تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 6 فروردین 1404    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):در انسان پاره گوشتى است كه اگر آن سالم و درست باشد، ديگر اعضاى بدنش هم با آن سا...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

خرید پرینتر سه بعدی

سایبان ماشین

Future Innovate Tech

آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت

پی جو مشاغل برتر شیراز

خرید یخچال خارجی

بانک کتاب

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

تعمیرات مک بوک

قیمت فرش

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

خرید از چین

خرید از چین

خرید محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

خودارزیابی چیست

رزرو هتل خارجی

سی پی کالاف

دوره باریستا فنی حرفه ای

چاکرا

استند تسلیت

کلینیک دندانپزشکی سعادت آباد

پی ال سی زیمنس

دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک

تعمیر سرووموتور

تحصیل پزشکی در چین

مجله سلامت و پزشکی

تریلی چادری

خرید یوسی

مهاجرت به استرالیا

ایونا

تعمیرگاه هیوندای

کاشت ابرو با خواب طبیعی

هدایای تبلیغاتی

خرید عسل

صندوق سهامی

تزریق ژل

خرید زعفران مرغوب

تحصیل آنلاین آمریکا

سوالات آیین نامه

سمپاشی سوسک فاضلاب

بهترین دکتر پروتز سینه در تهران

صندلی گیمینگ

سررسید 1404

قفسه فروشگاهی

چراغ خطی

ابزارهای هوش مصنوعی

آموزش مکالمه عربی

اینتیتر

استابلایزر

خرید لباس

7 little words daily answers

7 little words daily answers

7 little words daily answers

گوشی موبایل اقساطی

ماساژور تفنگی

قیمت ساندویچ پانل

مجوز آژانس مسافرتی

پنجره دوجداره

خرید رنگ نمای ساختمان

ناب مووی

خرید عطر

قرص اسلیم پلاس

nyt mini crossword answers

مشاوره تبلیغاتی رایگان

دانلود فیلم

قیمت ایکس باکس

نمایندگی دوو تهران

مهد کودک

پخش زنده شبکه ورزش

دستگاه آب یونیزه قلیایی کره‌ای

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1870563824




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

زيارت عاشورا نمونه اي از كاركردهاي متون غيرتاريخي در تاريخ است


واضح آرشیو وب فارسی:مهر: زيارت عاشورا نمونه اي از كاركردهاي متون غيرتاريخي در تاريخ است
يك استاد تاريخ دانشگاه با اشاره به اينكه از زيارت عاشورا به عنوان نمونه اي از كاركردهاي متون غيرتاريخي در تاريخ ياد كرد گفت: زيارت اربعين اگر چه روشي براي عرض ارادت به امام حسين (ع) و صحبت با ايشان از زبان يك امام معصوم است، اما براي ساير انسان­ها و به ويژه يك طلبه تاريخ كاركردها و برداشت­هايي عميقي در خود دارد.

به گزارش خبرگزاري مهر،"كاركردهاي تاريخي زيارت­نامه هاي عاشورايي با تأكيد بر زيارت اربعين"، عنوان پنجمين نشست علمي از سلسله نشست‌هاي علمي عاشورايي بود كه شامگاه يك­‌شنبه يكم دي ماه (نوزدهم صفر) با سخنراني حجت‌الاسلام والمسلمين دكتر محسن الويري و حضور جمعي از علما و انديشمندان حوزه و دانشگاه در دبيرخانه دين‌پژوهان كشور برگزار شد.

در ابتداي اين نشست علمي حجت الاسلام و المسلمين دكتر الويري با اشاره به برخي عوامل مهم و تأثيرگذار در زمينه تاريخ­ نگاري و تاريخ­ پژوهي گفت: در مباحث تاريخ­ نگاري و تاريخ­ پژوهي مهمترين كاري كه يك مورخ انجام مي­ دهد برداشتن فاصله زماني بين زمان پژوهش و زمان انجام رويداد تاريخي است، و مهم­ترين ابزار يك محقق و مورخ براي انجام اين كار، اعتماد به اسنادي است كه هم از نظر صحت صدور و هم از لحاظ دلالت، صحيح باشند.

دكتر الويري با اشاره به اين كه از يك طرف اسناد قطعي الصدور و صريح الدلاله زياد نيستند، و از طرف ديگر هرچقدر فاصله مورخ با رويداد تاريخي بيشتر باشد اين اسناد كمتر يافت مي­ شوند، افزود: مورخان براي جبران خلا ناشي از فقدان اين گونه اسناد، منابع مكتوب و غيرمكتوبي را كه كاركرد اوليه آنها بالذات تاريخي نيست اما دلالت به حادثه تاريخي دارند، مورد توجه قرار مي­ دهند و از اين گونه اسناد كمك مي­ گيرند.

حجت الاسلام الويري در تشريح اين گونه از اسناد غيرتاريخي ادامه داد: بسياري از متون پزشكي، فقهي و كتاب­هايي كه در قرن­هاي گذشته نگاشته شده است به نيت تاريخي نوشته نشده است، اما از آنجا كه در اين متون به اقتضائات و زمينه­ هاي دوران نگارش و نحوه زندگي مردم در دوره­ هاي تاريخي پرداخته شده است، براي مورخان در غايت اهميت قرار دارند، چرا كه پژوهشگران و مورخان مي­ توانند از خلال اين متون به مطالب مورد نظر خود در زمينه رويدادهاي تاريخي برسند و از اين طريق خلا اسناد صريح و روشن را جبران كنند.

الويري استفاده از متون غيرتاريخي و دانش­هاي كمكي از جمله سكه­ شناسي، كتيبه­ شناسي، سنگ قبر شناسي، خط شناسي و نيز شناخت ساختمان­ها و سرزمين­ها در دوره­ هاي مختلف تاريخي، كه دانش­هاي مستقلي به شمار مي­ روند اما كاركردهاي تاريخي زيادي دارند را يكي ديگر از راه­هاي جبران خلا اسناد تاريخي برشمرد و ادامه داد: اگر چه اين دانش­ها به قصد كمك به تاريخ پديد نيامده­ اند، اما ميان اين علوم و تاريخ­ نگاري، يك رابطه تعاملي وجود دارد.

الويري با اشاره به اهميت اسناد براي يك مورخ گفت: از نگاه يك پژوهشگر تاريخ هيچ سندي بي­ اهميت نيست و كنار گذاشته نمي­ شود، حتي اسنادي كه بدون شك جعلي هستند نيز از اين لحاظ كه مي­ توانند شرايط تاريخي، انگيزه­ ها، گفتمان­هاي حاكم بر جامعه و اتفاقات زمان جعل سند را در آن دوره تاريخي براي يك مورخ رمزگشايي كنند، براي مورخ كاركرد تاريخي پيدا مي­ كنند.

وي سپس به ذكر نمونه­ هايي از كاركردهاي متون غيرتاريخي كه به عنوان سند و مدرك در زيارات عاشورايي از جمله زيارت اربعين و زيارت عاشورا اشاره كرد و ادامه داد: مرحوم نوري و به تبع آن شيخ عباس قمي و سيد بن طاووس كه استدلال­هايي را مبني بر اين كه زيارت اربعين و بازگشت اسراي شام در بيستم صفر همان سال 61 اتفاق نيفتاده است اقامه كرده و گفته­ اند قابل قبول نيست كه در فاصله زماني روز عاشورا تا اربعين، كاروان اسراي كربلا به شام رسيده باشد، اما مرحوم شهيد قاضي طباطبايي براي اثبات اين كه زيارت اربعين و بازگشت اسراي شام در بيستم صفر همان سال 61 اتفاق افتاده است برخي متون غيرتاريخي از جمله يك بيت شعر از حصان بن ثابت كه از جمله شاعران عهد نبوي است، استناد و استدلال كرده است كه در عصر نبوي برخي از اخبار از طريق پرنده­ ها ارسال مي شده است، بنابراين يك بيت شعر نيز مي­ تواند مبناي استفاده يك مورخ قرار بگيرد.

اين استاد تاريخ دانشگاه، از زيارت عاشورا به عنوان نمونه ديگري از كاركردهاي متون غيرتاريخي در تاريخ ياد كرد و افزود: اگر بخواهيم زيارت عاشورا را به عنوان يك سند تاريخي شيعي كه با هويت شيعه پيونده خورده است به لحاظ سنديت بررسي كنيم، يك راه سلسله اين سند است كه اين كار صورت گرفته است، اما راه ديگر براي بررسي سنديت زيارت عاشورا خواندن متن اين زيارت و تحليل محتواي آن است يعني متن را پيش رو بگذاريم و ببينيم آيا محتواي اين متن مي تواند در فضاي زماني و مكاني امام باقر (ع) كه زيارت عاشورا از ايشان نقل شده است صادر شده باشد؟

الويري تصريح كرد: با بررسي محتواي زيارت عاشورا مي­ بينيم كه در اين زيارت­نامه به صراحت از افرادي از جمله عمر بن سعد، ابن زياد، ابن مرجانه، يزيد بن معاويه و ... نام برده شده و از خداوند براي آنان لعنت خواسته شده است، و اين نشان مي­ دهد كه در اين زمان آنان بر مسند كار بوده و حاكم بوده­ اند كه اين گونه از آنان ياد شده است، در حالي كه در برخي از زيارت نام­ه ها به صورت كلي و عام آمده است اما در اينجا نام­ شخصيت­هاي اصلي نقش آفرين سپاه يزيد برده ­شده است، بنابراين اين شواهد تاريخي در كنار اطلاعاتي كه ما از دوران امام باقر كه در فضاي قرن دوم و دوران سراشيبي بني­ اميه است در دست داريم، نشان مي­ دهد مضامين زيارت عاشورا با فضاي آن زمان مطابقت دارد و از طرف ديگر در فرازهايي از اين زيارت، عباراتي مبني بر اعلام آمادگي براي شروع يك انقلاب به چشم مي­ خورد، و اين مباحث با حركت عمومي علويان با محوريت ائمه (ع) در آن دروان سازگاري دارد و مجموع اين قرائن كه دلالت­هاي درون متني زيارت عاشورا هستند به اثبات صحت صدور سند اين زيارت كمك مي كنند و ثابت مي­ كنند كه اين زيارت حتي اگر مربوط به امام باقر(ع) نباشد اما در همان زمان صادر شده است. بنابراين محتواي زيارت عاشورا اگر چه به قصد تاريخ­ نگاري گفته نشده و يك مرام­نامه اعتقادي براي عرض ارادت به ساحت قدسي امام حسين (ع) است، اما مي­ تواند از طريق محتوا به صحت سند به كاركردهاي تاريخي ديگر كمك كند. و از اين طريق واقعيت­ها، دغدغه­ ها و فضاي عمومي جامعه را به ما نشان دهد.

حجت الاسلام و المسلمين الويري در ادامه اين نشست علمي ضمن قرائت فرازهايي از زيارت اربعين به تشريح معارفي از اين زيارت پرداخت و ادامه داد: زيارت معروف اربعين كه از امام صادق (ع) نقل شده و راوي آن صفوان جمال است، به لحاظ مضمون و محتوا و دلالت­هاي تاريخي به چهار محور عمده پرداخته و محور اول آن شامل مباحثي است كه به معرفي امام حسين (ع) با عناويني از جمله ولي خدا، خليل خدا، نجيب خدا، برگزيده خدا، رازدار و مورد اعتماد خدا و ...، مي پردازد و نكاتي را تبيين مي­ كند كه منحصر به عاشورا نيست بلكه امام را با ويژگي­ها و خصلت­هايي معرفي مي­ كند كه فراتر از عاشورا بوده و نگاه و تأكيد بر مفهوم امامت دارند.

الويري افزود: بخش دوم از محتواي زيارت اربعين ناظر به معرفي امام در كنار تحليلي از محتواي نهضت عاشورا است، و از آن بخش از شخصيت امام (ع) را كه با قيام عاشورا پيوند خورده است مد نظر قرار مي­ دهد.

دكتر الويري ادامه داد: بخش سوم محتواي زيارت اربعين با تحليلي جامعه­ شناسانه به ويژگي­هاي كساني كه در برابر امام موضع ­گيري كردند و در مقابل او ايستادند و او را به شهادت رساندند مي­ پردازد، و به طور دقيق و عميق جبهه­ باطل را معرفي مي­ كند اما بر خلاف زيارت عاشورا اين كار را با ذكر نام افراد انجام نمي­ دهد، بلكه با يك بيان كلي از خداوند مي­ خواهد اين افراد را از رحمت خود دور كند و مورد لعن قرار دهد، يعني بدون آن كه از فرد خاصي نام ببرد با ذكر ويژگي­هاي افراد و جرياني كه در برابر امام ايستادند از اين افراد برائت مي­ طلبد و از خدا مي­ خواهد اين افراد را از رحمت خود دور كند.

وي بخش چهارم زيارت اربعين را ناظر به نگاه شيعه به افق آينده، و جايگاه شيعه در اين افق دانست و افزود: اين بخش از زيارت اربعين يك نوع پيوند ناگسستني و استوار بين شيعه و امام ترسيم مي­ كند و با تعابيري مبني بر عذاب، ذلت و هلاكت افرادي كه در برابر امام موضع گرفتند و نگاه اميدوار نسبت به آينده دارد و در فرازهاي پاياني آن ضمن تأكيد بر پيوند شيعه با امام، آمادگي شيعه را براي همراهي با امام در آينده و هنگامي كه فضا براي قيام آماده شود، اعلام مي­ كند و بر همراهي با امام و نه به دشمنان ايشان تأكيد و صراحت دارد.

دكتر الويري در پايان خاطرنشان كرد زيارت اربعين اگر چه روشي براي عرض ارادت به امام حسين (ع) و صحبت با ايشان از زبان يك امام معصوم است، اما براي ساير انسان­ها و به ويژه يك طلبه تاريخ كاركردها و برداشت­هايي عميقي در خود دارد.

كد خبر: 2201579

تاريخ مخابره : ۱۳۹۲/۱۰/۳ - ۱۴:۰۳

سه شنبه 3 دي 1392





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 49]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


فرهنگ و هنر

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن