محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830584938
نقش زندگي بر تار و پود فرش ايراني
واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: نقش زندگي بر تار و پود فرش ايراني
وين فرش هفت رنگ كه پامال رقص توست
ازخون و زندگاني انسان گرفته رنگ
در تار و پود هرخط و خالش، هزار رنج
در آب و رنگ هر گل و برگش، هزار ننگ
اين جا به خاك خفته هزار آرزوي پاك
اين جا به باد رفته هزار آتش جوان
دست هزار كودك شيرين بي‌گناه
چشم هزار دختر بيمار ناتوان!
هوشنگ ابتهاج
اگر روزگاري فرش را به عنوان نماد و نشان باغ و بوستان و گل و ريحان و باغچه و طبيعت زيباي بهاري فقط در تالارهاي كاخ‌ها و موزه‌ها و در سطح اشرافيت و بسيار معدود مي‌جستيم، امروزه به شكل هنري‌تر، آن را در ميان ساكنان صحراها و چادرهاي كويرنشينان و شيوخ و بزرگان اعراب و‌اي بسا در ميان قبايل مختلف و حتي مناطق سردسير كه سال تا سال رنگ و بوي سبزينه و بهار را لمس نمي‌كنند و رايحه بهاري بر دماغ شان آشنا نيست، به آساني مي‌توان يافت.
فرش، ارمغاني است كه هنرمندان ايراني به وسيله آن، بهار سبز را با همه خرمي و شادابي‌اش براي تمامي فصول سال به درون منازل دور دست مي‌فرستند و براي هميشه در ميان نسل‌ها جاودانه مي‌سازند.
فرش يك عكسبرداري صرف از طبيعت نيست بلكه نماد زندگي زيباست كه از ترشحات خلاق يك ذهن هنرمندانه نشأت گرفته و به صورت پيام‌هاي عاطفي و عرفاني درآمده است، آن سان كه شايسته شأن انسان والا و طبع لطيف آدمي است.
فرش، تصويري را از زندگي ايجاد مي‌كند كه گويي هرگز در آسمان بهار سحرانگيزش، راه خزاني نيست و اگر خزاني را به تصوير كشد، خود مظهري از زيبايي وصف ناشدني خواهد بود.
دايره المعارف فرش دستباف ايران
دكتر حسين تجدد ـ پژوهـشگر و نويســنده دايرهًْ المعارف فرش دستباف ايران كه طي 4 دهه در عمق كارگاه‌هاي قاليبافي در شهرها و روستاهاي مختلف به تحقيق و پژوهش پرداخته است، در كتاب خود به طور كامل شرايط غير بهداشتي و سخت قاليبافي در سال‌هاي گذشته را شرح داده است.
وي در مورد پژوهش‌هاي خود در زمينه قاليبافي و دست اندركاران آن مي‌گويد: با بازديد از كارگاه‌هاي استان كرمان و ديگر كارگاه‌ها در شهرهاي زرند، راين، ماهان، چوپار، كوه بنان، راور، شهر بابك، رفسنجان، نوق، داوران، كشكوئيه، عباس آباد خان و بسياري نقاط ديگر و ديدن مشكلات و گرفتاري‌هاي قاليبافان، تصميم گرفتم پژوهش ژرف و همه جانبه‌اي درباره وضع اسفناك اين صنعت انجام دهم.
چرا كه اين هنر از يك طرف ميليون‌ها انسان را در تار و پود خود اسير كرده و از يك طرف ديگر مي‌تواند تاثير مهمي در اقتصاد كشورمان داشته باشد.
دكتر تجدد ادامه مي‌دهد: ميليون‌ها انساني كه در ايران و تمامي جهان از هنر آفريني و ابتكار و خلاقيت اين كارگران زحمتكش، محروم، بيمار و ستمديده قاليباف استفاده مي‌كنند و از تماشاي دل انگيزترين و زيباترين جلوه‌هاي اين هنر دستي لذت مي‌برند و همچنين تمامي ثروتمنداني كه با بهترين امكانات رفاهي، قالي‌هاي زيبا را بر كف و ديوار خانه‌هاي خود مي‌گسترانند و آويزان مي‌كنند، نمي‌دانند كه اين افراد چگونه و در چه شرايط سختي اين فرش‌ها را آماده مي‌سازند و براي عرضه و فروش، به كارفرمايان خود تحويل مي‌دهند.
عوارض فرشبافي
دكتر تجدد كه داراي تخصص مديريت امور بهداشتي است، در مورد بيماري‌ها و عوارض حرفه‌اي فرشبافي اظهار مي‌دارد: كار قاليبافي داراي مراحل و قسمت‌هاي گوناگوني است و در نتيجه عدم رعايت اصول و موازين بهداشتي در هر يك از اين مراحل و قسمت‌ها، سبب ايجاد عوارض و بيماري‌هاي مختلف حرفه‌اي خواهد شد كه مهم‌ترين آن‌ها عوارض و بيماري‌هاي ريوي، پوستي، آلرژي اسكلتي عضلاني، عفوني، چشمي و همچنين كم خوني‌ها، سو تغذيه، كمبود ويـتامين‌هــا و مواد مـعدني است كه من در دايرهًْ المعارف خود، پژوهش‌ها، تجربه‌ها و ديدگاه‌هايم را در مورد آن بيماري‌هايي كه بيشتر شايع است، بيان كرده ام و راه‌هاي پيشگيري از آن‌ها را هم گفته‌ام و حتي اجرايي نموده‌ام.
دكتر تجدد ادامه مي‌دهد: قالي ايران علاوه بر اين كه در سراشيبي سقوط و نابودي قرار گرفته است هنوز هم قاليبافان در بسياري از شهرها و روستاها و مراكز عشـايري، در بـدتريــن شرايط كــار و زندگي، دست اندر كار خلق و نگهداري اين هنر ديرپاي ملي هستند و معلوم نيست كه چه كسي يا چه نهاد و دستگاهي مسئول اين نابساماني‌هاست!
بايد نهادي با مسئولان استوار و با عزم و اراده‌اي خلل ناپذير، پيشنهادها و راهكارهاي صاحب نظران، كارشناسان، بازرگانان، صادركنندگان و توليد كنندگان را بررسي دقيق و موشكافانه كند و آنچه به مصلحت فرش كشور است، به گونه‌اي جدي اجرا شود.
وي با بيان اين كه بايد بدانيم فرش دستباف يك كالاي فقط اقتصادي نيست، مي‌افزايد: فرش بنا به طبيعت و ماهيت خود، جايگاه ويژه‌اي در هنر و صنعت ايران زمين دارد. تصميم گيري‌هاي اقتصادي و بازرگاني بدون مطالعه جوانب گوناگون، كاري نافرجام است كه از پيامدهاي منفي آن تا به حال زيان‌هاي بسيار ديده ايم. فرش يك هنر يا صنعت صرف نيست؛ يك فرهنگ است كه با زندگي نسل‌هاي گذشته وامروز مردم ايران پيوند ناگسستني دارد. فرش جلوه تابناك و درخشان انديشه ايراني است.
مشكلات صنعت فرش
علاقه طبقه به خصوصي از اهالي كشورهاي اروپايي و آمريكايي به قالي ايران، در حدي است كه تا كنون تبليغات دامنه دار و سنگين و پر هزينه توليد كنندگان فرش ماشيني نتوانسته است آن‌ها را از خريد قالي‌هاي دست باف ايراني منصرف و وادار به خريد فرش ماشيني كند، چرا كه خريد فرش دستباف و با دوام ايراني براي آن‌ها مي‌تواند يك سرمايه گذاري خوب باشد.
دكتر حسين تجدد در اين مورد مي‌گويد:بايد از تصميم گيري‌هاي موقت و مقطعي درباره صنعت گسترده‌اي نظير فرش خودداري شود. در چند وقفه‌اي كه طي سال‌هاي گذشته در مورد صدور فرش پيش آمد، فقط توليد كنندگان كوچك بودند كه ناچار به فروش بافته‌هاي خود با كمتر از قيمت تمام شده، به واسطه‌ها شدند.
بازار فرش فقط مربوط به تجار و صادركنندگان آن نيست، بلكه بايد اتحاديه‌اي متشكل از تمامي دست‌اندركاران صنعت فرش ايجاد شود.
وي در مورد مشكلات ديگر صنعت فرش اظهار مي‌دارد: امروزه در جهان، تبليغات خوب و مؤثر، نقش ويژه‌اي در بازار كار دارد. اگر در بازارهاي جهاني نتوانيم تبليغات موثري داشته باشيم، بي ترديد فروش فرش‌هايمان پايين خواهد آمد كه متاسفانه ايران از نظر تبليغات فرش، حرف چنداني براي گفتن ندارد.
يكي از دلايــل فروش پايــين فرش ايراني، يـك نواختي در طرح و رنگ و اندازه فرش است. توليد كنندگان فرش بايد محصولات خود را با نياز بازارهاي جهاني تطبيق دهند. فرش‌هاي ايراني دچار يكنواختي و عدم تنوع شده و طبيعي است كه اين مساله سبب كاهش تقاضا شده است.
دكتر تجدد همچنين به لزوم برپايي مجتمع‌هاي قاليبافي اشاره مي‌كند و مي‌گويد: فرش كشور در بخـش‌ها، روستاها و خانه‌ها بافته مي‌شود. بايد كم كم تمامي كارگاه‌ها و دارهاي قاليبافي در خانه‌ها برچيده و قالي فقط در مجتمع‌هاي قاليبافي بافته شود و تمامي امور مربوط به فرش نيز تحت نظارت بازرسان و طراحان فني قرار گيرد.
وي بر نتايج خوبي كه فعاليت مجتمع‌هاي قاليبافي در پي خواهد داشت، تاكيد مي‌كند و ادامه مي‌دهد: اگر همه امور متمركز باشـد، بافت قالي طبق اصول فني انجام خواهد گرفت؛ كارگاه‌ها و دارها و ابزار‌هاي قاليبافي بهداشتي خواهد شد، از مصرف رنگ‌ها و مواد نامرغوب جلوگيري به عمل خواهد آمد و همچنين در مجتمع‌هاي قاليبافي، كارگران از گرفتن حداقل دستمزد و حمايت‌هاي قانوني و تامين اجتماعي برخوردار خواهند شد و دست واسطه‌ها نيز از صنعت قاليبافي كوتاه خواهد شد.
شكست در بازارهاي جهاني
پروفسور سـيد حسن امين ـ سرپرست علمي دايرهًْ المعارف ايران شناسي با بيان اين كه صنعت و هنر فرش، در فرهنگ و تمدن گران سنگ ايران زمين ريشه‌اي عميق و پيشينه‌اي دراز دارد، مي‌گويد: هنر كاربردي فرش، يكي از اركان هنر و فرهنگ ملي ما ايرانيان اســت و تاريخ فرش، به نوعي بخشي از تاريخ اجتماعي و اقتصادي ايران است. چنين است كه هر ايران دوست و هر ايران شناسي بايد به فرش علاقه مند باشـد و به همين مناســبت اســت كه سازمان دايرهًْ المعارف ايران‌شناسي، از چاپ «دايرةالمعارف فرش دستباف ايران» نوشته دكتر حسين تجدد استقبال كرده است.
وي در مورد ايندايرهًْ المعارف كه ويراستاري آن را هم برعهده داشته است، توضيح مي‌دهد: اين دايرهًْ المعارف در 2 جلد به چاپ رسيده و شامل مباحثي راجع به نمادها، طرح‌ها، سبك‌ها، اندازه‌ها، رنگ‌ها، اجزا و مواد سازنده فرش، مراحل بافت آن و ديگر مشخصات فني و هنري فرش ايراني و همچنين نيك و بد توليد فرش از جهات اقتصادي، اجتماعي و عوارض و بيماري‌هاي حرفه‌اي است.
نام و نشان هنرمندان فرشباف و همچنين تفصيل و تبيين مباحث ريزتر و نكات ظريف‌تر درباره هنر و صنعت فرش و سير تحول آن با تاكيد بر تبيين موانع رشد صنعت فرش در كشور، در اين كتاب گنجانده شده است.
پروفسور امين، ايران را يكي از نخستين خاستگاه‌هاي هنر فرش در جهان مي‌داند و مي‌افزايد: نگاهي به پيشينه درخشان فرش ايران، جاي افسوس و دريغ بسياري را براي امروز به جا مي‌گذارد. فرش ايراني در سه دهه اخير در سطح جهاني، سهم بازار خود را از دست داده است.
مسئوليت اين شكست سنگين بيش از آن كه مرتبط با كشورهاي ديگر و بازارهاي ديگر نظير چين باشد، به خود ما برمي گردد.
هنگامي كه از توليد داخلي و صنايع بومي و دستي حمايتي نشود، نه تنها رقيبان بيگانه از ما پيشي مي‌گيرند، بلكه توليد كنندگان ايراني هم سرمايه‌هاي مادي و معنوي خود را به كشورهايي نظير پاكستان، هند و تركيه منتقل مي‌كنند و در آن كشورها، طرح‌ها و نقش‌هاي ايراني را توليد و به بازارهاي جهاني
صادر مي‌كنند.
وي ادامه مي‌دهد: در دهه‌هاي اخير، غرب گرايي ايرانيان موجب شده است كه كف خانه‌هاي ما با استفاده از سراميك و پاركت و كف پوش‌هاي فرنگي ديگر يعني فرش‌هاي ماشيني وارداتي فرش شود و با نهايت تاسف از فرش دستباف ايراني خودمان كه سرشار از رمز و راز و طراوت و خيال است و تا چندي پيش اساسي‌ترين اثاثيه منزل هر ايراني بود، محروم شود.
فرش، سفير فرهنگ شرقي
محسن محسني ـ كارشناس و پژوهشگر فرش دستباف درباره هنر فرش ايراني مي‌گويد: اگر هنوز معتقديم فرش دستباف طالب دارد، اگر هنوز به قدمت 500 ساله فرش دستباف ايران در عرصه جهاني مي‌انديشيم و مي‌دانيم اين قدمت، خود پيشينه و فرايندي 2500 ساله دارد، اگر هنوز قصد داريم حضور مستمر و پايدار فرش دستباف ايران را در عرصه‌هاي مادي و معنوي جهان جدي بگيريم، اگر قبول داريم كه اين ميراث كهن سنتي با ويژگي‌هايي كه دارد كمتر از شاهكارهاي معماري و ابنيه تاريخي نيست، اگر باور داريم كه فرش ايران تنها سفير حسن نيت و غني از فرهنگ متعالي شرقي است كه از درون دور افتاده‌ترين روستاها و اقوام عشايري تا دل و جان شيفتگان مغرب زمين رسوخ كرده است، اگر باور كنيم كه هنوز هم داشتن يك قاليچه زيبا و قديمي ايراني جزو آرزوهاي يك خانواده اروپايي و آمريكايي است و در عين حال وسيله تجملي افسانه‌اي است كه پشتوانه و ذخيره‌اي مالي محسوب مي‌شود، اگر قبول داريم كه فرش‌هاي كهنه و مستعمل ايراني، پس از ساليان دراز خدمت به خانواده‌هاي ايراني، صدرنشين منازل غربيان است و با ارز و طلا معاوضه مي‌شود، و بالاخره اگر اطمينان داريم كه جذابيت‌هاي شيرين هنري فرش، با وجود تكرارها در عرصه خسته كننده زندگي ماشيني، ارضا كننده جان‌هاي تشنه و خسته از تلاش‌هاي روزمره است، بايد بپذيريم كه حضور هنر هنوز هم در صحنه زندگي ماشيني زوال ناپذير و همچون اكسيري جاودانه، آرامبخش و ضروري است.
هنر فرش كه با حضور خود، انديشه‌هاي عارفانه مشرق زميني را همواره بر كف سالن‌ها فرا روي بينندگان قرار مي‌دهد، افسون‌گر و نشاني است از اين كه حضور خلاقانه هنرآفرينان ايراني، تنها شعاري دهان پر كن نيست. محسني در مورد حضور خلوص، صداقت و عشق معنوي در بافت فرش‌هاي ايراني مي‌گويد: هنگامي كه مي‌فهمي نقاش فرش، استاد قاليباف، استادكار رنگرز و حتي ريسنده خامه، همگي كارشان را بدون نام و ياد خدا آغاز نخواهند كرد، طبيعي است كه رفتار چنين كساني ناشي از نيات و كنش و واكنش دروني آنهاست كه اين گونه درون نگري و خلوص نفساني را در كمتر حرفه و هنر مغرب زمين، مي‌توان يافت.
وي مي‌افزايد: دست اندركاران اين رشته هنري به دور از تقلب و دغل كاري و به زير پا گذاشتن تعهدات اخلاقي كار هنري خود را به خاطر هنر، در درجه نخست و سپس براي تجارت و تعامل عرضه مي‌كردند.
آيا ما به عنوان ميراث دار آثار هنري، فرش را كه يكي از مواريث ارزشمند ملي ماست، فراموش كرده‌ايم كه چگونه از پيشينيان به دست ما رسيده است؟ آيا ما فكر مي‌كنيم طراحي و نقاشي فرش نتيجه ميلي زودگذر بوده يا بر اثر حادثه و اتفاق ناخواسته، اين چنين درخشيده است؟
مجموعه كار قاليباف و طراح و نقاش فرش نه اتفاق است، نه يك حادثه و نه يك ميل نفساني؛ بلكه كاري است از سر شوق، توأم با تعهد و ارتباط عاطفي، ناشي از گره فكر و انديشه با مخاطب!
شبنم سيدمجيدي
شنبه 30 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[مشاهده در: www.ettelaat.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 80]
-
گوناگون
پربازدیدترینها