واضح آرشیو وب فارسی:مهر: اظهارنظرهاي غيرعلمي حريم فكري جامعه اسلامي را آشفته مي كند
يك پژوهشكر علوم قرآن و حديث با تأكيد بر لزوم حفظ حريم فكري جامعه اسلامي درباره پيامد اظهار نظرهاي بدون علم در حوزه مباحث نظري و عقيدتي گفت: اظهارنظرهاي بدون تخصص نتيجه اش اين مي شود كه همه دانشجويان ما و كساني كه زير دست ما تربيت مي شوند اين فرهنگ را فرابگيرند و به جاي اينكه امور را به اهل تخصص و صاحب انديشه و علم حواله دهند، خودشان اظهار نظر كنند در نتيجه جامعه فكري ما دچار نابساماني و به هم ريختگي مي شود.
حجت الاسلام محمدتقي سبحاني نيا عضو هيئت علمي دانشگاه قرآن و حديث درباره پيامدهاي اظهار نظرهاي بدون علم در حوزه مباحث نظري و عقيدتي به خبرنگار مهر گفت: بر اساس آنچه كه ما از متون قرآني و حديثي به دست مي آوريم، فردي كه مطلبي را به عنوان يك مطلب علمي بيان مي كند، يكسري مخاطباني دارد كه ممكن است آن مخاطبان از اظهار نظر او استفاده كرده و به استناد حرف او بخواهند از آن بهره برداري كنند و حال اگر اين فردي كه اين ايده و نظر را داده است، سخنش برخاسته از دانش لازم نباشد، در آن صورت حقوقهايي را حتي مي تواند ضايع كند.
وي افزود: بر اساس روايات افراد غيرصاحب نظري كه مسائلي را بيان مي كنند، حقوق چند دسته را ضايع مي كنند اول حق خودش را ضايع مي كند، چون كسي كه بدون علم اظهار نظر مي كند در حقيقت خودش را ضايع مي كند همانطور كه در آيه 36 سوره اسراء قرآن مي فرمايد: « وَلاَ تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولـئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً». كسي كه بدون علم اظهار نظر كند در حاليكه عالم ندارد در مرحله اول به خودش آسيب مي رساند چون خداوند متعال در قيامت خود او را عذاب مي كند و اعضا و جوارحش را به سخن در مي آورد و در نهايت خودش متضرر مي شود.
اين پژوهشگر حوزه حديث تصريح كرد: حتي در روايات متعدد نسبت به عواقب اظهار نظر بدون علم هشدار داده شده است چنانكه امام باقر(ع) فرمودند: مَنْ أفْتَى النّاسَ بِغَيْرِ عِلْم وَ لا هُدىً، من الله لَعَنَتْهُ مَلائِكَهُ الرَّحْمَهِ وَ مَلائِكَهُ الْعَذابِ،....هركس درباره مسائل دين فتوا و نظريه اى دهد كه بدون علم و اطّلاع باشد، ملائكه رحمت و عذاب او را لعن و نفرين مى كنند و در ادامه حديث آسيب به ديگري را اينگونه بيان مي فرمايد: "... وَ لَحِقَهُ وِزْرُ مَنْ عَمِلَ بِفَتْياهُ". يعني اگر كسي بدون علم اظهار نظر كند ديگراني را به گناه و انحراف مي اندازد و گناه آنها هم بر گردن او مي افتد.
حجت الاسلام سبحاني نيا افزود: نكته بعدي آسيب به ديگران است كه در روايت معصوم مي فرمايد: من افتي الناس بغير علم و هو لا يعلم الناسخ من المنسوخ و المحكم من المتشابه فقد هلك و اهلك» گرچه اين روايت ناظر به فهم آيات قرآني است اما از آن يك حكم كلي برداشت مي شود و آن اينكه هر كسي اظهار نظر كند و حال آنكه اشراف و دانش لازم را ندارد موجب هلاكت خود و ديگران مي شود.
وي درباره لزوم حفظ حريم فكري جامعه اسلامي نيز تصريح كرد: ما براي جامعه بايد احترام قائل باشيم چراكه علاوه بر اينكه تك تك افراد جامعه را مي سازند خود جامعه يك حقيقت خارجي دارد و بر همه افراد تأثيرگذار است. يعني گاهي فرزندانمان به خاطر آداب و رسوم و ارزشهايي كه در جامعه حاكم مي شود، تربيت مي شوند و از آن امور استفاده مي كنند و يا به آن عادات و فرهنگ و خلق و خو متلبس مي شوند، اگر ما بخواهيم ارزشهاي جامعه را ناديده بگيريم و اخلاقيات را رعايت نكنيم، نه تنها حريم جامعه را ناديده گرفتيم بلكه به خود افراد نيز تعرض كرده ايم الان عادت كرديم كه در يك مجلس چند نفره اگر كسي بگويد سرم درد مي كند معمولا همه اظهار نظر مي كنند در حاليكه هيچكدام تخصص در امر پزشكي نداريم. اين اجازه دادن به خود و اينكه در هر امري وارد شويم و اظهار نظر كنيم در نهايت ضربه به شخصيت افراد مي زند و جامعه را مورد آسيب قرار مي دهد و آنهايي كه سن كمتر و يا دانش كمتري دارند و به ما به عنوان الگو مي نگرند و از سخن ما تأثير مي گيرند ناخودآگاه آنها را به انحراف مي كشانيم.
عضو هيئت علمي دانشگاه قرآن و حديث افزود: اينكه در مسائل كلامي و اعتقادي يك ساماني ديده نمي شود به نظرم سامان علمي وجود دارد يعني ما از نظر آثار علمي كمبودي نداريم و از نظر وجود انديشمنداني كه بتوانند در عرصه هاي اعتقادي وارد شوند و به درستي اظهار نظر كنند و جامعه را اداره كنند، مشكلي نداريم. مشكل آنجاست كه ما در فرهنگ جامعه خودمان و حتي در سطح دانشگاه ها، دانشجويان مان و بعضا اساتيدمان اين فرهنگ را رايج كردند كه به خودشان اجازه مي دهند شخصا در همه امور اظهار نظر كنند. من استادي را سراغ دارم كه خودش فتوا مي دهد و عمل مي كند در حاليكه استادي نيست كه حتي در امور ديني مطالعه عميق داشته باشد و حتي قرآن را نمي تواند درست بخواند و مثلا مي گويد كه به دليل اينكه وسائل نقليه پيشرفته شده است و مسافرتها كوتاه شده است بنابراين خسته نمي شوم لذا فرقي نمي كند كه من در تهران در محل كارم نمازم را بخوانم يا در قم در يك سفر 2 ساعته نماز بخوانم يعني به خودش اجازه مي دهد فتوا صادر كند و نماز را در مسافرت تمام بخواند. وقتي استاد ما در جامعه به خودش اجازه مي دهد در امورديني در حاليكه متخصص نيست اظهار نظر نكند، اين فرهنگ مي شود كه مثلا من نوعي در دانشي كه تخصص ندارم اظهار نظر كنم اين نتيجه اش اين مي شود كه همه دانشجويان ما و كساني كه زير دست ما تربيت مي شوند اين فرهنگ را فرابگيرند و به جاي اينكه امور را به اهل تخصص و صاحب انديشه و علم حواله دهند، خودشان اظهار نظر كنند در نتيجه جامعه فكري ما دچار نابساماني و به هم ريختگي مي شود.
كد خبر: 2195662
تاريخ مخابره : ۱۳۹۲/۹/۲۵ - ۰۸:۴۸
دوشنبه 25 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 106]