تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهمترین آثار تاریخی ایران شناخته میشود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1818794988
آیا حلال و حرام الهی عادلانه است؟ (2)
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: آیا حلال و حرام الهی عادلانه است؟ (2)
در مقاله پیشین به معنای عدل اشاره کردیم و برخی توضیحات اجمالی در این زمینه را بیان کردیم. این بحث را با توضیحات بیشتری در معنا و اقسام عدل پی می گیریم. وقتی سخن از عدل به میان می آید گاهی معنا و مفهوم عدل را در نسبت با افعال الهی مورد نظر قرار می گیرد و گاهی با افعال بشری. بحث افعال الهی و نسبت آن با مسئله عدل در علم کلام و افعال بشری در علم اخلاق مورد بررسی قرار می گیرد. واضح است که مسئله مورد بحث ما افعال الهی و علم کلام است.حضرت علی(ع) در بیان توحید و عدل الهی فرموده است: «التوحید الاّ تتوهمه، و العدل الاّ تتهمه»؛ «توحید آن است، که با مقیاس و هم درباره وجود و صفات الهی نظر ندهی، و عدل آن است که خداوند را به افعال ناروا متهم نسازی» (نهج البلاغه، کلمات قصار، شماره 470)«اما التوحید فان لا تجوز علی ربک ما جاز علیک و اما العدل فان لا تنسب الی خالقک مالامک علیه»؛ توحید آنست که صفاتی [چون جسمانیت و حدوث] را که بر تو رواست، بر خداوند جایز ندانی، و عدل آنست که افعالی که خداوند تو را بر انجام آن نکوهش نموده است به او نسبت ندهی. (امام صادق(ع) توحید صدوق، باب معنی التوحید و العدل، ص 96)بنابراین، عدل از صفات فعل خداوند است و معنای آن از دیدگاه متکلمان عدلیه این است که همه افعال خداوند حَسَن و پسندیده بوده و از قبح و زشتی پیراسته است.«نحن اذا وصفنا القدیم تعالی بانه عدل حکیم، فالمراد به انه لا یفعل القبیح اولا یختاره، و لا یخل بما هو واجب علیه و ان افعاله کلها حسنة»؛ ما (متکلمان عدلیه) هر گاه خداوند را به عدل و حکمت توصیف میکنیم، مقصود این است که خداوند فعل قبیح را بر نمیگزیند و به آنچه (به مقتضای صفات کمال) بر او واجب است خلل نمیرساند، و اینکه همه افعال او پسندیده و زیباست.(قاضی عبد الجبار معتزلی، شرح الاصول الخمسة، ص 301) «اطلق المتکلمون العدل علی العلوم التی لها تعلق باحکام افعاله تعالی من حسن الحسن منها وجوب الواجب و نفی القبیح عنها»؛ متکلمان عدل را بر علومی اطلاق کردهاند که بیانگر احکام افعال الهی است، یعنی وجه حسن افعال پسندیده و ملاک وجوب افعال واجب و برهان نفی صدور افعال قبیح را از خداوند بیان مینماید.(علامه حلی، انوار الملکوت، طبع دوم، ص 105)«العدل الحکیم هو الذی لا یفعل قبیحا و لا یخل بواجب»؛ فاعل عادل و حکیم کسی است که فعل قبیح انجام نمیدهد، و به انجام فعل واجب اخلال نمیرساند. (شیخ مفید، النکت الاعتقادیة، ص 27)اکثریت شیعه معتقد است در مقام تکوین خداوند عدالت را رعایت مى کند. معنی عدل در آفرینش این است که در جهان آفرینش تعادل حکومت می کند و سراپای جهان موزون و متعادل بوده و در ترکیب اجزا آن، تناسب و تعادل کاملا رعایت شده استمظاهر عدل الهیمعمولاً سه گونه عدالت برای خداوند تعریف می شود:
الف. عدل تکوینى یا عدل در خلقت: عدل تکوینی، یا عدل در آفرینش و تدبیر و مفاد آن این است که خداوند هر موجودی را با توجه به استعداد ذاتی او ایجاد نموده و متناسب با آن، اسباب و شرایط لازم حیات را برای او فراهم میآورد. به عبارت دیگر، نظام آفرینش به بهترین شکل ممکن، طراحی شده است. در این قسم از عدالت، سخن در پیرامون وظایف و تکالیف الهی بر بندگان و پاداش روز جزا نیست، بلکه محور بحث در این قسم نظام آفرینش و اینکه این نظام بر اساس عدل و داد استوار است می باشد. آیا خلقت و تکوین عالم از آسمان و زمین، مطابق عدالت است و آیا در خلقت و آفرینش به هیچ موجودی ظلم نمی شود یا اینکه هیچ چیز نمی تواند اراده خداوند قادر مطلق را محدود کند؟ آیا خلقت خداوند تابع میزان و قاعده و قانون است؟ به عبارت دیگر، آیا هر چه او بکند عدل است یا اینکه هر چه مقتضای عدل است او می کند؟ اکثریت شیعه معتقد است در مقام تکوین خداوند عدالت را رعایت مى کند. معنی عدل در آفرینش این است که در جهان آفرینش تعادل حکومت می کند و سراپای جهان موزون و متعادل بوده و در ترکیب اجزا آن، تناسب و تعادل کاملا رعایت شده است.قرآن کریم در این باره میفرماید: «الذی احسن کل شیء خلقه»؛ «آفریدگاری که هر چیزی را نیکو آفرید.» (سجده/7)ب. عدل تشریعی یا عدل در قانونگذاری: عدل تشریع مربوط به نظام تشریع و دستورهای دینی است. آیا نظام تشریع تابع میزان عدل است یا نه؟ آیا حلال و حرام الهی عادلانه وضع شده و هر حکمی تابع یک حقیقت و یک مصلحت و مفسده واقعی است؟ آیا چون خوبها خوب بوده و بدها بد بوده اند اسلام به آن امر کرده و از این نهی کرده یا آنکه چون اسلام به این یکی امر کرده خوب شده و چون از آن یکی نهی کرده بد شده است؟ عدلیه معتقد است خداوند در مقام تشریع نیز عادل بوده و هیچ ظلمی به بندگان روا نداشته است. یعنی خداوند موجوداتی که شایستگی دریافت کمالات را دارند، از هدایتهای تشریعی بهرهمند ساخته و معارف، احکام و تعالیم دینی را به آنان ابلاغ نموده است، بنابراین ارسال رسل، انزال کتب و تشریع شرایع آسمانی از مظاهر بارز عدل تشریعی خداوند است. از سویی دیگر، همین فرامین و دستورات الهی نیز بر پایه عدل و حکمت استوار است، و تکلیف به ما لا یطاق1 در نظام تشریع الهی راه ندارد. 2«لا یکلف الله نفسا الاّ وسعها»؛ خداوند، هیچ فردی را جز به آنچه در توان دارد تکلیف نمیکند (بقره/286)ج. عدل جزایى: آیا خداوند در قیامت بر وفق موازین عادلانه است رفتار می کند یا نمی توان هیچ قانون و ناموسی برشمرد که حاکم بر فعل حق باشد؟ به نظر متکلمین شیعه امامیه خداوند در مقام جزا نیکوکاران و بدکاران را پاداش داده و مجازات مى کند و این پاداش ها و مجازات ها متناسب با اعمال نیک یا بد آن هاست. عقوبتها و کیفرهای الهی عادلانه است و هر کسی را نسبت به گناهانی که مرتکب شده است عقوبت میکند:«و نضع الموازین القسط لیوم القیامة فلا تظلم نفس شیئا»؛ «روز قیامت میزانهای عدل را برپا میداریم، و به هیچ کس کمترین ظلمی نمیشود» (انبیاء/47)شیخ مفید در کتاب «اوائل المقالات» به هر سه نوع از انواع عدل الهی اشاره می کند: 1. «لم یکلف احدا الا دون طاقته و لم یأمره الا بما جعل له علیه الاستطاعة»؛ هر کس را جز به آنچه در توان دارد تکلیف نکرده، و جز به آنچه بر انجامش تواناست فرمان نداده است (عدل در تشریع).2. «لا عبث فی صنعه، و لا تفاوت فی خلقه»؛ در آفرینش او عبث و ناموزونی راه ندارد.(عدل در تکوین)3. «لا یعذب احدا الا علی ذنب فعله و لا یلوم عبدا الا علی قبیح صنعه، لا یظلم مثقال ذرة»؛ هر فردی را جز بر گناهی که مرتکب شده کیفر نمیدهد، و جز بر فعل ناروایی که انجام داده نکوهش نمیکند (عدل در جزاء) (شیخ مفید، اوائل المقالات، طبع دوم، ص 63). نوشته بهرام علیزاده – گروه دین و اندیشه تبیانمنابع:1. محمد بن على بن حسین بن موسى بن بابویه (شیخ صدوق)، التوحید، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین، تحقیق: هاشم تهرانى. 2. محمد بن محمد بن نعمان معروف به شیخ مفید، شرح عقائد الصدوق أو تصحیح الاعتقاد به همراه اوائل المقالات مقدمه و تعلیق:سید هبة الدین شهرستانى با تصحیح و همت واعظ چرندابى، قم، انتشارات مكتبة الداورى. 3. النكت الاعتقادیة (شیخ مفید محمد بن محمد النعمان (ترجمه)، 4. قاضی عبد الجبار معتزلی، شرح الاصول الخمسة.5. علامه حلى، انوارالملکوت فى شرح یاقوت تهران 1338 هـ البیان.1- منظور از تکلیف ما لایطاق، تکالیفی است که از طاقت و توان بشر خارج باشند. 2- برخلاف عدلیه (امامیه و معتزله) اشاعره به«خلق افعال»معتقد بوده، و تکلیف ما لا یطاق را بر خدا جایز میدانستند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 473]
صفحات پیشنهادی
آیا حلال و حرام الهی عادلانه است؟ (2)
(2)-آیا حلال و حرام الهی عادلانه است؟ (2) در مقاله پیشین به معنای عدل اشاره کردیم و برخی توضیحات اجمالی در این زمینه را بیان کردیم. این بحث را با توضیحات بیشتری ...
(2)-آیا حلال و حرام الهی عادلانه است؟ (2) در مقاله پیشین به معنای عدل اشاره کردیم و برخی توضیحات اجمالی در این زمینه را بیان کردیم. این بحث را با توضیحات بیشتری ...
انواع واجب و اقسام حرام
آیا حلال و حرام الهی عادلانه است؟ (2) این بحث را با توضیحات بیشتری در معنا و اقسام عدل پی می گیریم. ... انه لا یفعل القبیح اولا یختاره، و لا یخل بما هو واجب علیه و ان ...
آیا حلال و حرام الهی عادلانه است؟ (2) این بحث را با توضیحات بیشتری در معنا و اقسام عدل پی می گیریم. ... انه لا یفعل القبیح اولا یختاره، و لا یخل بما هو واجب علیه و ان ...
کارهای خدا از حکمت است؟
عدل الهی و نفی عبث در افعال الهیدر مقالات پیشین به برخی از مسائل درباره عدل الهی و ... آیا حلال و حرام الهی عادلانه است؟ (2) · شکنندگی موی کودکان با شامپوی نامناسب ...
عدل الهی و نفی عبث در افعال الهیدر مقالات پیشین به برخی از مسائل درباره عدل الهی و ... آیا حلال و حرام الهی عادلانه است؟ (2) · شکنندگی موی کودکان با شامپوی نامناسب ...
شیوع بیماری که مانع ازدواج است
شیوع بیماری که مانع ازدواج است-شيوع بيماري که مانع ازدواج است مهريههاي بالا و جهيزيه ... آیا حلال و حرام الهی عادلانه است؟ (2) · شکنندگی موی کودکان با شامپوی نامناسب ...
شیوع بیماری که مانع ازدواج است-شيوع بيماري که مانع ازدواج است مهريههاي بالا و جهيزيه ... آیا حلال و حرام الهی عادلانه است؟ (2) · شکنندگی موی کودکان با شامپوی نامناسب ...
قانون گرایی در سیره و گفتار معصومان علیهم السلام
این ویژگیها عبارت است از: 1 - الهی بودن قوانین در جامعه دینی قانونگزار خداوند است; ... (8) 2 - تلفیق شرع و عقل یکی از ویژگیهای قوانین اسلام تلفیق شرع و عقل است. .... هرکس حاکم ستمگری را ببیند که حرام الهی را حلال کرده، پیمان او را شکسته، بیت ... حاکمیت قانون عادلانه است که جان و مال افراد جامعه را از تجاوز متجاوزان صیانت کند.
این ویژگیها عبارت است از: 1 - الهی بودن قوانین در جامعه دینی قانونگزار خداوند است; ... (8) 2 - تلفیق شرع و عقل یکی از ویژگیهای قوانین اسلام تلفیق شرع و عقل است. .... هرکس حاکم ستمگری را ببیند که حرام الهی را حلال کرده، پیمان او را شکسته، بیت ... حاکمیت قانون عادلانه است که جان و مال افراد جامعه را از تجاوز متجاوزان صیانت کند.
زكات فریضه ای الهی (2)
زكات فریضه ای الهی (2) نويسنده: حجت الاسلام محسن قرائتى * به چه كسانى نبايد زكات بدهيم؟ .... (1810)پرداخت از حلالخداوند پاك و طيّب است و جز مال پاك را نمىپذيرد. .... مرا نزد شما فرستاده است تا حق خدا را كه در اموال شماست بگيرم، پس آيا براى خداوند در ..... آن حيوانى را كه مشمول زكات است نيافت، مىتواند با دهنده زكات توافقى عادلانه داشته ...
زكات فریضه ای الهی (2) نويسنده: حجت الاسلام محسن قرائتى * به چه كسانى نبايد زكات بدهيم؟ .... (1810)پرداخت از حلالخداوند پاك و طيّب است و جز مال پاك را نمىپذيرد. .... مرا نزد شما فرستاده است تا حق خدا را كه در اموال شماست بگيرم، پس آيا براى خداوند در ..... آن حيوانى را كه مشمول زكات است نيافت، مىتواند با دهنده زكات توافقى عادلانه داشته ...
نامه رئیس جمهور به علما و صاحب نظران اقتصادی حوزوی
احکام الهی در بخش اقتصاد ضامن سلامت جامعه ، کرامت انسانی ، رشد پایدار و عدالت و ... انسانی ، پویا و عادلانه و همچنین فراهم بودن محملهای قانونی و اجتماعی برای مهندسی ... 2- جایگاه و نقش اصلی اقتصاد در زندگی اجتماعی و فردی و تعالی فرد و جامعه چیست؟ 3- آیا عدالت یک امر مجرد و تبعی است یا یک امر ذاتی و ناشی از ماهیت احکام و رفتار است؟
احکام الهی در بخش اقتصاد ضامن سلامت جامعه ، کرامت انسانی ، رشد پایدار و عدالت و ... انسانی ، پویا و عادلانه و همچنین فراهم بودن محملهای قانونی و اجتماعی برای مهندسی ... 2- جایگاه و نقش اصلی اقتصاد در زندگی اجتماعی و فردی و تعالی فرد و جامعه چیست؟ 3- آیا عدالت یک امر مجرد و تبعی است یا یک امر ذاتی و ناشی از ماهیت احکام و رفتار است؟
چهره امام مهدی(عج) در آینه القاب
در اين نوشتار سعي شده است تا با ارايه توضيحي کوتاه و مختصر در زمينه برخي از لقب ... 2 - از جمله سنت هاي الهي اين است که هر عمل اختياري انسان داراي عکس العمل مناسبي ... اساس در مقابل ظلم به ديگران و زير پا نهادن حقوق انسان ها هيچ عکس العملي بهتر از مجازات عادلانه نيست; ... او همان کسي است که حلال ما را حلال و حرام ما را حرام خواهد کرد .
در اين نوشتار سعي شده است تا با ارايه توضيحي کوتاه و مختصر در زمينه برخي از لقب ... 2 - از جمله سنت هاي الهي اين است که هر عمل اختياري انسان داراي عکس العمل مناسبي ... اساس در مقابل ظلم به ديگران و زير پا نهادن حقوق انسان ها هيچ عکس العملي بهتر از مجازات عادلانه نيست; ... او همان کسي است که حلال ما را حلال و حرام ما را حرام خواهد کرد .
مبانی مشروعیت در نظریه ولایت فقیه
چنین اقتداری، قانونی، عادلانه و بر حق شناخته میشود؛ در نتیجه اعمال زور از جانب ... این انتصاب الهی است و مردم در مشروعیت (حقانیت و قانونیت) آن هیچ نقشی ندارند. ... کرده و در حلال و حرام ما مطالعه نموده و صاحب نظر شده و احکام و قوانین ما را شناخته است. .... آیا مردم ولی فقیه را در حد یک کارگزار، به رهبری میپذیرند و وظایفی بیش از آنچه در ...
چنین اقتداری، قانونی، عادلانه و بر حق شناخته میشود؛ در نتیجه اعمال زور از جانب ... این انتصاب الهی است و مردم در مشروعیت (حقانیت و قانونیت) آن هیچ نقشی ندارند. ... کرده و در حلال و حرام ما مطالعه نموده و صاحب نظر شده و احکام و قوانین ما را شناخته است. .... آیا مردم ولی فقیه را در حد یک کارگزار، به رهبری میپذیرند و وظایفی بیش از آنچه در ...
جهان منتظر است؛ گفتاري از آيتالله جواديآملي در سايت مقام معظم ...
جهان منتظر است؛ گفتاري از آيتالله جواديآملي در سايت مقام معظم رهبري گروه گزارش: ... رسول اكرم صلّياللهعليهوآلهوسلّم با سواد شدن را بر ما واجب كرده و فرمود طَلَبُ العِلْمِ فَريضِةٌ[2]. ... آية محكمة مربوط به جهانبيني است كه آيا اين جهان حادث است يا قديم؟ ... وقت ميتوانيد بگوئيد اين حلال إلي يومِ القِيامَة حلال است، اين حرام إلي يومِ القِيامَة حرام است.
جهان منتظر است؛ گفتاري از آيتالله جواديآملي در سايت مقام معظم رهبري گروه گزارش: ... رسول اكرم صلّياللهعليهوآلهوسلّم با سواد شدن را بر ما واجب كرده و فرمود طَلَبُ العِلْمِ فَريضِةٌ[2]. ... آية محكمة مربوط به جهانبيني است كه آيا اين جهان حادث است يا قديم؟ ... وقت ميتوانيد بگوئيد اين حلال إلي يومِ القِيامَة حلال است، اين حرام إلي يومِ القِيامَة حرام است.
-
گوناگون
پربازدیدترینها