محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826449100
اندیشمندی که فرصت نیافت ایران را از نزدیک ببیند / غلامرضا امامی : امبرتو اکو تک بعدی نبود
واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین:
اندیشمندی که فرصت نیافت ایران را از نزدیک ببیند / غلامرضا امامی : امبرتو اکو تک بعدی نبود فرهنگ > ادبیات - غلامرضا امامی گفت که دستاورد بزرگ اکو برای ما و جامعه ما این است : «دریچه‌ها را باز کنید، دریچه‌های دل را. از دشنام و دشمنی بپرهیزید.»
کتایون کیخسروی: غلامرضا امامی، مترجم و نویسنده علاوه بر رابطه شخصی با امبرتو اکو یکی از مترجمان آثار او نیز هست. شاید به همین خاطر است که وقتی صحبت درگذشت اکو و تاثیر او بر جهان معاصر میشود امامی پیش از هر چیز بسیار متاثر میشود.
آقای امامی شما علاوه بر ترجمه آثاری از« امبرتو اکو»، روابط شخصی نیز با او داشته اید، این رابطه از چه زمانی و چطور شروع شد؟
من نخستین امبرتو اکو را در شهر بولونیا دیدم، در نمایشگاه جهانی کتاب بولونیا که هر ساله در بهاران بر پا می شود.امبرتو اکو نه تنها در بولونیا چهره شناخته شده ای بود و هست بلکه در سراسر ایتالیا و جهان از نویسندگان محبوب به شمار می آید. امبرتو اکو سالیان درازی استاد دانشگاه بولونیا بود. دانشگاهی که قدیمی‌ترین دانشگاه اروپا به شمار می آید. هنوز چهره مهربان و لبخند طنزآمیز او را به یاد دارم از پشت عینک سفیدش، چشمان سیاهش به مهربانی و طنز می‌درخشید. به نظرتان نقش اکو در جریان فکری و فلسفی غرب چه نقشی ست؟ به گمان من اکو نه تنها متفکر نامدار اروپا بود،بلکه اندیشه‌های وی جهان را فراروی چالشی نو افکند. اکو استاد یگانه هرمنوتیک، نشانه‌گذاری،فیلسوف و منتقد و روزنامه‌نگاری بود که با اندیشه‌های فراجناحی و انسان دوستانه اش نقشی نو در جهان افکند و بیهوده نیست که در آمار و پرس و جی اخیر جهانیان دومین چهره محبوب ادبی و اجتماعی پس از «چامسکی »به شمار می آید.
اکو چندان روی خوشی با مدرنیته نداشت و نمی‌خواست انسان برده رایانه ها شود ازین رو نقشی و پیوندی در نوآوری سنت را پیگیری کرد. اکو پلی بود و هست از گذشته به حال و آینده. بی گمان فرزندان ما او را بیشتر و بهتر خواهند شناخت. اما این بخت را داشت که در زمان زندگیش چهره‌ای محبوب و شریف شود و اندیشه‌های او همواره با مردی روبه‌روییم که باورهای کهن را به چالش می‌کشد و رویاروی اینترنت یک تنه می ایستد. اکو در جریان‌های اجتماعی و سیاسی کسی بود که به انسان و ستایش انسان و ارزش انسان می‌پرداخت و به هیچ روی تعصبات نژادی،قومی،مذهبی و ایدئولوژیک را برنمی تابید. صدای محرومان، دردمندان،بی‌پناهان و مهاجرانی بود که در چنگال روابط عمومی و امواج خیره اینترنت ها و کامپیوترهای شخصی و همگانی اسیرند. اکو آنچنان که خود می‌گفت قهرمان داستان «ایتالو کالوینو» بود. می‌گفت من «کازیمو» قهرمان داستان بلند ایتالو کالوینو هستم. داستان او همچون یک بیانیه اعتقادی سیاسی مرا به همه زندگی همراهی کرده است.شاید به نظر شگفت بیاید که از درس اخلاقی سیاسی این داستان بلند سخن می‌گویم.داستانی که بعد از انتشارش به خاطر نداشتن تعهد سیاسی مورد انتقاد قرار گرفت و بسیاری از روشنفکران ایتالیا از داستانش برآشفته شدند.
قهرمان داستان ایتالو کالوینو می‌پذیرد که باید از جهان فاصله‌ای داشته باشد تا جهان را درست بنگرد تصمیم می‌گیرد برای همیشه در میان درختان زندگی کند و از روی درختان جهان زمینی را بنگرد و به پرواز درآید. اما برای کازیمو این درختان برج عاج نیستند،کازیمو روی آن درختان به دیدگاه برتری دست می‌آید. آدم‌ها را می‌بیند که کوچک شده اند اما بهتر از هر کس دشواری انسان‌های بیچاره را در می‌یابد که بدبختی‌شان این است که روی پاهای‌شان راه می‌روند اما کازیمو مجبور میشود نقش فعالی برای زندگی در سرزمینش به عهده بگیرد.
او با تبدیل شدن به نوعی الهه خودنگر که خیلی هم بی شباهت به حیواناتی نیستند که دوست،غذا و پوشاک او به شمار می آیند طبیعت را به فرهنگ تبدیل میکند بی آنکه آن را نابود کند و این تا جایی پیش می‌رود که او کم کم خودش را به زندگی اجتماعی نه فقط در منطقه کوچک خودش که در سراسر اروپا متاثر می‌بیند.
اکو چنین می‌گفت: در یکی از تظاهرات پرشور دانشجویی در سال 68 وقتی از من خواستند نقش روشنفکر را تعریف کنم گفتم اولین وظیفه روشنفکران زندگی روی درخت‌هاست.اینکه از همراهان‌شان فاصله بگیرند تا بتوانند موقعیت آنها را تحلیل کنند.
دومین وظیفه روشنفکران این است که علیه این و آن شعار ندهند و در بند شعارها و احذاب سیاسی نباشند و نمانند.
سومین وظیفه روشنفکران این است که باید آمادگی رویارویی با جوخه آتش را داشته باشند و اگر ضرورتی بود از جان خویش بگذرد.
اکو گفت آن وقت ها این تصویری عامه پسند نبود بسیاری از دانشجویان وقتی سخن من را شنیدند هو کردند و فریاد کشیدند... اما همان دانشجویان بسیاری‌شان برای نخست وزیر وقت ایتالیا کار می‌کنند.
اکو در زمان صدرات برلوسکونی نخست وزیر ایتالیا مردانه به نبرد با وی برخاست.نخست وزیری که به برکات وسایل ارتباط جمعی،روزنامه ها، مجله ها، سه کانال رسمی تلویزیونی، باشگاه میلان توانست با آراء مردم ایتالیا به نخست وزیری برگزیده شود. اکو او را هیتلر زمانه خواند و گفت روزهای تلخ ایتالیا فرا رسیده است. هنگامی که برلوسکونی بانگ برآورد من از طریق دموکراسی و از آرای مردمی به منسب نخست وزیری رسیده ام اکوی نازنین چنین گفت: «بیهوده سخن مگو، هیتلر هم از راه صندوق‌ها انتخاب شد و گمان می‌کرد تمامی مردم آلمان او را برگزیدند.» پس از شکست برلوسکونی و آغاز دوره جدید حکومت ایتالیا از وی خواسته شد که نقش وزارت علوم را بپذیرد اما او همچنان مثل قهرمان کتاب کالوینو به نظاره پیوست. داخل هیچ حزب و دار و دسته سیاسی نشد اما همواره در کنار مردم باقی ماند. به گمان من سه چهره ماندگار از امبرتو اکو نازنین ما خواهد ماند:
1-استاد یگانه دانشگاه هرمنونیک،اشاره شناسی،فلسفه و قرون وسطی.استاد سه گانه نه تنها دانشگاه بولونیا بلکه دانشگاه‌های جهان همچون فرانسه ،دانشگاه های ایالات متحده امریکا. او به 5 زبان مسلط بود علاوه بر اینکه زبانهای لاتین و یونانی را هم می‌دانست و به برکت همین آشناییش با زبانهای دیگر و همسر آلمانی‌اش توانست اندیشه‌هایش را در سراسر جهان بگستراند. این چهره دانشگاهی توفیق یافت که از سی دانشگاه جهان دکترای افتخاری بگیرد.
2-چهره دوم اکو که زیاد خوش نداشت او را با این چهره بشناسند رمان نویس نامداری بود که خیلی خوش نداشت او را با این چهره بشناسند که نزدیک 50 سالگی با کتاب «گل سرخ» درخشید و خود به طنز می‌گفت من استاد دانشگاه هستم،یکشنبه ها رمان می‌نویسم.
3-چهره سومی که همیشه از او به یاد خواهیم آورد مردی بود که در تمام مسائل اجتماعی و انسانی میهن و جهان نظر می‌داد.به برکت یادداشت‌های هفتگی که در مجله اسپرسو و روزنامه لا رپوبلیکا مینوشت.
هر سه چهره او متمایز بودند یعنی در داستان‌هایش هرگز شعار نمی‌داد و اندیشه های سیاسی و اجتماعی‌اش را در آن نمی‌گنجاند. آقای امبرتو اکو مدافع اقلیت‌ها بود و مردی بود که در تمام زمینه ها نقش خویش را رقم زد. باور کردنی نیست که این فیلسوف بزرگ برای بچه ها هم کتاب نوشت. کتابی ماندنی. شاهکار او «سه قصه» سبب شد که با این مرد بزرگ آشنا شوم. در بلونیا از او خواستم که رخصت دهد این کتاب با نقاشی های زیبای اوجینو کارنی به فارسی نشر یابد. لبخندی زد و گفت ایران که جزو کپی رایت نیست.می‌توانی کتاب را منتشر کنی. گفتم آقای اکوی عزیز اما یک تعهد اخلاقیست دلم می‌خواهد کتاب با پرداخت کپی رایت به ناشر ایتالیایی کتاب نشر یابد. پذیرفت و خرسند شد. وقتی شنید کتاب‌هایش به فارسی ترجمه شده است در شگفت آمد گفت چرا ناشران شما چنین می‌کنند حتی برای من یک نسخه از کتاب‌هایم را به فارسی نفرستادند.به تهران که آمدم کتابهایی که از وی به فارسی نشر یافته بود را با نامشان به ایتالیایی برایشان فرستادم. خوشحال شد بنا شد به ایران بیاید. آخرین ارتباط من با او در زادروزش بود، امسال ژانویه. مجله چلچراغ خواست برای او ویژه نامه ای دربیاورد و در آمد با تصویری زیبا از امبرتو اکو بر روی جلد و یادداشتی از من با نام «آقای اکو زادروزت مبارک» برایش چاپ دوم کتاب سه قصه، که با رخصت وی نخستین بار به فازسی درآمده بود را فرستادم، مجله چلچراغ و یادداشتم هم کنارش بود و همراه هر دو نامه ای بود که دعوتش کردم که به یاری چند نهاد مردمی و فرهنگی به ایران سفر کند چون ایران را دوست داشت.نامه را که پست کردم با پست سریع خبری نشد.تلفن زدم منشی اش گفت حال خوشی ندارد و گفته است برای من سخت است که به ایران بیایم بگو امامی زودتر به ایتالیا بیاید.دلم میخواست در بهار به ایتالیا بروم در آغاز بهاران او را دیدم هم دیدار او میسر شود هم نمایشگاه کتاب بولونیا. نمیدانستم که شمع وجودش کم کم فرو کش میکند. آماده بودم و خبر خوشی برایش دادم خوشحال شد.گفتم که مجموعه یادداشت‌های اجتماعی او را ترجمه کرده ام با نام «فاشیسم ابدی» که به زودی توسط ناشری ایرانی کتاب پنجره نشر خواهد یافت و دوست دارم وقتی به ایتالیا آمدم برای این کتاب که کار صفحه بندی اش تمام شده است چیزی بنگارد و بداند که در آن‌سوی مرزها هم کسانی هستند که او را دوست دارند و اندیشه هایش را به جان می‌پذیرند. اینها در فکرم بود صبح روز شنبه در راه که می‌آمدم آخرین ویرایش کتاب«فاشیشم ابدی» پایان یافت اما تلفنی با صدای بغض آلودی گفت : شمع خاموش شد. تمام و اکو رفت. مهمترین دستاورد اکو برای جامعه امروز ایرانی چیست؟ من باید گله کنم. چند سال پیش که بنا بود اکو به ایران بیاید و تمام وسایل سفر فراهم شد دست‌هایی نگذاشتند که این مرد به آرزویش برسد و ایران را ببیند. من نمی‌دانم آن اندیشه‌ها از او شرمگین نیستند، شرمگین نیستند از مردی که به دفاع سرسخت از تمامی مهاجرین و مسلمانان پرداخت و گفت که مسلمانان باید در ایتالیا مسجدی داشته باشند و گفت اگر ما نگذاریم که مسلمانان مسجد داشته باشند ما هم طالبان مدرن هستیم و گفت اسلام حزب نیست که می‌گویی همچنان که فاشیسم، نازیسم، کمونیسم را از بین بردیم اسلام را هم شکست می‌دهیم و به دفاع مردانه از تمام فرهنگ‌ها و اندیشه‌ها پرداخت. به گمان من مهمترین دستاورد امبرتو اکو برای جامعه ما می‌تواند همان سخن قرآن باشد همان آیه‌ای که می‌گوید : به سخن‌ها گوش دهید و بهترین را برگزینید. اکو نبردی سرسخت را با تک صدایی آغاز کرد و می گفت جهان بسیار زیباست که صداهای گوناگون را بشنویم شاید آن آیه قرآن را نشنیده بود که گفتارها را بشنوید و بهترین ها را برگزینید. اما اندیشه بلندش ایمان داشت باید همه صداها شنیده شود و مردمان صدای بهتر و زیباتر را برگزینند. دستاورد بزرگ اکو برای ما و جامعه ما این است : دریچه‌ها را باز کنید، دریچه‌های دل را. از دشنام و دشمنی بپرهیزید با مهر به جهان بنگریم و بدانیم انسان برادر انسان است. از نظر شما به عنوان یکی از کسانی که با آثار اکو آشنایی کامل دارد، چه ویژگی‌هایی او را در میان اندیشمندان معاصر متمایز میکند؟ به گمان من اکو یک بعدی نبود همان گونه که گفتم ابعاد گوناگونی داشت، غوطه ور نبود در فلسفه قرون وسطی. در جوانی درباره قرون وسطی شاهکاری نگاشت و از چهره های نامدار و یگانه قرون وسطی بود. کتابخانه‌اش در میلان همان کتابخانه‌ای که در آن چشم از جهان فروبست بیش از سی‌هزار جلد کتاب داشت. از قرون وسطی، داستان‌ها، رمزها و ناشنیده‌ها اما مسحور نماند در قرون وسطی. بروزترین چهره‌ها و کتاب‌های ادبی را می‌خواند و آنچنان نبود که در حال باشد و به گذشته پیوندی نداشته باشد. گفتم هر هفته در یک مجله و روزنامه درباره مسائلی که جهاان ما را در بر گرفته نظر می‌داد و یادداشت مینوشت.به گمان من برتری او نوشته های بود که به چالش می‌کشید و به کاوش میکشاند اندیشه آدمی را. در عین حال اکو روشنفکری برج عاج‌نشین نبود همراه مردمش بود. شب‌هایی که در بولونیا بودم این توفیق را داشتم که در کنار دانشجویانش همراه با اکوی نازنین در محافلی بنشینیم و او با چشمان شادش و با گفتار طنزآمیزش با سخره جهان را به چالش بطلبد، سخره‌ای که در آن عمقی غریب وجود داشت. بر همه اینها بیفزایم، من در میان مردمانی که دیده‌ام زنان و مردانی که این بخت را داشته‌ام با آنان باشم و از نزدیک با برخیشان زندگی کنم، می‌توانم به شهامت و صراحت بگویم داناتر، مهربان‌تر،فروتن‌تر و اندیشمندتر از آقای امبرتو اکو را نیافته‌ام.
58245
کلید واژه ها: ادبیات جهان - ادبیات -
یکشنبه 2 اسفند 1394 - 15:03:12
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 24]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها