تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 10 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):بخشنده ترین شما پس از من کسی است که دانشی بیاموزد آنگاه دانش خود را بپراکند. ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1819458770




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

گزارش فارس از هنر تعزيه در تفرشقديمي‌ترين نسخه‌هاي تعزيه ايران در تفرش موجود است


واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارش فارس از هنر تعزيه در تفرشقديمي‌ترين نسخه‌هاي تعزيه ايران در تفرش موجود است
شهرستان تفرش از فعال‌ترين نقاط تعزيه از دوره قاجار در استان مركزي و كشور به شمار مي‌رود و بزرگترين اساتيد تعزيه خواني در تكيه دولت تهران از اين شهرستان برخاسته‌اند.


به گزارش خبرگزاري فارس از اراك، شهرستان تفرش از مهمترين مناطق برپايي آيين سنتي تعزيه است كه هر سال در ايام محرم و صفر طرفداران زيادي را به طرف خود مي‌كشاند و بيش از 20 گروه تعزيه‌خوان در اين هنر فعاليت مي‌كنند.

تعزيه يكي از سنت‌هاي عزاداري براي ترسيم نهضت خونين عاشوراست كه سابقه‌اي چهارصد ساله دارد.

يكي از عناصر ارزشمند فرهنگي در جامعه اسلامي تعزيه و شبيه خواني است كه طي ساليان متمادي جايگاه خود را در فرهنگ ايرانيان حفظ كرده است.

تعزيه در اصل به معناي توصيه به صبر كردن و تسلي دادن است، در ميان شيعيان غير ايراني (در عراق و شبه‌قاره هند) لفظ تعزيه با وجود ارتباط با شهادت حضرت علي(ع) و يا مصائب شهداي كربلا به معناي ‌«شبيه‌خواني» به كار نمي‌رود‌، بلكه آنان تعزيه را به مراسمي نمادين اطلاق مي‌كنند كه در آن دسته‌هاي عزاداري در طول مراسم، شبيه ضريح يا تابوت ائمه (عليه‌السلام) را بر دوش مي‌كشند و هم در پايان روز عاشورا و اربعين آن را به خاك مي‌سپارند.

هدف از اجراي تعزيه بازخواني وقايع خونين كربلا و ترسيم مصائب وارده به خاندان مظلوم عصمت و طهارت است و به همت برپايي اين مجالس نسل به نسل حادثه عاشورا در تاريخ شيعه ماندگار شده است.

در واقع تاريخچه پيدايش تعزيه در ايران به طور دقيق مشخص نيست و برخي با باور به ايراني بودن اين نمايش آئيني پيدايش آن را به ايران پيش از اسلام و پيشينه سه هزار ساله سوگواري بر مرگ پهلوان مظلوم داستان‌هاي ملي ايران (سياوش) نسبت داده و اين آئين را زمينه ساز شكل گيري تعزيه مي‌دانند و برخي ديگر با استناد به مكتوبات پيداش تعزيه، آن را در ايران بعد از اسلام و الهام از ماجراي كربلا و شهادت امام حسين(ع) مي‌دانند.

در واقع تعزيه و شبيه‌خواني به عنوان هنري اصيل و يكي از مهمترين ابزارهاي پيام رساني واقعه كربلا از زمان‌هاي دور در استان مركزي جايگاه ويژه‌اي داشته و اكنون وسيله‌اي براي پيوند نسل جديد با قيام عاشورا است.

شهرستان تفرش از فعال‌ترين نقاط تعزيه از دوره قاجار در استان مركزي و كشور به شمار مي‌رود و بزرگترين اساتيد تعزيه خواني در تكيه دولت تهران از اين شهرستان برخاسته‌اند.

شهرستان تفرش از مهمترين مناطق برپايي آيين سنتي تعزيه است كه هر سال در ايام محرم و صفر طرفداران زيادي را به طرف خود مي‌كشاند و بيش از 20 گروه تعزيه خوان در اين هنر فعاليت مي‌كنند.

همه ساله با فرا رسيدن ماه محرم و صفر مردم متدين تفرش ميزبان عزاداري سيد و سرور شهيدان هستند و گروه‌هاي هنري تعزيه و شبيه خواني به رسم ديرينه با اجراي تعزيه و بازسازي وقايع صحراي نينوا مظلوميت امام حسين(ع) و اصحاب ايشان را به نمايش مي‌گذارند.

از چهره‌هاي شاخص تعزيه در تفرش ‌مي‌توان به مرحوم محمدتقي حيدري، ميرزا غلامحسين طادي، رجبعلي تفرشي، محمد تفرشي و استاد تعزيه ايران رضا حيدري كه هم اكنون از اساتيد بزرگ تعزيه ايران است نام برد.

سرپرست اداره ميراث فرهنگي و گردشگري تفرش به خبرنگار فارس در باره تاريخچه پيدايش تعزيه مي گويد: برخي محققان، پيشينه تعزيه را به آيين‌هايي چون مصائب ميترا و سوگ سياوش باز مي‌گردانند و برخي پديد آمدن آن را متأثر از عناصر اساطيري بين‌النهرين و آناتولي و مصر و كساني نيز مصائب مسيح و ديگر افسانه‌هاي تاريخي در فرهنگ‌هاي هند و اروپايي و سامي را در پيدايي آن مؤثر دانسته‌اند، اما در هر حال از برپايي مجالس تعزيه به معناي امروزين آن تا پيش از پايان دوره صفويه تاكنون اطمينان حاصل نشده است.

علي حيدري افزود: بزرگان و اعيان تفرش در سازماندهي تعزيه نقش موثري داشته و امكانات اين قشر در تكامل تعزيه سبب مشاركت بيشتر مردم در رواج اين نمايش مذهبي شد.

وي تصريح كرد: قديمي‌ترين نسخه‌هاي تعزيه ايران در تفرش موجود است و اين شهرستان از قديم الايام مهد شيعيان بوده و وجود امامزادگان و بقاع متبركه در اين شهرستان صحت اين مطلب را بيان مي‌كند.

سرپرست اداره ميراث فرهنگي و گردشگري تفرش ادامه داد: وجود ابزار در اجراي تعزيه نقش اساسي دارد و فقط صداي خوب يا ظاهر تعزيه دليل بر اجراي خوب نيست.

تعزيه نامه يا نسخه از مهمترين ابزار تعزيه است كه در اصل متن نمايش محسوب مي‌شود و بيشتر به زبان شعر است كه در سوال و جواب بين موافق خوان و مخالف خوان تبادل مي‌شود.

پيشينه اشعار يا نسخ تعزيه به قرن دوازدهم هجري باز مي‌گردد و اين اشعار توسط تعزيه گردان‌ها يا افراد ديگر سروده مي‌شده است.

نسخ تعزيه قبل از اجراي تعزيه به شبيه خوان داده مي‌شود و شبيه به دفترچه‌اي است كه در زمان اجراي تعزيه يك مصراع توسط يك نفر و مصرع بعد در جواب توسط ديگري ادا مي‌شود و در نسخه‌هاي تعزيه، گاه شيوه گفت‌وگو و نحوه ورود و خروج تعزيه ‌خوانان به ميدان تعزيه مشخص شده است.

تعزيه‌خوانان براي ايفاي نقش مخالفان امام حسين(ع) از لباس‌هاي قرمز رنگ و در نقش طرفداران امام حسين(ع) از رنگ هاي سبز و سفيد بهره مي‌برند و آلات و اسباب رايج تعزيه پرچم سپاه امام حسين(ع)، علم نماد سقاي كربلا، اسب سفيد نماد ذوالجناح، چهلچراغ، نخل، خيمه، طبق و نعش است.

گفته مي‌شود معروفترين نسخه‌هاي تعزيه "ميرانجم" و "ميرعزاي قزويني" هستند و منابع سرايش اين نسخ مرثيه‌ها، مقتل‌نامه‌ها و كتب مربوط به حماسه‌هاي ديني و احاديث هستند.

ميرانجم در روستاي قدمگاه از توابع شازند اراك متولد شده و از نسخه نويسان مشهور تعزيه بود كه 70 نسخه از وي به جاي مانده است.

موسيقي تعزيه موجب حفظ و تداوم بسياري از نغمه‌ها و قطعات موسيقي سازي و آوازي ايران شد و اين موسيقي در مراتب مختلف تحت ‌تأثير عميق موسيقي تعزيه است.

ارتباط ميان تعزيه و موسيقي تنها از طريق آواز نيست، بلكه سازهاي موسيقي نيز در مجالس تعزيه به‌كار مي‌رفت، چنانكه گاه پيش از آغاز تعزيه و به جاي "پيش‌خواني " با نواختن برخي سازها، مانند شيپور، طبل، دُهُل، كَرنا، سُرنا، ني‌لبك، ني، قره‌ني، نقاره و سنج، تماشاگران را براي شنيدن و ديدن تعزيه آماده مي‌ كنند.

در صحنه‌هاي فاقد گفت‌وگو، مثل صحنه‌هاي مسافرت يا نبرد يا در وقفه‌هاي ميان جريان نمايش نيز از ساز استفاده مي‌شود.

در تعزيه معمولاً هر يك از سازها كاربرد خاصي دارند، به عنوان مثال هنگام ورود اشخاص و شروع جنگ‌ها طبل مي‌زنند و هنگام وقوع صحنه‌هاي حزن‌آلود شيپور و قره‌ني مي‌نوازند.

محل برگزاري نمايش در دوران قاجار در حياط كاروانسراها، بازار و منزل اعيان بود.

پس از دوران قاجار مجالس شبيه خواني به تكايا و حسينيه‌ها راه يافت و در عصر حاضر در شهرستان تفرش اين ميراث معنوي در تكايا برگزار مي‌شود.

تكيه تاريخي زاغرم به عنوان دومين تكيه خشت و گل ايران، تكيه تاريخي شش‌ناو و ديگر تكاياي شهر تفرش و روستاهاي آن از مهمترين مراكز برگزاري مجلس تعزيه در تفرش هستند.

ساختار اين تكايا به گونه ايست كه تعزيه‌خوانان در سكوي مياني تكيه به ايفاي نقش مي‌پردازند و مردان از سكو و حجره‌هاي پايين و زنان از حجره‌هاي فوقاني به تماشاي اين سنت قديمي عزاداري مي‌پردازند.

وجود تكاياي قديمي در تفرش و وجود اساتيد برجسته تعزيه تفرش در تكيه دولت تهران و تكاياي تفرش نشان از جايگاه والاي اين هنر در ميان مردم تفرش است.

تعزيه حضرت ابوالفضل، علي اكبر، مسلم بن عقيل، طفلان مسلم بن عقيل، حر بن رياحي، قاسم بن حسن و شهادت امام حسين(ع) در روز عاشورا از معروف‌ترين مجالس تعزيه در شهرستان تفرش است.

در آستانه همايش تجليل از شبيه‌خوانان شهرستان تفرش كه در پنجم دي ماه در اين شهرستان برگزار مي‌شود در گفت‌وگو با تعدادي از شبيه‌خوانان تفرشي به مهمترين مشكلات تعزيه در تفرش پرداختيم.

استاد تعزيه ايران در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: تحريف تاريخي و بي‌توجهي به منابع معتبر به مهم‌ترين مشكل تعزيه خواني در ايران تبديل شده است.

رضا حيدري افزود: تعزيه خواني در تفرش از گذشته‌هاي دور تا به امروز به صورت خودجوش در ميان مردم اجرا شده و متولي دولتي و فرهنگي خاصي ندارد و مردم با عشق به اباعبدالله الحسين همه ساله در ايام محرم و صفر در تعزيه شركت مي‌كنند.

رضا حيدري اظهار داشت: شبيه‌خواني امري فطري است و فرد بايد از بچه خواني در تعزيه شركت كند تا بتواند در طول سال‌ها در نقش‌هاي مختلف بازي كند و به امام خواني توفيق يابد.

يكي از از موافق‌خوانان برتر كشور گفت: وجود رشته‌اي در دانشگاه‌ها به نام تئاتر تعزيه يا شبيه خواني مي‌تواند نقش موثري در جلوگيري از تحريف اين آئين داشته باشد.

علاالدين قاسمي با بيان اينكه نقطه قوت هر فرد در تعزيه خواني به علاقه آن فرد در كودكي باز مي‌گردد، بيان داشت: تنها تعزيه يا شبيه خواني است كه دكتراي آن در بچه خواني است و بايد از كودكي با اين هنر انس گرفت.

وي عشق به اهل بيت(ع)، صداي خوب و آشنايي با مراحل تعزيه خواني را از مهمترين خصايص فردي مي‌داند كه علاقمند به حضور در اين حرفه يا هنر است.

وي خاطر نشان كرد: لزوم آموزش و ارائه سندهاي معتبر به تعزيه‌خوانان و بي‌توجهي به تعزيه و تعزيه خوان مي‌تواند از عوامل كم رونقي تعزيه در سال‌هاي آينده در كشور باشد.

انتهاي پيام/87002/ر40

يکشنبه 1 دي 1392





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 49]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن