تور لحظه آخری
امروز : شنبه ، 7 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):هر که خدا را، آنگونه که سزاوار اوست، بندگى کند، خداوند بیش از آرزوها و کفایتش ب...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1818844851




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

یادداشت/ دلایل 3 گانه توسعه پالایشگاه‌های کوچک در ایران/ تبعات بی‌توجهی به پالایش نفت وارداتی


واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت/
دلایل 3 گانه توسعه پالایشگاه‌های کوچک در ایران/ تبعات بی‌توجهی به پالایش نفت وارداتی
وجود خوراک ارزان در کشورهای همجوار، استانداردهای پایین زیست محیطی در کشورهای همسایه و نقش پوششی پالایشگاه­‌ها در قاچاق سوخت سبب شکل­‌گیری صنعت پالایشگاه کوچک بر پایه فنآوری بسیار ساده، تامین خوراک از خارج کشور و تولید محصولات بی­‌کیفیت شده است.

خبرگزاری فارس: دلایل 3 گانه توسعه پالایشگاه‌های کوچک در ایران/ تبعات بی‌توجهی به پالایش نفت وارداتی



به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، نیاز کشور به فرآورده‌های نفتی از جمله بنزین و گازوئیل، ایجاد ارزش افزوده و فروش آسان‌تر فرآورده‌های نفتی نسبت به نفت خام در شرایط تحریم از جمله دلایلی است که ضرورت توسعه صنعت پالایشی کشور را در سال‌های اخیر تشدید کرده است. یکی از چالش‌های مهم در مسیر توسعه صنعت پالایشگاهی کشور توسط بخش غیردولتی حجم بالای سرمایه گذاری برای ساخت پالایشگاه‌های با ظرفیت متوسط به بالا است. به نظر می رسد در سالهای اخیر شکل­‌گیری ادبیات پالایشگاه کوچک رهیافتی مناسب برای فائق آمدن بر این مشکل بوده است. این راهکار به علت حجم سرمایه گذاری کم امکان توسعه صنعت پالایشگاهی با حضور بخش خصوصی را فراهم می‌کند. با نگاهی به روند توسعه و گسترش پالایشگاه های کوچک در سال های اخیر می‌توان دریافت‌که صنعت پالایشگاهی به سه دلیل عمده در کشور شکل گرفته است. 1- وجود خوراک ارزان در کشورهای همجوار: برخی از کشورهای همجوار ایران مانند عراق (منطقه­ اقلیم کردستان) و ارمنستان به دلیل موقعیت بسته­ جغرافیایی خوراک این واحدها را به قیمتی کمتر از فوب خلیج فارس عرضه می­‌کنند. این امر سبب شده است که مالکین غیردولتی پالایشگاه‌های کوچک ایران، علاقمند به تامین خوراک واحدهای خود از خارج کشور شوند. لازم به ذکر است که عمده­ واردات نفت خام به کشور به علت منع واردات این محصول، تحت عنوان واردات فرآورده‌های نفتی صورت می­گیرد. 2- استانداردهای پایین زیست محیطی در کشورهای همسایه: پالایشگاه­‌های کوچک موجود کشور از ساختار ساده‌­ای برخوردار هستند، لذا محصولات خروجی این پالایشگاه‌­ها، کیفیت بالایی ندارند به گونه‌­ای که استفاده از بخش قابل توجهی از آنها در داخل کشور ممکن نیست، اما این محصولات به علت نبود استانداردهای سخت گیرانه زیست محیطی مرتبط با سوخت در برخی از کشورهای همسایه مانند افغانستان، از بازار مناسبی در این کشورها برخوردار هستند. 3- نقش پوششی پالایشگاه­‌ها در قاچاق سوخت: توزیع سوخت با یارانه بالای انرژی (به خصوص گازوئیل) و اختلاف چشمگیر قیمت آن با محصولات مشابه در خارج از کشور، سالهاست که قاچاق سوخت را به یک چالش ملی تبدیل کرده است، متاسفانه در سال‌های اخیر، برخی از افراد با پوشش قرار دادن پالایشگاه‌های کوچک، اقدام به قاچاق فرآورده‌­هایی مانند بنزین و بخصوص گازوئیل کرده‌اند. آنها بعضا فرآورده‌­های یارانه‌­­ای داخل را با فرآورده‌ها­ی خروجی از پالایشگاه‌های کوچک ترکیب کرده و به خارج از کشور صادر می‌­کنند. فارغ از پدیده­ قاچاق، دلایل اول و دوم برای اقتصادی کردن پالایشگاه‌های ساده­ کوچک در ایران کافی است. دلایل ذکر شده سبب شکل­‌گیری صنعت پالایشگاه کوچک بر پایه پالایشگاه­‌های بسیار ساده، تامین خوراک از خارج کشور و تولید محصولات بی­‌کیفیت شده است. لذا آنچه امروز تحت عنوان پالایشگاه‌های کوچک در ایران در حال شکل­‌گیری است کمکی به توسعه صنعت پالایشی برای پرهیز از خام فروشی، ایجاد ارزش افزوده و تامین فرآورده‌­های داخلی نمی­‌کند. این امر درست نقطه­ مقابل قابلیت­‌های پالایشگاه‌های کوچک با طراحی مناسب است. در این بین، مسئله تعجب­‌آور عدم توجه وزارت نفت به توسعه پالایشگاه‌های کوچک است، که به نظر می رسد ریشه در کم توجهی کلی وزارت نفت به حوزه ارزش آفرین پالایش نفت خام دارد. تداوم این رویکرد، نه ­تنها کشور را از مزیت‌های ذاتی پالایشگاه‌های کوچک محروم می­‌سازد، بلکه در آینده می‌­تواند چالش­‌هایی را در حوزه­ انرژی، امنیت، ایمنی و محیط زیست درپی داشته باشد. اعطای مجوز ایجاد پالایشگاه‌های کوچک با فناوری قدیمی، عدم ارزیابی فنی و زیست محیطی آنها، امتناع از تامین خوراک مورد نیاز، نبود نظام رگولاتوری و سیاستگذاری دراین حوزه، از جمله ایرادات وارده بر مجموعه وزارت نفت پیرامون مدیریت پالایشگاه‌های کوچک است.  فناوری مورد استفاده در پالایشگاه‌های کوچک ایران بسیار قدیمی است و این درحالی است که در این حوزه، فناوری‌های موفقی در دهه‌­های گذشته، توسعه یافته و به کار گرفته شده است. فناوری‌هایی که تولید فرآورده‌های نفتی با کیفیت را حتی در مقیاس پالایشگاه کوچک مقرون ­به ­صرفه می­‌سازد. اساس این فناوری‌ها، تا حدودی مبتنی بر روش­‌هایی است که ساخت واحدهای کاتالیستی (گوگردزدایی، ریفرمینگ و شکست مولکولی) را درابعاد کوچک، اقتصادی می­‌گرداند که عمدتا در کشورهایی توسعه یافته­‌اند و امکان تامین فناوری از آنها در شرایط تحریم نیز ممکن است. وزارت نفت می تواند با ایجاد انگیزه‌­های کافی (سیاست های تشویقی و تنبیهی) پالایشگاه­‌های کوچک را به سمت بهره‌برداری از این­گونه فناوری ها رهنمون سازد. امتناع وزارت نفت از عرضه­ خوراک پالایشگاه‌های کوچک و تامین این خوراک با واردات از کشورهای همسایه، صرفا ایران را به یک گذرگاه ترانزیتی امن برای فروش نفت و میعانات گازی کشورهای همسایه تبدیل کرده است. تصمیمی که باعث شده تا سرمایه­‌گذاران احداث کننده این پالایشگاه‌ها، به علت تفاوت اختلاف قیمت خوراک داخل و خارج از آن استقبال کنند، این در حالی است که کشور با محدودیت­‌های صادراتی نفت و میعانات گازی مواجه است. به نظر می رسد که وزارت نفت می تواند با اعمال تخفیف­‌های مناسب و ایجاد زیرساخت‌­های فروش خوراک، درکنار ممانعت از ورود فعلی خوراک پالایشگاه‌های کوچک از سمت کشورهای همجوار، برای افزایش فروش نفت و میعانات گازی بهره‌برداری نماید. توسعه غیرمنطقی و به دور از زیرساخت­‌ها و الزامات صنعت نفت برای شکل­‌گیری پالایشگاه‌های کوچک، خلاء نظام رگولاتوری دراین حوزه را بیش ­از­ پیش نمایان می‌­سازد. بخش خصوصی عموما متمایل به ساخت پالایشگاه‌­ها در محورهای تجاری-ترانزیتی هستند و این محورها بعضا دور از زیرساخت­‌های صنعت نفت مانند پالایشگاه‌های بزرگ، خطوط لوله و میادین نفتی هستند. این موضوع موجب بروز مشکلات جدی در تامین خوراک این واحدها می­‌شود و حتی تا حدی امنیت جاده­‌ای را به خطر انداخته است. ایجاد یک نظام رگولاتوری و سیاست‌گذاری دراین حوزه می­‌تواند سبب ایجاد جغرافیایی مناسب در این صنعت گردد و از بروز مشکلات امنیتی، ایمنی، زیست‌محیطی و اقتصادی جلوگیری کند. در مجموع، پالایشگاه‌های کوچک فی نفسه می­‌توانند ابزار مناسبی برای توسعه صنعت پالایش کشور توسط بخش خصوصی باشند، به خصوص در شرایطی که اصل 44 قانون اساسی محدودیت­‌هایی را برای حضور بخش­ دولتی در توسعه صنعت پالایش ایجاد نموده است، اما این مهم، بدون تنظیم‌­گری، حمایت­‌ها و نظارت­‌های وزارت نفت ممکن نیست. غفلت وزارت نفت از این صنعت و رشد صرفا تجاری آن بدون توجه به فناوری و کیفیت محصولات تولیدی، نه تنها کمکی به تحقق اهداف توسعه­ صنعت پالایش کشور نمی­‌کند، بلکه سبب ایجاد مشکلات امنیتی (از جمله قاچاق)، ایمنی و زیست‌محیطی فراوانی در آینده کشور خواهد شد، بنابراین وزارت نفت باید با جدی گرفتن این حوزه و اتخاذ تدابیری مناسب، زمینه ساز حضور منطقی و معقول بخش خصوصی در توسعه صنعت پالایشگاه کوچک شود و تا حد چشمگیری از حجم مشکلاتی که با بی‌­اعتنایی نسبت به بخش پالایشگاه‌های کوچک برای کشور ایجاد شده است، تا حد قابل قبولی بکاهد. ابوذر حسینی-کارشناس صنعت پالایش انتهای پیام/م

94/01/31 - 12:08





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 50]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


اقتصادی

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن