واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی:
هموطن سلام , چهارشنبه 2 شهريور 1384 - ساعت 14:06 سحر طاعتي: "محمد رضا شجريان" كه تاكنون آثار به ياد ماندني بسياري را بر جاي گذاشته و كنسرتهاي متعددي را در ايران و خارج از كشور روي صحنه برده است، اخيرا (به گفته خودش) انگيزهاي براي خواندن ندارد. او در حال حاضر با شروع پروژه باغ هنر بم تمام زمان و نيروي خود را صرف ساخت و ادامه اين پروژه كرده و از تمام مردم و هنرمندان براي ادامه راه ياري ميخواهد؛ در جريان سفر اخير استاد به بم، با اين هنرمند فرهيخته در خصوص جريان موسيقي در كشور به گفتوگو پرداختهايم؛ گزيدهاي از اين گفت و گو در پي ميآيد. * با توجه به اين كه هم اكنون اساتيد آوازشناس در ايران انگشت شمار هستند، به نظر شما سرنوشت اين حوزه از موسيقي ايراني چه خواهد شد و براي بالندگي آن چه بايد كرد؟ - هنر ما و اصالت آواز و موسيقي ما در بداهه خواني و بداهه نوازي است؛ يعني تمام اعتبار ما در اين بداهه (خلاقيت لحظهاي) خلاصه ميشود؛ هنرمندي كه ميخواهد، بداهه نواز و بداهه خوان باشد، بايد كلاس رفته و رديف بداند و در آن واحد آهنگسازي كند و كار ارائه دهد كه اين كار سختي است و ممارست زياد ميطلبد؛ اگر ما بتوانيم كاري كنيم كه جوانها تشويق به پيگيري آواز شوند و رديف، شيوه و بداهه پردازي را بياموزند، در واقع شخصيت موسيقي ايراني كه " اين طور نيست كه تنها با اين گروه كار كنم؛ بلكه با گروههای ديگر و اركسترهاي بزرگ هم كار خواهم كرد؛ ضمن آن كه در خارج از ايران، بهترين شكل ارائه موسيقي، اجرا با گروههايي با تعداد نوازندههای كم است و اجرا با گروههای12-10 نفره كاربرد چنداني ندارد... " همان بداهه خواني و بداهه نوازي است، حفظ میشود؛ اما متاسفانه امروزه تكنولوژي در همه دنيا كاري كرده كه زياد به اصالتها توجهي نميشود و كاروان تكنولوژي همه را به دنبال خود میكشاند؛ كساني كه دستاندركار مسائل فرهنگي هستند بايد به اين نكته توجه داشته باشند كه تكنولوژي مستهلكشان نكند و بتوانند، اصالتها را حفظ كنند. * مراكز موسيقي كشور از جمله انجمن موسيقي، خانه موسيقي يا مركز موسيقي، تا چه اندازه بر موسيقي تاثيرگذار بودهاند؟ - هنوز كه هيج تاثيري نگذاشتهاند و بايد در دراز مدت شاهد تاثيرات آنها بود؛ چون ممكن است، اصولا برنامههايشان براي رفاه هنرمندان يا پشتيباني از آنها تنظيم شده باشد؛ اما ما تاكنون تاثير اين نهادها را بر خود موسيقي نديدهايم؛ البته نااميد هم نيستم و كمي بايد صبر داشت تا تاثيرات آنها را ببینيم. * از نظر آسيب شناسي، موسيقي امروز ما با چه مشكلاتي روبهرو است؟ - توليد آهنگهاي زودگذر و لحظهاي، خود به موسيقي ما آسيب میرساند و اگر در زمينه گسترش دانش و تجربه موسيقي پيگيرتر باشيم، بهتر از اين است كه موسيقي لحظهاي داشته باشيم؛ ضمن آن كه در خصوص موسيقي پاپ میتوان گفت كه اين موسيقي نسبت و ربطي به موسيقي ما ندارد، اما به هرحال عدهاي به آن عادت كرده و عدهاي از جوانها هم دنبال آن هستند؛ ولي اين موسيقي هميشه نمي تواند، جوابگوي نيازهاي عاطفي و روحيه جامعه باشد؛ به هرحال بخشي از موسيقي اصيل ما، آن نوع موسيقي است كه بتوان از طريق آن به دورانهاي گذشته و زنده كردن خاطرات سفر كرد؛ موسيقي كه هنرمندان ديگر رشتهها نيز در كنارش به هنرخود بپردازند. * شما به عنوان يكي از اساتيد بزرگ موسيقي ايران كه در ايران و خارج از كشور، فعاليتهاي هنري زيادي انجام دادهايد، به نظرتان براي اين كه يك رسانه در پيشرفت موسيقي تاثير گذار باشد، آن هم رسانهاي مثل صدا و سيما، چه اقدامات اساسي بايد انجام شود؟ - مهمترين بخش آموزشي كشور، راديو تلويزيون است؛ اين رسانهها حتي از دانشگاه و مدرسه تاثير بيشتري در امور هنري و تربيتي دارند؛ چون در تمام خانهها هستند و خانوادهها هم مدام جلوي تلويزيون حاضرند و اين رسانه بيشتر از محيط مدرسه و دانشگاه با مردم ارتباط دارد؛ راديو و تلويزيون در همه جاي دنيا حساس ترين بخش آموزشي مملكت را عهده دار است؛ حساسترين بخشهاي اقتصادي و سياسي و به طور كلي تمامي مسائل در اختيار راديو و تلويزيون است . پس اين رسانهها در مورد مقولاتي چون هنر بايد خيلي دقت كنند و نميشود كه هر چه به دستشان رسيد، پخش شود؛ بلكه بايد با برنامه ريزي و انتخاب موسيقي درست، در زمان و مكان مناسب اقدام به پخش آن كنند؛ اما در حال حاضر، متاسفانه برنامههاي موسيقي را مثل پوشال در لابه لاي برنامههاي راديو وتلويزيون جاي میدهند كه اين كار زشت و توهين آميز است و همه چيز را خراب میكند ؛ از قبل از انقلاب تاكنون، هنوز هيچكدام از رسانههاي مذكور، آن طور كه بايد حرمتي براي هنر قائل نيستند و توجهي به كاربرد هنر در جامعه و روحيه مردم ندارند ؛ راديو و تلويزيون بايد همه نوع موسيقي خوب دنيا را پخش كنند تا مردم با موسيقيهاي خوب دنيا آشنا شوند؛ اما متاسفانه امروزه، يك خواننده مد روز میشود و از صبح تا شب صدايش را از تمام رسانههای گوناگون پخش ميكنند كه اين كار درستي نيست. * با توجه به اين كه به موسيقي كودك توجه چنداني نميشود، صدا و سيما چه نقشي را ميتواند، در اين زمينه ايفا كند؟ - مهمترين بخش آموزش موسيقي، موسيقي كودكان است كه متاسفانه الان چنين چيزي را نداريم و بايد توجه زيادي به آن شود؛ ضمن آن كه براي يك كودك نمي شود، موسيقي" شجريان" گذاشت! البته درصد كمي از بچهها هستند كه توجه دارند؛ اما شايد 98 درصد بچهها، موسيقي كودكانه خودشان را میخواهند؛ صدا و سيما بايد موسيقي را براي سنين مختلف، در ساعات مختلف و مطابق با ديدگاههای مختلف پخش كند. * آيا در آينده مايل به اجراي اركسترال همانند كنسرت "چهلستون" كه با اركستر ملي به رهبري "فرهاد فخرالديني" انجام داديد، هستيد يا اين كه با همين گروه كوچك كار ميكنيد؟ - اين طور نيست كه تنها با اين گروه كار كنم؛ بلكه با گروههای ديگر و اركسترهاي بزرگ هم كار خواهم كرد؛ ضمن آن كه در خارج از ايران، بهترين شكل ارائه موسيقي، اجرا با گروههايي با تعداد نوازندههای كم است و اجرا با گروههای12-10 نفره كاربرد چنداني ندارد؛ البته اين قضيه در مورد اجرا، براي خارجيها صدق میكند؛ چون در خارج از ايران اركسترهاي بزرگي هستند كه آثاري قوي ارائه میدهند، در صورتي كه اركسترهاي ما در مقابل آنها خيلي ابتدايي عمل ميكنند؛ البته در سالياني كه در ايران و خارج از كشور، كنسرتهای متعددي برگزار كردهام، به اين نتيجه رسيدهام كه اجراي دو نوازنده قدر كه با هم همنوازي میكنند، براي خارجيها، دلنشينتر و جالبتر است. اما اگر بخواهم در ايران كنسرت دهم يا چند نوازنده به گروه خودمان اضافه ميكنم يا با اركستر بزرگ كار ميكنم و در اين زمينه هيچ محدوديتي قائل نيستم.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 232]