تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 9 اردیبهشت 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):در عمل مؤمن يقين ديده مى‏شود و در عمل منافق شك.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

بلومبارد

تبلیغات متنی

تریدینگ ویو

خرید اکانت اسپاتیفای

کاشت ابرو

لمینت دندان

ونداد کولر

لیست قیمت گوشی شیائومی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

دانلود سریال سووشون

دانلود فیلم

ناب مووی

تعمیر گیربکس اتوماتیک

دیزل ژنراتور موتور سازان

سرور اختصاصی ایران

سایت ایمالز

تور دبی

سایبان ماشین

جملات زیبا

دزدگیر منزل

ماربل شیت

تشریفات روناک

آموزش آرایشگری رایگان

طراحی سایت تهران سایت

آموزشگاه زبان

اجاره سند در شیراز

ترازوی آزمایشگاهی

رنگ استخری

فروش اقساطی کوییک

راهبند تبریز

ترازوی آزمایشگاهی

قطعات لیفتراک

وکیل تبریز

خرید اجاق گاز رومیزی

آموزش ارز دیجیتال در تهران

شاپیفای چیست

فروش اقساطی ایران خودرو

واردات از چین

قیمت نردبان تاشو

وکیل کرج

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

سیسمونی نوزاد

پراپ تریدینگ معتبر ایرانی

نهال گردو

صنعت نواز

پیچ و مهره

خرید اکانت اسپاتیفای

صنعت نواز

لوله پلی اتیلن

کرم ضد آفتاب لاکچری کوین SPF50

دانلود آهنگ

طراحی کاتالوگ فوری

واردات از چین

اجاره کولر

دفتر شکرگزاری

تسکین فوری درد بواسیر

دانلود کتاب صوتی

تعمیرات مک بوک

قیمت فرش

خرید سی پی ارزان

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1798616332




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

جلوه های ادبی ـ سیاسی شعارهای دوران انقلاب اسلامی ایران - بخش دوم و پایانی زبان و بیان طنزآمیز شعارهای انقلاب


واضح آرشیو وب فارسی:فارس: جلوه های ادبی ـ سیاسی شعارهای دوران انقلاب اسلامی ایران - بخش دوم و پایانی
زبان و بیان طنزآمیز شعارهای انقلاب
در انقلاب اسلامی ایران، مردم از جان گذشته، با فریادهای خشم آهنگ و موزون خود در کوچه و خیابان، ضمن تبیین بنیادها و اهداف انقلاب، در پیش بردن این حرکت سیاسی و منجر شدن آن به پیروزی، نقش مهم و غیرقابل انکاری داشتند.

خبرگزاری فارس: زبان و بیان طنزآمیز شعارهای انقلاب



  دو. غیر عروضی: شعارهایی که وزن هجایی دارند، یا هر مصراع وزن جداگانه دارد؛ این قسم شعارها، بیشتر منطبق بر ویژگی های شعر عامیانه است. اشعار عامیانه غالباً ساده و بی تکلف و دلنشین و هماهنگ با ذوق و فهم و روح عوام سروده شده است؛ زیرا هم سرایندگان آنها و هم مردمی که این آثار را می خوانند، از صنایع ادبی و علم عروض بی خبرند و از کاربرد بحرها و قوافی پیچیده و مشکل بر کنار. اوزان اشعار عامیانه مبتنی بر امتداد اصوات و تکیه هجاهاست. بنابراین، به هنگام قرائت آنها باید به حرکات و سکنات و کشش ها و محل تکیه های صوتیشان توجه گردد. (رزمجو، 1374: 137) از آنجا که در جریان انقلاب، این عامه مردم بودند که در تظاهرات و راه پیمایی ها شرکت می کردند و شعار می دادند و اکثر سازندگان شعارها را عوام تشکیل می دادند، بنابراین در پاره ای شعارها، با وزن هجایی و غیرعروضی مواجه هستیم؛ علاوه بر آن، در این گروه به مواردی بر می خوریم که نه تنها تعداد هجاهای دو پاره با هم مساوی نیست، بلکه اختلاف نوع هجاها از نظر کوتاهی و بلندی نیز به گونه ای است که با کمک اختیارات شاعری نمی توان دو پاره را با هم برابر کرد. نمونه هایی از شعارها با وزن هجایی (تعداد هجاها مساوی) حزب فقط حزب الله U - - - - U U - رهبر فقط روح الله U - - - - U - - تعداد هجاها مساوی، هر دو پاره هشت هجا / تفاوت در نوع هجا پرچم خونین قرآن - U - - U U - در دست مجاهد مردان - - - - U U - - تعداد هجاها مساوی، هر دو پاره هشت هجا / تفاوت در نوع هجا توپ تانک مسلسل دیگر اثر ندارد - U- U - -- - U U - U - شاه به جز خودکشی راه دگر ندارد - U - U U- -U- - UU - هر دو مصراع دارای چهارده هجا با وزن متفاوت نمونه هایی از شعارها با اختلاف نوع و تعداد هجا وای اگر خمینی حکم جهادم دهد -U - - UU- - - U - UU - ارتش دنیا نتواند که جوابم دهد U- -UU- - UU - - UU- پاره اول، چهارده هجا و پاره دوم، پانزده هجا دارد. نه شرقی نه غربی - U- - U جمهوری اسلامی - - U U - - پاره اول، شش هجا و پاره دوم، هفت هجا دارد. کار شاه تمام است U - -UU- U - خمینی امام است U- - U - - U پاره اول، هشت هجا و پاره دوم، هفت هجا دارد. دو. فنون بلاغت و صناعات ادبی 1. معانی و بیان یک. تشبیه «تشبیه ماننده کردن چیزی است به چیزی، مشروط بر اینکه آن مانندگی مبتنی بر کذب باشد نه صدق» (شمیسا، 1381: 67) تشبیهی که وجه شبه در آن ذکر نشده باشد، «مجمل» و تشبیهی که وجه شبه در آن ذکر شده باشد، «مفصل» نامیده می شود. به تشبیهی که در آن ادات تشبیه ذکر نشود، مؤکد و تشبیهی را که در آن، ادات تشبیه ذکر شود، مرسل می گویند. (همان: 68) تشبیهی که در آن نه وجه شبه ذکر گردد نه ادات، «بلیغ» نامیده می شود. (همان: 69) نمونه های تشبیه در شعارها ـ شهید قلب تاریخ است. تشبیه بلیغ ـ در بهار آزادی، جای شهدا خالی. تشبیه بلیغ ـ مرگ بر بختیار، نوکر بی اختیار بختیار، در بی اختیاری و اطاعت محض از ارباب خویش، به نوکر همانند شده و تشبیه از نوع مفصل است. با چاقوی خرکشی به شیوه سگ کشی                        ای بختیار الدنگ آخر تو را می کشیم بختیار در تشبیهی مضمر، با خر و سگ همانند دانسته شده است. دو. استعاره در استعاره، واژه ای به علاقه مشابهت به  جای واژه دیگر به کار می رود. (همان: 153) نمونه های استعاره در شعارها ـ دیو چو بیرون رود فرشته در آید استعاره از شاه                  استعاره از امام خمینی ـ درود بر خمینی بت شکن استعاره از طاغوت ـ بختیار، تو عصای ضحاکی              برو گم شو ای نوکر تریاکی ضحاک: استعاره از شاه و یا دشمنان خارجی ـ ما می گیم شاه نمی خوایم نخست وزیر عوض میشه ما می گیم خر نمی خوایم پالون خر عوض میشه استعاره از شاه                  استعاره از نخست وزیر سه. کنایه کنایه در لغت به معنی پوشیده سخن گفتن و در اصطلاح، سخنی را می گویند که دارای دو معنی قریب و بعید است و این دو معنی لازم و ملزوم یکدیگرند. (همایی، 1370: 255؛ میرزانیا، 1382: 855 ـ 853) نمونه های کنایه در شعارها ـ شاه تو را می کشیم، به خاک و خون می کشیم به خاک و خون کشیدن: کنایه از کشتن (ثروت، 1379: 72) ـ خمینی عزیزم، بگو تا خون بریزم خون ریختن در فرهنگ کنایات، کنایه از قتل و کشتار کردن آمده است (همان: 92؛ میرزانیا، 1382: 351) اما در اینجا به معنی خون خود را ریختن و کنایه از «جان فشانی» است. ـ تا خون در رگ ماست، خمینی رهبر ماست. خون در رگ بودن: کنایه از زنده بودن ـ تا شاه کفن نشود، این وطن وطن نشود.کفن شدن: کنایه از مردن چهار. ایجاز ایجاز در لغت به معنی اختصار و در اصطلاح علم معانی، بیان مقصود در کوتاه ترین لفظ و کم ترین عبارت است. این امر، در کلام اغلب فصحا دیده می شود. (صادقیان، 1371: 117) برخی شعار یا دیوارنوشته ها از ویژگی ایجاز برخوردارند. نمونه هایی از این دست: ـ الله اکبر ـ درود بر خمینی ـ مرگ بر شاه ـ شهید قلب تاریخ است. ـ تزکیه، تشکل، جهاد با اسلحه پنج. اطناب اطناب، بیان مقصود با عبارتی بیش از حد متعارف و معمول و هدف از آن، تأکید و تقویت معنی در ذهن شنونده است. (صادقیان، 1371: 119) در شعارها، چون مردم بر اعلام مواضع خود تأکید می ورزند، اغلب اطناب دیده می شود تا ایجاز و این اطناب بیشتر به صورت تکرار کلمات ظاهر می شود. در این مورد در قسمت «بدیع» با بیان آرایه تکرار، شواهد ذکر می گردد؛ اما شکلی دیگر از اطناب، به صورت ایضاح بعد از ابهام است و آن عبارت است از اینکه گاه، گوینده به منظور جلب توجه شنونده و متمرکز ساختن مطلب در ذهن او، ابتدا آن را با ابهام و به اجمال ذکر می کند، سپس آن را توضیح می دهد. (همان: 121) این نوع اطناب، بیشتر در دیوار نوشته ها دیده می شود: ـ هر انقلابی دو رسالت دارد: خون و پیام ـ در دنیا سه بت شکن آمد: ابراهیم خلیل الله، محمد رسول الله، خمینی روح الله شش. سادگی بیان و استعمال کلمات به شکل محاوره ای از آنجا که شعارها توسط عامه مردم ساخته می شد و به کار می رفت، در اغلب آنها، زبان ساده و بی تکلف است و از وجود کلمات و ترکیبات ثقیل خبری نیست؛ حتی در برخی از شعارها، کلمات به شکل محاوره ای آن به کار رفته است مانند نمونه های زیر: ـ بیل و کلنگ و تیشه، این شاه آدم نمیشه ـ به کوری چشم شاه، زمستونم بهاره ـ ما می گیم شاه نمی خوایم، نخست وزیر عوض میشه... 2. بدیع از آنجا که شعار های انقلاب تقریباً فی البداهه و یا در فرصت زمانی کم و توسط عامه مردم ساخته می شد، در آنها از آرایه های معنوی و پیچیده که لازمه به کار گرفتن آنها فراغت خاطر، اندیشه و دانش کافی است، نشان چندانی یافت نمی شود و بیشتر، آرایه های ساده لفظی چون جناس، سجع و تکرار که بر موسیقی کلام می افزاید، در شعارها دیده می شود. در اینجا، برخی از آرایه های به کار رفته در شعارها، با ذکر شواهد ذکر می گردد. 1. آرایه های لفظی یک. تکرار در تکرار، واژه ای چه اسم باشد یا فعل یا حرف، در عبارت یا بیت، چند بار تکرار می شود. (صادقیان، 1379: 89) واژه ها در شعارها، بیشتر برای تأکید یا خوش آهنگ کردن کلام تکرار می گردد. ـ حسین حسین شعار ماست، شهادت افتخار ماست ـ ای شاه بی غیرت، بگیرد جان تو ملت، ولی آهسته آهسته. ـ می کُشم می کُشم، آنکه برادرم کُشت. ـ ای ارتش آزاده، آماده باش آماده دو. جناس جناس یا تجنیس، آوردن دو لفظ در کلام است که در ظاهر به یکدیگر همانند هستند، اما در معنی مختلف. از آنجا که این آرایه، موسیقی کلام را می افزاید و لطفی معنوی نیز به همراه دارد، تأثیر سخن را افزون می کند. (همان: 48) ـ مردم ما بیدارند، از سلطنت بیزارند. بیدار و بیزار: جناس لاحق (اختلاف در حرف میانی) ـ ارتش بگو جواب گُل، گُلوله است؟! گل و گلوله: جناس مذیل (حروف زاید در پایان یکی از دو پایه جناس) ـ نه شاه می خوایم نه بختیار، کشور می خوایم با اختیار. بختیار و اختیار: جناس مطرف (اختلاف در حرف اول) سه. سجع «سجع آن است که دو واژه به گونه ای، در ریخت و ساختار آوایی با هم پیوند داشته باشند.» (کزازی، 1374: 42) ـ بر لبم این سرود، بر خمینی درود سرود و درود، علاوه بر داشتن سجع متوازی، قافیه میانی نیز محسوب می گردد. ـ ز خلق ایران هشدار، به شاپور بختیار، تاجر سرمایه دار، ناجی شاه خون خوار، نمی دهیم اختیار، مرگ بر سازشکار بین کلمات: هشدار، بختیار، سرمایه دار، خون خوار، اختیار، سازشکار: سجع مطرف ـ شهید قلب تاریخ است، شاه ننگ تاریخ است. قلب و ننگ: سجع متوازن چهار. طرد و عکس در این آرایه، گوینده، واژه هایی را که در مصراع اول آورده، عکس یا وارونه آن را در مصراع دوم می آورد یا در عبارت منثور، چند واژه را در آغاز می آورد، سپس وارونه آنها را به دنبال آن ذکر می کند. (صادقیان، 1379: 80) ـ ملت فدای ارتش، ارتش فدای ملت 2. آرایه های معنوی یک. مراعات نظیر یا تناسب «آن است که در سخن اموری را بیاورند که در معنی با یکدیگر متناسب باشند». (همایی، 1370: 257؛ شمیسا، 1380: 64) ـ تا خون مظلومان به جوش است، آوای عاشورا به گوش است. تناسب بین کلمات: مظلومان، عاشورا، خون. ـ توپ، تانک، مسلسل، دیگر اثر ندارد.  تناسب بین کلمات: توپ، تانک، مسلسل. دو. اقتباس اقتباس آن است که آیه ای از قرآن یا حدیثی را به طور کامل یا با کمی تغییر در شعر یا نثر بیاورند. (صادقیان، 1379: 154) در میان شعارهای مشهور، تنها یک مورد اقتباس دیده می شود: نصر من الله و فتح قریب، مرگ بر این سلسله پر فریب آیه شریفه: «نَصْرٌ مِنَ اللَّهِ وَفَتْحٌ قَر یبٌ». (صف / 13) سه. تلمیح در اصطلاح بدیع آن است که گوینده در سخن خود، به داستانی یا مثلی و یا آیه و حدیثی معروف اشاره کند. (بهزادی، 1373: 91) نمونه های تلمیح در شعارها: ـ نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی. تلمیح به آیه شریفه: «اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْض  مَثَلُ نُور ه  کَمِشْکَاه فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِی زُجَاجَه الزُّجَاجَه کَأ نَّهَا کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِنْ شَجَرَه مُبَارَکَه زَیْتُونَه لَا شَرْقِیَّه وَلَا غَرْبِیَّه ...». (نور / 35) ـ حزب فقط حزب الله، رهبر فقط روح الله. تلمیح به آیه شریفه: «فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ». (مائده / 56) ـ ما اهل کوفه نیستیم، امام تنها بماند. به بی وفایی مردم کوفه نسبت به حضرت علی(علیه السلام) یا امام حسین(علیه السلام) اشاره دارد. ـ تا خون مظلومان به جوش است، آوای عاشورا به گوش است. به شهادت امام حسین(علیه السلام) در روز عاشورا اشاره دارد. چهار. ذم شبیه به مدح در این آرایه، گوینده ضمن نکوهش کسی یا چیزی، واژه هایی چون: مگر، اما، لیکن، جز، الاّ و مانند آن را می آورد؛ به طوری که شنونده گمان می کند قصد ستایش دارد؛ اما پس از تأمل درمی یابد که جمله ای که پس از این کلمات آمده، ذم دیگری است. (صادقیان، 1379: 144) شریف امامی، نه شریفی، نه امامی                بلکه دیوث زمانی شریف امامی، نه شریفی، نه امامی                بلکه یک خر تمامی پنج. جمع «آن است که چند چیز را در یک صفت جمع کنند که آن را جامع گویند» (همایی، 1370: 281) توپ، تانک، مسلسل دیگر اثر ندارد. شش. التفات آن است که گوینده در حین سخن، از غیبت به خطاب و از خطاب به غیبت منتقل شود. (بهزادی اندوهجردی، 1373: 72) ای گرگ برو گله دگر میش ندارد                  هر خانه ز ما یک پسری بیش ندارد در پاره اول از شعار فوق، التفات از مخاطب به غیبت دیده می شود. این است شعار ملت                       دانشجو شهادتت مبارک در این شعار، التفات از غیبت به مخاطب دیده می شود. هفت. طباق یا تضاد آن است که در سخن کلمات ضد یکدیگر بیاورند. (همایی، 1370: 273) به دستور خمینی نهضت ادامه دارد               اگرچه هر شب و روز بر ما گلوله بارد نخست وزیر ازهاری                       تو خوابی یا بیداری                        آیا خبر نداری                   در شهر گذر نداری؟ زبان و بیان طنزآمیز شعارها طنز در لغت به معنی فسوس کردن، عیب جویی و طعنه زدن است که به صورتی خنده آور اظهار می گردد. طنز، با ناروایی می ستیزد و در پی خنده اش عبرت است؛ بنابراین در طنزگویی، هدف تنها خنداندن نیست؛ بلکه نیشخند طنز با خشم و قهری توأم است که با خودداری ای حکیمانه در آمیخته است. (رزمجو، 1374: 90 ـ 89) دوران بیداری را دوران تکامل و بلوغ طنز در تاریخ ادبیات ایران دانسته اند. بررسی تاریخ تکوین طنز در ایران، بیانگر آن است که شرایط حاکم بر اجتماع و وابستگی اکثر هنرمندان به دربار، مانعی عمده در راه رشد طنز به شمار می آمده است؛ اما در دوران بیداری هم به سبب دگرگونی هایی که در ساختار سیاسی ـ اجتماعی ایران پدید آمد و هم به لحاظ رواج ساده نویسی در نثر، وسایل رشد و رواج طنز فراهم گردید. (داد، 1385: 341) نکته قابل ذکر در اینجا، آن است که طنزگویی کار هر کسی نیست و ذوقی سلیم و اندیشه ای وسیع لازم است تا بتواند از عهده سخن انتقادی طنزآمیز برآید. (رزمجو، 1374: 91) تأمل در ادب عامه ایران زمین، حاکی از وفور عنصر «خنده» در آثار ادبی است. شفیعی کدکنی، مهم ترین عنصر طنز را «تصویر هنری اجتماع نقیضین و ضدین» (شفیعی کدکنی، 1360: 6) می داند. طنزپردازی در شعارها بر پایه بازی های لفظی و نوعی تابو شکنی صورت می گیرد؛ چراکه پیش از این، کسی جرأت نمی کرده است اسم شاه یا حتی نخست وزیر را بدون ذکر القاب و عناوین احترام آمیز بر زبان آورد. درحالی که در شعارها، این دیوار شکسته می شود و عامه مردم با همان مجال کم و نبود نیروی متخصص، با سلیقه و سابقه ای که در خلق شعار دارند، در توصیف خصایص و ویژگی های شاه و درباریان اغراق می ورزند؛ مثلاً زمانی که ازهاری، صدای شعار دهندگان را صدای نوار ضبط شده می داند، نه صدای واقعی تظاهرکنندگان، مردم بلافاصله به پشت بام ها می روند و یک صدا می گویند: «ازهاری بیچاره، ای سگ چار ستاره، بازم بگو نواره، نوار که پا نداره، چشمای تو خماره!». یا وقتی بختیار در سخنرانی کذایی خویش، خود را مرغ طوفان می خواند که ترسی از طوفان حوادث انقلاب ندارد، بلافاصله این شعار ورد زبان مردم می شود: «نه مرغ طوفانی، نه موج دریایی، تو گرگ خون خواری، تو نوکر شاهی». شعار طنزآمیز دیگر، مربوط به اعتراض مردم به موجودیت شاه در زمانی است که بی وقفه در پی عوض کردن نخست وزیر است: ما می گیم شاه نمی خوایم، نخست وزیر عوض میشه ما می گیم خر نمی خوایم، پالون خر عوض میشه نه شاه می خوایم، نه شاپور، لعنت به هر چی مزدور. این مردم هشیار در شعار زیر، با حالت طنزآمیز، دغدغه های واقعی نخست وزیر کشور را این چنین به تصویر می کشند: اینه شعار بختیار،               منقل و وافورو بیار و در شعارهای زیر، شاه را مورد تمسخر قرار داده، تحقیرش می کنند: شاه فراری شده،                سوار گاری شده ای شاه خائن تو پینه دوزی             کفش آقا پاره شده باید بدوزی همان گونه که پیش از این بیان گردید، طنزپردازی کار هر کسی نیست و طبعی ظریف می طلبد. نمونه های یاد شده، از ذوق سلیم و طبع نکته سنج مردمی خبر می دهد که مأنوس بودنشان با شعر و ادبیات، آنان را حتی در کار ساختن شعارهای طنزآمیز یاری داده است. نتیجه مروری بر ابعاد سیاسی ـ اجتماعی شعارها نشان می دهد، با رهبری مدبرانه امام خمینی+، اهداف انقلاب و بنیادهای اصلی آن در شعارها انعکاس یافته است. افزون بر آن، حضور این ابزار مبارزاتی در صحنه، از ابتدا تا پیروزی این جنبش سیاسی چشمگیر است؛ به طوری که گام به گام، متناسب با روند جریانات، مضامین شعارها تغییر می کند تا آخرین مرحله که بعد از گذر از ماهیت سلبی، ماهیت ایجابی می یابد. در بعد ادبی و زیبایی شناسی نیز، در بخش وزن و آهنگ شعارها، با انتخاب و تقطیع بیست مورد از شعارهای معروف و آهنگین این نتایج حاصل شد: هفت عدد از شعارها، وزن عروضی کاملی دارند که تقریباً معادل 35% است. تعداد شعارهایی که به صورت پاره های عروضی هستند و دو پاره بر روی هم مصرع کاملی را می سازند نیز، هفت عدد و معادل 35% است. تنها سه مورد از شعارها یعنی فقط 15% وزن هجایی داشتند. در سه مورد نیز، تفاوت تعداد هجا و تفاوت وزن در دو مصرع دیده می شود که 15% را دربر می گیرد. می توان گفت که اگرچه اکثر شعارها خوش آهنگ و روان هستند و قابلیت بالایی را در رسوب و جای گیری در ذهن مردم دارند، اما تعداد شعارهایی که به صورت پاره های عروضی هستند و آنها که وزن عروضی کاملی دارند، با هم برابر و تقریباً دو برابر شعارهایی است که وزن هجایی دارند یا در دو پاره آنها تفاوت تعداد هجا و تفاوت وزن دیده می شود. در بخش ابعاد بلاغی نیز دستاورد ها چنین است: چون طراح شعارها غالباً عامه مردم هستند، با کمال سادگی و ظرافت، شعارها را قالب زده به اذهان هدایت می کنند؛ به گونه ای که همه اقشار می توانند به راحتی آنها را تکرار کرده، به حافظه بسپارند. از آنجا که زبان در این شعارها طبیعی و درآمیخته با مکالمات روزمره است، از فنون بلاغی دشوار و پیچیده در آنها خبری نیست و تشبیه و استعارات و کنایاتی که بعضاً در برخی شعارها دیده می شود، ساده و با زندگی مردم مأنوس است. برخی شعارها یا دیوارنوشته ها از ویژگی ایجاز برخوردارند؛ اما در اکثر آنها، به ویژه شعارها، به دلیل آنکه مردم بر مواضع خود تأکید می کنند، اطناب دیده می شود و این اطناب، بیشتر به صورت تکرار کلمات ظاهر می شود. از حیث آرایه های بدیعی، اغلب با آرایه های لفظی چون جناس، سجع و تکرار مواجه هستیم که نقش مهمی در افزایش موسیقی کلام و آهنگین شدن شعارها دارند و همین موسیقی و آهنگ، حفظ و به خاطر سپاری شعار را به مراتب آسان می سازد. به سبب آنکه اصل و منشأ انقلاب، برخاسته از باورهای دینی و اعتقادی مردم است، در شعارهایشان نیز، پایبندی آنها به دین و آموزه های آن به صورت اقتباس و تلمیحات قرآنی و مذهبی چهره می نماید. بالاخره در بخش آخرکه مربوط به مقوله طنز است، شعارهای طنزآمیز با بدیهه گویی و نکته سنجی که ویژگی مردم ایران است، بلافاصله بعد از پخش هر خبری که حاوی تغییر در کابینه شاه و جهت گیری های دربار است، ساخته می شود و بدین ترتیب مردم با جرأت و جسارت بیشتری، در تحقیر و سرکوب شاه و درباریان قدم بر می دارند. به طور کلی می توان زبان شعارها را بی تکلف، ساده و صمیمی و برگرفته از زبان پاک و بی آلایش مردم دانست که همین ویژگی ها، آنها را خواندنی، به خاطر سپردنی، جذاب و ماندنی کرده است. منابع و مآخذ قرآن کریم. الگار، حامد، 1360، انقلاب اسلامی در ایران، ترجمه مرتضی اسعدی و حسن چیذری، تهران، قلم. بهزادی اندوهجردی، حسین، 1373، سیری در بدیع، تهران، صدوق. بی نا، 1379، فرهنگ شعارهای انقلاب اسلامی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چ 1. بی نا، 1380، آزادی در اندیشه امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. بی نا، 1384،  تصاویر دیوار نوشته های انقلاب، تهران، علمی و فرهنگی. بی نا، بی تا، همگام با شعار ها در انقلاب اسلامی ایران، بی جا، سپاه پاسداران. ترابی، ضیاء الدین، 1389، آشنایی با ادبیات دفاع مقدس، تهران، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس. ثروت، منصور، 1379، فرهنگ کنایات، تهران، سخن، چ 3. جفری ام، الیوت و رابر رجینالو، 1373، فرهنگ اصطلاحات سیاسی، ترجمه رئیس زاده لنگرودی، تهران، معین. خواجه سروی، غلامرضا، 1389، سی گفتار پیرامون امام خمینی، انقلاب و جمهوری اسلامی، تهران، دانشگاه امام صادق(علیه السلام)، چ 1. داد، سیما، 1385، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، مروارید، چ 3. دهشیری، محمدرضا، 1377، «گزارش مقاله جمهوریت و شعارهای انقلاب»، ارائه شده در همایش جمهوریت و انقلاب اسلامی، کیهان اندیشه، شماره 79. رزمجو، حسین، 1374، انواع ادبی، مشهد، آستان قدس رضوی، چ 3. زرین کوب، عبدالحسین و حمید زرین کوب، 1379، نقد ادبی، تهران، پیام نور، چ 8 . زکریایی، محمدعلی، 1387، «انقلاب اسلامی، جامعه و دولت»، مقالاتی در جامعه شناسی سیاسی ایران، به کوشش مسعود کوثری و سید محمود نجاتی حسینی، تهران، کویر، چ 1. زیباکلام، صادق، 1375، مقدمه ای بر انقلاب اسلامی، تهران، روزنه، چ 2. سنگری، محمدرضا، 1389، ادبیات دفاع مقدس، تهران، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس. شفیعی کدکنی، محمدرضا، 1360، موسیقی شعر، تهران، آگاه. شمیسا، سیروس، 1379، عروض و قافیه، تهران، پیام نور، چ 10. ـــــــــــــــ ، 1380، بدیع، تهران، پیام نور، چ 11. ـــــــــــــــ ، 1381، بیان، تهران، فردوس، چ 9. شیخ الاسلامی، سیدمحسن، 1385، «حکومت اسلامی و رهبری آن از نظر امام خمینی»، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره 12. صادقیان، محمدعلی، 1371، طراز سخن، یزد، دانشگاه آزاد اسلامی. ـــــــــــــــ ، 1379، زیور سخن، یزد، دانشگاه یزد. صدری، جمال، 1387، آهنگ شناسی شعر فارسی، تهران، نشر فرهنگ مردم. طالبی دارابی، ابراهیم، 1378، «نگاهی به دیدگاه های سیاسی امام خمینی»، فصلنامه علوم سیاسی، تابستان 78. کزازی، میرجلال الدین، 1374، بدیع (زیبایی شناسی سخن فارسی)، تهران، کتاب ماد. کوثری، مسعود و سیدمحمود نجاتی حسینی، 1387، انقلاب اسلامی، جامعه و دولت (مقالاتی در جامعه شناسی سیاسی ایران)، تهران، کویر، چ 1. کوهن، آلوین استانفورد، 1386، تئوری های انقلاب، ترجمه علیرضا طیب، تهران، قومس، چ 16. متقی زاده، احمد، 1377، انقلاب اسلامی ایران و عوامل وقوع آن، تهران، انجمن قلم ایران، چ 1. محمدی، منوچهر، 1388، تحلیل برانقلاب اسلامی، تهران، امیر کبیر، چ 12. معین، محمد، 1371، فرهنگ فارسی، تهران، امیر کبیر، چ 8 . ملکوتیان، مصطفی، 1389، سیری در نظریه های انقلاب، چ ششم، تهران، قومس. مولانا، حمید، 1382، جامعه مدنی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چ 1. میرزانیا، منصور، 1382، فرهنگ نامه کنایه، تهران، امیر کبیر، چ 2. همایی، جلال الدین، 1370، فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران، نشر هما، چ 7. مریم السادات اسعدی فیروزآبادی: استادیار دانشگاه پیام نور. زهرا فاتحی نصرآبادی: دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی. فصلنامه علمی ـ پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی 35 انتهای متن/

http://fna.ir/L1BSVT





94/11/19 - 05:20





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن