واضح آرشیو وب فارسی:فارس: حجتالاسلام ایزدهی در گفتوگو با فارس:تضعیف ترکیه ضعف یکی از ارکان جهان اسلام است/ توهم ترکیه برای تقابل با هلال شیعی
عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: یکی از عوامل تضعیف حکومت مرکزی ترکیه، توهم تقابل با هلال شیعی و ایجاد هلال سنی در برابر کشورهایی مثل ایران، عراق و سوریه است.
حجتالاسلام سید سجاد ایزدهی، عضو هیئت علمی گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی درباره تحولات اخیر در ترکیه و نظریات مختلفی که درباره کودتا در این کشور وجود دارد، به خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس گفت: در عصر حاضر عمدتا مردم در حاکمیتها و حکومتها تأثیرگذار هستند، بنابراین نمیتوان در هیچ تحولی حضور مردم را نادیده انگاشت. حتی اگر حکومتها رویکرد دیکتاتوری داشته باشند، باز هم در نهایت مجبورند نظر مردم را به سمت خود جلب کنند. وی در ادامه توضیح داد: در این سالها ما با حکومتهایی در منطقه مواجه هستیم که عمدتاً رویکردشان مردمی است البته کشورهایی مثل عربستان و حاشیه خلیج فارس که با پول و ثروت حاشیه امنی برای خود در جهان ساختهاند، رویکردی دموکراتیک ندارند و بحث ما نیز آنها نیست. ایزدهی با اشاره به اینکه ایران اسلامی از جمله کشورهایی است که به معنای واقعی تلاش میکند برای مردم ارزش و احترام قائل باشد، اظهار داشت: ایران هیچگاه ترس و هراسی ندارد که مثلاً حکایتی مثل کودتای ترکیه در آن اتفاق بیافتد چرا که مردم خود انقلاب کردند و به تعبیر حضرت امام خود حافظ و نگهدار آن هستند. وی درباره شرایط گذشته و حال ترکیه توضیح داد: در ترکیه به معنای واقعی انقلابی صورت نگرفته یک حکومتی از قدیم بوده پس از مدتی کودتایی هم در آن صورت گرفته به خاطر جریانات سیاسی عصر حاضر و نزدیک بودن ترکیه به اروپا به نظر مردم نیز رجوع کرده و دموکراسی در آن موضوعیت یافته است. این عضو گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه توضیح داد: پس از آنکه نجم الدین اربکان در فرآیند دموکراسی این کشور وارد شد اجمالاً حکومت را به دست گرفت، البته کودتای خاموشی علیه او صورت گرفت، حزب عدالت و توسعه یا حزب اردوغان نیز فعال شد، با اینکه خود اردوغان هم در همان مجموعه اربکان رشد کرده بود اما تمایزاتی با آنها داشت بنابراین حزب اردوغان به خاطر کارآمدی در اقتصاد و توسعه و جذابیتهایی نظیر آزادیهای ظاهری به زنان مردم را به خود جلب کرد. وی با بیان اینکه دولت اردوغان داعیه عثمانی قدیم را در سر میپروراند، توضیح داد: این دولت تمایل داشت حکومت جدیدی برای عثمانی ایجاد کند، عملاً کشورهای اطراف را هم با خود همراه کرد. اخوانیها در مصر به واسطه حکومتهای ترکیه سربلند کردند، در سوریه شروع به مبارزه کرده و در اردن و دیگر کشورها فعال شدند، بنابراین فعالیتهای منفی و مثبت ترکیه در منطقه زیاد شد. *تقابل هلال شیعی و سنی ایزدهی با تأکید بر اینکه ادامه این فضا به درگیری با سوریه انجامید، توضیح داد: تقابل هلال شیعی و سنی به تعبیر اردوغان باعث شد که دولت ترکیه مدعی شود در برابر هلال شیعه، ایران، عراق و سوریه و لبنان، به مقابله با این فرض بپردازد و هلال سنی ایجاد کند اما چیزی که پس از مدتی شاهدش هستیم این بود که دولت ترکیه به آرامی قدرت خود را از دست داد، شکننده شد و نتوانست احزاب مخالف را همراه خود کند، حتی از سه حزب مخالف یک نفر هم با او همراهی نکرد، اقتصادش هم به واسطه جنگ با سوریه و دیگر فعالیتها روبه ضعف گذاشت. وی در ادامه یادآور شد: در این شرایط انشقاق در داخل دولت اردوغان، عدم همراهی مردم و خصومت با همسایهها، فردی به نام فتحالله گولن هم از آمریکا داعیه حکومت پیدا کرد. یک مرتبه کودتایی اتفاق افتاد که عملا از وقوع تا انجام آن چند ساعت به طول نیانجامید، اگر ما همه این شرایط را کنار هم بگذاریم و این کودتا را هم ضمیمه آن کنیم، چند فرضیه ایجاد میشود. ایزدهی دراین باره توضیح داد: فرضیه نخست این است که عملا دولت اردوغان به صحنهسازی در این شرایط پرداخت تا با این کودتا هم دولت فراگیر و مقتدر شود هم کمک مردم را بگیرد و هم نیروی ارتش را تضعیف کند، به همین خاطر است که از مردم میخواهد بیرون بیایند، در مساجد اذان بگویند و شور و روحیه انقلابی مردم را تحریک میکند. عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تأکید بر اینکه دیگر فرض از بین بردن قدرت دشمن فرضی یا واقعی، گولن در آمریکا است، گفت: اولین چیزی که پس از کودتا مطرح شد این بود که گولن باید تحویل ترکیه شود، چرا که وی مسبب کودتا است! البته مراد از این فرضیهها این نیست که حتما خود دولت این کودتا را ایجاد کرد و خودش هم از بین برد بلکه مراد این است که در این حوزه فضاسازی کرد، چرا که ظاهرا قرار بود فرماندهان نظامی در ماههای آینده حذف شوند بنابراین خودشان چنین کاری را انجام دادند تا شانسشان را امتحان کرده باشند. وی در پاسخ به این سؤال که آیا فکر میکنید آمریکا نیز در این کودتا نقشی داشته است، گفت: بلکه فرضیه سوم این است که کار از سوی آمریکا هدایت شده است، نخست به این دلیل که ترکیه به لحاظ فضای داخلی ضعیف شود و از سویی نظامیان تشویق شده و دولت را به دست بگیرند و عملاً بحث مسالمت با همسایهها مطرح نشود و دولت نظامی با آمریکا همراهی کند. از سوی دیگر نیز بحث گولن و همراهی با آمریکا برای عدم ثبات در منطقه چنین اقتضایی میکند. در نهایت چه این کودتا به سرانجام برسد یا نرسد، دودستگی و آشوب در ترکیه به تضعیف این کشور و یک قدرت اقتصادی و سیاسی در جهان اسلام میانجامد. عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تأکید بر اینکه تضعیف ترکیه به هر حال ضعف یکی از ارکان جهان اسلام و مسبب ایجاد اختلاف و ضعف است، یادآور شد: در این دو دستگی هر عملی قابل انجام است، پس از این طریق آمریکا میتوانست در ترکیه و سپس در سوریه و عراق نفوذ و آشوب به پا کند. وی درباره یکی از فرضیاتی که به صحنهسازی خود دولت اردوغان دامن میزند، توضیح داد: دولت ترکیه عملا دستش در مخالف با گروه هایی مثل پ.ک.ک بسته بود و در این رابطه قدری ملاحظات سیاسی و فرهنگی میکرد اما زمانی که بحث از امنیت سراسری یا توهم توطئه باشد طبیعتا سیاستها ایجاب میکند که دست به کاری اساسی بزند. ایزدهی با تأکید بر اینکه ترکیه باید مراقب باشد این قضیه توهم توطئه یا توطئه محتمل موجب نشود حاکمیت این کشور استبدادی شود و در این بین مردم نادیده گرفته شوند، توضیح داد: بهترین کار این است که دولت دو دستگیها را کنار بگذارد به ارزشهای اسلامی پایبندتر شود، همچنانکه جایگاه اسلام در پیروزی آنها در کودتا موثر بود و در نهایت به مردم تکیه کند نه قدرتهای جهانی. وی اظهار داشت: اگر دولتی به قدرت مردمش تکیه کند، هیچگاه شکست نمیخورد اما اگر با دولتهای جهانی همراهی کند، همچنان بازی خواهد خورد و جایگاه دین و مردمش ضعیف میشود؛ بنابراین توجه به عامل عدالت، مردم و دین در این مسیر بسیار با اهمیت است. انتهای پیام/ک
95/04/28 :: 11:23
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 181]