تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 9 دی 1403    احادیث و روایات:  امام صادق (ع):دوست ندارم جوانى از شما [شيعيان] را جز بر دو گونه ببينم: دانشمند يا دانشجو.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

اجاره سند در شیراز

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

دوره آموزش باریستا

مهاجرت به آلمان

بهترین قالیشویی تهران

بورس کارتریج پرینتر در تهران

تشریفات روناک

نوار اخطار زرد رنگ

ثبت شرکت فوری

تابلو برق

خودارزیابی چیست

فروشگاه مخازن پلی اتیلن

قیمت و خرید تخت برقی پزشکی

کلینیک زخم تهران

خرید بیت کوین

خرید شب یلدا

پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان

کاشت ابرو طبیعی

پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا

پارتیشن شیشه ای

اقامت یونان

خرید غذای گربه

رزرو هتل خارجی

تولید کننده تخت زیبایی

مشاوره تخصصی تولید محتوا

سی پی کالاف

دوره باریستا فنی حرفه ای

چاکرا

استند تسلیت

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1846230499




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

جلوه های ادبی ـ سیاسی شعارهای دوران انقلاب اسلامی ایران - بخش اول جمهوریت و شعارهای انقلاب


واضح آرشیو وب فارسی:فارس: جلوه های ادبی ـ سیاسی شعارهای دوران انقلاب اسلامی ایران - بخش اول
جمهوریت و شعارهای انقلاب
در انقلاب اسلامی ایران، مردم از جان گذشته، با فریادهای خشم آهنگ و موزون خود در کوچه و خیابان، ضمن تبیین بنیادها و اهداف انقلاب، در پیش بردن این حرکت سیاسی و منجر شدن آن به پیروزی، نقش مهم و غیرقابل انکاری داشتند.

خبرگزاری فارس: جمهوریت و شعارهای انقلاب



  چکیده در انقلاب اسلامی ایران، مردم از جان گذشته، با فریادهای خشم آهنگ و موزون خود در کوچه و خیابان، ضمن تبیین بنیادها و اهداف انقلاب، در پیش بردن این حرکت سیاسی و منجر شدن آن به پیروزی، نقش مهم و غیر قابل انکاری داشتند. شعارها به دلیل کوتاه و موزون بودن، سادگی، طنزگونگی و داشتـن تقدس مذهبی، خـیلی زود در اذهان جای می گرفتند و با تکرار منتشر می شدند. اگر چه شعارها بیشتر توسـط مردم کوچه و بازار در زمانی کوتاه ساخته می شد و بر زبان ها جاری می گشت، اما وجود عناصر زیبایی شناسی تا حدودی در آنها قابل توجه و باز کاوی است. این نوشته پژوهشی که پس از نگاهی به ابعاد سیاسی ـ اجتماعی شعارها، آنها را به شیوه توصیفی ـ تحلیلی از بعد ادبی و زیبایی شناسی بررسی می کند، نشان می دهد که ذوق و قریحه خدادادی مردم ایران، طبع ظریف و نکته سنجشان، نیز مأنوس بودنشان با شعر و ادبیات، در شعارهای انقلابیشان نیز جلوه گری می کند. واژگان کلیدی شعار، انقلاب، سیاست، زیبایی شناسی، وزن و آهنگ، فنون بلاغت، طنز. مقدمه هر انقلاب با توجه به ماهیت خود، از عللی بر می خیزد و اهدافی را دنبال می کند و بنابر ابعاد و دامنه گسترش، نیز میزان تأثیرگذاری، می تواند رویدادی کوچک یا بزرگ در هر کشور قلمداد گردد. انقلاب اسلامی ایران که انقلابی علیه استبداد و دیکتاتوری حاکم بر ایران بود، صرف نظر از تشکیل سلسله صفویه که رخدادی عظیم در تاریخ کشور ایران به شمار می آید، بزرگترین تحول تاریخی است که از ظهور اسلام تاکنون در ایران روی داده است. (زیباکلام، 1375: 9 و 10) بنابراین، مطالعه همه جانبه پیرامون این پدیده سترگ، امری ضروری به نظر می رسد. در انقلاب ها و مبارزات اجتماعی، برخی عقاید و اعتراضات جمعیت معترض، به شکل شعار مطرح می گردد. شعارگویی و رجزخوانی را از ویژگی های شعر اعتراضی دانسته اند (ترابی، 1389: 187) و این، همه جزء لاینفک ادبیات مقاومت به شمار می آید. ادبیاتی که رسالت خود را شرح و بیان مبارزه، پایداری، جان فشانی و از خود گذشتگی مردمی می داند که با تحمل درد و رنج، در جهت به دست آوردن آزادی، استقلال و سرکوب اشغالگران و متجاوزان به سرزمین نیاکانی خود و دفاع از دین، فرهنگ و سنت های قومی، از هیچ تلاشی فروگذار نمی کنند. (همان: 7 و 8) هلهله و فریاد، رجزخوانی و بر زبان آوردن سخنان مهیج و آتشین و همه موارد این چنینی که بین افراد یک گروه، وحدت و رابطه عاطفی و روانی برقرار می سازد و از آن طرف روحیه گروه مقابل را تضعیف می کند، همواره در همه دوره ها، نزد همه اقوام و ملل مرسوم بوده است. سنگری، رسم رجزخوانی را که با تحقیر دشمن و تکریم خود به منظور ایجاد نوعی هراس در روحیه افراد دشمن صورت می گرفته، نوعی جنگ روانی دانسته که پیش از شروع مبارزه انجام می شده است. (سنگری، 1389: 71) در شعارهای انقلاب نیز که در آنها خواسته های ملت به صورت کوتاه و فشرده بیان می گردد، همین لحن محکوم ساختن دشمن، تحقیر و اعلام انزجار از او دیده می شود. شعار، ساده ترین و در عین حال کارآمدترین ابزار مبارزاتی مردم در انقلاب ها محسوب می گردد؛ چراکه بدین وسیله مردم می توانند بی واسطه، متحد و یک صدا، خواسته های خود را مستقیماً به گوش دست اندکاران حکومت برسانند. در تظاهرات و راهپیمایی ها که شعارها بر زبان شعار دهندگان جاری می گردد، همواره خطر از دست دادن جان و وقوع حوادث ناگوار وجود دارد و آنها که در این گونه حرکت های مردمی شرکت می کنند، کسانی هستند که در راه نیل به اهداف و آرمان های خویش به راستی دست از جان شسته اند و شجاعانه قدم در میدان می گذارند. شعارهای دوره انقلاب، علی رغم اختناق حاکم بر جامعه و فرصت محدود، به سبب ویژگی هایی چون کوتاه و موزون بودن، سادگی، طنزگونگی، داشتن تقدس مذهبی و از همه مهم تر به دلیل بر آمدن از دل آحاد مردم، خیلی سریع در اذهان جای می گرفتند و با تکرار منتشر می گشتند. اگر چه این جملات بعضاً موزون، بدون بهره گیری از نیروی متخصص، توسط عامه مردم ساخته و پرداخته می شد، در ایجاد هیجان و گسترش عرصه مبارزاتی مردم علیه نظام طاغوت، بسیار تأثیرگذار بود و می توان آنها را گرزهایی از خشم و اعتراض دانست که در بستری از ادب عامیانه رشد می کرد و بر سر طبقه حاکم فرو می آمد. این نوشتار، که به این مهم اختصاص یافته است، نخست با تأملی در ابعاد سیاسی ـ اجتماعی شعارها، به دل برآمده های مردم نظر می افکند، سپس آنها را از بعد ادبی و زیباشناسانه بررسی می کند. در انتخاب شعارها، از کتاب های «فرهنگ شعارهای انقلاب اسلامی»، «تصاویر دیوار نوشته های انقلاب» و «همگام با شعارها در انقلاب اسلامی ایران» استفاده شده است. تعدادی نیز از حافظه نگارندگان نقل می گردد. ابعاد سیاسی ـ اجتماعی یک. تعریف انقلاب انقلاب که یک کلمه عربی است، در لغت به معنی برگشتن، زیر و رو شدن، واژگون شدن، تغییر و تحول و شورش و ناآرامی است. (معین، 1371: ذیل واژه) این کلمه در اصطلاح، بر دگرگونی ریشه ای در نهادهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی یک کشور اطلاق می گردد که از یک طغیان بزرگ و یا واژگونی حکومت مستقر سرچشمه می گیرد. (جفری ام، 1373: 20) انقلاب را باید مفهومی اعتباری دانست که با تغییر نظام همراه است. این تغییر کیفی و ارزشی نظام اجتماعی، غالباً با خشونت و سرعت توأم و متکی بر اراده اکثریت مردم جامعه است. (متقی زاده، 1377: 5؛ محمدی، 1388: 29) دو. شعارها و بنیادهای اصلی انقلاب اسلامی هر جنبش سیاسی، بر بنیادهایی استوار می گردد. سه بنیاد اصلی انقلاب ایران را، «رهبری»، «وحدت»، و «حکومت اسلامی» تشکیل می دادند که این سه، برپایه محور اسلام با یکدیگر در ارتباط بودند. (بی نا، 1379: 105) در بسیاری از شعارهای انقلاب، این سه عنصر حضوری پررنگ دارند. 1. رهبری یکی از متغیرهای مهم در انقلاب های اجتماعی، وجود رهبر است. این مسئله در اسلام نیز مورد توجه قرار گرفته است. (متقی زاده، 1377: 116) امام خمینی، شخصیتی بود که خود در بیداری مردم ایران و قیام آنان، نقش اساسی را بر عهده داشت و پس از وقوع انقلاب، چون سکانداری حاذق، این کشتی به حرکت در آمده را با درایت و شجاعت به سر منزل مقصود و ساحل نجات هدایت کرد. نقش این رهبر مردمی به اندازه ای برجسته و قابل توجه است که همگان در دنیا او را به عنوان یک رهبر انقلابی می شناسند و ابعاد دیگر شخصیتی او تحت تأثیر این جنبه، اغلب نادیده گرفته می شود. حامد الگار می نویسد: نقش سیاسی امام خمینی در رهبری انقلابی که در تاریخ معاصر بی نظیر است، روی هم رفته سبب شده است تا مقام شامخ ایشان به عنوان یک محقق، فیلسوف و عارف ناشناخته بماند. (الگار، 1360: 62) برخی از شعارهایی که حول محور رهبری قیام رواج یافت عبارتند از: الله اکبر، خمینی رهبر؛ ارتش ما حسینیه، رهبر ما خمینیه؛ این است شعار ملی، خدا، قرآن، خمینی. 2. وحدت یکی از عوامل مهم در پی ریزی و پیروزی هر جنبش سیاسی، حفظ وحدت و همدلی میان عناصر فعال در آن است. در انقلاب اسلامی ایران، مردم که بدنه اصلی انقلاب را تشکیل می دادند، با الهام  و تبعیت از رهبر فرزانه قیام، در شعارهای خود، تمام گروه ها و دسته  های اجتماع را به اتحاد فرامی خواندند. برخی از این گونه شعارها عبارتند از: اتحاد اتحاد، رمز پیروزی روحانی، دانشجو، محصل، پیوندتان مبارک ارتش برادر ماست             حامی و یاور ماست 3. حکومت اسلامی حکومت اسلامی، حکومت قانون الهی است و در آن حکومت کنندگان موظفند احکام و قوانین اسلام را که از قرآن و سنت اخذ می گردد، اجرا کنند. (شیخ الاسلامی، 1385: 54) اندیشه تشکیل حکومت اسلامی که در تاریخ معاصر ایران از سید جمال الدین اسدآبادی آغاز گردید، از حدود سال 1320 به بعد، دوباره جان گرفت و در دهه پنجاه به عنوان الگویی عملی و طرحی برای زندگی مردم در همه ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مطرح شد و از عوامل مهم در پیروزی انقلاب گردید. (متقی زاده، 1377: 78) شعارهای زیر، صریحاً به برقراری حکومت اسلامی اشاره دارند: جمهوری اسلامی آری                    حکومت خود کامان هرگز نظام شاهنشاهی سرچشمه فساد است                       جمهوری اسلامی مظهر عدل و داد است زندانی سیاسی آزاد باید گردد                      حکومت اسلامی ایجاد باید گردد سه. شعارها و اهداف انقلاب اسلامی هر انقلاب در ذات خود، اهدافی را دنبال می کند. مهم ترین اهداف انقلاب اسلامی ایران، برقراری استقلال، آزادی و عدالت در کشور بود. (بی نا، 1379: 137) امام خمینی، این هر سه را نخستین حقوق بشر می دانست. (بی نا، 1380: 23) 1. استقلال رژیم پهلوی با باز گذاشتن دست بیگانگان در تصمیم گیری های امور مملکت، استقلال کشور را به خطر انداخته بود. این وابستگی، روز به روز در عرصه های مختلف سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی گسترش می یافت. در شعارهای زیر، استقلال طلبی مردم و درخواست قطع دخالت های اجانب در امور کشور دیده می شود. استقلال،             آزادی،    جمهوری اسلامی بختیار    بختیار    نوکر بی اختیار این کارتر بیگانه    از خاور میانه اخراج باید گردد 2. آزادی با اینکه آزادی از مفاهیم بغرنج در فلسفه سیاسی مسلمانان به شمار می رود و تفاسیر مختلف از آن باعث گردیده این مهم، به عنوان حق خدادادی تا سر حد کفر پیش رود، اما رهبر فرزانه انقلاب نه تنها آن را مغایر با اسلام معرفی نکرد؛ بلکه از آن به عنوان ارزشی الهی یاد کرده و آن را جزو شعارهای بنیادین انقلاب قرار داد. (خواجه سروی، 1389: 235) امام، آزادی را حقی اولیه، قانونی و شرعی برای نوع بشر دانسته می فرماید: «حق اولیه بشر است که [بگوید] من می خواهم آزاد باشم». (طالبی دارابی، 1378: 32) گفتنی است، آزادی از نظر مردم انقلابی، حق حاکمیت بر سرنوشت خود و رهایی از سلطنت استبدادی است و انقلابیون گاه در فضای آزادی، به یاد شهدا از کوشش آنان برای کسب آزادی تجلیل می کنند. (بی نا، 1379: 140) آزادی     آزادی                 این است شعار ملی در بهار آزادی                   جای شهدا خالی 3. عدالت عملکرد نامناسب رژیم پهلوی در امور اقتصادی، اسباب بدبینی مردم را نسبت به رژیم فراهم آورده بود. یکی از خواسته های مردم در جریان انقلاب، توزیع عادلانه ثروت های ملی در بین مردم بود. آنان در شعارها، حمایت خود را از طبقات محروم جامعه چون کارگران و کشاورزان اعلام کرده و در مقابل، غارتگران و چپاول کنندگان بیت المال را محکوم می کردند. (همان: 142) استثمار نابود است                        زحمتکش پیروز است کارگر برزگر                      مستضعف رنجبر                اسلام یاور توست چهار. ماهیت شعارها ماهیت شعارهای انقلاب ایران را می توان در چهار بخش بررسی کرد: یک. شعارهایی که از آغاز انقلاب، حتی پیش از آن در تجمعات قانونی، از طریق بیانیه های رسمی و حتی در رسانه های گروهی مطرح می گردند و بر اصلاحات و تغییرات جزئی در نظام سیاسی حاکم تأکید می کنند. (بی نا، 1379: 7) نمونه های این گونه شعارها به قرار زیر است: عاملین استعمار باید شوند برکنار صدا و سیمای ما آزاد باید گردد                    سانسورچی طوماری اخراج باید گردد دو. شعارهایی که در فواصل مختلف حرکت انقلابی بر چگونگی مبارزه تا پیروزی انقلاب و انسجام و تقویت پایگاه و جایگاه رهبری تأکید می کنند. (همان: 8) نمونه های زیر را می توان از این دست بر شمرد: با سرود لا اله الا الله                       می رویم به راه پاک روح الله برای حفظ قرآن ارتش تو کودتا کن شهادت سرود انقلاب است سه. آن دسته از شعارها که با اوج گرفتن انقلاب رواج می یابند و با ماهیت سلبی خود، خواهان نابودی رژیم سیاسی حاکم هستند. (همان: 7) نصر من الله و فتح قریب                 مرگ بر این سلطنت پر فریب مسلمان بیدار است                        از سلطنت بیزار است شاه بیا حیا کن                 سلطنت را رها کن چهار. آنها که ماهیت ایجابی دارند و در روزهای آخر پیروزی انقلاب بر استقرار یک نظام سیاسی مطلوب تأکید می ورزند. (همان) شورای انقلابی ایجاد باید گردد                     جمهوری اسلامی ایجاد باید گردد رژیم شاهنشاهی سر منشأ فساد است                        جمهوری اسلامی مرکز عدل و داد است پنج. جمهوریت و شعارهای انقلاب تجلی جمهوریت در شعارهای انقلاب از دو بعد سلبی و ایجابی قابل بررسی است. بعد سلبی به این معنا که مردم مبارز در جریان انقلاب، نسبت به این مسئله وقوف داشتند که در پی نابودی چه چیزی هستند؛ اما در مورد اینکه چه چیزی را می خواهند جایگزین سازند، آگاهی نداشتند. همین حضور بعد سلبی و فقدان بعد ایجابی، به تدریج مردم را دلسرد و مبارزه را به سوی بن بست پیش می برد، اما رهبر کبیر انقلاب با درایت خود، در اقدامی عالمانه، بعد ایجابی نهضت را که عبارت از طرح نظریه حکومت اسلامی یا نظام ولایت فقیه در عصر غیبت بود مطرح ساخت و بدین ترتیب، حلقه سلب و ایجاب تکمیل شده، افق مبارزه برای مردم انقلابی کاملاً روشن گردید. (خواجه سروی، 1389: 32) محمدرضا دهشیری در مقاله خود تحت عنوان: «جمهوریت و شعارهای انقلاب»، به این نتیجه دست می یابد که «جمهوریت علاوه بر برخورداری از جنبه های سلبی و اثباتی، صرفاً درونگرا نبوده، بلکه جنبه ای برون گرا نیز داشته است». همچنین بررسی های این صاحب نظر نشان می دهد که جمهوریت از بطن جامعه توده ای برخاسته است؛ اگر چه در بعضی شعارها، اشاراتی به بنیادها و نهادهای جامعه مدنی دیده می شود و جمهوریت با جامعه مدنی به کلی ناسازگار نیست. (دهشیری، 1377: 178) گفتنی است جامعه توده وار زمانی شکل می گیرد که بنا به عللی، وفاداری گروهی میان مردم از بین می رود. (کوهن، 1386: 196) از مهم ترین ویژگی های جامعه توده وار، مبتنی بودن بر کثرت گرایی و تأکید خاص بر آزادی (دموکراسی) است. (زکریایی، 1387: 47؛ ملکوتیان، 1389: 67) درحالی که تشکل ها و سازمان های طبقاتی، صنفی و سیاسی، همبستگی های اجتماعی، سنتی و مذهبی، شبکه های ارتباط جمعی شهری و ... را می توان از خصایص جامعه مدنی دانست. (کوثری، 1387: 14؛ مولانا، 1382: 101 ـ 69) نمونه شعارهای متناسب با جامعه توده ای عبارتند از: مجاهدین پیوستند                        بی غیرت ها نشستند ما به ارتش گل دادیم                     ارتش به ما گلوله نمونه شعارهای متناسب با جامعه مدنی عبارتند از: تفرقه نابود است               انقلاب پیروز است خلق به خون می کشد سلسله پهلوی بررسی ادبی شعارها در این بخش، شعارها از سه بعد وزن و آهنگ، فنون بلاغت و صناعات ادبی و زبان و بیان طنزآمیز بررسی می شوند. ذکر این نکته لازم است که ابعاد یاد شده، در آثار بسیاری از نویسندگان و شاعران دوره انقلاب قابل بحث و باز کاوی است. مطالعه نوشته های نویسندگانی چون سید مهدی شجاعی، محمود گلاب دره ای در حوزه داستان و یا نثر ادبی، همچنین بررسی شعر شاعرانی چون قیصر امین پور و سلمان هراتی، گواه آن است که این نویسندگان و شاعران صاحب نام، با احاطه بر اسلوب سخن و سخنوری، آگاهانه و یا تحت تأثیر قریحه خداداد ادبی، به جنبه های زیباشناسانه سخن توجه داشته اند؛ به طوری که می توان تک تک آثار آنان را از این جهت در پژوهش های متعدد و مجزا مورد بازبینی قرارداد و به نتایج قابل توجهی دست یافت؛ آن چنان که بسیاری از این آثار از این حیث در قالب کتاب، طرح پژوهشی و پایان نامه کنکاش شده اند. این امر بر عهده نقد زیبایی شناسی است که جوهر هنر را به دور از محتوای خاص آن بررسی می کند؛ (زرین کوب، 1379: 29) اما آنچه در این مجال مورد توجه نگارندگان بوده آن است که شعارهای انقلاب که بیشتر آنها بدون بهره گیری از نیروی متخصص، توسط عامه مردم ساخته و پرداخته می شد، در مقابل این نقد از چه جایگاهی برخوردار است و کدام عناصر زیبایی شناسی را می توان در این شعارها به نظاره نشست. البته با در نظر گرفتن این مطلب ـ همان گونه که در تعریف انقلاب پیش از این گفته شد ـ که سرعت یکی از ویژگی های انقلاب است و بر فرض بودن افراد صاحب نظر، زمان کافی برای پرداخت و اصلاح شعارها عملاً وجود نداشت. یک. وزن و آهنگ از مختصات بارز اکثر شعارها، داشتن وزن و آهنگ عروضی یا هجایی است؛ پاره ای از شعارها نیز علاوه بر وزن، دارای عناصر موسیقایی چون سجع، جناس، تکرار و موازنه هستند. مأنوس بودن مردم با شعر و موسیقی و آهنگین بودن شعارها، باعث شده است تا یادگیری و تکرار آنها برای همه اقشار جامعه به راحتی امکان پذیر باشد. اصولاً مردم، جمله ها و عبارات آهنگین را سریع تر جذب کرده، به حافظه می سپارند. ازاین رو، در قدیم، بسیاری از علوم را که حفظ و یادگیری آن دشوار بوده، با منظوم ساختن، به متعلمان می آموخته اند. در این بخش، ابتدا شعارها به دو دسته منثور و منظوم تقسیم می گردد. در این تقسیم بندی، آنها که منظوم هستند، خود به دو دسته عروضی و غیر عروضی قابل تفکیک هستند. الف) شعارهای منثور: درصد کمی از شعارها را عباراتی ساده و بدون آهنگ تشکیل می دهد که بیشتر آنها به صورت دیوارنوشته دیده می شود. نمونه هایی از این دست: ـ با اتحاد خود تفرقه را معدوم می کنیم. ـ با کودتای نظامی آمریکا مقابله می کنیم. ـ قانون اساسی یعنی چماق. محرم، ماهی که خون بر اسلحه پیروز می شود. ب) شعارهای منظوم: این گونه شعارها، خود به دو دسته عروضی و غیر عروضی تقسیم می شود. در این بخش، بیست مورد از مشهورترین شعارهای منظوم که به طور تصادفی انتخاب شده اند، از حیث وزن و آهنگ بررسی می شوند. یک. عروضی: شعارهای عروضی یا شعارهایی که کاملاً منظوم هستند و وزن عروضی در آنها رعایت شده است، تعدادی از شعارها را شامل می گردد. در برخی شعارها، وزن عروضی در هر دو پاره که روی هم یک مصرع را می سازند، رعایت شده است، اما هر پاره به تنهایی وزن عروضی کاملی ندارد. نمونه  شعارها با وزن عروضی کامل ما همه سرباز توایم خمینی U/ - - U  U  -/  -  U U- گوش به فرمان توایم خمینی - U / -U U - / -U U -  - وزن: مفتعلن، مفتعلن، فعولن ***** ای شاه خائن آواره گردی - /  U-  - / -  -   /    U-    -    - خاک وطن را ویرانه کردی - /  U-  - / -  -   / U -    -   مفعول فع لن مفعول فع لن تا شاه کفن نشود - / U U - U  / U-   - این وطن وطن نشود - / U U – U  / U-   - وزن: مفعول مفاعل فع هر کس که عدالت خواه است U  -  / -    -    - U / U -    - از عدل علی آگاه است U  -  / -    -    - U / U -    - وزن: مفعول مفاعیلن فع ***** جمهوری اسلامی آری -  / -    -    -    U / U-  -      - حکومت خودکامان هرگز -  / -    -     -    U / U-  -    - وزن: مفعول مفاعیلن فع لن یا مستفعل مفعولن فع لن ***** تا خون مظلومان به جوش است U   -/  -   U - -  /  U  -  -- آوای عاشورا به گوش است U   -/  -   U - -  /  U  -  -- وزن: مستفعلن مستفعلن فع (فاع) ***** کشتی جوانان وطن آه و واویلا -/-  -  U-/ -    U-  -  /-   U  -   - کردی هزاران تن کفن آه و واویلا -/-  -  U-/ -    U-  -  /-   U  -   - وزن: مستفعلن مستفعلن فاعلاتن فع 2-1-2-1-2-نمونه شعارها به صورت پاره های عروضی تا مرگ شاه خائن -     - U  -    /U-   - نهضت ادامه دارد -     - U  -    /U-   - وزن: مفعول فاعلاتن سکوت هر مسلمان -     -     U   /  -    U    -     U خیانت است به قرآن -     -     U   /  -    U    -     U وزن: مفاعلن فعولن ***** ازهاری گوساله U   -   U /   -   U   -  -   بازم بگو نواره U   -   U /   -   U   -  -   وزن: مستفعلن فعولن ***** اینه شعار بختیار U  / -   U  -   U  /-  U  U   - منقل وافورو بیار U  / -   U  -   U  /-  U  U   - وزن: مفتعلن مفاعلن ***** در بهار آزادی -    -    /U   -     U   -    - جای شهدا خالی -    -    /U   -     U   -    - وزن: فاعلات مفعولن ***** الله اکبر -   /U   -     - - خمینی رهبر -   /U   -     - - ***** نهضت ما حسینیه   -   U  -   U/-     U   U  -    رهبر ما خمینیه وزن: مفتعلن مفاعلن در پایان این قسمت، ذکر این نکته لازم است که در تقطیع و تعیین وزن برخی شعارهای ذکر شده، از اختیارات شاعری استفاده شده است. (برای اطلاع از چگونگی اختیارات شاعری ر.ک: شمیسا، 1379: 38؛ صدری، 1387: 171) منابع و مآخذ قرآن کریم. الگار، حامد، 1360، انقلاب اسلامی در ایران، ترجمه مرتضی اسعدی و حسن چیذری، تهران، قلم. بهزادی اندوهجردی، حسین، 1373، سیری در بدیع، تهران، صدوق. بی نا، 1379، فرهنگ شعارهای انقلاب اسلامی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چ 1. بی نا، 1380، آزادی در اندیشه امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. بی نا، 1384،  تصاویر دیوار نوشته های انقلاب، تهران، علمی و فرهنگی. بی نا، بی تا، همگام با شعار ها در انقلاب اسلامی ایران، بی جا، سپاه پاسداران. ترابی، ضیاء الدین، 1389، آشنایی با ادبیات دفاع مقدس، تهران، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس. ثروت، منصور، 1379، فرهنگ کنایات، تهران، سخن، چ 3. جفری ام، الیوت و رابر رجینالو، 1373، فرهنگ اصطلاحات سیاسی، ترجمه رئیس زاده لنگرودی، تهران، معین. خواجه سروی، غلامرضا، 1389، سی گفتار پیرامون امام خمینی، انقلاب و جمهوری اسلامی، تهران، دانشگاه امام صادق(علیه السلام)، چ 1. داد، سیما، 1385، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، مروارید، چ 3. دهشیری، محمدرضا، 1377، «گزارش مقاله جمهوریت و شعارهای انقلاب»، ارائه شده در همایش جمهوریت و انقلاب اسلامی، کیهان اندیشه، شماره 79. رزمجو، حسین، 1374، انواع ادبی، مشهد، آستان قدس رضوی، چ 3. زرین کوب، عبدالحسین و حمید زرین کوب، 1379، نقد ادبی، تهران، پیام نور، چ 8 . زکریایی، محمدعلی، 1387، «انقلاب اسلامی، جامعه و دولت»، مقالاتی در جامعه شناسی سیاسی ایران، به کوشش مسعود کوثری و سید محمود نجاتی حسینی، تهران، کویر، چ 1. زیباکلام، صادق، 1375، مقدمه ای بر انقلاب اسلامی، تهران، روزنه، چ 2. سنگری، محمدرضا، 1389، ادبیات دفاع مقدس، تهران، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس. شفیعی کدکنی، محمدرضا، 1360، موسیقی شعر، تهران، آگاه. شمیسا، سیروس، 1379، عروض و قافیه، تهران، پیام نور، چ 10. ـــــــــــــــ ، 1380، بدیع، تهران، پیام نور، چ 11. ـــــــــــــــ ، 1381، بیان، تهران، فردوس، چ 9. شیخ الاسلامی، سید محسن، 1385، «حکومت اسلامی و رهبری آن از نظر امام خمینی»، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره 12. صادقیان، محمدعلی، 1371، طراز سخن، یزد، دانشگاه آزاد اسلامی. ـــــــــــــــ ، 1379، زیور سخن، یزد، دانشگاه یزد. صدری، جمال، 1387، آهنگ شناسی شعر فارسی، تهران، نشر فرهنگ مردم. طالبی دارابی، ابراهیم، 1378، «نگاهی به دیدگاه های سیاسی امام خمینی»، فصلنامه علوم سیاسی، تابستان 78. کزازی، میر جلال الدین، 1374، بدیع (زیبایی شناسی سخن فارسی)، تهران، کتاب ماد. کوثری، مسعود و سیدمحمود نجاتی حسینی، 1387، انقلاب اسلامی، جامعه و دولت (مقالاتی در جامعه شناسی سیاسی ایران)، تهران، کویر، چ 1. کوهن، آلوین استانفورد، 1386، تئوری های انقلاب، ترجمه علیرضا طیب، تهران، قومس، چ 16. متقی زاده، احمد، 1377، انقلاب اسلامی ایران و عوامل وقوع آن، تهران، انجمن قلم ایران، چ 1. محمدی، منوچهر، 1388، تحلیل بر انقلاب اسلامی، تهران، امیر کبیر، چ 12. معین، محمد، 1371، فرهنگ فارسی، تهران، امیر کبیر، چ 8 . ملکوتیان، مصطفی، 1389، سیری در نظریه های انقلاب، چ ششم، تهران، قومس. مولانا، حمید، 1382، جامعه مدنی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چ 1. میرزا نیا، منصور، 1382، فرهنگ نامه کنایه، تهران، امیر کبیر، چ 2. همایی، جلال الدین، 1370، فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران، نشر هما، چ 7. مریم السادات اسعدی فیروزآبادی: استادیار دانشگاه پیام نور. زهرا فاتحی نصرآبادی: دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی. فصلنامه علمی ـ پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی 35 ادامه دارد...

http://fna.ir/





94/11/18 - 05:18





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 24]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن