واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
هروله مقدس نويسنده:فرناز فرجي آيين و سنن مردم کرمانشاه در روزهاي محرم شيرين شمامه نوبرم، روله لاي، علي لايغلطان وه خون اي اصغرم، روله لاي، علي لااستان کرمانشاه شايد به دليل نزديکي به سرزمين کربلا حال و هواي عاشورايي ديگري دارد. آيين عزاداري ماه محرم يکي از سنت هاي زيباي مردم استان من است که نسل به نسل سينه به سينه از قيام عاشورا تاکنون برگزار شده و هر ساله با شکوه و عظمت بيشتري برگزار مي شود. کهنسالان خطه ما بر اين باورند که شايد در ايران، تنها اهل اين زمين توانسته اند در روز عاشورا صداي ناله علي اصغر (ع)، طفل خردسال حسين (ع) را در لحظه اي که بر گلويش تير زدند بشنوند و تنها اين مردم هستند که برق شمشير حسين (ع) را در لحظه اي که به فرمان پروردگار بر گردن کفار فرود مي آمد ببينند. در ليالي محرم در کرمانشاه به محض اين که خورشيد، جاي خود را به ماه مي دهد، هيات هاي عزاداري و مردم عزادار ما به خيابان ها مي آيند. مرثيه هاي سوزناک کردي و فارسي را مداح ها با عشق تمام مي خوانند و مردم نيز با نوحه سرايي و سينه زني او را همراهي مي کنند؛ اين نواها که بلند مي شود، طاقت هر شيفته حضرت حسين (ع) را براي در خانه ماندن طاق مي کند؛ حتي اگر مريض باشد و بستر مسير حضورش را سد کرده باشد... شور و شوق اين مراسم در روزهاي تاسوعا و عاشورا به اوج مي رسد؛ گروه ها و هيات هاي عزاداري که طبق عادت ديرينه و مالوف، قبلا از امام رضا (ع) کسب اجازه کرده اند، وارد خيابان هاي اصلي شهر مي شوند و چندين و چند ساعت با طي مسافت هاي طولاني، عزاداري مي کنند و مراسم ستايش حماسه سازان عاشورا را به جا مي آورند. پير و جوان ندارد؛ همه مرتب و منظم در صف ها مي ايستند، اکثر آن ها کفن پوش شده اند ؛ صداي هماهنگ زنجيرها که نواي مداح را همراهي مي کنند، موسيقي بي نظير و بي همتايي مي آفريند. مي بيني جوانان به قامت رعنايان بني هاشمي با سر و صورت پيچيده در شال عزا، روي مردم گلاب مي پاشند. وقتي در فضا عطر بي نظير گلاب با طنين فرياد«يا حسين، يا حسين» آميخته مي شود، حالتي ايجاد مي کند که هرگز زيبايي آن در هيچ تابلوي نقاشي و هيچ شعري نگنجيده است. ديدن کودکاني هم که به ياد علي اصغر (ع) لباس سبز پوشيده اند و در آغوش پدر و مادر خود بي هيچ آلايشي اين تصاوير را نگاه مي کنند، ناخودآگاه اشک را از چشم سرازير مي کند؛ زير لب زمزمه مي کني: باي ذنب قتلت... اين کودکان تعدادشان بسيار بيشتر از ميزان معمولي است که در تصاوير عاشورايي ايران ديده ايد. همه خانواده هاي کرمانشاهي متفق اند که کودکانشان بايد در اين روز در ظاهر به شمايل طفل حضرت حسين درآيند و بر اين مسلک شيفتگي ملبس شوند. شيعه و سني هم معمولا فرقي ندارد. در کنار همين کودکان، پيردمردها و پيرزن هايي ديده مي شوند که مشک آبي را مانند ساکنان قرن هاي عاشقي پيش از اين، به دست گرفته اند و با کاسه هاي سفالي به عزاداران آب تعارف مي کنند؛ بي پرده بايد گفت که انگار دستي آشنا از رويايي هميشه تابناک عاشورايي شيعه در کاسه ها آب مي ريزد، دستي آشنا که هميشه تشنگان را مسبب سيرابي بوده است ... نذرهاي مردم کرمانشاه نيز از شله زرد گرفته تا آش عباسعلي و شربت بيدمشک، پذيراي مردم عزادار است که به قول هياتي ها «شفا» است و «آدم را يک سال بيمه امام حسين (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) مي کند. » اما روز عاشورا. امروز مردم پس از خواندن زيارت عاشورا و برپايي عزاداري، نماز ظهر را در خيابان ها به جا مي آورند و پس از آن هيات ها، مساجد و تکايا از عزاداران با نهار پذيرايي مي کنند. و لحظه جانکاه مراسم خيمه سوزان فرا مي رسد؛ اين مراسم به ياد آن روزي که يزيديان پس از شهادت امام حسين (ع) با حمله به خيمه هاي اهل بيت (ع) و يارانش فرزندان آن حضرت را به اسارت بردند، انجام مي شود؛ مردم در اطراف خيمه هاي نيمه سوز و آتش گرفته چون مصيبت ديدگاني بي خود از خود نوحه مي خوانند و سينه مي زنند که به حق غمگينانه ترين لحظه ها را تصوير مي کنند ... سپس با دويدن دور خيمه هاي سوخته و سينه زنان مراسم «هروله» را به جا مي آورند . تا اين که هوا رو به تاريکي مي گذارد. مردم براي برپا داشتن مراسم شام غريبان به مساجد مي روند و با شمع روشن کردن ياد شهيدان و اسيران عاشورا را گرامي مي دارند. از جمله کارهاي ديگري که در ايام محرم در استان کرمانشاه انجام مي شود . برگزاري نماز جماعت به صورت باشکوه تر و گسترده تر و برپايي مجالس ختم قرآن در بسياري از مساجد سطح شهر است. روستاهاي کرمانشاه نيز در اين ايام حال و هواي خاصي دارند؛ هر شب به منظور عزاداري به خانه يکي از اهالي مي روند و معمولا شام هم آن جا مي مانند و ميهمان صاحب اصلي خانه اند... آن ها به زبان محلي شان ضرب المثلي دارند که مي گويند صاحب خانه يکي است. منبع:مجله خيمه شماره 33-34/خ
#فرهنگ و هنر#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2636]