از کشف ویتامین تا آغاز انقلاب کبیر فرانسه

واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران: امروز در تاریخ؛
از کشف ویتامین تا آغاز انقلاب کبیر فرانسه
درگیری منافقین با مردم و نیروهای انقلابی، انفجار بمب در حرم مطهر امام رضا (ع)، کشف ویتامین، آغاز انقلاب کبیر فرانسه، آغاز سلطنت طولانی "ملکه ویکتوریا" بر انگلستان، درگذشت اولین رئیس جمهور اندونزی و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 30 خرداد 1393 خورشیدی برابر با 22 شعبان 1435 هجری و 20 ژوئن 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:

درگیری منافقین با مردم و نیروهای انقلابی (1360 ش)
با گسترده‌تر شدن اختلاف نیروهای انقلابی با عناصر ضدانقلاب به رهبری منافقین و بنی صدر، طرح عدم کفایت سیاسی بنی صدر در مجلس عنوان گردید و حضرت امام، طی حکمی در بیستم خرداد 1360، وی را از فرماندهی کل قوا عزل کردند. در این میان نیروهای انقلابی خواستار سرعت عمل در عزل این عنصر غرب‌زده توسط مجلس و تأیید حضرت امام بودند که در روز 30 خرداد 1360 در بیرون مجلس تجمع کردند. از آن سو، گروهک‌های ضدانقلاب و طرفدار بنی‌صدر، که تدارک وسیعی برای ایجاد آشوب و جلوگیری از کار مجلس دیده بودند، اعلان مبارزه مسلحانه کردند. در بعد از ظهر این روز این گروهک‌ها به خیابان‌ها ریختند و به تخریب اموال عمومی و قتل و غارت و آشوب در تهران و بسیاری از شهرستان‌ها پرداختند. کم کم نیروهای مردمی، سپاه و کمیته‌ها به مقابله با آشوبگران برخاستند که در این میان درگیری‌های متعددی روی داد. سرانجام با مقاومت شدید انقلابیون، آشوبگران شکست خورده و متفرق شدند.

انفجار بمب در حرم مطهر امام رضا (ع) توسط منافقین کوردل در عاشورای حسینی (1373 ش)
در بعدازظهر سی‌ام خرداد 1372 ش برابر با عاشورای سال 1415 ق، در حالی که مردم عزادار در اوج برگزاری مراسم بزرگداشتِ قیام تاریخی امام حسین (ع) بودند، توسط منافقین کوردل بمبی داخل حرم مطهر و در نزدیکی ضریح منور امام رضا (ع) در مشهد منفجر شد. در پی این انفجار، ده‌ها تن از زائران و علاقه‌مندان اهل بیت (ع) در حرم امام رضا (ع) شهید یا مجروح شدند و خسارت زیادی به حرم رضوی وارد آمد. پس از این اقدام ضد بشری، مقام معظم رهبری حضرت آیت‌اللَّه خامنه‌ای طی پیامی فرمودند: "منافقین کوردل نشان دادند که برای حریم مقدس اهل بیت عصمت و طهارت (ع) نیز هیچ گونه حرمتی قائل نیستند. دشمنان منافق، معاند و سنگدل، با این جنایت نشان دادند که به هیچ یک از موازین انسانی پایبند نیستند و دشمنی آنان با ملت غیور و مؤمن ایران، هیچ حد و مرزی را نمی‌شناسد".

ارتحال علامه "سید سعید اختر رضوی" مبلّغ بزرگ اسلام در قاره آفریقا (1381 ش)
حجت الاسلام و الملسمین سید سعید اختر رضوی، در سال 1305 ش در شرق هند زاده شد. وی پس از فراگیری تحصیلات مقدماتی نزد پدر دانشمندش، در 15 سالگی سطوح عالی و زبان‌های اردو، انگلیسی و فارسی را آموخت و درجه فخرالاَفاضل دریافت کرد. سید سعید اختر پس از سالیانی که در هند به تبلیغ دین می‌پرداخت، بر حسب احساس وظیفه، در 35 سالگی راهی تانزانیا در شرق آفریقا شد و با قدمی استوار به نشر معارف اهل بیت (ع) اقدام نمود در حالی که در ابتدا هیچ اسم و رسمی از شیعه در آن دیار وجود نداشت. سید سعید در این راستا توانست پنجاه هزار نفر را به مذهب حقه جعفری رهنمون سازد و حدود 200 کتاب از جمله تفسیر المیزان و الغدیر را به زبان‌های گوناگون منتشر ساخته، ده‌ها مسجد، مدرسه، کتابخانه، حوزه علمیه و درمانگاه و... تأسیس نماید. آن مرد بزرگ عمرش را یکسره به تحقیق و تألیف و تبلیغ گذراند و بیش از چهل اثر به زبان‌های انگلیسی و سواحیلی از خود بر جای نهاد که الحجاب، یوم القیامه، الاسلام، العدل الالهی و الامامه از آن جمله‌اند. علامه رضوی سرانجام پس از 43 سال اقامت در تانزانیا در سی‌ام خرداد 1381 ش برابر با هشتم ربیع‌الثانی 1423 ق، در 76 سالگی در دارالسلام پایتخت این کشور درگذشت و پس از تشییع باشکوه در قبرستان شیعیان این شهر به خاک سپرده شد.

تولد عزت الله انتظامی بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون (1303 ش)
عزت‌الله انتظامی متولد ۱۳۰۳ تهران بازیگر پر سابقه‌ی تئاتر و سینمای ایران است. پدر او که از شهر اشتهارد برای خدمت سربازی به تهران آمده بود با مادر وی که یک اشراف زاده بود آشنا می‌شود و عزت الله حاصل ازدواج این زن و شوهر می‌شود. داریوش مهرجویی کارگردان گاو (۱۳۴۸) استعداد انتظامی را کشف کرد و پروراند. بازی‌های او در دیگر آثار مهرجویی همچون آقای هالو، دایره مینا، پستچی، اجاره نشین‌ها، هامون و بانو باعث بروز توانایی‌های بسیار او شد. انتظامی علاوه بر نقش آفرینی در آثار مهرجویی، در فیلم‌های کارگردانان دیگری چون علی حاتمی و محسن مخملباف نیز بازی کرده است. او در فیلم مستند عشق پرداز (به کارگردانی: محمد هادی (حمید) کاویانی) در کنار استاد محمود فرشچیان حضور داشته است.

رحلت "ابن شهر آشوب" عالم و محدث بزرگ (588 ق)
محمد بن علی بن شهرآشوب مازندرانی معروف به "ابن شهرآشوب" ملقب به "زین‌الدین و رشیدالدین" متکلم، واعظ، ادیب و قاضی معروف شیعی مذهب، در مازندران متولد شد. بنا به دلایل مذهبی ناچار به ترک ایران در دوره سلجوقیان شد و به حلب رفت. او از دانشمندترین عالمان زمان خود و مورد قبول و احترام پیروان اهل تسنن نیز بود. ابن شهر آشوب از عالمانی چون زمخشری، امام محمد غزالی و خطیب خوارزمی اجازه نقل حدیث داشت. پاره‌ای از آثار مهم او عبارت‌اند از: مَعالِم العُلَماء، مناقِب آل‌ابی‌طالب، مُتَشابِهِ القرآن و الاربعین. مقبره‌ی او در "جبل الجوشن" در نزدیکی مشهد حسینی قرار دارد.

وفات شاعر زاهد "شهاب محمود" (725 ق)
ابوالثناء شهاب الدین محمود بن سلیمان بن فهد حلبی دمشقی معروف به شهاب محمود، شاعر و کاتب مشهور، نزد ابن النجار فقه و از ابن مالک فنون ادبیه آموخت. او در حُسن نظم وکتابت از معاصران خود پیشی گرفت و در معرفت احوال بزرگان، آگاه بوده و دارای آثار قلمی متعددی است. آهنی المنائح فی اَسفی المدائح و حُسنُ التوسل الی صناعة الترَّسُّل از آن جمله‌اند. شهاب محمود در 81 سالگی وفات یافت و در دامنه‌ی کوه قاسیون دمشق مدفون گشت.

تولد "ابن حَجَر عسقلانی" فقیه و محدث مسلمان (773 ق)
ابن‌حَجر عسقلانی، فقیه، محدث، مورخ و شاعر مسلمان مصری در قاهره به دنیا آمد. در ده سالگی حافظ قرآن شد و از آن پس طی سفرهای فراوان، دانش زیادی فرا گرفت. ابن حجر عسقلانی چنان در علم حدیث مهارت یافت که از او به نام حافظ بزرگ حدیث یاد کرده‌اند. او از مؤلفان پر کار جهان اسلام به شمار می‌رود به گونه‌ای که تعداد آثار او بیش از یکصد و پنجاه جلد می‌باشد. از تالیفات ابن حجر که بیشتر در علم حدیث و تاریخ است می‌توان به لِسان المیزان و نیز فَتحُ الباری اشاره کرد. وی در سال 852 ق در 79 سالگی درگذشت.

درگذشت "شاه شجاع"، فرمانروای آل‌مظفر (786 ق)
شاه شجاع در نه سالگی قرآن را حفظ کرد. وی مردی شجاع و دیندار و پادشاهی فاضل، شاعر دوست و ادیب پرور بود. خواجه حافظ شیرازی و عماد فقیه کرمانی از شعرای عصر این پادشاه هستند. شاه شجاع در شیراز مدفون است.

رحلت متکلم کبیر "شیخ محمد جواد بلاغی" (1352 ق)
علامه محمد جواد بلاغی فرزند شیخ حسن در سال 1282 ق در نجف اشرف متولد شد. وی در محضر استادانی چون حاج آقارضا همدانی، علامه سیدمحمد هندی، شیخ محمد طه نجف، میرزا محمد تقی شیرازی و ملامحمد کاظم خراسانی تلمذ نمود. علامه بلاغی همراه میرزای شیرازی در نهضت استقلال‌طلبی علماء عراق شرکت داشت. این شخصیت برجسته‌ی علمی هم‌چنین پایه‌گذار علم کلام نوین در حوزه‌ی علمیه‌ی نجف بود. برخی از آثار علامّه بلاغی عبارت‌اند از: الُهدی الی دین المصطفی، آلاءِ الرَّحمن فی تَفسیرِ القرآن، التوحید و التَّثلیث، انوارالهدی‌و الرحله المدرسیه. این عالم ربانی در هفتاد سالگی در نجف اشرف درگذشت.

تولد شیخ محمدحسن مامقانی، از علماء و فقیهان نام‌آور قرن سیزدهم هجری (1238 ق)
حاج شیخ محمدحسن مامقانی فرزند ملأ عبدالله یکی از علما و مراجع مشهور؛ دانشمندی متبحر، فقیهی اصولی، مجتهدی متقی و پیکری از زهد و ورع و تقوا و تواضع و ایثار بود. فاضل مامقانی معاصر با فاضل شرابیانی از اجله علما و مراجع بلاد ترک بود. وی در فقه و اصول آثاری نیکو از خویش به‌جا گذاشت: "مجلدات البشری" در اصول و "ذرایع‌الاحکام" در شرح شرایع محقق از تألیفات فقهی اوست. وی "حاشیه و شرحی بر مکاسب شیخ" و کتابی به‌نام "غایت آمال" به رشته تحریر درآورده است. مرجعی زاهد و متواضع، مطیع امر مولا و صائن به نفس خویش بود. او بر نفس اماره خویش مسلط بود. در سلام بر همه پیشی می‌گرفت، اما در رفتن یا داخل شدن از دیگران به‌خصوص از اولاد پیامبر صلی‌الله علیه و آله پیشی نمی‌گرفت. فاضل مامقانی به تمام فضائل انسانی آراسته و از کلیه رذائل اخلاقی به دور بود. مراتب علمی او بر همگان آشکار بود و در ایام زعامت و قبل از آن یکسان عمل می‌نمود. فاضل مذکور سرانجام در روز هجدهم محرم سال ۱۳۲۳ ق در نجف اشرف وفات نمود و پس از فوتش، فرزند علامه او آیت عظمی شیخ عبدالله مامقانی وارث علوم پدر گردید.

کشف ویتامین توسط "کازیمیر فونک" دانشمند لهستانی (1912 م)
کازیمیر فونک بیوشیمی‌دان لهستانی در سال 1884 م به دنیا آمد و تحصیلات خود را در آلمان، انگلستان و فرانسه ادامه داد و به عنوان بیوشیمیست به کار مشغول گردید و به مطالعه و تحقیق پرداخت. دکتر زیمیر فونک بعد از یک سلسله تحقیقات در 20 ژوئن 1912 متوجه شد که در مواد غذایی مصرفی انسان، موادی وجود دارد که برای سلامتی و ادامه حیات ضروری است. او این مواد را ویتامین نامید. ویتامین‌ها در حقیقت موادی هستند که مغذّی نیستند بلکه برای رشد، ترمیم و تولید مثل طبیعی، ضروری‌اند.

آغاز انقلاب کبیر فرانسه (1789 م)
در اوایل سال 1789 م لویی شانزدهم پادشاه فرانسه، با توجه به خالی بودن خزانه با اعلام نوعی حالت فوق‌العاده، نمایندگان همه طبقات کشور را در مجمعی به نام مجلس طبقات گرد هم آورد اما از حضور مردم عادی در این اجتماع که با حضور اشراف و وابستگان دربار تشکیل شد، جلوگیری نمودند. لویی شانزدهم در نطق افتتاحیه خود در 5 مه 1789 م به جای اینکه وعده اصلاحات و تغییراتی را به نمایندگان بدهد و آن‌ها را به طرح و ارائه پیشنهادات اصلاحی ترغیب نماید فقط گفت که وظیفه مجلس، مشورت و اظهارنظر برای حل مشکلات مالی کشور است و به دیگر سخن موظف است برای مالیات‌هایی که از طرف دولت وضع می‌شود به نام ملت صحّه بگذارد. هم‌چنین در این مجلس، به آراء طبقه سوم و پایین اعتنایی نشد و این امر باعث اجتماع ضدسلطنتی آنان گردید. از این‌رو، در تاریخ 20 ژوئن 1789 م سوگند یاد کردند که تا قانون اساسی فرانسه بر پایه‌های محکمی استوار نشده باشد از هم جدا نشوند. از این تاریخ، انقلاب فرانسه وارد اولین مرحله خود شد و مجلس مؤسسان شروع به نوشتن قانون اساسی کرد. در این میان ظلم و ستم لویی شانزدهم باعث خشم مردم گردید که در نهایت سر به شورش برداشتند. آنان به مخازن اسلحه دولت حمله‌ور شده و مقداری توپ و تفنگ به دست آوردند و به طرف زندان به استیل که محل زندانیان سیاسی بوده رفته و آن جا را با خاک یکسان کردند. فتح به استیل که آغاز اصلی انقلاب کبیر فرانسه محسوب می‌شود، ضربه مستقیمی بود که توسط ملت بر حکومت استبداد وارد آمد. این حوادث، تاثیرات متعددی در فرانسه و حتی دیگر کشورهای مجاور ایجاد کرد به طوری که این انقلاب به عنوان مبداء تاریخ معاصر این کشور به شمار می‌آید. گرچه انقلاب کبیر فرانسه با شعار فریبنده آزادی، برابری و برادری آغاز شد ولی حاصل آن نه آزادی و نه عدالت بود و نه برادری و برابری. خفقان دوران حکومت رهبران انقلاب کبیر فرانسه از هر دورانی در فرانسه بیشتر و دامنه ظلم و بی‌عدالتی از هر زمانی گسترده‌تر بود. رهبران انقلاب فرانسه نه فقط آزادی و عدالت را برای هم وطنان خود به ارمغان نیاوردند، بلکه از تحمل عقاید یک‌دیگر هم عاجز بودند و حتی سر بسیاری از رهبران انقلاب به دست دوستان و همرزمان خودشان زیر تیغه گیوتین رفت.

فرار "لویی شانزدهم" پادشاه فرانسه در جریان انقلاب این کشور (1791 م)
یکی از مهم‌ترین وقایعی که در جریان انقلاب فرانسه موجب تزلزل و سقوط رژیم سلطنتی گردید، ماجرای فرار لویی شانزدهم و خانواده‌اش از پاریس بود. این تصمیم زمانی اتخاذ شد که لویی شانزدهم پس از ممانعت مردم برای مسافرتش به خارج از پاریس، احساس کرد که با او مانند یک زندانی رفتار می‌شود. هم‌چنین تقویت نیروهای افراطی مجلس مؤسسان و نافرمانی و بی‌انضباطی در میان سربازان و بی‌اعتمادی نسبت به فرمانده گارد ملی، از جمله عواملی بود که در تصمیم لویی شانزدهم به فرار از پاریس مؤثر افتاد. اما هنگامی که کالسکه بزرگ سلطنتی در بیستم ژوئن 1791 م در حال خارج کردن اعضای خانواده پادشاه فرانسه بود، نیروهای انقلابی آن را شناخته و به پاریس باز گرداندند. بازگشت شاه و همسرش به پاریس توأم با تحقیر و اهانت بود و با جنجالی که بر سر آن برخاست، خانواده سلطنتی از آن به بعد تحت مراقبت بیشتری قرار گرفتند. از فردای آن روز تلاش برای برکناری لویی شانزدهم و الغاء رژیم سلطنتی آغاز شد تا اینکه این امر با اعدام لویی شانزدهم در 21 ژانویه 1793 م صورت پذیرفت.

آغاز سلطنت طولانی "ملکه ویکتوریا" بر انگلستان (1837 م)
ملکه ویکتوریا پادشاه معروف بریتانیا از طرف پدر متعلق به خانواده‌ای بود که از آلمان به انگلستان آمده و بر تخت شاهی قرار گرفته بودند. وی در 18 سالگی به پادشاهی انگلستان رسید و با پسر عموی خود ازدواج کرد. با ادامه دوران سلطنت ویکتوریا، امپراتوری بریتانیا به سوی شرق پیش رفت و به اوج عظمت خود نزدیک شد. فتح کامل هندوستان نیز در روزگار او صورت گرفت و پیروزی‌های فراوانی نصیب انگلیسی‌ها گردید. ویکتوریا با مرگ شوهرش بسیار پریشان شد؛ زیرا وی مردی کاردان و مشاوری برجسته بود. در آن هنگام، ملکه 42 سال داشت و چهل سال بقیه عمر را به سوگواری از دست دادن شوهر گذرانید و در همه این دوران، لباس سیاه را از تن در نیاورد. ولی در عین حال به کار کشورگشایی و استعمار دیگر کشورها می‌پرداخت. در دوران حکومت او، به دلیل وسعت مستعمرات انگلستان این مثل معروف بود که "آفتاب هیچ گاه در بریتانیا غروب نمی‌کند. در سال 1900 م ملکه ویکتوریا به بیماری دچار شد و سرانجام در 22 ژانویه 1901 پس از 63 سال سلطنت در 82 سالگی درگذشت.

تصرف جزیره اوکیناوا در اقیانوس آرام توسط ارتش ژاپن (1875 م)
جزیره اوکیناوا واقع در جنوب ژاپن در 20 ژوئن 1875 م به تصرف نیروهای امپراتوری ژاپن درآمد. این منطقه که 1250 کیلومتر مربع مساحت و 350 مایل تا جزایر ژاپن فاصله دارد از این تاریخ جزئی از کشور ژاپن به حساب آمد. جزیره اوکیناوا تا آخرین سال جنگ جهانی دوم، در دست قوای ژاپنی بود اما در سال 1945 م این جزیره استراتژیک شرق دور با وجود دفاع سرسختانه ارتش ژاپن، توسط نیروهای امریکایی اشغال شد. این نیروها در 1958 م از ژاپن خارج شدند، اما جزیره اوکیناوا همچنان در اشغال ارتش امریکا باقی ماند. در پی مذاکرات طولانی میان واشینگتن و توکیو، سربازان امریکایی در سال 1972 به اشغال جزیره اوکیناوا خاتمه دادند ولی پایگاه مهم خود را در این جزیره تخلیه نکردند. از آن زمان، مردم ژاپن همواره به وجود این پایگاه و استقرار نیروهای امریکایی در جزیره اوکیناوا اعتراض کرده‌اند و خواستار برچیده شدن پایگاه نظامی امریکا در این جزیره می‌باشند.

آغاز قیام مردم چین معروف به "بوکسورها" علیه استعمار انگلستان (1900 م)
در اواخر قرن نوزدهم، زندگی سنتی و بی‌آلایش مردم چین زیر نفوذ غرب‌گرایی رو به اضمحلال بود. در سال 1894، چین، شبه جزیره کره را در برابر جنگ با ژاپن از دست داده بود و کشورهای قدرت‌مند آن روز اروپا هم‌چون انگلیس، آلمان و روسیه قسمت‌هایی از سرزمین چین را اشغال کرده بودند. در گرماگرم چنین دوران ضعف و حقارتی بود که تعدادی از نظامیان چینی یک جنبش ناسیونالیستی ضدغربی به نام بوکسورها یا جامعه مشت‌های موزون و هماهنگ علیه خارجیان پدید آوردند که خواه ناخواه افراد بسیار تندرو و متعصبی هم داخل آن بودند. بوکسورها، سفارتخانه‌های دولت‌های غربی در پکن راتصرف کردند و به مبارزه شدید با مبلّغین اروپایی در چین پرداختند. این حوادث که می‌توانست به قطع کامل نفوذ بیگانگان از خاک چین منتهی گردد به مذاق هیچ یک از کشورهای استعماری آن روز سازگار نبود. بنابراین آنان ارتشی از شش کشور ژاپن، انگلیس، روسیه، فرانسه، آلمان وبه بهانه حفظ جان اتباع خویش تشکیل داده و به سرکوب قیام پرداختند. پس از سرکوب جنبش بوکسورها دولت وقت چین مجبور به پرداخت غرامت سنگینی به استعمارگران شد. این رویداد و وقایع بعدی باعث ظهور سونی‌ات سن رهبر انقلاب چین، سقوط خاندان امپراتوری منچو و استقرار نظام جمهوری در سال 1912 گردید.

درگذشت "احمد سوکارنو" بانی استقلال اندونزی و اولین رئیس جمهور این کشور (1970 م)
احمد سوکارنو قهرمان استقلال اندونزی و اولین رئیس جمهور این کشور در ششم ژوئن 1901 م در جاوه اندونزی به دنیا آمد. وی در سال 1940 به سوماتْرا تبعید شد. در سال 1945 و به هنگام استقلال اندونزی از هلند، سوکارنو به ریاست جمهوری رسید. سوکارنو در سال 1956 م با صدور دستور تأسیس مجلس ملی اندونزی به موقعیت سیاسی خود اعتبار بیشتری بخشیدند. او به همراه تیتو و جمال عبدالناصر رؤسای جمهور یوگسلاوی و مصر از بنیان‌گذاران اصلی جنبش عدم تعهد بود. لیکن در فاصله سال‌های 1957 تا 1964 م حوادثی مانند درگیری با مالزی، شورش در ارتش، مخالفت‌های مردمی، تیرگی روابط با شوروی و نیز ازدواج‌های متعدد و پرخرج و جمع‌آوری کلکسیون‌های گران‌بها، اعتبار داخلی و خارجی سوکارنو را مخدوش نمود و پایه‌های حکومت وی را متزلزل ساخت. سوکارنو، در نهایت در ماجرای اسرارآمیز کودتای حزب کمونیست اندونزی و سپس طی کودتای وابسته به غرب به رهبری ژنرال سوهارتو در سال 1965 م به شدت منزوی شد تا اینکه در 12 مارس 1967 م مجبور به استعفا گردید. در جریان درگیری ژنرال سوهارتو با کودتاگران کمونیست، یکی از کشتارهای بی‌سابقه در تاریخ به نمایش درآمد به طوری که ظرف چند روز اول، بین 400 تا 700 هزارنفر را به بهانه کمونیست بودن به کشتن داد. احمد سوکارنو سرانجام در 20 ژوئن 1970 م در 69 سالگی درگذشت.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید

تاریخ انتشار: ۳۰ خرداد ۱۳۹۳ - ۰۲:۰۰

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران]

[مشاهده در: www.yjc.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 59]