تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835828861
بررسي تطبيقي رمان و فيلم «ارباب حلقه ها»
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
بررسي تطبيقي رمان و فيلم «ارباب حلقه ها» نويسنده: حميدرضا بيات تبديل اساطير به موجوداتي ترسناک! تريلوژي ارباب حلقه ها نوشته جي. آر. آر. تالکين، نويسنده انگليسي، در دهه 60 ميلادي منتشر شده است. راهيان حلقه، دو برج و بازگشت پادشاه نام کتاب هاي اين سه گانه است. تالکين در اين کتاب، اساطير آنگلوساکسون را به زباني فاخر به داستان کشيد؛ هابيت ها، دورف ها، الف ها، اورکک ها و سرانجام آدم هاي سرزمين مياني، تقابل ميان نيروهاي خيروشر را سامان مي دهند. اما قهرمانان اصلي، چنان چه تالکين در آغاز داستان ذکر مي کند، هابيت ها هستند. مردماني کوتاه قد که در حفره هاي زميني زندگي مي کنند و عاشق صلح و رفاه هستند. آن ها تصميم مي گيرند حلقه يگانه جادويي را که آورنده قدرت اهريمني است، در سرزمين مودور نابود کنند. اما «سائورون» فرمانرواي تاريکي، «سارومن» جادوگر پير و «گولوم» و اورک ها به دنبال دست يابي به آن ها هستند تا با استفاده از قدرت آن بر همه جهان حکومت کنند. الف ها، دورف ها و آدميان، تلاش خود را در راه کمک به هابيت ها- اين کوچک ترين و پيش پا افتاده ترين مردمان جهان - به کار مي گيرند تا تاريکي، سرزمين مياني را در خود فرو نبرد... پيتر جکسن، کارگردان آمريکايي، از قسمت اول اين سه گانه (راهيان حلقه)، اقتباسي سينمايي روانه پرده سينماها کرد. اثر تالکين يک داستان «حماسي و اساطيري» است. نيروهاي شر، جهان شرق و روزگار سعادت را نابود کرده اند و قهرمانان تالکين در سفري پرخطر و اديسه وار، هم براي نجات جهان تلاش مي کنند و هم از خود، شناختي دوباره مي يابند. اما در اقتباس هاليوودي اين اثر، عناصر و اجزاي رمان به فيلمي «سرگرم کننده و ترسناک» تبديل شده است. درون مايه، خط داستاني، شخصيت ها و روايت تغيير يافته است. اما به دليل اين که از برخي عناصر مهم رمان چشم پوشي نشده و آن عناصر در ساختار اسطوره اي معنا مي داده اند، در فضاي سينمايي، مبهم و گاهي زائد ديده ميشوند. در واقع نه به ساخت رمان وفاداري شده و نه در اقتباس توانسته است عناصر رمان را به درستي به کار بگيرد و تغيير دهد. براي بررسي اين اقتباس، ابتدا اجمالي از رمان را مرور و سپس تحول عناصر و اقتباس سينمايي آن را مي نگريم. ياران حلقه «بيلبو باگينر» هابيتي اهل شاير است. او در آستانه صدويکمين سالگي اش تصميم مي گيرد اموال خود را به برادر زاده اش «فرودو» ببخشد و براي نوشتن کتاب اش، به تعطيلاتي دائمي در ريوندل برود. درميان اموال او حلقه اي جادويي وجود دارد که در حقيقت متعلق با سائورون فرمانرواي تاريکي است که در کوه هاي مودور زندگي مي کند. «ايسيلدور» (پسرپادشاه دوران قديم) در جنگي که سه هزار سال پيش اتفاق افتاده است، انگشت سائورون را قطع ميکند و حلقه را به چنگ مي آورد. حلقه که داراي قدرت اهريمني است، باعث نابودي او شده و به دست «گولوم» (موجود ناقص الخلقه و شري که در آب ها زندگي مي کند) مي افتد. سرانجام بيلبو به طور تصادفي آن را در دوران جواني اش مي يابد و مخفي مي کند. «گندالف» جادوگر پير (از آدميان)، که دوست بيلبو بوده است، سال ها بعد از سفر بيلبو، به فرودو مي گويد که قدرت حلقه به تدريج دارنده آن را نابود مي کند. سائورون نيز سربازان خود را براي يافتن آن اعزام کرده است. تنها راه نابود کردن حلقه، انداختن آن در آتش شکاف نابودي کوه هاي مودور است. فرودو تصميم مي گيرد با همراهي دوستان اش (سام، پي پين و مري) به سوي ريوندل حرکت کنند تا در سرزمين الف ها براي حلقه تصميمي گرفته شود. فرودو، خانه موروثي اش را مي فروشد و سرزمين شاير را ترک مي کند. در راه به گيلدور شاهزاده الفي برمي خورد و از راهنمايي او بهره مند مي شود. سربازان سياه پوش در طول سفر آن ها را تهديد مي کنند. در کريک هالو با باباماگوت ديدار مي کند و او اسرار سرزمين هاي ناشناخته را به آن ها مي گويد. ادامه مسير آن ها از جنگل قديمي که اسرار آميز و خطرناک است مي گذرد. فرودو و دوستان اش با وحشت از کنار درختان به هم تنيده مي گذرند. مري به درون يک درخت مرموز کشيده و حبس مي شود اما تام بامباريل که از دوستان بيلبو است، سر مي رسد و او را نجات مي دهد. تام ترانه اي به آن ها مي آموزد که در مواقع لازم بتواند او را به کمک فرا بخوانند. وحشت و ترس از نيروهاي ناشناخته و اشباح حلقه، راهيان حلقه را تهديد مي کند. فرودو در مهمان خانه بري به دنبال ردي از گندالف است تا در ادامه سفر به آن ها کمک کند. اما خبري از او نيست. در عوض، استرايدر (از آدميان) خود را دوست گندالف معرفي مي کند. نامه اي بر جاي مانده از گندالف نزد صاحب مهمان خانه، ادعاي او را تأييد مي کند. حرکت در تاريکي و ترس، از بري آغاز مي شود. اشباح سياه پوش به آن ها حمله مي کنند و فرودو زخمي مي شود. حال او وخيم مي شود اما گلور فيندل (شاهزاده الف) به کمک آنها مي آيد و اشباح را در سيل گرفتار مي کند و فرودو را نجات مي دهد. سرانجام فرودو در ريوندل چشم باز مي کند و گندالف و بيلبورا در آن جا مي بيند. «الروند» پادشاه الف داستان فرودو، بيلبو و گندالف را مي شنود. در جلسه سران تصميم گرفته مي شود حلقه را به مودور برده و نابود کنند. فرودو تنها کسي است که اعلام آمادگي مي کند و گروه 9 نفره اي که شامل افرادي از دورف ها و الف ها نيز هست، به سوي مودور حرکت مي کند. آن ها در کوهستان دچار برف سحرآميزي مي شوند و با حمله گرگ هاي سفيد که فرستادگان سائورون هستند، مسير خود را از معادن زيرزميني ادامه مي دهند. اورک ها سال ها قبل، ساکنان اين معادن (دورف ها) را کشته اند و اکنون به راهيان حلقه حمله مي کنند. گندالف با بالروگ، هيولاي عظيم الجثه، مي جنگد و هر دو در دره تاريکي فرو مي روند. راهيان حلقه با غم از دست دادن گندالف مسير را ادامه مي دهند و به سرزمين اصلي الف مي رسند. گالادريل شاهزاده الفي در سرزمين لوتلورين گذشته و آينده فرودو را در آينه اي که در حوض جادويي وجود دارد به او نشان مي دهد. ادامه سفر با اختلاف همراهان، منجر به جدايي فرودو از آن ها مي شود. فرودو و سام (خدمتکار وفادارش) به قصد کوه هاي مودور حرکت مي کنند. اقتباس يک اثر حماسي / اساطيري به فيلمي ترسناک اقتباس يعني تبديل و برگردان شکلي هنري به شکل ديگر. اقتباس تغيير کمي و کيفي در بردارد. به دليل تفاوت طبيعت درام با طبيعت ساير اشکال هنري، اقتباس سينمايي در روند خود نيازمند بازشناسي و درک دوباره مضمون اقتباس است. غالباً در اقتباس از يک رمان، ويژگي قبض و فشرده سازي سبب از دست دادن طرح هاي فرعي، ترکيب يا حذف شخصيت ها، کنار گذاشتن برخي از درون مايه ها و انتخاب آغاز و انجامي دراماتيک مي شود. بنابراين براي ورود هر يک از عناصر رمان به فيلم نامه بايد دست به گزينش زد. بسته به نگاه فيلم نامه نويس و نوع داستان، هر يک از شخصيت ها، ماجراها و حتي خط داستاني، دوباره انتخاب مي شود. در فيلم ارباب حلقه ها اين عمل به گونه اي انجام شده است که ساختار داستاني و محتوايي به کلي تغيير کرده است و ماجراهاي اساطيري و افسانه اي، اهميت قصه اي و سرگرم کننده يافته اند. بر جنبه هاي ماجراجويانه تأکيد شده و عناصري که نويسنده رمان به قصد فضاسازي تاريخي ايجاد کرده است. حذف شده يا تغيير يافته اند. مسأله مهم اين است که اگر فيلم نامه اقتباسي به ساختار رمان وفادار نباشد، در صورتي موفق خواهد بود که به موازات تغيير در ساختار، در عناصر و اجزا نيز تغيير دهد. در غير اين صورت با فيلم نامه اي گنگ و نيازمند پانويس و توضيحات! مواجه خواهيم بود. اين اتفاق در فيلم نامه ارباب حلقه ها افتاده است. با بررسي چهار عنصر مهم ساختار، روايت، زاويه ديد و شخصيت به تبيين اين مسأله مي پردازيم. 1- ساختار تالکين، ارباب حلقه ها را بر اساس يافته هاي خود از افسانه ها و اسطوره ها نوشته است. او سعي کرده ماجراها و شخصيت ها را بر اساس اساطير ملل مختلف نظير ژرمن، آنگلوساکسون و... بيافريند. بنابراين قهرمان سازي و ماجراجويي در رمان او نقش چنداني ندارد. ترس و وحشت در رمان او توأم با شادي و سرور است. هر جا راهيان گرفتار نيروهاي اهريمني مي شوند، شادي و تفريح به دنبال آن مي آيد. الف ها موجوداتي شاد و ترانه خوان هستند که در لابه لاي ماجراها، علاوه بر کمک، با خواندن ترانه هاي نغز خود که حاوي داستان ها و افسانه هاي گذشته اند، فضاي رمان را تلطيف مي کنند. اما در فيلم نامه، ترس و وحشت در سراسر فيلم موج مي زند و از هيچ بخشي از ترانه ها و جشن ها استفاده نشده است. رمان، نبرد خردمندان و اهريمنان را روايت مي کند که در حسرت روزگار سعادت به دنبال آرامش مي گردند. «تقدير» عامل اصلي انتخاب شخصيت ها براي انتخاب آن ها در اين سفر است. فرودو وارث حلقه اي شوم مي شود و به قصد يافتن گندالف حرکت مي کند. اما ناخواسته مأمور نابود کردن حلقه مي شود. اما در فيلم نامه، ماجراجويي و ميل به قهرمان شدن، او را به سوي مودور مي برد. « تقدير» همراهان او را از شاير به ريوندل مي کشاند تا با جمع ديگري به مودور بروند. در حالي که هيچ يک از آن ها قبلاً تصميم به چنين سفر پرخطري نداشتند. اما در فيلم نامه، عنصر تقدير به کلي حذف شده است. اسرار حلقه نيز در رمان با معما و ابهام روايت مي شود. و خواننده به تدريج با آن آشنا مي شود. اما در فيلم نامه، قبل از شروع داستان، تاريخ کوتاهي از ساختن و مالکيت حلقه گفته مي شود. نيروهاي نا شناخته و مرموز از داستان حذف شده اند، در واقع قسمت اول سفر که از شاير به ريوندل صورت مي گيرد و حاوي ماجراهايي راه گشا درباره مودور و حلقه است، به کلي حذف شده است. راهيان در اين قسمت از ميان کوه ها و جنگل هاي ناشناخته عبور مي کنند و در اين مسيربا افرادي آشنا مي شوند که هر کدام به آن ها کمک مي کنند تا سفر را دور از چشم اشباح انجام دهند. در رمان نيروي شر در نقطه خاصي تمرکز ندارد؛ سائورون که شهوت قدرت دارد، سارومن جادوگر شياد، گالوم، اورک ها و... هر يک به نحوي در تمناي دست يابي به حلقه هستند ولي در فيلم نامه همه نقش ها به سارومن داده شده و دو قطب خيروشر به وجود آمده است، چيزي که با ساختار رمان در تضاد است. 2- شخصيت برخي شخصيت ها حذف شده و برخي تغيير يافته اند. فرودو قهرمان ماجرا، در رمان پنجاه سال دارد ولي در فيلم نامه، نوجواني ماجراجوست. سه دوست هابيت او نيز از سر ماجراجويي با او همراه مي شوند، در حالي که علاقه آن ها به فرودو و «تقدير» عامل حضور آن ها در سفر است. «تام بامباريل»، «باباماگوت» و... اشخاصي که در مسير، به کمک راهيان آمده اند، از فيلم نامه حذف شده اند. اين شخصيت ها نمادها و نشانه هايي در رمان دارند که تا پايان حضور داشته و حذف آن ها باعث بي معنا شدن آن نمادها مي شود. «الف ها» موجودات شاد و دريا دوست هستند. در رمان فيلم نامه، اصولاً دريايي وجود ندارد. الف ها نقش هدايت و فرمان دهي راهيان را دارند، نابودي حلقه، نابودي آن ها را نيز در پي دارد ولي با وجود اين نکته، ايثارگرانه به راهيان کمک مي کنند تا حلقه شوم قدرت نابود شود. آن ها با وجود دشمني با دورف ها، به گيملي (دورفي که عضو راهيان است) محبت زيادي مي کنند. همه اين اتفاقات در فصل زيباي لوتلورين اتفاق مي افتد که از فيلم نامه حذف شده است. گالادريل، شهبانوي الف در لوتلورين به فرودو درحوض آبي، گذشته و آينده او را نشان مي دهد. اما چون پيشينه او در فيلم نامه حذف شده، عمل او مبهم مي ماند. استرايدر که از آدميان است، در نقش راهنما و وارث تاج و تخت پادشاهان پيشين، به نابودي حلقه کمک مي کند و هر خطري را به جان مي خرد. در فيلم نامه، ماجرايي عاشقانه براي او ساخته مي شود و او به گلوفيندل، شاهزاده الفي دل مي بندد! اين ماجراي عاشقانه به شدت در ميان ماجراها ناچسب است. در فيلم نامه، استرايدر که يک قهرمان است نقش اول، يعني فرودو را تضعيف مي کند. در حالي که نقش او در رمان در سايه است. در نهايت اين که در فيلم نامه، سارومن پايه پاي فرودو به فکر نابودي راهيان حلقه است و در سکانس هاي موازي شاهد فعاليت او هستيم. اين گسترش شخصيت باعث ضربه به درون مايه داستان شده است. 3- ديدگاه در رمان، ماجرا از زاويه سوم شخص محدود، روايت مي شود. هرگز از زاويه سربازان تاريکي و نيروهاي شر چيزي نمي خواهيم و آن ها را تنها از ديد راهيان و از پس جان پناه مي بينيم. اما در فيلم نامه، علاوه بر شکستن خط روايت، شاهد اقدامات اشباح حلقه و سارومن هستيم. اکثر سکانس هاي سارومن ساخته فيلم نامه نويس است. گندالف در شوراي الروند صرفاً به روايت کلي ماجراي خود و سارومن اشاره مي کند ولي در فيلم نامه، اين ماجرا در تقابل با ماجراي اصلي گسترش يافته است و در نتيجه از زاويه نامحدود روايت مي شود. 4- روايت در رمان ماجراهاي گذشته، در ضمن رويدادهاي حال ذکر مي شوند و شخصيت هايي در طول مسير حرکت راهيان گذشته را روايت مي کنند. چون اکثر شخصيت ها از فيلم نامه حذف شده اند، همه ماجرا از ساخته شدن حلقه تا پايان، به صورت خطي روايت مي شود. داستان از جنگ سه هزار سال پيش آغاز مي شود. اين مسأله در آن جا که گندالف و سارومن ماجراي ديگري را پي مي گيرند. به شخصيت فرودو ضربه مي زند و در بخشي از فيلم نامه در مورد شخصيت اصلي ترديد به وجود مي آيد. در نيمه اول داستان، وقتي فرودو سفر خود را آغاز مي کند، نيمي از رمان حذف مي شود. فرودو از شاير مستقيماً به مهمان خانه بري مي رسد. فرودو از مهمان خانه دار سراغ گندالف را مي گيرد. در رمان فرودو گندالف در اين مهمان خانه قرار ملاقات مي گذارند ولي در فيلم نامه چون مسأله حذف شده است، بيننده با ابهام مواجه مي شود. ماجرا به کلي تغيير مي کند و نامه اي که گندالف در آن استرايدر را معرفي کرده بود، حذف مي شود. راهيان با شک و ترديد، همراهي او را با خود مي پذيرند. در حالي که در رمان به او اعتقاد مي کنند و سپس او را مي پذيرند. شمشير جادويي استرايدر نيز ماجرايي دارد که حذف شده است. در سکانس ريوندل فقط شاهد يک شمشير شکسته هستيم بدون هيچ توضيحي و پيشينه اي! در حالي که شمشير، واجد نمادهاي خاصي در رمان است. ابهام ديگر وقتي است که سام اسب خود را در آغاز حرکت در تاريکي معدن، رها مي کند و به شدت از اين ماجرا ناراحت است. اين اسب بي مقدمه وارد ماجرا شده است. در حالي که مقدمه آن مربوط به قسمت حذف شده قبل از مهمان خانه است. تغيير شخصيت ها هم چنين باعث اشکال در منطقي بودن برخي تصميمات راهيان مي شود. با بزرگ کردن بيش از حد شخصيت سارومن، تغيير مسير از کوهستان به معدن به آزار نيروهاي او نسبت داده مي شود، در حالي که نيروي اهريمني کوه، آن ها را در نيمه راه متوقف کرده بود. پايان خوش! رمان تمام نمي شود، بلکه به قسمت هاي بعد احاله مي يابد؛ فرودو احساس مي کند بايد به تنهايي سفر خود را ادامه دهد و بعد از مرگ گندالف در ميان راهيان حلقه اختلاف به وجود مي آيد. «بورومير» حلقه را از فرودو طلب مي کند. فرودو پس از يک زد و خورد با او به کمک حلقه غيب مي شود و سرانجام با همراهي سام به سوي مودور مي رود. اما در فيلم نامه، اورک ها دوباره حمله مي کنند و طي جنگ و گريزي خونين، استرايدر و ساير قهرمانان آن را شکست مي دهند و فرودو را فراري مي دهند!... سرانجام... فيلم نامه ارباب حلقه ها، اقتباسي براساس معيارهاي هاليوودي است، اما چون عناصر رمان بازشناسي نشده اند، در فيلم باعث آزار بيننده مي شوند و به نظر مي رسد اقتباس ناقص الخلقه باعث ضايع شدن شاهکار تالکين نيز شده باشد. شايد به دليل سبک خاص تالکين، چهل سال اين اقتباس به درازا کشيده و اکنون نيز ابتر مانده است. منبع:نشريه فيلم نگار، شماره 2
#فرهنگ و هنر#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 624]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها