واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت/به بهانه نظرسنجی محبوبترین سینماگران
هنر مردمی انقلاب در برابر هنر محفلی شبهروشنفکران
نظرسنجی اخیر وزارت ارشاد بار دیگر بر این نکته تاکید میکند که با وجود هجمهی شدید رسانهای اخیر بر علیه سینماگرانی مانند دهنمکی و حاتمیکیا، حتی در تهران هم با اختلاف فاحشی محبوبیت آنها بالاتر است .
خبرگزاری فارس-امیر ابیلی: ماههای پایانی سال 91 وقتی در نظرسنجی رسمی هفتمین جشنواره شعر فجر از مردم، «علیرضا قزوه» و «حمیدرضا برقعی» به عنوان مردمیترین شاعران دهه اخیر انتخاب شدند،شبهروشنفکرانی که نمیتوانستند چنین انتخابی از سوی مردم را هضم کنند شروع کردند به زیرسوال بردن وجهه علمی نظرسنجی و خدشه وارد کردن به آن. این البته اتفاق دور از انتظاری نبود. طبعا شبهروشنفکران غربزده نمیتوانستند در مقابل چنین انتخابی سکوت کنند. حمله به این انتخاب وظیفهی ذاتی- و سازمانی- آنها بود و بارها و بارها پیش از آن نیز تکرار شده بود. یا به یاد بیاورید انتخاب «اخراجیها» و «آژانس شیشهای» از سوی مردم به عنوان بهترین آثار سینمایی پس از انقلاب در نظرسنجی جنجالی و پربحث برنامه پارک ملت و پس از آن حملات عملههای رسانهای شبهروشنفکران وطنی به این نظرسنجی و دهنمکی را. کار به جایی رسید که خود دهنمکی در پارک ملت حاضر شد و با گلایه گفت که: «بعد از نظرسنجی شما، حمله توپخانههای آنها شروع شد. البته من تصمیم گرفتهام که آخرین بار باشد تا درباره «اخراجیها» صحبت کنم....عصبانی و برآشفته نیستم. دلخورم از دست کسانی که به خاطر این که از من بدشان میآید به مردم توهین میکنند. از فیلم بدشان میآید پشت مقدسات قایم میشوند.» این برخوردها البته سابقهای طولانیتر از این حرفها دارد. مشکلی هم البته در این برخوردها نیست. جماعت شبهروشنفکر وظیفهشان را انجام میدهند و مردم هم با تمام هجمهها انتخاب خودشان را دارند. مشکل اما در تمام این موارد این بوده است که در آن روزها در مقابل حملات شبهروشنفکران، برخی از فعالان فرهنگی و رسانهای جبهه انقلاب نیز که ظاهرا مانند نیروهای جبهه مقابل غرق در فضای رسانهای شده و مبنای تمام تحلیلهای خود را بر اخبار رسانهها و اتفاقات شبکههای اجتماعی قرار داده بودند نمیتوانستند چنین انتخابی از سوی مردم را هضم کنند و در مقابل آن یا سکوت اختیار کرده بودند، یا حتی با شبهروشنفکران همراهی میکردند. با این همه اما این انتخابها برای ناظران آگاه فضای فرهنگی جامعه چندان دور از انتظار نبود. کسانی که تحلیلهاشان از سلیقه مردم را بر خروجی رسانههای شبهروشنفکران و شبکههای اجتماعی استوار نمیکردند و نشانههای اصلی سلیقه فرهنگی مردم را به خوبی میدیدند. آنها میدیدند که بسیاری از آثار لیست پرفروشترین کتابهای ایران را خاطراتی از دفاع مقدس تشکیل میدهند که برخیشان بیش از صد و پنجاه بار تجدید چاپ شدهاند. یا میدیدند که هنوز هم پرفروشترین آثار سینمای ایران مربوط به کارگردانان جبهه انقلابند و همواره در تمام نظرسنجیهای مردمی فیلمهای دفاع مقدس محبوبترین آثار تاریخ سینمای ایران بودهاند و در مقابل محصولاتی که بارها و بارها در رسانههای جماعت روشنفکر مورد بحث قرار گرفتهاند و به عنوان آثار برتر هنر ایران نیز انتخاب شدهاند در عمل اسمی از آنها در میان «مردم کوچه و بازار» نیست و نهایتا شاید بخشی از طبقه متوسط تهراننشین به آنها اقبالی داشته باشند. بر اساس همین باور هم، بعد از ماجرای هجمه به انتخاب شاعر مردمی دههی اخیر و ماجراهای مشابه قبل و بعد آن، بازهم این محصولات فرهنگی و هنری جبهه انقلاب بودند که در حوزههای مختلف یکهتاز استقبال مردمی بودند و این برای کسانی که به مردم نگاه واقعی داشتند، نه نگاه برآمده از محفلها و باندهای روشنفکری مسئلهی عجیبی نبود. مسئلهی دور از انتظاری نبود اینکه درست چند ماه بعد از نظرسنجی جشنواره شعر فجر، اینبار در نمایشگاه کتاب پرفروشترین اثار نمایشگاه، کتابهای خاطرات دفاع مقدس یا آثاری مانند مفاتیحالحیات آیتالله جوادی آملی یا رمانهایی از جنس «نامیرا» و «ماه به روایت آه» و کتابهای شعری مانند «ضد» فاضل نظری و «حقسکوت» محمدمهدی سیار و .... باشد. حتی چند ماه پس از این اتفاقات وقتی «شیار143» و «چ» شدند جزو تقدیر شدهترین آثار جشنواره فیلم فجر و حتی سیمرغ انتخاب مردمی را نیز از مخاطبان جشنواره- که مخاطبان خاصتری نسبت به عموم مردم هستند- در میان دهها فیلم مورد پسند شبهروشنفکران از آن خود کردند، باز هم کسانی که نگاه «محفلی» به مردم و هنر نداشتند خیلی از این اتفاق تعجب نکردند و میدانستند که «مردم» آن چیزی نیستند که رسانههای جریان شبهروشنفکر سعی در نشان دادنش دارند و آثاری را نمیپسندند که همین رسانهها برایشان رپرتاژ آگهی میروند. حالا با این مقدمه باید گفت که طبعا برای ما انتخاب «ابراهیم حاتمیکیا» و «مسعود دهنمکی» به عنوان محبوبترین سینماگران در بین مردم ، بالاتر از فیلمسازان اسکار گرفته و جشنوارهپسند خیلی دور از انتظار نبود . اما نکته جالب ماجرا هم اینجاست که این نتایج در نظرسنجی اتفاق میافتد که در بین مردم تهران صورت گرفته است، شهری که رسانهها در آن تاثیر جدیتری دارند و طبقه متوسط تهراننشین هم سلایق فرهنگی دور از بدنه مردمی شهرستانها. اما در همین شهر هم این کارگردانان جبهه انقلابند که با اختلاف به عنوان سینماگران محبوب انتخاب میشوند. این مسئله اما میتواند محور بحثهای جدیتری در مورد تفاوت هنر انقلاب و هنر روشنفکری باشد. هنر انقلاب- مانند خود انقلاب- همواره ارتباطی وثیق و تنگاتنگ با «مردم» دارد و هنر روشنفکری ریشه در «محفل». بنابراین همواره- در تمام سالهای پس از انقلاب- هنرمندان انقلاب مورد رجوع و انتخاب مردم بودهاند و هنرمندان شبهروشنفکرِ بریده از مردم، مورد حمایت «رسانه»های متصل به «محفل»ها و این آسیبیست که میتواند گاهی اوقات در دل فعالان فرهنگی جبهه انقلاب نیز بروز کند. چیزی که در ابتدا به آن اشاره کردیم. اینکه برخی از فعالان فرهنگی انقلابی نیز مشابه شبهروشنفکران وطنی به جای اینکه چشم به «مردم» داشته باشند، فریب فضای رسانهای و شبکههای اجتماعی را بخورند و در ارزیابی خود از میزان محبوبیت هنرمندان و محصولات فرهنگی در جامعه دچار اشتباه شوند. نظرسنجی اخیر وزارت ارشاد به عنوان آخرین نظرسنجی رسمی از مردم برای به دست آوردن سلیقه فرهنگی ایرانیان، بار دیگر بر این نکته تاکید میکند که با وجود هجمهی شدید رسانهای اخیر بر علیه سینماگرانی مانند دهنمکی و حاتمیکیا، حتی در تهران هم با اختلاف فاحشی محبوبیت آنها بالاتر است و این یعنی همچنان مردم دلبستهی خروجیهای فرهنگی انقلاباند و به نظرات رسانهها و محافل روشنفکر توجهی ندارند. محبوبیت و تاثیرگذاری در بین مردم اساسا ربطی به میزان خبری که در رسانهها و محافل فرهنگی در مورد یک سینماگر منتشر میشود ندارد. ربطی به میزان ستایش منتقدان و ژورنالیستها از یک فیلم و فیلمساز ندارد. ظاهرا حتی در تهران هم مردم کسی را که با دروغگو خواندن مردم اسکار به ارمغان میآورد قهرمان ملی نمیدانند. مردم کسانی که دوست دارند که «تصویری واقعی» از مملکت و جامعه و مردم برای تماشای همین مردم ارائه میدهند نه کسانی که تصویری معوج از ایران برای بدست آوردن دل جشنوارهنشینها به نمایش میگذارند. انتهای پیام/ ا
93/01/26 - 10:50
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 50]