واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارش فارس از كلاس مشاعره براي كودكان/قصه شعر و سر و دست شكستنهاي كوچولوهاي اديب+ فيلم و عكس
خبرگزاري فارس: ما تا با چشمان خود جمع بچههاي قد و نيم قد را نديديم كه شعر ميخواندند و شعرها را به زيبايي اجرا ميكردند، اين شور و شوق كودكانه و البته صاف و بي آلايش در عشق به شعر و ادب فارسي برايمان ثابت نشد.
به گزارش خبرنگار كتاب و ادبيات فارس، مدتي پيش قصه جمعي كودكانه با معلمي هنرمند و ادب دوست را از دكتر اسماعيل آذر شنيده بوديم. هماني كه همه، اين روزها او را با برنامه مشاعره ميشناسند و چندي است كه پاي بچهها و كوچكترها هم به رقابتهاي ادبي و شعرخواني او باز شده است.
اسماعيل آذر پيشتر از اين درباره اينكه بچهها چگونه سر از برنامه مشاعره در ميآورند و اين چه شوقي است كه آنها را به شعر خواندن و حفظ كردنش تشويق ميكند، از كلاسهاي مشاعرهاي برايمان گفته بود، كه براي بچهها تشكيل ميشود و نتيجه شعرخوانيها و تمرين مرتب اشعار زيباي فارسي، چيزي ميشود كه ما امروز كودكاني را در تلويزيون ميبينيم كه با عشق شعر ميخوانند و البته اين عشق آنها به ادبيات، همراه با صحيحخواني و درستخواني اشعار هم هست.
آذر از علاقه بسيار زياد بچهها به شعر و رقابت آنها براي هم براي بيشتر دانستن و حتي بيماري آنها در صورت شكست در مسابقه شعر خواني گفته بود. اما ما تا با چشمان خود جمع بچههاي قد و نيم قد را نديديم كه شعر ميخواندند و براي درست خواني تمرين ميكردند و شعرها را به زيبايي اجرا ميكردند، اين شور و شوق كودكانه و البته صاف و بي آلايش در عشق به شعر و ادب فارسي برايمان ثابت نشد.
ما در يك عصر زمستاني به سراغ اين بچهها رفتيم كه همراه با مادرهايشان در يكي از شعبههاي كانون پرورش فكري كودكان و نوجوان گرد هم آمده بودند و با مربي مهربانشان شعر تمرين ميكردند.
خانم عباسي مربي جوان و پر انرژي كلاس، ميان سالن نشسته است و بچهها را به خط ميكند و از هر يك ميخواهد كه شعر مورد نظر را بخواند. خانم مربي گاه از بچهها ميخواهد به تنهايي روي سن بروند و شعري بخوانند و گاه گروهي. اين اجرا گاهي شكل نمايشي دو نفره به خود ميگيرد كه بچهها هم شعر ميخوانند و هم قصه روايت ميكنند و گاهي هم شكل مشاعره.
شعرها هم متفاوت است و شعر شاعران متفاوتي بر زبان كودكان جاري ميشود. سن بچهها هم متفاوت است، از مهبد 4 ساله بگيريد تا بچههايي كه تقريباً 14 سالي سن دارند. تعدادي از مادرها هم حاضر هستند و اين خود مايه قوت قلبي است؛ به خصوص براي كوچكترها كه بيشتر از روي سن به مادرشان نگاه ميكنند و وقتي هم كه شعر خواندشان تمام ميشود، پيش اولين كسي كه ميروند، مادرشان است.
آنچه ما در اين جمع پر شور ميبينيم، جمعي است از شعرخوانيهاي متفاوت. سينا برايمان غزلي از حافظ ميخواند. وينا، دخترك زيبا و شيرين زبان، قسمتي از شاهنامه را براي حاضران اجرا ميكند كه درباره قصه آرش كمانگير است. او حماسي شعر ميخواند، پا بر زمين ميكوبد، زانو ميزند، غم و شادي را با چهرهاش نشان ميدهد و خلاصه براي خودش نقال كوچكي است.
مهبد پسرك چهار ساله اين جمع كه از همه كوچكتر است، معاصرترين شعر را ميخواند. شعري معروف از سهراب سپهري. او براي همه ميخواند: اهل كاشانم. روزگارم بد نيست. تكه ناني دارم، خرده هوشي، سر سوزن ذوقي. مادري دارم، بهتر از برگ درخت. دوستاني، بهتر از آب روان.
مهبد شيرين است، سهراب خواندن او چيزي است بين خنده و شوق. مثل حل شدن يك آب نبات شيرين در دهان.
نفر بعدي ساغر كلاس سومي است كه روي سن ميرود چند دو بيتي از خيام ميخواند:
آن قصر كه جمشيد در او جام گرفت/ آهو بچه كرد و شير آرام گرفت
بهرام كه گور ميگرفتي همه عمر/ ديدي كه چگونه گور بهرام گرفت؟
بعدتر دو نفر از دخترهاي كلاس لباس محلي ميپوشند و روي سن ميروند. اين دو، ماجراي عشق كنيزك و پادشاه را از حفظ كردهاند و از زبان مولوي اين داستان را به زبان شعر براي حاضران اجرا ميكنند.
ظاهراً محبوبيت قصههاي مولوي و مثنوي مولوي بين بچهها زياد است و خانم مربي هم قصههاي زيادي را در اين باره به بچهها آموزش داده است. قصه طوطي كچل و بقال، قصه موسي و شبان و چند شعر ديگر از مثنوي، قصه شعرهايي هستند كه بچهها با صدايي رسا و به خوبي از عهده اجراي آنها و خواندن صحيحشان برميآيند.
بچهها جوري شعرها را ميخوانند كه نشان ميدهد، معني جملهها و بيتها را ميفهمند. اجراي اشعار خيلي خوب است. هر چند گاهي خندهاي كودكانه يا دستپاچگي سراغ بعضيها ميآيد ولي همه اينها نمك قصه بي آلايشي بچهها و ارتباط عميقشان با شعر است.
در انتهاي كلاس، معلم از دو نفر از بچهها ميخواهد مشاعره كنند. تينا كه سوم راهنمايي است با گيسو كه سوم ابتدايي است مشاعره ميكند. برد و باخت مطرح نيست. اما بچهها ميخواهند بهترين باشند.
بعد خانم مربي از بچههاي دوره راهنمايي ميخواهد روي سن بروند و با هم مشاعره كنند. مشاعره با بيت انتخابي يكي از مادرها شروع ميشود و اشعار چند دوري بين بچهها دست به دست ميشود تا اين 6 نفر از صحنه هنرمندي خود كنار بروند و گوي و ميدان را بسپارند به كوچولوهاي عاشق شعر. كوچولوها كه سن و سالشان از قبل از دبستان است تا كلاس پاياني دبستان، 10 نفر ميشوند و به ترتيب قد ميايستند براي مشاعره.
قسمتي از مشاعره اين بچهها را كه با بيتي انتخابي از خبرنگار فارس، شروع ميشود، ميتوانيد در ادامه ببينيد:
كلاس كه تمام ميشود، بچهها و مادرها خدا حافظي ميكنند و كم كم ميروند. خانم معلم از بچهها ميخواهد شعرهايشان را تمرين كنند و ميگويد: بچهها براي فينال راديو فرهنگ هر جمعه به خانههايتان زنگ ميزنم تا شعر تمرين كنيد. خانم مربي، بچهها و مادرها را تا نزديك در همراهي ميكند.
دو نفر از بچهها با شوق آمدهاند تا از شعرهايشان بگويند. يكي از بچهها ميگويد من حافظ حفظ ميكنم ديگري ميگويد: من مثنوي حفظ ميكنم. وقتي از آنها ميپرسم خودتان انتخاب ميكنيد چه شعري حفظ كنيد يا خانم معلم، ميگويند خانم معلممان.
عاطفه رفيعي مادر مهبد و مليكا عباسي هم كه از ابتدا در جمع حاضر است درباره اين كلاسها ميگويد: الآن يك سال است كانون ميآييم و خانم عباسي مربي بچهها هستند. اولش ايشان در مسابقهاي در راديو فرهنگ شركت داشت و از بچهها خواست شركت كنند. براي شركت در اين مسابقه بچهها خيلي شور و شوق نشان دادند و نهايتاً كلاس مشاعره در كانون تشكيل شد تا بچهها در هر گروه سني بيايند و ثبتنام كنند. كلاسها اول با غزلهاي حافظ شروع ميشود و بعد مثنوي و سرانجام به شعر شاعران معاصر ميرسد.
خانم رفيعي كه به گفته خودش تقريباً در بيشتر جلسات كلاسها حاضر است درباره نحوه شعر حفظ كردن بچهها ميگويد: خانم مربي 10 بيت ميخوانند و ميگويد بچهها همين 10 بيت را با همين شيوه در خانه تمرين و حفظ كنند و در خانه اين وظيفه مادرها است كه به همان شيوه خانم عباسي با بچهها كار كنند.
مادر مهبد درباره تأثير شعر حفظ كردن روي بچهها معتقد است: اول اينكه شعر حفظ كردن روي حافظهشان خيلي تأثير دارد و يادگيري آنها خيلي بالا ميرود. دوم اينكه بچهها با ادبيات و شعر ما آشنا ميشوند، شاعرها را ميشناسند، مضمون اشعار را ميفهمند و به خاطر همين با شعر و ادبيات مأنوس ميشوند. اين مادر معتقد است كه شعر حفظ كردن بچهها تا حدودي روي اخلاق و رفتار و حرف گوش كردنشان هم مؤثر است.
هر دو كودك خانم رفيعي تجربه اجراي برنامه و شعرخواني در برنامه مشاعره را دارند. به گفته او مهبد علاوه بر اينكه در مسابقهها شركت كرده است چند بار در راديو فرهنگ و شبكه آموزش اجرا داشته، مليكا هم رتبه اول كشوري را در مشاعره آورده است.
خبرنگار فارس مصاحبه مفصلي هم با مربي اين كلاسها درباره نحوه برگزاري و قصه شكل گيري اين كلاسها داشته است كه به زودي در خبرگزاري فارس منتشر ميشود.
**********************
گزارش : مهناز سعيدحسيني
**********************
انتهاي پيام/و
سه|ا|شنبه|ا|15|ا|اسفند|ا|1391
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 3183]