تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 12 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):اگر با اين شمشيرم بر بينى مؤمن بزنم كه مرا دشمن بدارد با من دشمنى نمى كند و اگر هم...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1820348693




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

روش‌های تجزیه و تحلیل داده‌های مصاحبه - بخش دوم و پایانی مزایا، معایب و انتخاب روش تحلیل در مصاحبه


واضح آرشیو وب فارسی:فارس: روش‌های تجزیه و تحلیل داده‌های مصاحبه - بخش دوم و پایانی
مزایا، معایب و انتخاب روش تحلیل در مصاحبه
به‌کارگیری مصاحبه به منظور دستیابی به نتایجی که از قابلیت اعتماد مناسبی برخوردار باشد، نیازمند آشنایی با روش‌های انجام مصاحبه و داشتن مهارت در تجزیه و تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده از این طریق است.

خبرگزاری فارس: مزایا، معایب و انتخاب روش تحلیل در مصاحبه



  مزایا، معایب و انتخاب روش تحلیل در مصاحبه هر یک از روش های تحلیل داده های مصاحبه مزایا و معایبی دارد و در آن محقق هدفی را دنبال می کند. هنگامی که محقق داده های مصاحبه را به صورت کمّی تحلیل می کند درصدد یافتن پاسخ سؤال ها یا فرضیه هایی است که از قبل تعیین شده. مزیّت این نوع تحلیل آن است که روش های آماری نه تنها برای دقت بخشیدن و تلخیص دقیق یافته ها، بلکه برای اصلاح کیفیت تفسیر و استنتاج به کار می رود و امکان تعمیم نتایج به دست آمده از مصاحبه شوندگان به جامعه ای را که این افراد از آن انتخاب شده اند، به وجود می آورد (هولستی، 1373، ص 229). با وجود این مزیّت، در تحلیل کمّی، غالباً موضوعات پیچیده به صورت سطحی بررسی می شود.  علاوه بر این، محقق باید بتواند مفاهیم را به گونه ای تعریف عملیاتی کند که بیشترین ارتباط را با هدف های تحقیق داشته باشد؛ اما به کار بردن همین تعاریف به نحو یکسان درخصوص اظهارات همة مصاحبه شوندگان کار آسانی نیست. از سوی دیگر، مصاحبه گر با پرسیدن سؤال های یکسان از همة مصاحبه شوندگان و با نسبت دادن نیت یکسان به همة مصاحبه شوندگانی که نظر خاصی می دهند موظف به اجرای این شرط لازم در تحلیل کمّی است (ببی، 1384، ص 569). از این رو، درک کامل دیدگاه ها و افکار و اندیشه های افراد امکان پذیر نیست. در تحلیل ساختاری گفته های مصاحبه شوندگان، محقق درصدد شناسایی ترتیب و توالی الگوهای گفتاری و مقدار تکرار آنهاست. داده های این مصاحبه ها ممکن است نشان دهندة پیام های بین فردی باشد که الزام های عملی و نظری را به وجود می آورد (گال و همکاران، 1383، ص990). رمزگذاری و مقوله بندی در این تحلیل می تواند شامل تحلیل پیام های آشکار و پنهان باشد. رمزگذاری پیام های آشکار با تحلیل کمّی مشابه است. در این تحلیل، واژه ها یا کلماتی که دارای مفهومی مشابه هستند تحت عنوان یک مقوله شمارش می شوند. مزیّت این نوع تحلیل آن است که چون بیشتر جنبة کمّی دارد، تأثیرگذاری ذهن یا شخصیت پژوهشگر (تحلیل گر) به حداقل می رسد. مزیّت دیگر آن، سادگی کار تحلیل، اندک بودن هزینه، و صرف وقت کمتر در آن است (فرخزاد، 1384، ص 284-286). پایایی در رمزگذاری مزیّت دیگری است که به خوانندة گزارش پژوهش امکان می دهد دقیقاً بفهمد مفهوم مورد نظر چگونه سنجیده می شود. اما نقطة ضعف این روش اعتبار آن است؛ زیرا این ادعا که همة مصاحبه شوندگان از واژه های مورد نظر یک مفهوم را در نظر دارند، به نوعی بررسی غنی تر و عمیق تر از شمارش تعداد تکرار یک یا چند واژه نیاز دارد. اگر پژوهشگر بخواهد پیام های پنهان یا معنایی را که در پشت کلمه ها نهفته است بررسی کند، تنها بررسی روابط ظاهری واژه ها کافی نیست، بلکه باید چندین بار متن پیاده شدة مصاحبه ها را مطالعه نماید تا بتواند ادعا کند معنای مورد نظر مصاحبه شوندگان همان چیزی است که استنباط شده است؛ به ویژه آنکه اگر چند نفر کار مقوله بندی را انجام دهند ممکن است هر یک از آنها تعاریف یا معیارهای متفاوتی را به کار گیرند (ببی، 1384، ص 655).  بهترین راه حل برای این مسئله آن است که از هر دو روش تحلیل پیام های آشکار و پنهان استفاده شود. میزان همخوانی نتایج به دست آمده از طریق هر دو تحلیل، اعتبار نهایی یافته های مصاحبه را افزایش می دهد. در تحلیل تفسیری، مصاحبه گر به دنبال تحلیل داده های مصاحبه های بدون ساختار به عنوان ابزاری برای بررسی عمیق دیدگاه مصاحبه شوندگان است. هدف او توسعة یک نظریه یا ارائة نظریة زمینه ای است که در درون گفته های مصاحبه شوندگان وجود دارد. بنابراین، او با تحلیل داده های مصاحبه درصدد است تا برای مسئلة پژوهش فرضیه ای کلی ارائه دهد. سپس در جست وجوهای بعدی خود درصدد است مواردی را بیابد که با فرضیة اول در تضاد است و براساس آنها، تصمم بگیرد که از آن فرضیه چشم بپوشد یا آن را جرح و تعدیل کند. این فرایند، که چارماز (Charmaz) آن را تحلیل استقرایی می نامد، برای یافتن الگوها و روابط میان متغیّرها از توصیف فراتر می رود (چارماز، 2002، ص 688). خطری که در این شکل از تحلیل وجود دارد آن است که پژوهشگر برای حمایت از فرضیه ای که پدید می آید ممکن است داده های مصاحبه را غلط دسته بندی کند و براساس آن، به نتیجه ای غلط دست یابد. برای پرهیز از این خطا، می تواند از فنون یا راهبرد هایی کمک بگیرد؛ از جمله اینکه از کسانی که در طرح تحقیق شرکت نداشته اند بخواهد تفسیرهای تحلیلی پژوهشگر را با دقت بخوانند تا ببینند که آیا با پژوهشگر موافقند یا نه؟ و سرانجام، آنچه را با فرضیة پژوهشگر هماهنگ نیست در گزارش پژوهش ذکر کند (هومن، 1385، ص 160؛ ببی، 1384، ص 559). این نوع تحلیل وقت گیر است و نیاز به مهارت، دقت و خلاّقیت دارد و لازم است پژوهشگر تازه کار در این زمینه، نزد افراد متخصص آموزش ببیند و در حین تحلیل، از راهنمایی آنها استفاده کند (سیل، 1999، ص 202؛ وایلیس، 2007، ص 183). با نگاهی به موارد مذکور، می توان گفت: هنگام استفاده از مصاحبه نیز مانند سایر ابزارهای جمع آوری داده ها، پژوهشگر به دنبال کشف سازه ها، مفاهیم، مضامین و ویژگی های برجستة یک موضوع و پی بردن به الگوهای علّی یا رابطه هاست. در تحلیل کمّی و ساختاری، سازه ها یا متغیر های مورد نظر پژوهشگر بر حسب بودن یا نبودن در گفته های مصاحبه شوندگان شمارش و مطالعه می شود. چنانچه یافته های مربوط به یک متغیر در تمام موارد به صورت منظم همگام با اعداد مربوط به متغیرهای دیگر تغییر کند پژوهشگر می تواند به این نتیجه برسد که بین متغیرها ارتباطی علّی وجود دارد. در این تحلیل ها به عقیدة گال و همکارانش استنباط غالباً کمّی است (گال و همکاران، 1383، ص 655). بعکس، در تحلیل تفسیری، پژوهشگر با بهره گیری از ساختار معنایی، داده ها را تفسیر می کند (همان، ص 989). هر پژوهشگر با توجه به مزایا و معایب ذکر شده، همچنین اولویت، رویکرد و اهداف پژوهش، باید تصمیم بگیرد از کدام یک از شیوه های تحلیل برای بررسی یافته های مصاحبه های انجام شده استفاده کند. به عقیدة برخی از صاحب نظران بهترین کار آن است که تحلیلگر از سه روش مذکور همراه با یکدیگر استفاده کند. همان گونه که ایشان تأکید می کنند نباید تصور کرد که تحلیل تفسیری موجب کسب بینش و بصیرت عمیق می شود، و در مقابل، تحلیل کمّی یا ساختاری سطحی بوده و تنها روشی برای تأیید یا عدم تأیید فرضیه ها یا یافتن پاسخ سؤال هاست. میان این روش ها ارتباطی درونی وجود دارد و استفادة ترکیبی از آنها موجب می شود معایب یک روش با مزایای روش دیگر جبران گردد (هولستی، 1373، ص 90). قابلیت اعتماد داده های مصاحبه برخی از صاحب نطران معتقدند: در پژوهش های کیفی نیز مانند پژوهش های کمّی، محققان برای نشان دادن صحّت یافته های خود، باید برای افزایش اعتبار و پایایی داده ها، روش هایی را که محققان کمّی استفاده می کنند، به کار گیرند (سیل، 1999، ص 59). در مقابل، برخی دیگر چنین دیدگاهی را رد کرده، تأکید دارند: محققان کیفی اصل فرا اثبات گرایانة واقعیت چندگانه را پذیرفته اند؛ به این معنا که افراد متفاوت ادراک متفاوتی دربارة جهان دارند. محققان کیفی درصدد تسهیل بیان این ادراکات و تحلیل تفسیر گونه برداشت های شخصی از واقعیت هستند.با وجود این، اعتبار و پایایی این ادراک ها و تحلیل آنها نیز همواره مورد سؤال قرار می گیرد و محققان کیفی باید برای نشان دادن آنها، شیوه های متناسب با این رویکرد را به کار گیرند (سیل، 1999، ص 45). برخی از افراد از این هم فراتر رفته، تأکید دارند محققان کیفی درصدد هدایت پژوهشی قابل تعمیم و قابل تکرار نیستند، بلکه درصدد ارائه تبیین های جدید از یک نظریه و یا ارائة نظریة زمینه هستند. بنابراین، برای پژوهش های کیفی، چنین معیارهایی لازم نیست. از نظر این صاحب نظران، آنچه در پژوهش های کیفی باید مورد توجه قرار گیرد قابلیت اعتماد یا صحت داده هاست (سیل، 1999، ص 143؛ گال و همکاران، 1383، ص 655). با توجه به مطالب مذکور، در مصاحبه هایی که در پژوهش های کمّی انجام می شود و یافته های آنها غالباً تحلیل کمّی و ساختاری می شود، محقق ملزم به رعایت عینیت پژوهش و افزایش پایایی و اعتبار داده هاست. پایایی عبارت از میزان قابلیت تکرار مصاحبه است. پایایی در حین اجرای مصاحبه با استفاده از راهبردهایی مانند آموزش مصاحبه گرها برای اطمینان از قابل مقایسه بودن شکل و نحوة پرسیدن سؤال ها و تهیة راهنمای مصاحبه، که در آن سؤال ها و پاسخ های انتخاب شده ثبت گردیده است، تحقق می یابد (ممون و بال، 1999، ص 96-97). در تحلیل داده های مصاحبه نیز پایایی با مهارت، بصیرت و تجربة رمزگذاران، صراحت مقوله ها و قواعد رمزگذاری و میزان مبهم نبودن اطلاعات مرتبط است؛ زیرا ماهیت اطلاعات معمولاً خارج از کنترل پژوهشگر است. امکان تکرار به پایایی رمزگذاران، مقوله ها یا هر دوی آنها بستگی دارد. تحقق پایایی رمزگذاری، که حدود توافق تحلیل گران را در رمزگذاری نشان می دهد، مستلزم آموزش دادن آنهاست. هنگامی که چند تحلیل گر کار رمزگذاری مقوله ها را انجام می دهند، پیش از شروع رمزگذاری اصلی، لازم است پژوهشگر درصد توافق میان آنان را اندازه گیری کند و تحلیل گرانی را که با دیگران اختلاف نظر دارند کنار بگذارد. البته چنین اقدامی باید با احتیاط و تنها پس از تشخیص دلایل این اختلاف انجام شود؛ زیرا ممکن است چنین فردی نسبت به عناصر مهمی در اطلاعات حساس باشد که دیگران از آن غافلند. پایایی مقوله بستگی به توانایی تحلیل گر در تنظیم مقوله هایی دارد که مدارک تجربی موجود برای آنها به اندازه کافی روشن است، به گونه ای که رمزگذاران با صلاحیت به اندازة کافی دربارة تعلق یا عدم تعلق مجموعه ای خاص از گفته های مصاحبه شوندگان به مقوله های مورد نظر توافق داشته باشند. انجام پیش آزمون مقوله ها در نمونه ای از یادداشت هایی که قرار است رمزگذاری شود، پژوهشگر را در تعیین کاستی صراحت مقوله ها یاری می رساند (هولستی، 1373، ص 219-220). در مصاحبه های باز و عمیق که با رویکرد کیفی انجام می شود و یافته های آنها تفسیری به صورت می شود، اعتبار و پایایی معنای متفاوتی پیدا می کند، زیرا مصاحبة کیفی الزاماً یک تعامل از طریق گفت وگوست که وابسته به موقعیت و موقتی است و ماهیت ارتباط ایجاد شده نمی تواند به طور دقیق، توسط دیگران دوباره ایجاد شود (ممون و بال، 1999، ص 96-97). علاوه بر این، در این مصاحبه ها، ذهنیت نقش برجسته ای دارد. نه تنها مصاحبه شونده در آنچه می گوید برداشتی از خود را منعکس می کند، بلکه زمینه، عواطف، ادراکات، ارزش ها و جهت گیری های پژوهشگر آنچه را می بیند و آنچه را می شنود چگونگی نتیجه گیری اش را تحت تأثیر قرار می دهد. او بیش از آنکه ذهنیت را پنهان کند، آن را بررسی و محل آن را در تحلیل های خود مشخص می سازد. بنابراین، دربارة اینکه آیا مصاحبه ها قابل تکرار و نتایج قابل تعمیم هستند، جای شک و تردید وجود دارد و این پژوهشگران باید از فنونی که در تحقیق های کیفی برای نشان دادن قابلیت اعتماد و صحت یافته ها به کار گرفته می شود، استفاده کنند. بخشی از این فنون عبارت است از: فنون تحقیق کیفی الف. سه سوسازی یا چند جانبه نگری: چند جانبه نگری عبارت از یافتن منابع چندگانه برای تأیید یافته های مصاحبه است. منطق این روش آن است که نتایج به دست آمده از یک منبع غالباً موجب تقویت نتایج به دست آمده از منابع دیگر می شود و بدین سان، می توان داده های معتبر تری فراهم کرد (وایلیس، 2007، به نقل از: دنزین ص 183). استفاده از سه گروه متفاوت از داده ها، که از طریق مجموعه ای از روش ها مثل مصاحبه، مشاهده و بررسی تاریخچة زندگی به دست آمده، جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه با سه گروه متفاوت از مصاحبه شوندگان یا انجام مصاحبه ها در سه موقعیت گوناگون از جمله روش های سه سوسازی است. هنگامی که پژوهشگر از این راهبرد استفاده می کند باید دربارة تمام منابعی که برای جمع آوری داده ها به کار برده است توضیح دهد (وایلیس؛ 2007، به نقل از: بوگدان و بیک، ص 184). ب. اعتبار یابی یا بازبینی توسط مصاحبه شوندگان: این روش عبارت است از بررسی صحّت یافته های پژوهش توسط مصاحبه شوندگان به منظور تعیین آنکه آیا این پژوهش به شکل صحیح دیدگاه های آنان را دربارة موضوع پژوهش تحت پوشش قرار می دهد یا نه؟ محقق برای تأمین این اعتبار، می تواند از فنونی استفاده کند: مانند اعتباریابی مقوله بندی محقق از طریق استناد به توصیف های مصاحبه شوندگان دربارة مقوله ها و اعتباریابی تحلیل محقق از طریق درخواست از مصاحبه شوندگان تا به شکل جمعی به بحث دربارة تحلیل های محقق بپردازند (سیل، 1999، ص 73؛ وایلیس، 2007، ص 196). ج. مرور همتا: با استفاده از این راهبرد، پژوهشگر طی انجام پژوهش، به منظور فراهم کردن نقدی دربارة شیوه های به کار گرفته شده و بررسی نتایج و صحت آنها، از سایر محققان کمک می گیرد؛ از آنها می خواهد تا به بررسی یادداشت ها، مقوله بندی انجام شده با استفاده از فهرست مقوله ها و تحلیل های رایانه ای که در حین پژوهش انجام شده است، بپردازند. همچنین نتایج اعتباریابی های انجام شده با استفاده از سه سوسازی، تصمیم های مربوط به انتخاب فنون نمونه گیری، توصیف ضرورت طرح و مانند آن را، که در گزارش پژوهش توضیح داده شده است، را بررسی کنند (سیل، 1999، ص 144-145). آن گاه پیشنهادهای آنها را دربارة نحوة انجام مصاحبه ها یا نحوة ارائة نتایج و ادراکات محققانی که دارای دیدگاه های متفاوت با دیگران هستند مطالعه کند و تصمیم بگیرد کدام بخش از دیدگاه های ایشان را در پژوهش دخالت دهد. د. توضیح شیوه یادداشت برداری و انجام پژوهش: یک روش برای کمک به ایجاد اطمینان عبارت از توضیح چگونگی دنبال کردن مراحل پژوهش و تهیه یادداشت هاست. یادداشت های همراه با فکر یا یادداشت هایی که در آنها پژوهشگر افکار خود را هنگام جمع آوری و تحلیل داده ها ثبت کرده باشد، به خواننده اجازه می دهد تا دریابد که محقق چگونه به نتایج خود دست یافته است. بنابراین، لازم است پژوهشگر چگونگی کار خود را از جمع آوری داده های خام، چگونگی شکل گرفتن فرضیه ها و ایده ها، زمان ظهور آنها، داده هایی که برای حمایت از آنها استفاده کرده است، چگونگی تجدید نظر، و توسعه یافتن آنها را توضیح دهد. ه. تهیه گزارش مفصل نتایج: در تحلیل تفسیری، با توجه به این اصل که معناها برخاسته از موقعیت هستند، هر یک از نتایج باید همراه با موقعیت، به طور کامل در نظر گرفته شود و خوانندة پژوهش توجهی خاص به موقعیت داشته باشد. بنابراین، لازم است جزئیات موقعیت پژوهش در گزارش توضیح داده شود. البته توجه به این نکته ضروری است که توضیح موقعیت به سایر محققان کمک می کند نتایج به دست آمده را درک کنند و دربارة صحت آنها قضاوت کنند، اما نمی تواند به آنان کمک کند در محیطی مشابه پژوهش حاضر کار کنند و نتایجی کاملاً مشابه به دست آورند؛ زیرا انسان ها همواره رفتارهایی غیرقابل پیش بینی دارند (وایلیس، 2007، ص 220-223). نتیجه گیری مصاحبه یکی از اساسی ترین فنون یا ابزارهای جمع آوری داده هاست که در آن مصاحبه گر با بررسی عمیق ادراک ها، نگرش ها، علایق و آرزوهای مصاحبه شوندگان، داده های متناسب با هدف های تحقیق را جمع آوری می نماید، آنها را توصیف کرده، سپس تبیین می کند یا توضیح می دهد. پژوهشگران داده های مصاحبه را براساس میزان سازمان یافتگی، هدف، نوع و رویکرد پژوهش، با سه روش تحلیل کمّی، تحلیل ساختاری و تحلیل تفسیری تجزیه و تحلیل می کنند. هر یک از این روش ها دارای مزایا و معایبی است. هر پژوهشگر باید با توجه به آنها و براساس رویکرد، اهداف و اولویت های پژوهش خود، از میان آنها یکی را انتخاب کند. علاوه بر دقت در انجام مراحل مصاحبه و انتخاب روش تحلیل، محقق برای افزایش اعتبار و پایایی داده های مصاحبه، باید از فنون و روش هایی که سایر محققان کمّی یا کیفی به کار می گیرند استفاده کند. در سال های اخیر، فواید مصاحبه به عنوان یک روش و ابزار پژوهش، محققان و دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری در تمام رشته ها، به ویژه علوم اجتماعی و علوم تربیتی، را علاقه مند استفاده از آن نموده است. اما به دلیل وجود برخی از مشکلات، بیشتر یافته های مصاحبه ها از اعتبار و پایایی کمّی برخوردار است و در نتیجه از صحت و قابلیت اعتماد بالایی برخوردار نیست. در سایر کشورها، علاوه بر توجه به آموزش شیوه های تحلیل و تهیة کتاب و مقاله در این زمینه، با هدف تسهیل تجزیه و تحلیل یادداشت های مصاحبه و افزایش میزان دقت، تا کنون نرم افزارهای رایانه ای متعددی برای تحلیل داده های کیفی طراحی شده است و محققان از آنها برای تحلیل داده های مصاحبه استفاده می کنند. اما هنوز نرم افزار کامل و تخصصی که بتوان متون فارسی را با آن تحلیل نمود، در دسترس نیست (یمانی و همکاران، 1386، ص 434). البته باید توجه داشت این نرم افزارها اگرچه موجب سرعت عمل در مقوله بندی و تحلیل داده ها می شود اما تعیین معنای مقوله ها، جست وجوی مضامین و روابط میان گفته های مصاحبه شوندگان و تصمیم درباره نتایج نهایی بر عهدة پژوهشگر است و صحت آنها مشروط بر آشنایی پژوهشگر با اصول و انواع روش های تجزیه و تحلیل داده های مصاحبه و تبحّر در آنهاست. با توجه به اینکه در این زمینه تلاش های کمی انجام شده، لازم است دو اقدام اساسی صورت گیرد: اول آنکه باید متخصصان و پژوهشگران با کمک یکدیگر، نرم افزار پیشرفته ای که بتوان داده های کیفی به زبان فارسی را با کمک آن تحلیل نمود طراحی کنند تا استفاده از آن در میان پژوهشگران فارسی زبان رایج شود (همان). دوم اینکه برای درک عملیات انجام شده توسط نرم افزار، لازم است منابعی برای آموزش و تسلط محققان بر انجام تحلیل به صورت دستی تهیه شود تا منطق پنهان در تجزیه و تحلیل رایانه ای را درک کنند و در نتیجه، تفسیرهای قابل اعتمادی ارائه دهند.   پیوست ها پیوست1: برای مثال، در راهنمای مصاحبه کوهن و مانین (1986، ص 312) سئوال زیر آمده است: کار در منزل، برای دانش آموزان بین 11 تا 16 سال، باید داوطلبانه باشد؟ موافقم¨ مخالفم¨ نظری ندارم¨ پیوست2: نمونه ای از تحلیل تشابه ......آلن میلبرن (Alan Milburn ) مسؤول بخش بهداشت طرحی را پذیرفت که به بخش خصوصی اجازه می داد، سرپرستی بیمارستان هایی که موفق نبوده و با نارضایتی مسئولین و کارکنان خود مواجه هستند، بر عهده بگیرند. موافقت آقای میلبرن باعث شد ضعیف ترین بیمارستان های انگلستان مجهز شده و به عنوان بیمارستان هایی که آماده ارائه خدمات هستند، برای اولین بار به بیمارانی که از تمام نقاط ایالت برای درمان به آنجا فرستاده می شدند، خدمات ارائه دهند. این طرح به بخش خصوصی، افراد خیر و دانشگاه ها اجازه داد مدیریت بیمارستان های ضعیف از نظر عملکرد را بر عهده بگیرند. مسئولان ایالت هم این طرح را فرصتی تلقی کردند که اجازه می داد برخی بیمارستان ها کارکنان مورد نیاز خود را از سایر مناطق ایالت استخدام کنند. سرپرست بیمارستان یونسیون(Unison) اظهار داشت اگر مدیرانی که از بخش خصوصی آمده اند روند متفاوتی را برای پرداخت دستمزد به کار نگیرند، مشکل پرداخت دستمزدی که اکنون در بخش راه آهن وجود دارد می تواند به بیمارستان های ایالت نیز گسترش یابد.....( ویلکینسون و بیرنینگهام، 2003، کتاب استفاده از ابزارهای پژوهش: راهنمایی برای محققان، ص180). پیوست 3: مثالی از استخراج مقوله ها از متن نوشتاری در پژوهشی سؤال اساسی تحقیق عبارت است از: تا چه اندازه تأسیس رشته آموزش علوم در سطح کارشناسی ارشد در کشور ضروری است؟. پژوهشگر اظهارات مصاحبه شوندگان در پاسخ به این سئوال را مرور کرده و شش مقوله شامل موارد زیر را استخراج نموده است: 1. نبود نهاد آکادمیک رسمی برای تربیت معلمان علوم؛ 2. عدم آشنایی متخصصان فعلی آموزش علوم با شیوه های یاددهی – یادگیری علوم؛ 3. ماهیت چند بعدی آموزش و نیاز به تربیت متخصصان آشنا با آموزش علوم مورد نیاز در سطوح مختلف؛ 4. تربیت معلمان و مربیان آموزش علوم به عنوان پژوهشگر؛ 5. گسترش آموزش عمومی و 6. ضرورت توجه به آموزش های موضوعی به عنوان رشته های درسی (سلطانی، 1384، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان) پیوست 4: نمونه ای از کمک دیگران در مقوله بندی 1- یک دانشجوی دکتری همه مصاحبه های پیاده شده را مطالعه و هشت مقوله استخراج نمود. 2- فرد دیگری نمونه ای از مصاحبه های پیاده شده را مطالعه و ده مقوله استخراج کرد. 3- چهار فرد صاحب نظر در موضوع پژوهش، ده مقوله تدوین شده را به سیزده مقوله افزایش دادند. 4- چهار فرد مذکور با استفاده از مقوله بندی سیزده موردی خود، چهار مصاحبه پیاده شده را تجزیه و تحلیل نمودند. در اثر این مطالعه، چند اصلاحیه کوچک روی این مقوله ها انجام گرفته و یک مقوله نیز با عنوان سایر برای گفته های متفرقه، تدوین کردند. بعد از انجام مراحل مذکور، تحلیل مصاحبه ها براساس مقوله بندی مرحله چهارم انجام شد (گال و همکاران، 1383، کتاب روش های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی، ص 554-553). پیوست 5: نمونه ای از توجه به محتوای آشکار و پنهان پژوهشگری برای تحلیل مصاحبه های شغلی انجام شده با افراد جوان بیکارمقوله نگرش افراد جوان درباره کارفرمایان بالقوه را انتخاب کرد. گفته های مربوط به این مقوله عبارتند از: ـ شما می توانستید به من بگویید که خوش قیافه و جذاب نیستم. این موضوع را صدها بار به من گفته اند... ـ به موقع آنجا بودم... مدتها منتظر ماندم... سپس فردی از دفتر بیرون آمد و گفت خانم ایلان در جلسه است. آیا شما می توانید در وقت دیگری مراجعه کنید؟ آنها به نامه من فورا جواب دادند...یک نامه مودبانه... با من مصاحبه کردند. آنها گفتند که در صورت موافقت با مناسب بودن پشما به شما زنگ خواهیم زد...( گیلهام، 2000، کتاب پژوهش مصاحبه ای، ص 69). پیوست 6: نمونه ای از شرح مفصل گزارش مطالعه انجام شده پیرامون مادران تنها به وسیله بورگز(Burghs) و براون (Brown) عنوان مقوله: کمک دیگران یکی دیگر از منابع کمکی که مادران تنها نام بردند مرکز خانواده محلی(Local Family Center) است. در این مرکز چند مادر در یک خوابگاه زندگی می کنند. تجارب چند تن از مادران درباره این عمل به شرح زیر است: من کاملا خوشبخت بودم... با اینکه از سوی خانواده ام حمایت نمی شدم... من در خوابگاهی زندگی می کردم که چند مادر جوان در آنجا بودند. ما همه با یکدیگر زندگی می کردیم... آنهاخیلی به من کمک می کردند.... چهار مادر نیز به طور خاص به کمک از سوی مادر دوستان فرزندانشان اشاره کردند. دو نفر از آنها در مورد کمکی که خود دوستان فرزندانشان به آنها می کردند صحبت کردند. پدربزرگ ها، مادربزرگ ها و دوستان نیز گاهی به عنوان منابع کمک های دریافت شده از سوی دیگران نام برده شدند: ..... من دوستان زیادی دارم و آنها به من کمک می کنند... مادرم، عمه ام و خاله هایم می آیند و او را بیرون می برند و کارهایی مثل این (گیلهام، 2000، کتاب پژوهش مصاحبه ای، ص 72). پیوست 7: نمونه نقل مشخصات مصاحبه شوندگان مصاحبه شونده شماره 7 که دارای تحصیلات دکتری برنامه ریزی درسی و تجربه بیست سال تدریس در دانشگاه است، معتقد است:........................................... استادی که در این رشته صاحب نظر است بر اساس تجربه بیست و شش ساله خود تاکید می کند.............................. تجربه مصاحبه شونده شماره 32 که عضو شورا و معلم است حاکی است....................................................................... (کریمی، 1382، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان).   منابع ببی، ارل (1384)، روش های تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمة رضا فاضل، تهران، سمت. حافظ نیا، محمد رضا (1377)، مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران، سمت. دلاور، علی (1383)، مبانی نظری و عملی پژوهش، تهران، رشد. سلطانی، اصغر ( 1384)، بررسی امکان سنجی ایجاد رشته آموزش علوم در دانشگاه، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی دانشگاه اصفهان. فرخزاد، پرویز (1384)، راهنمای پژوهش تاریخی (کتابخانه ای)، تهران، طهوری. کریمی، صدیقه (1382)، بررسی شیوه های تحقق یادگیری مادام العمر در برنامه های درسی مقطع کارشناسی آموزش عالی ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی دانشگاه اصفهان. گال، مردیت، والتر بورگ، و جویس گال (1383)، روش های تحقیق کمّی و کیفی در علوم تربیتی و روان شناسی، ترجمة احمد رضا نصر و همکاران، تهران، سمت و دانشگاه شهید بهشتی. هولستی، ال. آر (1373)، تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و انسانی، ترجمة نادر سالار زاده امیری، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی. هومن، حیدر علی ( 1385)، راهنمای عملی پژوهش کیفی، تهران، سمت. یمانی، نیکو و دیگران، تحلیل داده های کیفی با استفاده از نرم افزار (1386)، ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ش پیاپی7(2). ص 423-436. Cohen, L. & Manion, L. (1986), Research Methods in Education. London, Routledge. Charmaz, K. (2002), Qualitative Interviewing and Grounded Theory Analysis, in Handbook of Interview Research, Context & Method. London, Sage. Gillham, B. (2000), The Research Interview, London, Rautledge. Memon, A. & Bull, R. (1999), Handbook of the Psychology of Interviewing, New York, John Wiley& Sons. Rubin, H. J. & Rubin, I. S. (2005), Qualitative Interviewing, London, Sage. Seale, C. (1999), The Quality of Qualitative Research, London, Sage. Willis, J. W. (2007), Foundations of Qualitative Research, London, Sage. Wilkinson, D. & Birmingham, P. (2003), Using Research Instruments: A Gide for Researchers, London, Routledge Flamer.   صدیقه کریمی: دکترای برنامه ریزی درسی دانشگاه اصفهان.                            احمدرضا نصر: استاد دانشگاه اصفهان.   عیار پژوهشی در علوم انسانی - سال چهارم، شماره اول، پیاپی 7، انتهای متن/

http://fna.ir/ORAHAO





94/11/29 - 04:16





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن