واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
نگاهی به آیین های نوروز در قزوین قزوین - ایرنا - ˈنوروزˈ بزرگترین و با شکوهترین جشن ایرانی است که از هزاران سال پیش در نخستین روز سال نو با آیین های ویژه در پهنه ایران زمین برگزار می شده و اکنون نیز ادامه داد.
به گزارش ایرنا، اگر چه در طول تاریخ در برخی مراسم این روز دگرگونی های بسیاری روی داده و برخی از رسوم کهن آن منسوخ شده و مراسم جدیدی جای آن را گرفته است، اما هیچگاه از رونق و شکوه آن کاسته نشده است.
استان قزوین نیز با توجه به قدمت تاریخی و فرهنگی خود از جشن ها و آیین های جذابی برخوردار است.
نوروزخوانی یکی از مراسم مربوط به روزهای پایانی سال است و در واقع جزیی از مراسم استقبال نوروز بشمار می رود.
نوروزخوان ها پیش تر از اهالی روستاهای منطقه الموت و طالقان بودند که در دسته های دو تا چهار نفره در کوچه و خیابان به راه می افتادند و با خواندن اشعار کوتاه و بلند، آغاز سال نو را به مردم مژده می دادند.
معمولا یک یا دو نفر بیتی را می خوانند یا دو بیت دیگر را دو نفر دیگر پاسخ می دهند که در حوزه ادبیات عامه چنین بوده: ˈنوروز نو سال باشد مبارک، شما را امسال باشد مبارک، ای خانم باجی بلا نبینی، واسه مان بیار نقل و شیرینی، ای خانم باجی از ما نرنجی، بیار برامان نان برنجی، ای حاج آقا سر به سر خدا داده پنج تا پسر، همه را کنی تو داماد ما بگویم مبارک باد ˈساکنان منازل نیز با شنیدن صدای نوروز خوان ها، به استقبال آنها رفته و با دادن پول و شیرینی از آنان پذیرایی می کنند، عید نوروز چون به عنوان روز آغازین سال محسوب می شود جایگاه ویژه ای در باورهای و اعتقادهای مردم ایران دارد.
دست افشانی، پایکوبی و ترانه خوانی ˈکوسه گلینˈ که با جامه ای سرخ، کلاه بوقی و زنگوله به پا در خانه ها می رود تا سال نو را شاد باش بگوید.
قزوینی ها بخشیدن پول و شیرینی به نوروز خوان و کوسه گلین را خوش یمن می دانند.
از دیگر آیین های این شهر کهن در هنگام شکوفایی بهار طبیعت مراسم سمنو پزی است که این آیین توسط بانوان و به صورت گروهی انجام می گیرد و سرشار از اعتقادات مذهبی است.
زمان به نسبت طولانی پخت سمنو آن را با آداب ویژه و رمز آلودی آمیخته که با مشارکت همسایگان و نیت خاص هر یک از آنان صورت می گیرد.
ˈˈخانه تکانیˈ از دیگر مراسم استقبال از بهار است که طبق سنت کهن در روزهای آخر سال در قزوین انجام می شود،
منظره خانه تکانی مردم قزوین چهره ای زیبا از زدودن یک سال غبار کهنگی از سیمای منازل است که با غبارروبی دلها نیز همراه می شود.
در آستانه سال نو همانطور که زمین با طراوت و شاداب شده و جامه نو برتن می کند، مردم هم مصمم هستند این شادابی را با خانه تکانی به خانه های خود بیاورند.
آیین خانه تکانی که سابقه ای کهن در فرهنگ و آداب و رسوم ایرانیان دارد، سنتی پسندیده است و دین مبین اسلام نیز با شعارˈالنظافه من الایمانˈ انسان را به رعایت بهداشت فردی و اجتماعی توصیه کرده است.
تهیه ˈسبزهˈ از دیگر تدارک نوروزی است که مردم آن را با کاشتن دانه هایی مانند گندم، جو، عدس و ماش در بشقاب آماده می کنند.
برخی علاوه بر این سبزه، پارچه نازکی به دور کوزه ها و قلیان های سفالی می پیچند و داخل آن را پر آب می کنند و روی این پارچه را مقداری خاکشیر و منداب می چسبانند که بتدریج سبز شده و مانند سبزه آن را روی سفره هفت سین می گذارند.
آیین ˈسال تحویلˈ در هنگام آغاز سال نو که اهمیت و میمنت خاصی دارد، در کنار سفره هفت سین برگزار می شود که سفره ای سفید رنگ یا رنگین و نسبتا فاخر است که بر روی زمین گسترانده و در قسمت بالای آن دو عدد شمع روشن، یک جلد کلام الله مجید و یک آیینه می گذارند.
برخی روی آینه یک عدد تخم مرغ آپ پز گذاشته و معتقدند در لحظه تحویل سال، تخم مرغ می چرخد.
بر روی سفره هفت سین نیز هفت چیز که نام آنها با حرف ˈسˈ آغاز می شود مانند سبزی، سیب، سکه، سرکه، سیر، سنجد، سماق و سمنو در ظرفهایی جداگانه می گذارند.
علاوه بر آن سبزه نوروزی، یک ظرف شیرینی، یک ظرف نقل سفید و حبه نبات، یک پیاله عسل و ظرفی پر از تخم مرغ آب پز رنگی به نشانه خرمی، طراوت، نعمت و برکت سفره روی آن می چینند و سفره را با آن می آرایند.
همچنین یک یا دو ماهی قرمز کوچک به نشانه حیات در سفره هفت سین می گذارند.
سفره هفت سین را قبل از تحویل سال آماده می کنند و تمام اعضای خانواده با لباس نو و تمیز در کنار آن می نشینند و معتقدند که در هنگام تحویل سال همه باید در کنار این سفره جمع شوند تا میانشان تفرقه نیفتد.
هنگام تحویل سال پدر یا بزرگ خانواده دستها را به سوی آسمان بلند می کند و دعای مخصوص تحویل سال را بلند می خواند و دیگران آن را تکرار می کنند.
پس از پایان دعا، اعضای خانواده حلول سال نو را به یکدیگر تبریک گفته و افراد کوچکتر از بزرگترها عیدی می گیرند و پس از آن با خوردن شیرینی و نقل و نبات، دهان خود را شیرین کرده و به شادی می پردازند.
در روز عید با چیدن سفره های رنگین، در خانه های خود را به روی میهمانان می گشایند آن ها در سفره های پارچه ای قلم کار و ظروف رنگارنگ بلوری، انواع شیرینی های خانگی انجیر، آلبالوی خیس شده، نخود و کشمش ، نقل و نوعی توت که با خمیر پودر پسته و بادام درست می کنند می چینند و به میهمانان تخم مرغ رنگ شده ( با پوست پیاز) عیدی می دهند.
در روز اول نوروز مراسم عید دیدنی با دیدارهای خانوادگی آغاز می شود کوچک ترها به دیدار بزرگ ترها می روند همه دید و بازدیدها باید تاقبل از سیزده بدر انجام شود.
این مراسم از بهترین و شادی بخش ترین برنامه های ملی و سنتی در این خطه است.
7389/616
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 67]