واضح آرشیو وب فارسی:فارس: رشاد در همایش «جهان انسانی، حکمت اسلامی»:
مغالطه «عدم تمایز علم دینی و غیردینی» ناشی از جهل یا فریبکاری است
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: این تصور که علم دینی و سکولار، و قدسی و غیرقدسی وجود ندارد، یک مغالطه سطحی است، چرا که یافتههای آدمی تحت تأثیر مبانی اندیشه او قرار دارد و تحصیل معرفت نیز مبتنی بر مبادی و غایت است.
به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، دومین روز همایش «جهان انسانی، حکمت اسلامی» با حضور حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ابراهیم دادجو مدیر گروه معرفت شناسی و حجتالاسلام علیرضا قائمینیا، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به همت کانون اندیشه جوان در تالار کمال دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزار شد. در این همایش رشاد با طرح این سؤال که آیا دین کمکی به کشف حقیقت میکند یا خیر، گفت: یک مغالطهای در حوزه دغدغه تولید علم دینی مطرح میشود، مبنی بر اینکه علم دینی و غیر دینی ندارد، علم، علم است. این مغالطه یا ناشی از جهل و بیدقتی است یا حاکی از جهد و فریبکاری! چرا که مقام علم، مقام معرفت است و تحصیل معرفت نیز مبتنی بر مبادی و غایتی است هر مؤلفهای اگر در این مسیر اشتباه باشد به معرفت کاذب دست مییابیم،بنابراین توضیح این مغالطه در چارچوب یک نظریه در فلسفه علم تفضیل پیدا میکند. وی در ادامه توضیح داد: پنج مؤلفه اصلی (مبادی، موضوع ـ منطق ـ غایت و مسائل) را معمولاً هر علمی داراست آنگاه که این مؤلفهها در یک دستگاه معرفتی صورت بندی شود آن زمان یک علم متولد شده است چرا که علم انباشتی از فرمولها، مسائل و تعقیب هدف نیست و اگر بناست علم در فرآیند مقایسه این پنج مؤلفه پدید بیاید بسته به اینکه این مؤلفهها دارای چه ماهیت وجود شناسی باشند، علم آنگونه خواهد بود. حجتالاسلام رشاد با تأکید بر اینکه مشخصههای علم متأخر از مؤلفههای رکنی تکون بخش علم هستند، توضیح داد: در پاسخ به کسانی که میگویند علم، علم است و دینی و غیر دینی ندارد باید گفت که شما با مقام معرفت سروکار دارید، علم معرفت است و اینکه در قالب چه چارچوب روش شناختی و مبانی و فرآیندی شما معرفت را بدست آورده باشید نشان میدهد آن معرفت از چه قماشی است. بنابراین اینکه آیا هستی را بی روح و بی جان میانگارید یا با جان و این که نگاه شما به هستی چیست، اراده خداوند در کجای هستی است و روش ما در این مسیر چیست، خواه ناخواه بر معرفت ما مؤثر خواهد بود. رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در بخش دیگری از سخنانش گفت: زمانی که مسائل را با تجربه در مییابید و سپس با عقل به داوری مینشینید معرفت حاصل میشود لذا کسی که بگوید تجربه تنها منبع و طریق دستیابی به معرفت است معلوم است برداشتش با کسی که عقل را مدنظر قرار می دهد، متفاوت است پس ما باید تزکیه نفس کنیم تا به شهود و اشراق برسیم اینکه کسی معرفت را مبتنی و منحصر به طریق حسی بداند و آنکه بدان بسنده نکند و معرفت را در مجاری مختلف در نظر داشته باشد یا باور داشته باشد باید همه را درهم کنیم، مشخص است که معرفت صاحب صحیح، کامل جامع به همه حقایق بدست مییابد. وی با بیان اینکه معرفتهای کاذب، آفتزا هستند، گفت: باید دقت کنیم از مبانی درست، اصول صحیح و فرآیند کارآمد برای تولید معرفت استفاده کنیم، نمیتوان علمی بودن را به لحاظ معرفتی و به تشکیک ذومراتب دانست، علم یا دینی است یا نیست یا کاشف است یا نیست، ولی اگر بخواهیم به نحوی معرفتها را دسته بندی کنیم و مسامحهای بین علوم و دین نسبت کنیم، این امر شدنی نیست. انتهای پیام/ک
93/11/14 - 17:20
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 42]