تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 15 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):به پاداش بهشت نمى رسد مگر آن كس كه باطنش نيكو و نيّتش خالص باشد.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1821062094




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

اقتصاد هنر در سايه


واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: اقتصاد هنر در سایه
اقتصاد هنر در سایه
 اگر بخواهیم چشم‌اندازی برای توسعه اقتصاد هنر در ‌١٠ سال آینده ترسیم كنیم كه در شأن هنر و هنرمندان كشور باشد، باید تلاش كنیم هنر ایران در بالاترین جایگاه خود در سطح منطقه و در تعامل موثر با اقتصاد هنر در جهان قرار بگیرد. در دومین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی گروه آموزش انجمن نقاشان ایران شامگاه گذشته ـ ‌٢٨ آذر ماه ـ مهندس مرتضی كاظمی معاون هنری سابق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بررسی «چالش‌های اقتصاد هنر در ایران» گفت: خوشحالم كه بعد از یك تلاش ‌١٠ ساله موضوع اقتصاد هنر جایگاه خود را در كشور باز كرده است و امروز به نقطه بلوغی رسیده كه می‌توان براساس آن امیدوار بود كه ثمرات آن بعدها به نتیجه می‌رسد. اما فراموش نكنید كه اقتصاد هنر باید در گفتمان اقتصادی كشور هم مطرح شود. او با تأكید بر خلأ موجود مباحث اقتصاد هنر در میان برنامه‌ریزان و اقتصاددانان، گفت: پیشنهاد می‌كنم انجمن نقاشان ایران در ادامه این جلسات تخصصی كه با حضور كارشناسان تجسمی برگزار می‌كند از اقتصاددانان و برنامه‌ریزان این حوزه نیز دعوت كند، زیرا اگر اقتصاد هنر تنها محدود به خود هنر شود، حالت جزیره‌ای پیدا می‌كند و نمی‌توان به توسعه آن امیدوار بود. كاظمی در ادامه گفت: از آن‌جا كه من اقتصاددان نیستم واین گفته‌ها را براساس تجربه مدیریتی خود ارایه می‌دهم قصد دارم براساس مدل برنامه‌ریزی استراتژیك، یك نمای كلی از وضعیت هنر ارایه دهم. او با تقسیم‌بندی این حوزه عنوان كرد: پرداختن به اقتصاد هنر و رونق آن حقی است كه برعهده دولت است و از وظایف دولت‌ها پرداختن به این مقوله در كنار توسعه كشور هست. لذا اهالی هنر باید این خواسته را از دولت طلب كنند تا این حق در جامعه طرح و اجرا شود. از سوی دیگر اقتصاد هنر در ایران از جمله حقوق ملت هم محسوب می‌شود، زیرا با رونق آن عرضه و تقاضا برای آثار هنری رونق می‌یابد. كاظمی با بررسی سومین نكته مورد توجه درباره اقتصاد هنر گفت: رونق اقتصاد هنر یكی از حقوق سرزمین، فرهنگ و تمدن ماست كه در سابقه كهن تاریخ كشورمان از گذشته چنین گرایشی وجود داشته و همواره دارد و سند آثار هنری در طول تاریخ ایران مورد اهمیت بوده است. او در ادامه صحبت‌هایش  ضرورت پرداختن و توجه به اقتصاد هنر را بررسی كرد و گفت: در صورت رونق اقتصاد هنر بار دیگر هنر از حاشیه به متن زندگی مردم وارد می‌شود و این امكان نیز فراهم می‌شود تا درك زیبا‌شناختی مردم افزایش پیدا كند و هنر همگانی شود و با وجود تناسب و نسبت منطقی در رونق‌گرفتن آن قطعا فرصت‌های برابری برای مردم فراهم می‌شود.  در صورت رونق اقتصاد هنر بار دیگر هنر از حاشیه به متن زندگی مردم وارد می‌شود و این امكان نیز فراهم می‌شود تا درك زیبا‌شناختی مردم افزایش پیدا كند و هنر همگانی شود و با وجود تناسب و نسبت منطقی در رونق‌گرفتن آن قطعا فرصت‌های برابری برای مردم فراهم می‌شود.  او سپس با اشاره به تحقیقی كه سال‌ها پیش در دوره مدیریت خود در معاونت هنری انجام شده بود و براساس آن سهم هزینه‌های فرهنگی خانوارهای ایرانی مورد بررسی قرار گرفته بود،گفت: در سال ‌٥٨ هر خانوار تنها دو دهم درصد از درآمد خود را صرف مسایل فرهنگی می‌كرد درحالی‌كه در سال ‌٧٥ كه این تحقیق انجام شد این رقم به ‌٥/٣ درصد رسیده بود یعنی ‌٣٥ برابر شده بود و امروز حدس می‌زنم كه با توجه به روند روبه‌ افزایش مصرف خانوارهای ایرانی این رقم به پنج درصد رسیده باشد. این مدیر فرهنگی تأكید كرد: سال ‌٨٠ سالانه ‌١٥هزار هنرجو در تمام گرایش‌های هنری فارغ‌التحصیل می‌شدند كه این رقم میزان بالایی برای این حوزه است و قطعا با رونق اقتصاد هنر چه نسل پیشكسوت و چه نسل سوم فرصت‌های برابری برای آفرینش هنری و فعالیت در این حوزه پیدا خواهند كرد. او ادامه داد: امروزه باید نگاه و رویكرد برنامه‌ریزان توسعه كشور از آن نگاه سنتی و ظالمانه تغییر ‌كند و اصلاح شود. اما متأسفانه فرهنگ و هنر در برنامه‌های كلان توسعه كشور همواره در سایه قرار داشته است و هرچه ما تلاش كردیم تا از این وضعیت خارج شویم ،موفق نشدیم زیرا برنامه‌ریزان زبان ما را نمی‌فهمیدند و این سهم همواره در سطح «هیچ» تلقی شد اما این امكان وجود دارد تا با رونق اقتصاد هنر این نگاه هم اصلاح شود. كاظمی با اشاره به شاخصه‌های كشورهای توسعه‌یافته در برخورد با فرهنگ و هنر،گفت: رونق چشمگیر فرهنگ و هنر در كشورهای توسعه‌یافته یكی از شاخصه‌های اصلی آن‌ها محسوب می‌شود و از این‌رو كشورهایی كه مراحل اولیه توسعه را پشت سر گذاشته‌اند همچون دوبی و مالزی به سمت توسعه فرهنگ و هنر حركت می‌كنند و در سطح بین‌المللی فعالیت‌های خود را عرضه می‌نمایند. این كشورها خیلی راحت‌تر در تعامل با جهانی‌شدن ضرورت‌های خود را طرح می‌كنند، زیرا امروزه سخن‌گفتن با جهان پیشرفته تنها از طریق فرهنگ و هنر قابل انجام است. به گزارش ایسنا معاون هنری سابق وزارت فرهنگ و ارشاد در ادامه صحبت‌های خود، متذكر شد: اگر به رشد اقتصادی هنر بیاندیشیم قطعا به اشتغال‌زایی در هنر و صنایع وابسته به آن هم فكر كرده‌ایم. زیرا این اتفاق باعث می‌شود به‌ازای هر یك شغل در عرصه هنری، سه شغل در شاخه‌های وابسته به آن نیز فعال شود. او سپس با ارایه تعریف مشخصی از اقتصاد هنر گفت: با تقسیم اقتصاد در سه چهار دهه اخیر، اقتصاد فرهنگ و هنر نیز شناسنامه خود را پیدا كرد. اما توجه داشته باشید كه «اقتصاد هنری» چیزی متفاوت از «اقتصاد هنر» است و به آن اقتصادی اطلاق می‌شود كه محرك اصلی آن هنر است. مثل كشور اتریش كه با تأكید بر موسیقی غنی خود به نوعی به حضور توریست‌ها و ایجاد مشاغل مختلف می‌پردازند. در اصفهان خودمان نیز در گذشته چنین بوده است و اقتصاد آن متكی بر هنرهای دستی و سنتی بوده است.
اقتصاد هنر در سایه
او در بخش دیگری از این نشست با بررسی وضعیت اقتصاد هنر در چارچوب سیاست‌های دولتی آماری ارایه كرد و گفت: تعداد كنسرت‌های اجراشده در سال گذشته ‌٢٥٣ مورد بود، درحالی‌كه در سال ‌٧٩ این میزان چیزی حدود ‌١٢٧٣ كنسرت بوده است و ما متأسفانه با كاهش هزار برنامه روبه‌رو بوده‌ایم كه نمونه و اثر آن مهاجرت هنرمندان موسیقی و توسعه موسیقی زیرزمینی در كشور است. كاظمی اضافه كرد: تعداد نگارخانه‌ها از ‌٣١٠ باب در سال ‌٨٤ به ‌٢٨٠ باب در سال گذشته رسیده است و تعداد تئاترهای كشور در سال ‌٨٠ حدود ‌٤١٠٠ عنوان و در سال گذشته نزدیك به ‌٣٢٠٠ نمایش بوده است. او سپس با اشاره به سرانه گردش مالی در سایر كشورها،گفت: گردش مالی «صنایع فرهنگی» در سایر كشورها بالغ بر دوهزار میلیارد دلار است كه سهم ایران از این گردش چیزی نزدیك به صفر است. زیرا به جز حضور در چند حراجی كه در سال‌های اخیر برپا شده است، ما نقش دیگری در این گردش نداشته‌ایم و جای تأسف دارد كه از این رقم نجومی چیزی نزدیك به صفر سهم ماست. درحالی‌كه قابلیت‌های هنری مردمان كشور ما بر همگان روشن است. كاظمی خاطرنشان كرد: درحالی‌كه مردم و خانواده‌های ما مصرف فرهنگی و هنری خود را افزایش می‌دهند اما توجه دولت‌ها نسبت به این حوزه روبه‌ كاهش است و اعتباراتی كه در سال‌های قبل به هنرها داده شده است برای سینما ‌٥/٨ برای هنرهای تجسمی ‌٨/٦ دهم، هنرهای نمایشی و تئاتر ‌١/١٥ دهم، موسیقی ‌٨/٧ دهم، آموزشگاه‌های فرهنگی هنری ‌٦/١ دهم، امور رفاهی فرهنگی ‌٩/٧ دهم و اعتبارات عمرانی ‌٢٣ میلیارد تومان است كه مجموع آن چیزی حدود ‌٧٧ میلیارد تومان از كل بودجه مالی كشور می‌شود كه رقم آن كاملا ناچیز است و سرانه آن برای هر ایرانی هزارو‌٣٠٠ تومان است كه چیزی در حد شوخی است. او در بخش دیگری از این نشست با بررسی نقطه‌ ضعف‌ها، تهدیدها و فرصت‌های پیش‌روی اقتصاد هنر ،گفت: كم‌دانشی نسبت به فرهنگ و هنر كه نه تنها متكی به مبانی علمی نیست بلكه نسبت به قوانین اطراف هم تلقی می‌شود ،یكی از نقاط ضعف در رابطه با اقتصاد هنری است. از سوی دیگر نداشتن آمار از سوی انجمن‌های تخصصی مرتبط با هنر ضربه‌ی دیگری است كه این حوزه را تهدید می‌كند. درحالی‌كه پایین‌ترین صنوف كشور هم باید بدانند كه چه میزان اشتغال و عضو در صنوف‌شان وجود دارد و چه سهمی از اقتصاد ملی باید صرف هنر شود. او ضعف تكنیكی و فناوری را از دیگر موارد مورد توجه در حوزه اقتصاد هنر برشمردوگفت: متأسفم كه در تمام این سال‌ها برخلاف سایر كشورها در این حوزه درجا زده‌ایم و از سوی دیگر زیرساخت‌هایمان به شدت ضعیف است. اما او با برشمردن تهدیدهایی كه از بیرون نیز اقتصاد هنر در ایران را نشانه گرفته است، ادامه داد: نگاه برنامه‌ریزان كشور نسبت به هنر همچنان به عنوان كالای لوكس، تجملی، خاص و در خدمت قشر مرفه است كه به اعتقاد من چنین تصوری توهین به هنر محسوب می‌شود. كاظمی سیاست‌زدگی را از دیگر آفت‌های تهدیدكننده‌ی هنر دانست و گفت: متأسفم كه این اتفاق به شدت دامن هنر را گرفته است و معلوم نیست بالاخره كدام دولت و مدیران آن درست می‌گویند. اما ما در مقابل این تهدیدها و ضعف‌ها فرصت‌هایی هم در اختیار داریم كه باید آن‌ها را مورد توجه جدی قرار دهیم. او وجود هنرمندان برجسته در جامعه از نسل قدیم تا جوان را كه با تمام كمبودها،‌ تنگناها و محدودیت‌ها به خلق آثارشان می‌پردازند در كنار ظرفیت‌های ملی و سراسری هنر ایران كه در سطح كشور گسترش دارد از جمله این فرصت‌ها دانست. دولتی شدن هنر به مرور شدت بیشتری گرفته است به طوری‌كه دوسالانه‌های هنری، اكسپوهای هنری و جشنواره‌ها را دولت برگزار می‌كند و صداوسیما شركت‌هایی دارد كه دست به تولید هنر می‌زند، درحالی‌كه دولت تنها در شرایطی كه خلأ چیزی احساس شود باید پیشگام شود و به محض برطرف‌شدن آن باید كنار بكشد و عرصه را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد. این مدیر فرهنگی هنری تأكید كرد: جوان‌ بودن كشور و رشد مصرف در خانوارها می‌تواند به موفقیت ویژه‌ای برای ایران فرهنگی منجر شود كه آن را در سطح آسیا و خاورمیانه ممتاز و ویژه كند. پیشینه‌ی فرهنگی ایران نیز در این میان بر كسی پوشیده نیست اما همچنان متأسفم كه به شدت در قیاس با كشوری همچون تركیه درحال از دست‌دادن این موقعیت هستیم. او همچنین با برشمردن چالش‌های پیش‌روی كشور و هنرمندان و مدیران آن عنوان كرد: اگر به این فرصت‌ها توجه نكنیم قطعا تمام آن‌ها را به تهدیدی بدل خواهیم كرد. چه‌ بسا كه امروز مهاجرت هنرمندان به سایر كشورها به این معنی است كه ما چنین فرصت مطلوبی را در اختیار جامعه جهانی قرار می‌دهیم. هرچند كه در این میان مرزهای جهانی‌شدن از این تعریف‌ها گذشته است. كاظمی خاطرنشان كرد: دولتی شدن هنر به مرور شدت بیشتری گرفته است به طوری‌كه دوسالانه‌های هنری، اكسپوهای هنری و جشنواره‌ها را دولت برگزار می‌كند و صداوسیما شركت‌هایی دارد كه دست به تولید هنر می‌زند، درحالی‌كه دولت تنها در شرایطی كه خلأ چیزی احساس شود باید پیشگام شود و به محض برطرف‌شدن آن باید كنار بكشد و عرصه را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد. او عدم توازن میان توسعه هنر با سایر شئونی كه ناشی از نگاه غلط برنامه‌ریزان كشور است را از دیگر آسیب‌های جدی در این عرصه دانست و افزود: ما در برنامه توسعه چهارم سعی كردیم این عدم توازن را تا حد ممكن جبران كنیم اما متأسفانه این برنامه اجرایی نشد و امروز باید منتظر برنامه‌ی پنجم باشیم. كاظمی در بخش پایانی صحبت‌های خود با ارایه بایدها و نبایدهای اقتصاد هنر در ایران گفت: بی‌ثباتی در مدیریت و سیاست‌ها و تغییر زودهنگام مدیران، تمركزگرایی برنامه‌ها در تهران و عدم توجه به ظرفیت‌ها و توان فرهنگی هنری هر منطقه از كشور، تعدد مراكز تصمیم‌گیری در كشور برای حوزه فرهنگ و هنر، توسعه روزافزون بازار قاچاق، تصدی‌گری دولت، ترویج سوداگرایی در عرصه هنر و قیمت‌های بالای آثار هنری بدون توجه از جمله نبایدهای اقتصاد هنر است. او سپس به بایدهای این حوزه پرداخت و گفت: قبل از هرچیز برنامه توسعه چهارم باید اجرا می‌شد كه این اتفاق نیافتد و آرزو دارم در برنامه پنجم حداقل نسبت به اجرای آن متعهدانه‌تر عمل شود و ضرورت‌های توسعه هنر مورد ارزیابی قرار گیرد. این كارشناس ایجاد نظام توزیع آثار هنری از سوی دولت، توجه به زیرساخت‌های این حوزه، ایجاد نهادهای مالی برای رونق هنر، تقویت نظام صنفی هنر، تقویت بازارهای اقتصاد و مشخص‌شدن میزان سرمایه در عرصه فرهنگ و هنر و برقراری عدالت، امنیت و فرصت برای تمام هنرمندان را از دیگر بایدهای این عرصه دانست. كاظمی در پایان تصریح كرد: قطعا در برنامه‌ریزی‌های اقتصاد هنر برای به گردش درآوردن چرخه آن باید آموزش، پژوهش، تولید، توزیع، عرضه، تقاضا، ترویج و غیره را در كنار هم در نظر گرفت و در این میان اقتصاد خرد و خانوارهای كوچك را فراموش نكرد.  تنظیم سرویس هنری تبیان





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 207]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


فرهنگ و هنر

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن