واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: تغيير مسير نفت از روس و چين به لوله انگليسي!
وزارت نفت، ۲ ماه پيش: اولويت ما با روسها و چينيهاست/ وزارت نفت، ديروز: از آنها راضي نيستيم! / وزارت نفت روز گذشته تفاهمنامهاي را با شركت انگليسي شل امضا كرد كه بر اساس آن اين شركت روي ميادين مهم و بزرگ آزادگان جنوبي يادآوران و ميدان گازي كيش مطالعه خواهد كرد...
نویسنده : وحید حاجیپور
وزارت نفت روز گذشته تفاهمنامهاي را با شركت انگليسي شل امضا كرد كه بر اساس آن اين شركت روي ميادين مهم و بزرگ آزادگان جنوبي يادآوران و ميدان گازي كيش مطالعه خواهد كرد و با ارائه برنامه توسعه خود و تأييد شركت ملي نفت ايران به مرحله قرارداد خواهد رسيد.
به گزارش «جوان» اين سه ميدان نفتي و گازي كه مهمترين و جذابترين ميادين هيدروكربوري محسوب ميشوند از چند سال پيش براي شركتهاي خارجي كنار گذاشته شده بود زيرا نياز شديدي به سرمايهگذاري دارند و با توجه به مشترك بودن دو ميدان نفتي آزادگان و يادآوران بايد هر چه سريعتر توسعه يابند اما نكته مهمتر تغيير استراتژيك شركت ملي نفت به شركتهاي متقاضي است.
غلامرضا منوچهري معاون توسعه شركت ملي نفت كه به عنوان مرد شماره يك اجراي IPC شناخته ميشود چندي پيش در نشستي با خبرنگاران رسماً اعلام كرد اولويت ما براي سرمايهگذاري شركتهاي چيني و روسي هستند زيرا برخلاف ساير شركتهاي نفتي پول دارند و از حيث تأمين منابع مالي دچار محدوديت هستند. منوچهري گفته بود مشكل اصلي ما براي توسعه پول است و بر همين اساس نگاه ويژهاي به اين شركتها داشت.
يادآوران و خلع يد چينيها؟
تداوم حضور چينيها در آزادگان شمالي و يادآوران، اين خبر منوچهري در تاريخ ۳۱ مرداد ۹۵ بود كه بعدها نيز آن را تكرار كرد. وي در تابستان به چين سفر كرد و با شركت سينوپك چين – دومين شركت بزرگ نفتي چين- وارد مذاكره شد و در نهايت گفت فاز دوم توسعه ميدان يادآوران توسط اين شركت انجام خواهد شد: «منابع مالي عظيم شركتهاي بزرگ چيني مانند سي ان پي سي، سينوپك و. . . از يك سو و نياز ايران به جذب سرمايه از سوي ديگر و همچنين راهبردهاي توسعه همكاريهاي دو كشور ايجاب ميكند، صنعت نفت كشورمان با رويكرد حداكثرسازي منافع ملي، از اين فرصت به نحو مطلوب بهرهمند شود.»
وي در آن زمان گفته بود بر اساس مذاكرات صورت گرفته، همكاري با شركت سي ان پي سياي در فاز دوم توسعه ميدان آزادگان شمالي و شركت سينوپك در فاز دوم توسعه ميدان يادآوران ادامه مييابد و در سفري كه هيئت چيني طي هفتههاي آينده به تهران خواهند داشت، مذاكرات مربوط به بخشهاي بازرگاني، اقتصادي و فني مرتبط با توسعه اين ميدانها نهايي ميشود.
منوچهري تقريباً كار را تمام كرده بود و رسماً اعلام كرد اين دو ميدان براي چينيها كنار گذاشته شدهاند؛ چينيها در فاز نخست ميدان يادآوران از نظر فني عملكرد قابل قبولي از خود بهجاي گذاشته بودند و به همين دليل فاز دوم هم براي آنها كنار گذاشته شده بود تا ديروز كه با شل تفاهمنامه توسعه فاز دوم را امضا شد. منوچهري با تغييري ۱۸۰ درجهاي به عملكرد چينيها حمله كرد و گفت ما از عملكرد سينوپك در فاز اول راضي نيستيم. حملات تيز منوچهري به چينيها موجب تعجب تعقيبكنندگان حوزه نفت شد زيرا حتي در خود شركت ملي نفت هم چينيها براي اين دو پروژه انتخاب شده بودند.
باتوجه به اينكه امضاهاي ديروز تعهدآور نيست ميتوان اميدوار بود شركت ملي نفت با تراشيدن رقيب جدي براي چينيها قصد دارد قدرت چانهزني خود را افزايش داده و امتيازات بيشتري از متقاضيان بگيرد ولي با توجه به مواضع اخير وزارت نفت در قبال اين ميدان ابهامات بسياري در اين باره سؤالآفرين شد كه دليل اين تحول عميق چيست؟ اگر مبنا رقيبتراشي بود دليل انتقاد صريح از شركت چيني چه بود؟
آزادگانجنوبي
اين ميدان هم به عنوان بزرگترين ميدان نفتي ايران ميداني است كه شركتهاي ايراني نيز بهدنبال توسعه آن هستند و بسيار چالشآفرين شده است. شركت ملي نفت چندماه پيش تفاهمنامهاي را با توتال فرانسه امضا كرده و اطلاعات آن را در اختيار اين شركت فرانسوي قرار داده بود. توتال جديترين گزينه براي توسعه اين ميدان است كه وزارت نفت حالا شل را هم وارد اين ميدان كرد تا به همراه شركتهاي ايراني برنامه خود را براي توسعه ارائه دهند. شل و توتال در بخش مشترك اين ميدان يعني ميدان مجنون عراق هم با يكديگر رقابت كردند كه در نهايت شل توانست پيروز آن كارزار باشد تا توتال براي حضور در بخش ايراني وارد مذاكره با شركت ملي نفت شود. هرچند ترديدهاي بسياري درباره علاقه توتال براي توسعه آزادگان وجود دارد ولي قطعاً با حضور شل در اين ميدان همه معادلات به هم ريخت. وزارت نفت رسماً اعلام كرده است براي آزادگانجنوبي مناقصه برگزار ميكند و به قرارگاه سازندگي خاتمالانبيا نيز وقت داده است تا يك ماه ديگر شريك خارجي خود را معرفي كند. شركت نفت و گاز پرشيا نيز خواهان حضور در اين پروژه است كه گويا به دليل روسي بودن آن مورد تأييد شخص وزير نفت قرار نگرفته و زنگنه شرط كرده است بايد شركاي آنها از ميان شركتهاي اروپايي باشد نه چيني و روسي.
ميدان گازي كيش
اين ميدان گازي برخلاف ميدانهاي ديگر مشترك نيست و در اولويت نيست ولي با توجه به علاقهمندي شركت گازپروم روسيه براي توسعه اين ميدان شل هم وارد اين ميدان شد تا با بررسي اطلاعات آن برنامه خود را ارائه دهد. در رقابت انگليسيها و روسها ميتوان با بهرهگيري از جذابيتهاي قراردادهاي جديد و ميدان گازي كيش تحقق منافع ملي را به حداكثر ميزان خود رساند. اين ميدان گازي در دولت گذشته به بانك ملت سپرده شد ولي با توجه به اتفاقات رخ داده در اين پروژه به تعطيلي كشيده شد و تا به امروز به حال خود رها شده است. روسها بهشدت به اين ميدان علاقه دارند ولي با توجه به رويكرد فعلي وزارت نفت براي گذاشتن همه تخم مرغهاي خود در سبد اروپاييها چندان هم بعيد نيست كه اين ميدان به شل برسد.
چرا شل؟
اين شركت انگليسي با امضاي سه يادداشت تفاهم كه براي هيچ يك از طرفها الزامآور نيست نه تنها تبديل به رقيبي براي ساير شركتهاي متقاضي شده بلكه در حال ارزيابي شرايط سرمايهگذاري در ايران است. اين شركت به طويل كردن جريان مذاكرات شهره است بهطوري كه در دهه ۸۰ براي سرمايهگذاري در ميدان يادآوران حدود ۴۰ ماه با ايرانيها مذاكره كرد و در نهايت شركت سينوپك را به اين ميدان آورد هرچند طرح توسعه اين ميدان را خودش نوشت ولي پس از مدتي بهطور كامل از اين پروژه خارج شد. همين اتفاقات و سابقه همكاري اين دو شركت احتمال همكاري آنها را بيشتر كرده است.
شل يكي از شركتهاي پيشرو در ميدان نفتي مجنون عراق - مشترك با آزادگان و يادآوران- است و ميتواند مانند شمشير دولبه براي ايران باشد مانند توتال فرانسه كه هم در قطر صاحب سهم جذابي است و هم توانسته توسعه فاز ۱۱ را بر عهده بگيرد. تا روز گذشته خبري از شل و بازگشت اين شركت به ايران مطرح نبود ولي خبر تفاهم ديروز همه را غافلگير كرد به ويژه در ميدان يادآوران و ميدان گازي كيش.
شركت ملي نفت با اين شركت انگليسي كه ۷۰ ميليارد دلار بدهي دارد براي دو ميداني وارد تفاهم شده است كه آنها را با روسها و چينيها تمام كرده بود، همانطور كه منوچهري از اولويت شركتهاي چيني و روسي براي سرمايهگذاري در ايران خبر داده بود!
اينكه دليل اين اقدام چه بوده است سؤالي است كه مسئولان وزارت نفت بايد پاسخ آن را بدهند ولي بهتر بود اين رقابت براي ميدان گازي «فرزاد بي» صورت ميگرفت كه هم مشترك است و هم هنديها به عنوان تنها خواهان آن چند سالي است ايران را معطل كردهاند.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۷ آذر ۱۳۹۵ - ۲۱:۵۱
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 31]