اقتصادی و فناوری منجر شود.
اتحادیه اروپا و چین: تقابل بر سر فناوری و تجارت
جنگ سرد جدید، این بار بر سر فناوری
اتحادیه اروپا به تازگی اقدامی را آغاز کرده است که میتواند به نقطه عطفی در روابط تجاری و تکنولوژیکی میان این بلوک و چین تبدیل شود. بروکسل در تلاش است تا با اعمال محدودیتهایی بر شرکتهای چینی، از انتقال فناوریهای کلیدی به این کشور جلوگیری کرده و از صنایع داخلی خود محافظت کند.
شروط سختگیرانه برای جذب سرمایهگذاری چینی
یکی از این محدودیتها، الزام شرکتهای چینی به انتقال فناوری و ایجاد واحدهای تولیدی در اروپا در قبال دریافت یارانههای اتحادیه اروپا برای توسعه فناوریهای پاک است. این اقدام که به عنوان یک شرط جدید برای جذب سرمایهگذاری چینی مطرح شده، نشان میدهد که اتحادیه اروپا قصد دارد از مزایای سرمایهگذاری خارجی بدون به خطر انداختن موقعیت رقابتی صنایع خود بهرهمند شود.
نگرانی از انتقال فناوری و وابستگی به چین
اتحادیه اروپا نگران است که با جذب گسترده سرمایهگذاریهای چینی، شاهد انتقال فناوریهای کلیدی به این کشور و ایجاد وابستگی به آن در حوزههای حساس مانند انرژیهای تجدیدپذیر و خودروهای برقی شود. به همین دلیل، بروکسل به دنبال ایجاد یک تعادل بین جذب سرمایهگذاری خارجی و حفاظت از منافع صنایع داخلی است.
واکنش چین به محدودیتهای اتحادیه اروپا
چین به این محدودیتها واکنش نشان داده و به شرکتهای خود توصیه کرده است که از سرمایهگذاریهای سنگین در اروپا خودداری کنند. مقامات چینی معتقدند که این محدودیتها به دلیل نگرانیهای سیاسی در بروکسل اعمال شده است.
تأثیر این اقدام بر روابط تجاری دو طرف
این اقدام اتحادیه اروپا میتواند تأثیر قابل توجهی بر روابط تجاری بین دو طرف داشته باشد. از یک سو، ممکن است به کاهش سرمایهگذاریهای چینی در اروپا و افزایش تنشهای تجاری بین دو طرف منجر شود. از سوی دیگر، ممکن است باعث شود شرکتهای چینی به دنبال فرصتهای سرمایهگذاری در سایر مناطق جهان باشند.
ابعاد گستردهتر این رقابت
این رقابت میان اتحادیه اروپا و چین تنها به حوزه فناوری محدود نمیشود. بلکه بخشی از یک رقابت بزرگتر بین دو قدرت جهانی برای تسلط بر بازارهای جهانی و شکلدهی به آینده اقتصاد جهانی است.
چالشهای پیش روی اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا در اجرای این سیاست با چالشهای جدی مواجه است. از جمله این چالشها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
واکنش تند چین: اعمال محدودیتهای بیشتر بر سرمایهگذاریهای چینی میتواند به تشدید تنشهای تجاری بین دو طرف و اعمال اقدامات تلافیجویانه از سوی چین منجر شود. ضعف اقتصادی اتحادیه اروپا: اعمال این محدودیتها در شرایطی صورت میگیرد که اقتصاد اتحادیه اروپا با چالشهای جدی مواجه است و به سرمایهگذاری خارجی نیاز دارد. مخالفت برخی کشورهای عضو: برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا ممکن است با این سیاست مخالف باشند و به دنبال حفظ روابط تجاری با چین باشند.
رقابت بین اتحادیه اروپا و چین بر سر فناوری و بازارهای جهانی به یکی از مهمترین چالشهای ژئوپلیتیک قرن بیست و یکم تبدیل شده است. اقدامات اخیر اتحادیه اروپا نشان میدهد که این بلوک قصد دارد در این رقابت نقش فعالتری ایفا کند و از منافع خود دفاع کند. با این حال، این اقدامات میتواند عواقب گستردهای برای اقتصاد جهانی و روابط بینالملل داشته باشد.