تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 12 تیر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):مؤمن ابتدا به سلام مى كند و منافق منتظر سلام ديگران است.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

اتاق فرار

خرید ووچر پرفکت مانی

تریدینگ ویو

کاشت ابرو

لمینت دندان

ونداد کولر

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

دانلود سریال سووشون

دانلود فیلم

ناب مووی

رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید

سرور اختصاصی ایران

تور دبی

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

پیچ و مهره

طراحی کاتالوگ فوری

دانلود کتاب صوتی

تعمیرات مک بوک

Future Innovate Tech

آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت

پی جو مشاغل برتر شیراز

قیمت فرش

آموزش کیک پزی در تهران

لوله بازکنی تهران

کاشت پای مصنوعی

میز جلو مبلی

پراپ رابین سود

هتل 5 ستاره شیراز

آراد برندینگ

رنگ استخری

سایبان ماشین

قالیشویی در تهران

مبل استیل

بهترین وکیل تهران

شرکت حسابداری

نظرسنجی انتخابات 1403

استعداد تحلیلی

کی شاپ

خرید دانه قهوه

دانلود رمان

وکیل کرج

آمپول بیوتین بپانتین

پرس برک

بهترین پکیج کنکور

خرید تیشرت مردانه

خرید نشادر

خرید یخچال خارجی

وکیل تبریز

اجاره سند

وام لوازم خانگی

نتایج انتخابات ریاست جمهوری

خرید سی پی ارزان

خرید ابزار دقیق

بهترین جراح بینی خانم

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1803482938




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

کتابخانه‌های‌ کوچک با مخاطبان مشتاق


واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:

کتابخانه‌های‌ کوچک با مخاطبان مشتاق هر یک از ما متناسب با محیطی که در آن زندگی کرده‌ایم یا درس خوانده‌ایم، روزی گذرمان به کتابخانه افتاده است.




یک نوع از کتابخانه های کشورمان، کتابخانه های روستایی است با کتاب های محدود و فضای کاملا متفاوت از فضای کتابخانه های بزرگ. در این گزارش ضمن قدردانی از مدیران فرهنگی برای راه اندازی کتابخانه های روستایی به دنبال مطرح کردن برخی مشکلات این کتابخانه ها هستیم تا یادمان باشد کتابخانه ها الزاما آن فضاهای بزرگ و متنوعی که در دانشگاه ها و شهرهای بزرگ می بینیم، نیستند. از جهاد سازندگی تا نهاد کتابخانه های عمومی کتابخانه روستایی مساحت زیادی ندارد و تعداد کتاب هایش محدود است. اگر بخواهیم در نگاهی کلی، تاریخچه کتابخانه های روستایی را در دوران بعد از انقلاب مرور کنیم، باید بگوییم از اوایل انقلاب کتابخانه های روستایی در کشور دایر شدند، ولی این کتابخانه ها ابتدا زیرمجموعه جهاد سازندگی بودند، یعنی درست قبل از ادغام جهاد سازندگی با وزارت کشاورزی. امروز اما کتابخانه های عمومی که در روستاها برپا هستند، زیرمجموعه نهاد کتابخانه های عمومی کشور به حساب می آیند. این توضیحات را کاظم رستمی از کارشناسان نهاد کتابخانه های عمومی کشور بیان می کند و بعد در توضیح آسیب های این اتفاق می گوید: «ادغام جهاد سازندگی در وزارت کشاورزی، محاسن و معایب متعددی داشت. در این میان مسئولان به یک نکته کمتر توجه کرده اند و آن این که با این ادغام، حدود 400 کتابخانه روستایی بی سرپرست و بلاتکلیف ماندند، درست مانند بچه هایی که ناگهان پدر و مادرشان ناپدید و خودشان آواره می شوند. حدود 15 سال است که در بعضی از این کتابخانه ها بسته مانده و بعضی دیگر همان ابتدا قفل شدند و مسلما کتاب هایشان نابود و خراب شده است.» این مساله در حالی رخ داده که ما بسیار زیاد از سوی مراجعان کتابخانه ها یا حتی کتابداران و مسئولان کتابخانه ها و کسانی که در کارهای فرهنگی مشغول فعالیتند، می شنویم که از کمبود تعداد کتابخانه شکایت دارند. اگر زمین ها یا املاک این کتابخانه های قدیمی قابل استفاده است، چه چیز بهتر از آن که زمین و ملک آماده باشد و فقط فراهم کردن تجهیزات جدید لازم باشد تا عده بیشتری از مردم ما اوقات خود را با کتابخوانی سپری کنند، آن هم از طریق کتابخانه هایی که مسافت زیادی با خانه های مراجعه کنندگانشان ندارند تا هم خود و هم فرزندان آنها رفت و آمدهای آسان و کم خطر داشته باشند؟ مثلا در همین نزدیکی پایتخت و بخش ملارد، فاصله کتابخانه ها از یکدیگر زیاد است و همین موجب می شود خواه ناخواه تعدادی از مراجعه کنندگان خصوصا کودکان و نوجوانان محدودیت بیشتری برای دسترسی به کتابخانه داشته باشند. درد مزمن 30 ساله یکی از مشکلات کتابخانه ها نسجیده عمل کردن فعالیت مدیران یا مسئولان با شرایط روستاست. رستمی وقتی درباره مدیریت های مهندسی و سخت افزاری در کتابخانه ها سخن می گوید، خود را در جایگاه کارشناس نهاد کتابخانه ها نمی بیند بلکه از نگاه یک شاعر و پژوهشگر ادبی دغدغه هایش را بیان می کند و می گوید: درد مزمن سی ساله ای در حوزه کتابخانه های عمومی ما وجود دارد که مربوط به دیروز و امروز نیست چون فرض بر این است که کتابخانه روستایی باید متناسب با موقعیت و مخاطبانش، کوچک و با منابع محدود باشد، در نظر نمی گیرند آنجا دو یا سه دانشکده یا چند مجموعه فرهنگی مانند مسجد و مدرسه قرار دارد و همین عوامل موجب افزایش تعداد مراجعه کنندگان می شود یا گاهی اوقات اقلیت های دینی در منطقه ای زندگی می کنند یا تعداد بانوان یک منطقه بیشتر است و... رستمی که تاکنون از کتابخانه های روستایی متعددی در کشور بازدید کرده، از مشکل کتاب های اقلیت های دینی نیز یاد می کند و می گوید: «سال 86 به یکی از مناطق جنوبی ایران رفته بودم. مسئول کتابخانه می گفت تا چند سال پیش بافت جمعیتی منطقه شامل حدودا 60 درصد اهل سنت بود و یکی دو درصد هم گرایش به وهابیان داشتند و ما متاسفانه حتی دو کتاب مرجع شیعیان مانند نهج البلاغه را برای افزایش آگاهی مردم و دور کردن آنها از توطئه وهابیون نداشتیم و آنها همچنان مشغول فعالیت فرقه خود هستند.» سیدعارف علوی، مدیر کل منابع نهاد کتابخانه های کشور، درباره اهمیت توزیع کتاب در مناطقی که بافت مذهبی خاص دارند، می گوید: «در سه سال کاری خود سعی کرده ام برای شرایط منطقه اهمیت زیادی قائل شوم و کتاب های مناسب با زندگی روزمره آنان را ارسال کنم. مثلا ما می کوشیم برای مناطق سنی نشین، کتاب های متناسب با مذهبشان تهیه کنیم.» مشکل دیگر به روز نبودن کتاب های کتابخانه هاست . معمولا در شهرهای بزرگ و کتابخانه های مطرح وقتی کتابی در بازار منتشر می شود، مدت ها طول می کشد تا در آن کتابخانه هم نسخه ای قرار گیرد چه برسد به کتابخانه ای دورافتاده در شهر و روستایی کوچک، نکته ای که بسیاری از مردم از آن گلایه دارند و تا امروز راهکار مشخصی برای آن در نظر گرفته نشده است تا میان انتشار یک کتاب و قرار گرفتن آن در شهرهای دور فاصله منطقی ایجاد شود، اگرچه در ادامه این گزارش پاسخ مسئولان را درباره این موضوع خواهید خواند و با طرح «کتاب من» شما را آشنا خواهیم کرد. کدام مخاطب، کدام کتاب تا اینجای کار یک روی سکه را بیان کردیم ولی اتفاقات خوب هم در این کتابخانه ها کم نیست، تشخیص نیاز مخاطبان چه برای فروش بیشتر کتاب و چه برای ارتقای سطح کتابخوانی، عاملی مهم است. ابوالفضل حداد خراسانی، مدیر کتابخانه شهید قنبری روستای رزکان در شهریار، برای جذب بالاتر مخاطبانش دست به اقدامات گوناگونی زده است، از آذین بندی بخش کودک و گلدان های متعدد در فضای کتابخانه گرفته تا همکاری با مدارس و مسجد محل و... او در هفته کتاب امسال پس از نماز از بلندگوی مسجد به مردم اعلام می کند که: ما طی این هفته تمام اعضا را رایگان ثبت نام می کنیم. اگر فرزند کودک و نوجوان دارید، برای آنها کتاب های مناسب فراهم کرده ایم. اگر به آشپزی علاقه مند هستید، برای شما نیز کتاب داریم. اگر اهل خواندن رمان هستید، حتما در کتابخانه ما به رمان های زیادی می توانید دست پیدا کنید. حداد خراسانی می گوید: «وقتی من نیازهای مخاطبانم را در مسجد محله بیان کردم و مردم متوجه شدند در هر سطحی که هستند در کتابخانه من کتاب مناسبی برای خواندن پیدا می کنند، برای عضویت اقدام کردند و نتیجه اش این شد که من فقط در «هفته کتاب» 460 نفر را به عضویت کتابخانه ام درآوردم.» سوال دیگر این است که اگر مخاطبی به کتابخانه آمد و کتاب مورد نظرش نبود، چه تدبیری برای او اندیشیده شده است؟ حداد خراسانی می گوید: «مدتی است که طرح کتاب من از سوی نهاد کتابخانه ها در حال انجام است. در این طرح اگر مخاطب کتاب خاصی را بخواهد ما در سیستم وارد می کنیم و بعد از 12 تا 15 روز کتاب به دست ما می رسد. در این مدت ما و مخاطب با یکدیگر در ارتباط هستیم. طرح کتاب من موجب می شود کسی از کتابخانه ها دست خالی باز نگردد.» موضوع دیگر در نیازسنجی کتاب مراجعه کنندگان، بحث رمان هاست که معمولا مخاطبان خاص خود را آن هم در جمعیت بالا دارد، اما آیا باید هر رمانی را در کتابخانه قرار داد؟ آیا باید به هر قیمتی که شده آمار کتابخوانی را افزایش داد و برای محتوا هیچ ارزشی قائل نبود؟ این سوالی است که از سید عارف علوی پرسیدم و او توضیح داد: «من تصمیم ندارم آمار کتابخوانی غیرمفید را بالا ببرم بلکه معتقدم هم کتابخوانی باید افزایش یابد هم کتاب درست خواندن. اگر بنابر این باشد که ما مخاطب را به هر قیمتی به کتابخوانی تشویق کنیم، وقتی او سرگرم خواندن رمان هایی با ساختار ضعیف و محتوای کم ارزش شود، پس از مدتی ذائقه کتابخوانی اش تغییر خواهد کرد و این بالا رفتن آمار، باارزش نیست.» علوی برای حل این مشکل، گروهی از استادان را گردهم آورده تا مشغول خواندن رمان های مختلف ایرانی و خارجی شوند. حاصل این رمان خوانی ها که یک یا دو صفحه خلاصه کتاب و نقد آن است، به صورت کتابی مستقل چاپ می شود و در اختیار کتابداران قرار می گیرد تا به مخاطبان خود توضیح دهند که هر یک از این رمان ها برای کدام قشر، کدام گروه سنی و علاقه مندان کدام موضوعات مناسب است. از این طریق ارتباط مراجعه کننده با کتابدار آگاه بیشتر می شود و هم در انتخاب کتاب سردرگمی ایجاد نمی شود و هم دیگر نگران تغییر ذائقه مخاطب نخواهیم بود. همیشه بیش از این انتظار می رود اگر کسی کتابخانه شهرها یا دانشکده های بزرگ را دیده باشد، وقتی به کتابخانه روستایی می رود، احساس می کند که در این محل عناوین کتاب ها بسیار محدود است. بنابراین همیشه این انتقاد بر مسئولان کتابخانه های روستایی یا مسئولان بالاتر وجود دارد که چرا تعداد رمان ها محدود است؟ چرا به کتاب های کودک کم توجهی می شود؟ چرا منابع مهم و گران قیمت هنری و ادبی در آمار عناوین این کتابخانه ها نیست و... . علوی که برای تهیه کتاب ها به صورت مستقیم با ناشران ارتباط دارد، ضمن تائید این نکته می گوید: « می دانیم که کتاب های کودک در کتابخانه های روستایی محدود است ولی اگر به آمار توجه کنید می بینید که ما از نقطه صفر کتابخانه کودک به عدد 1700 بخش کودک رسیده ایم. در بعضی کتابخانه ها چند قفسه و در بعضی یک اتاق را به کودکان اختصاص داده ایم و گرچه فقط 6 درصد از منابع کتاب های منتشر شده مربوط به کودکان است ولی 20 درصد از آمار امانت کتاب ها برای کودکان است.» مدیر کل منابع نهاد کتابخانه های کشور اشاره می کند که «سال 88 در مجموع 400 میلیون تومان کتاب برای کتابخانه ها خریداری شده و سال 91، این رقم به شش میلیارد تومان رسیده است. این آمار نشان می دهد، ما برای ارتقای سطح کتابخانه ها و کتابخوانی شبانه روز مشغول فعالیت هستیم.» حورا نژادصداقت / جام جم


سه شنبه 17 دی 1392 8:04





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 32]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


فرهنگ و هنر

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن