شرمساری از عدم توجه به ادبیات در بازیگران

یک هنرمند فکر می‌کند که علاقه به ادبیات در میان بازیگران کمتر شده است و این باعث شرمساری است.

عمار تفتی، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون که در حال اجرای کنسرت-نمایش «مجنون ان لیلی» در تالار حافظ است، اظهار کرد: فکر می‌کنم که همه چیز با یکدیگر ارتباط دارد و هر اتفاقی می‌تواند تأثیری بر دیگری داشته باشد. این آگاهی از ارتباطات بین ابعاد مختلف زندگی، باعث خرسندی و بهبود برنامه‌ریزی می‌شود.

وی درباره ارتباط خود با ادبیات فارسی اظهار کرد: از کودکی، مادرم به من و خواهرم ارزش ادبیات را آموخته بود. ما همواره به ادبیات علاقه‌مند بودیم؛ همچنین، دو معلم عزیزم، آقایان علوی و نخجوان، به من راهنمایی کردند و باعث شدند عادت کتاب‌خوانی و نوشتن در زندگیم بماند.

تفتی افزود: چند سالی است که به صورت تخصصی به مطالعه و تدریس ادبیات مشغولم و از سال ۱۴۰۰ شروع به تدریس کودکان کرده‌ام. اکنون، بیشتر وقت خود را صرف تدریس و مربی‌گری برای کودکان می‌کنم و این شامل داستان‌گویی، نمایش‌های خلاق، کارگاه‌ها و جشن‌های خلاق برای تقویت هوش‌های چندگانه کودکان است. من کارگاه‌هایی مانند «شاهنامه برای کودکان» و «منطق الطیر برای نوجوانان» را برگزار می‌کنم و همچنین برای بزرگسالان نیز این دو کارگاه را ارائه می‌دهم. من با افرادی از سن سه تا ۹۳ سال ارتباط دارم و آنها را در دنیای زیبای ادبیات همراهی می‌کنم.

عمار تفتی، بازیگری که نقش مجنون را در نمایش «مجنون آن لیلی» ایفا می‌کند، به این موضوع اشاره کرد که در این نمایش از تمهیداتی از اعمال عین‌القضات همدانی، سوانح العشاق احمد غزالی و مونس العشاق سهروردی استفاده شده است. وی افزود که پس از امضای قرارداد، خود را ملزم به مطالعه منظومه لیلی و مجنون کرد و دوباره مطالعه کرد تا با داستان واقعی این اثر آشنا شود.

تفتی در ادامه گفت: «متاسفانه مایه شرمساری است که در میان همکاران ما، علاقه به ادبیات کمتر وجود دارد.» او به اهمیت مطالعه و آشنایی با ادبیات اشاره کرد و اعتقاد داشت که ادبیات فارسی به قدری غنی است که می‌تواند خلاقیت را گسترش دهد.

در پایان، تفتی به اهمیت تدریس ادبیات و آموزش فرزندان اشاره کرد و اظهار کرد که با مطالعه منظومه لیلی و مجنون، برای ایفای نقش مجنون، اتفاقی خوبی افتاده است. وی از اهمیت حضور در جای درست و ایفای نقش مناسب خود سخن گفت و با تأکید بر اهمیت این اثر و داستانی که هرگز کهنه نمی‌شود، به پایان رسید.

تفتی به داستان‌های سانتیمانتالیسم در سینمای هند و رمانتیک‌ترین داستان‌های ایتالیایی اشاره کرد و گفت: «هیچگاه عشق کهنه و کهنه نمی‌شود.» او به اهمیت عشق در ادبیات اشاره کرد و اظهار کرد که عشق همیشه موضوعی بسیار مهم بوده است.

بازیگر نقش مجنون در نمایش «مجنون آن لیلی» تصریح کرد: «در داستان‌های جهانی از جمله یونان باستان و ایران باستان، عشق همیشه موضوع اصلی بوده است.» او به اهمیت عشق در ادبیات و فرق آن با دیگر موضوعات اشاره کرد و اظهار کرد که عشق در ادبیات فارسی با خودش حماسه دارد و معمولاً به شکلی حماسی و در قالب داستان‌های افسانه‌ای ظاهر می‌شود.

تفتی افزود: «در ادبیات فارسی به ندرت معشوق به عاشق می‌رسد، مگر آنکه عاشق و معشوق یکی شوند.» او این تفاوت را در نگرش به عشق ایرانی و غربی توضیح داد.

سپس او به بازخوردهای مثبت از ایفای نقش مجنون اشاره کرد و اظهار کرد که سعی کرده است تصویر مجنون را به شکلی نو و دلیرانه به تصویر بکشد. در نهایت، او به نقش مجنون در داستان و آیینه‌ای که به جامعه نشان می‌دهد، اشاره کرد و اظهار کرد که این نقش برای او چالش بوده و او را به تلاش و تجربه‌های جدید ترغیب کرده است.

وی افزود: «این مجنون را آدم ذلیلی ندیدم. در مرگ لیلی، مجنون سینه‌خیز خود را بالای سر لیلی می‌رساند و آنجا هم وقتی دست به آسمان می‌گیرد، خدا را سوگند می‌دهد که به هرچه آفریده است که از محنت خویش وا رهاند بر حضرت یار خود رساند و این دست از جان شستن یک نوع حماسه است.» برای برخی، این نقش مجنون محبوب است و برای برخی دیگر، حماسی انتقاد دارد.

این بازیگر اظهار کرد: «در پرداخت به عشق، ما کسری نداریم و زیاد داریم.» او از شکل‌های مختلفی که عشق به آن تجلی می‌یابد، صحبت کرد و از فیلم‌ها و نمایش‌هایی که به نحوه‌ی سطحی به عشق می‌پردازند، ابراز شرمندگی کرد. وی به عشق به عنوان نیرویی قدرتمند و مهم در زندگی اشاره کرد و بیان کرد که عشق جهان را می‌چرخاند و همه چیز در دنیا بر مبنای آن است.

تفتی افزود: «خیلی سخیف و حقیر است که این نیروی عظیم را به عشق‌های سطحی تقلیل دهیم؛ هرچند این نیرو در اینجا هم برقرار است، اما ناآگاهی از این نیرو موجب بدنامی عشق می‌شود.» او اظهار کرد که عشق جهان را به دور خود می‌چرخاند و بیان کرد که این مفهوم برای بسیاری از ما مبهم است.

سپس او درباره همکاری‌اش با پیمان خازنی، کارگردان و آهنگساز کنسرت-نمایش «مجنون آن لیلی» صحبت کرد و اظهار کرد که او فردی گشاده‌رو و خوش قلب است. وی از اینکه با خازنی همکاری می‌کند و باور دارد که هماهنگی بین آنها در نتیجه‌ای موفقیت‌آمیز ایجاد کرده است، خوشحالی بیان کرد.

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش افزود: «مجنون آن لیلی» برای مخاطب بهترین تبلیغ را دارد و سانس‌های پیاپی و پر شدن سالن از استقبال مخاطبان خبر می‌دهد. مخاطبان تشنه به عشق هستند و از نگاه‌های سطحی به این مسأله خسته شده‌اند. وقتی اثری به دلشان ننشیند، می‌فهمند که سطحی است و از این آثار دلزده می‌شوند.

درباره داستان «مجنون آن لیلی»، عمار تفتی اظهار کرد: مخاطب با تماشای یک داستان اصیل رو به رو می‌شود و با طولانی شدن موج کلام حکیم نظامی و گنجوی اثری عمیق و جذاب را تجربه می‌کند. این اثر با موسیقی ایرانی، روایتگری رشید کاکاوند و صدای خوانندگان و بازیگران ترکیب شده و بر مخاطب تأثیر می‌گذارد. این ارتعاش، اثر درمانگرانه‌ای دارد و مخاطبانی که تحت تأثیر این اثر قرار می‌گیرند، از صدایی که بیش از هفت هزار سال قدمت دارد لذت می‌برند. این طولانی شدن موج کلام با مثنوی ارتباط برقرار می‌کند که هزار سال پیش سروده شده است.

در پایان، وی افزود: آرزویی دارم که برای این هدف تلاش می‌کنم و قدم‌هایی در این راه برمی‌دارم. می‌خواهم روزی ببینم که مردم ایران، کتاب‌های اصیل ایرانی را می‌خوانند، نه کتاب‌های ترجمه شده از خارج؛ اندیشه‌های کهن ایرانی را به دست بیاورند و از آن لذت ببرند.