تور لحظه آخری
امروز : شنبه ، 14 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):هيچ كس جز با اطاعت خدا خوشبخت نمى‏شود و جز با معصيت خدا بدبخت نمى‏گردد.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1820653175




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

دستورالعمل غلبه بر هوای نفس


واضح آرشیو وب فارسی:تبیان:  دستورالعمل غلبه بر هوای نفس
قاضی ابن براج ,علمای شیعه ,
شخصی با حال آشفته به حضور حضرت علی علیه السلام رسید عرض کرد: احساس می کنم که تا ساعتی دیگر خواهم مرد.حضرتش  فرمود : مرگ بیمی ندارد همه می میرند. عرض کرد: در این ساعت چه کاری کنم؟امام  فرمودند : تحصیل علم کن!عنوان بصری پیرمرد94ساله ای  بود که در زمان حیات امام صادق علیه السلام زندگی می کرد ، چندین بار تقاضای دیدار با حضرت امام صادق نمود ،اما امام علیه السلام اجازه حضور و ملاقات را صادر نفرمودند به هر حال با اصرار زیاد، او خدمت امام صادق علیه السلام شرف یاب میشود و از امام علیه السلام پرسش های زیادی را می پرسند که امام علیه السلام در پاسخ توصیه های مهمی (*) به عنوان بصری می فرمایند که مبنای دستور العمل های بعضی از عرفا و سالکان طریق  قرار گرفت که  از آن جمله مرحوم آیةالله قاضی است .آقای قاضی برای گذشتن از نفس اماره و خواهش های مادی و طبیعی و شهوی و غضبی که غالباً از کینه و حرص و شهوت و غضب و زیاده روی در تلذذات بر می خیزد، روایت عنوان بصری را دستور می دادند به شاگردان و تلامذه و مریدان سیر و سلوک إلی الله، تا آن را بنویسند و بدان عمل کنند. یعنی یک دستور اساسی و مهم، عمل طبق مضمون این روایت بود. و علاوه بر این می فرمودند باید آن را در جیب خود داشته باشند و هفته ای یکی، دو بار آن را مطالعه نمایند  آیت الله علامه سید محمد حسین حسینی تهرانی (ره) در کتاب روح مجرد درباره این دستور العمل می فرمایند: « آقای
آیت الله سید علی قاضی طباطبایی
 قاضی برای گذشتن از نفس اماره و خواهش های مادی و طبیعی و شهوی و غضبی که غالباً از کینه و حرص و شهوت و غضب و زیاده روی در تلذذات بر می خیزد، روایت عنوان بصری را دستور می دادند به شاگردان و تلامذه و مریدان سیر و سلوک إلی الله، تا آن را بنویسند و بدان عمل کنند. یعنی یک دستور اساسی و مهم، عمل طبق مضمون این روایت بود. و علاوه بر این می فرمودند باید آن را در جیب خود داشته باشند و هفته ای یکی، دو بار آن را مطالعه نمایند.این حدیث حاوی نکات ارزنده ایی است که می طلبد مباحث مبسوط در هر کدام از فراز های این حدیث ارزشمند انجام گیرد اما از آنجایی که عنوان بصری، شوق کسب علم از  محضرامام صادق علیه السلام را داشت امام در در طلیعه این روایت جهت گیری اصلی علم و کسب دانش را یاد آور می شود آنجا که می فرماید : علم‌ به‌ آموختن‌ نیست‌. علم‌ فقط‌ نوری‌ است‌ كه‌ در دل‌ كسی‌ كه‌ خداوند تبارك‌ و تعالی‌ ارادة‌ هدایت‌ او را نموده‌ است‌ واقع‌ میشود. پس‌ اگر علم‌ میخواهی‌، باید در اوّلین‌ مرحله‌ در نزد خودت‌ حقیقت‌ عبودیّت‌ را بطلبی‌؛ و بواسطة‌ عمل‌ كردن‌ به‌ علم‌، طالب‌ علم‌ باشی‌؛ و از خداوند بپرسی‌ و استفهام‌ نمائی‌ تا خدایت‌ ترا جواب‌ دهد و بفهماندعلم‌ به‌ آموختن‌ نیست‌. علم‌ فقط‌ نوری‌ است‌ كه‌ در دل‌ كسی‌ كه‌ خداوند تبارك‌ و تعالی‌ ارادة‌ هدایت‌ او را نموده‌ است‌ واقع‌ میشودنکته قابل تامل در این فراز از روایت کنارهم قرار دادن علم با عمل است که از حقیقت این دو، عبودیت حاصل می شود .شاید صدر المتالهین از این روایت سود برده باشد آنجا که درتفسیر این آیه از قرآن می فرماید: إلیه یصعد الكلم الطیب والعمل الصالح یرفعه 1.
علامه تهرانی
ملا صدرا می فرماید: عمل صالحی که انسان را عروج می دهد حاصل معرفت است آنگاه بهترین نوع معرفت را خود شناسی می داند و شاهدی بر سخنان خود از لسان نبی مکرم اسلام می آورد که فرمودند : :من عرف نفسه عرف ربه هرکس خود را شناخت پروردگارش را شناخته است ودر حدیث دیگری شخصی از پیامبر (ص) می پرسد:فقال یا رسول الله كیف الطریق الی معرفه الحق ؟ فقال (ص ) معرفه النفس «  فرمود: شناخت خود. »2 اگر ره آورد چنین علمی  عروج انسان در اثر عبودیت نباشد مورد   این خطاب قرآنی قرار می گیرد: سوره جمعة آیه 5 مَثَلُ الَّذِینَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ یَحْمِلُوهَا كَمَثَلِ الْحِمَارِ یَحْمِلُ أَسْفَارًا بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِینَ كَذَّبُوا بِآیَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ یعنی داستان كسانى كه (عمل به‏) تورات بر آنان تكلیف شد، سپس آن را (چنانكه باید و شاید) رعایت نكردند، همانند چارپایى بر او كتابى چند است‏؛ چه بد است وصف گروهى كه آیات الهى را تكذیب كردند؛ و خداوند قوم ستمكار (مشرك‏) را هدایت نمى‏كند (3).  پس مشخص شد که علم نوراست و وقتی توام با طاعت پروردگار شد  عبودیت حاصل میشود که :ما خلقتُ الجن والإنس إلا لیعبدون وجن و انسان را نیافریدم ، مگر برای آنکه مرا عبادت کنند 4اما در ارتباط با خودشناسی که زیر بنای خدا شناسی است، مباحثی  قابل طرح است از قبیل علامت معرفت نفس  که می توانید با کلیک کردن روی اینجا آن را بخوانید . نوشته حسن رضایی گروه حوزه علمیهتنظیم ، توضیح و پاورقی توسط موسوی1.سوره‌ی‌ فاطر، آیه‌ی‌ 10 سوره فاطر آیه 10 مَن كَانَ یُرِیدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِیعًا إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّیِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ وَالَّذِینَ یَمْكُرُونَ السَّیِّئَاتِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَمَكْرُ أُوْلَئِكَ هُوَ یَبُورُ یعنی كسى كه خواهان عزّت است [باید از خدا بخواهد چرا كه‏] تمام عزّت براى خداست‏؛ سخنان پاكیزه به سوى او صعود مى‏كند، و عمل صالح را بالا مى‏برد؛ و آنها كه نقشه‏هاى بد مى‏كشند، عذاب سختى براى آنهاست و مكر [و تلاش افسادگرانه‏] آنان نابود مى‏شود [و به جایى نمى‏رسد]!  2. مستدرك الوسائل , ج 11, ص 138 3.. سوره جمعه، ایه 5 ترجمه خرمشاهی 4.سوره ی مبارکه ی ذاریات ، آیات 56!(*) از جمله توصیه های حضرت به عنوان بصری پرسشی است که یرامون حقیقت پرستندگی می نمایند که متن این پرسش و پاسخ چنین است : قلت یا اباعبدالله ! ما حقیقه العبودیه قال(ع) : ثلاثه اشیا , ان لایری العبد لنفسه فیما خوله الله ملكا لان العبید لایكون لهم ملك یرون المال مال الله یضعونه حیث امر هم الله به ولا یدبر العبد لنفسه تدبیرا و جمله اشتغاله فیما امره تعالی و نهاه عنه فاذا لم یرالعبد لنفسه فیما خوله الله تعالی ملكا هان علیه الانفاق فیما امره الله تعالی آن ینفق فیه و اذا فوض العبد تدبیر نفسه علی مدبره هان علیه مصائب الدنیا یعنی  از امام صادق (ع ) پرسیدم : حقیقت عبودیت چیست فرمود : سه چیز : (یكی این كه ) بنده , در آن چه خدا به او عطا كرده است , مالكیتی برای خود نبیند , زیرا برای بندگان , مالكیتی نیست , ایشان مال خود را مال خدا می دانند و آن را جایی قرار می دهند كه خداوند بدان فرمان داده است و عبد , برای خود , هیچ گونه تدبیری نمی كند و تمام اشتغال او در مسیری قرار دارد كه خداوند وی را امر یا نهی كرده است . پس هرگاه بنده , در آن چه خداوند به او ارزانی داشته , مالكیتی برای خود نبیند , انفاق نموده در موردی كه خداوند دستور داده است , برایش آسان می شود و هرگاه او تدبیر خود را به خداوند واگذارد , سختی های دنیا بر او آسان می گردد...





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 424]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن