محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1832361714
یادداشت/سعید تقدیری سیر آشنایی شرق شناسان و اروپاییان با زبان و ادبیات فارسی
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت/سعید تقدیری
سیر آشنایی شرق شناسان و اروپاییان با زبان و ادبیات فارسی
سعید تقدیری در یادداشتی به «سیر آشنایی شرق شناسان و اروپاییان با زبان و ادبیات فارسی» پرداخته و از بدو امر این موضوع را بررسی کرده است.
به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، سعید تقدیری استاد زبان و ادبیات فارسی یادداشتی را با موضوع «سیر آشنایی شرق شناسان و اروپاییان با زبان و ادبیات فارسی» تقریر کرده و آن را در اختیار خبرگزاری فارس قرار داده است که در ذیل می‌آید؛ شگفتی‌های سرزمین‌های شرقی و پدیده‌های منحصر بفرد آن، از دیرباز مورد توجه شرق شناسان قرار گرفته و اروپاییان را بر آن داشته تا به شناسایی رازهای این سرزمین‌های جادویی بپردازند. امروزه دپارتمان های «شرق شناسی» در بهترین دانشگاه‌های دنیا به واکاوی و بازیابی فرهنگ، تاریخ و زبان کشورهای شرقی پرداخته، ریشه‌ها و خاستگاه‌های آن را بررسی می‌کنند و هرآنچه را که در شرق کهن موجود است به زیر ذره بین خود می‌برند. قریب به یکصد سال است که در جامعه جهانی اصطلاحاتی چون هندشناسی، آشور شناسی، چین شناسی، مصرشناسی و... مطرح است و بیشتر این اسامی در لغتنامه زبان فرانسوی وارد شده و مورد استعمال قرار می‌گیرد. این در حالی است که واژه «ایران شناسی» لفظی نو ساخته است که از آغاز استعمال آن بیش از چند سالی نمی گذرد و اصطلاح «ایرانولوژی» هنوز در فرهنگنامه‌های جدید فرانسه ثبت و ضبط نشده است؛ البته توجه به تاریخ، فرهنگ و زبان ایران بیش از یک قرن است که توجه جهانیان را به خود معطوف ساخته و هرساله همایش‌هایی با موضوعات متنوع ایران شناسی در سرتاسر جهان برگزار می‌شود. سابقه آشنایی غربی‌ها با ایرانیان به دوران پیش از میلاد مسیح می‌رسد و بنابر اسناد و روایات تاریخی، یونانیان با فرهنگ و هنر ایران آشنایی تام و تمام داشتند. متحدالشکل کردن پول در تمام سرزمین‌های پادشاهی سلوکیان توسط اسکندر باعث رونق تجارت و داد و ستد، میان شهرهای جدید خاورمیانه و شهرهای یونانی و مقدونی شد و همین امر، افکار و عقاید شرقی‌ها را در غرب اشاعه می‌داد. این روند آشنایی در دوره اشکانیان، شکل دیگری به خود گرفت؛ بدین معنی که اروپاییان از طریق راه یابی آیین میترائیسم به غرب و تأثیرات ثانویه آن بر مسیحیت، توانستند تا حدی با افکار و نمادهای شرقی و ایرانی آشنا شوند؛ اگرچه بعدها در قرن سوم میلادی با تشکیل امپراتوری ساسانیان، واکنشی ملی علیه نفوذ فرهنگ و تمدن یونانی در ایران ایجاد گردید و تا حدودی تمدن یونانی را به عقب راند اما با این همه، این رشته ضعیف ارتباطی همچنان برقرار بود و تقابل میان فرهنگ شرق و غرب وجود داشت. لازم به ذکر است که تا این دوران، سندی توصیفی و معتبر مبنی بر چگونگی آشنایی یونانیان با ادبیات و زبان فارسی باستان نداریم اما از آنجایی که لازمه آشنایی با تاریخ، فرهنگ، هنر و پیشینه هر سرزمینی فراگرفتن زبان و ادبیات آن ملت است به نظر می‌رسد که یونانیان برای فراگرفتن زبان و ادبیات پارسی تلاش‌هایی کرده‌اند. آنچه که ما می‌دانیم آن است که نهضت آشنایی غربی‌ها با آثار علم و حکمت شرق در اواخر قرن دهم میلادی به وسیله «پاپ سیلوستر دوم» بنیاد نهاده شد. بعدها در قرن یازدهم و دوازدهم عده زیادی از دانشوران مسیحی به ترجمه آثار شرقی به زبان لاتینی همّت گماردند و برای آشنایی با آثار درجه اول به اندلس یا اسپانیای قدیم که در آن هنگام به دست مسلمانان فتح شده بود و از کانون‌های درخشان تمدن و فرهنگ اسلامی به حساب می‌آمد، روی آوردند و درطول سه قرن، بیش از سیصد کتاب مهم شرقی را به لاتینی ترجمه کردند؛ از آن جمله به آثار «ابن سینا»، «زکریای رازی»، «فارابی» و «بیرونی» می توان اشاره کرد. در قرن دوازدهم نیز حدود هشتاد جلد از کتاب های مختلف علمی، فلسفی و مذهبی به زبان لاتینی ترجمه شد و اینگونه هنر ایران از راه فرهنگ اسلامی به اروپا راه یافت. انتشار سفرنامه معروف «مارکوپولو» در آغاز قرن چهاردهم میلادی نیز عده زیادی از اروپاییان را متوجه شرق و از جمله ایران نمود. در همین دوره مقارن فتوحات مغول، در سرزمین‌های چین، آسیای میانه و سایر نقاط، مبلغان مسیحی و بازرگانان بی شماری برای دیدن سرزمین‌های شرقی و همچنین تجارت بدان سوی روانه شدند که البته از اهداف سیاسی نیز خالی نبود؛ شاید به همین منظور است که در اوایل همان قرن از طرف «پاپ کلمنتوس» چندین دارالعلم جهت تدریس زبان های شرقی و از جمله زبان فارسی در ایتالیا، اسپانیا و فرانسه تأسیس گردید. با آغاز قرن هفدهم مسیحی، آشنایی مستقیم اروپاییان با زبان و ادبیات ایران بیشتر شد و آثار فراوانی با موضوعات مختلف ایران شناسی در اروپا منتشر گشت. در همین دوران است که کتاب های ادبی بسیاری چون «گلستان سعدی»، «دیوان حافظ» و چند «دستور زبان فارسی» به زبان های اروپایی ترجمه شد و علاوه بر آن مهم ترین سفرنامه های غربی مربوط به ایران، به طور پیاپی در اروپا انتشار یافت. اگرچه تعداد سفرنامه ها در شصت سال اول قرن هفدهم چندان زیاد نیست اما در شناخت اروپاییان از فرهنگ، آداب و رسوم و شرایط حاکم بر ایران بسیار مفید و با ارزش است. سیاحان اروپایی، در گشت و گذار خود از ایران، حتی به نوشتن کوچکترین جزئیات نیز می‌پرداختند و بیشتر مشاهدات خود را به طور کامل ذکر می‌کنند. بدیهی است که این گونه کتابها با وجود اطلاعات فراوان، خالی از ایراد نبوده و گاه ممکن است حاصل اوهام، خیالات و یا اغراق پردازی‌های نویسنده باشد؛ بنابراین تمام گفته‌های آن نمی‌تواند ملاکی برای تبیین مسائل تاریخی قرار گیرد. نکته دیگر آنکه روابط ایران و فرانسه در قرن هفدهم مسیحی _ مقارن حکومت صفویه در ایران _ بسیار دوستانه و نزدیک بود. دوران صفویه که دوره درخشان تجدید حیات هنری ایران به شمار می‌رود باعث شد که سیاحان اروپایی و مسافران خارجی به اصفهان سفرهای متعددی داشته باشند که این خود موجب نگارش سفرنامه‌هایی در ایران شد که از جمله می‌توان به سفرنامه معروف «شاردن» و سفرنامه «تارونیه» اشاره کرد. دولت فرانسه به علل مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و دیگر توجیهات داخلی، رغبت بسیاری برای فراگرفتن زبان‌های شرقی از خود نشان دادند و مدارسی بنا نهادند که در آن علوم مذهبی به زبان شرقی تدریس می‌شد. زبان های شرقی بالاخص زبان فارسی تا بدانجا اهمیّت یافت که در دانشکده سلطنتی فرانسه نیز زبان فارسی تدریس می‌شد. قرن هجدهم مسیحی نیز چون قرن هفدهم همچنان توجهات معطوف به سفرنامه‌ها بود و هرساله تعداد سفرنامه‌های چاپی رو به افزایش می‌رفت و رشدی چشمگیر داشت؛ گفتنی است که در این دوره قریب به یکصد و پنجاه سفرنامه جدید به چاپ می رسد و حدود یکصد تجدید چاپ از سفرنامه های قرن هفدهم صورت می‌گیرد. با این حال مهم ترین رویداد ادبی قرن هجدهم میلادی ترجمه کتاب «اوستا» بود که برای اولین بار اتفاق می‌افتاد و انتشار آن در اروپا بازتاب گسترده‌ای داشت تا جایی که توانست نهضت آشنایی خاورشناسان با آیین باستانی ایران و تحقیقات گسترده پیرامون زبان اوستایی و پهلوی در اروپا باشد؛ علاوه بر این خواندن کتیبه بیستون و کشف معماهای خط میخی، همچنین اکتشافات مهم باستانی در ایران که پیش از آن سابقه نداشت و نیز رفتن نسخه‌های خطی از هندوستان، ایران و ماوراءالنهر به اروپا سبب شد تا در طول قرن هجدهم و نوزدهم، ایران شناسی به خصوص ترجمه متون فارسی و توجه به تاریخ و ادبیات ایران به صورت یکی از مطالعات اروپاییان درآید. از آن به بعد یعنی تا نیمه قرن بیستم میلادی خود ایرانیان در مطالعات ایران شناسی نقش قابل توجهی نداشتند و بیشتر این مطالعات در خارج از ایران صورت می‌گرفت و اگر در ایران هم تحقیقاتی انجام می‌شد، بیشتر توسط ایران شناسان اروپایی بود. بزرگانی چون ادوارد براون، نیکلسون، هانری کربن، هانری ماسه و بسیاری دیگر از دانشمندان اروپایی با احاطه و تسلطی که بر زبان و ادبیات فارسی داشتند، توانستند مطالعات گسترده ای را بر متون کلاسیک ادبی، تاریخ ادبیات، فرهنگ و هنر ایران زمین داشته باشند و در این عرصه به موفقیت‌های چشمگیری دست یافتند. توفیقاتی که همچنان تا امروزه ادامه دارد و هنوز پژوهشگران خود را بی نیاز از تألیفات و تحقیقات آنان نمی‌دانند و همچنان حاصل مطالعات آنان را به عنوان منابع دست اول مورد استفاده قرار می‌دهند؛ گفتنی است که مجموعه تألیفات ایران شناسان اروپایی با توجه به عدم دسترسی کامل به منابع وسیع امروزی در زمان نگارش آن، عدم به روز رسانی مطالب و بیان نظریات بی پایه و اساس مؤلفان، خالی از ایراد نیست. نکته مهمی که کم تر بدان توجه می شود آن است که بیشتر نظریات ادبی کلاسیکی که بعد از این تألیفات مطرح شده، تحت تأثیر این کتاب ها بوده‌اند و بدتر آنکه تا امروز تلاشی برای نقد آن صورت نگرفته است. بدون شک، بررسی انتقادی اینگونه نوشته ها می‌تواند در اعتلای کیفی نظریات ادبی، بسیار مفید واقع شود و این وظیفه ای است که بر عهده پژوهشگران و ادیبان امروزی است تا به جای پرداختن به موضوعات تکراری شعر شعرای قدیم، به بازخوانی منابع قدیمی پرداخته و محتویات آن را با ترازوی علم روز بسنجند؛ به گونه‌ای که نتیجه این بررسی ها به قضاوتی علمی و عادلانه بیانجامد. انتهای پیام/
92/11/12 - 11:35
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 331]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها