واضح آرشیو وب فارسی:عصر خودرو:
بيش از دو ميليون و 300هزار دستگاه خودرو روي دست مانده! سرنوشت خودروهاي فرسوده در ابهام عصر خودرو- برنامه خروج خودروهاي فرسوده هرچند اين اواخر از حركت لاكپشتي خود خارج شده، ولي آمارهاي موجود و برنامههاي مصوب نشان ميدهد كه تحقق كامل برنامه خروج اين خودروها با اما و اگر روبهروست. به گزارش پايگاه اطلاع رساني «عصر خودرو» به نقل از ايسنا فرسودگي خودروهايي كه هر روز در خيابانها ميبينيم، كم كم به سوژهاي تاريخ گذشته تبديل ميشود، اما نگرانيها همچنان به قوت خود باقي است. از نظر كاشناسان، طبق تعريف جهاني، خودروهايي كه بيش از پنج سال از زمان ساختشان ميگذرد و بيش از 300 هزار كيلومتر را پيمودهاند، در رده خودروهاي فرسوده قرار ميگيرند؛ گرچه اين عدد در كشور ما 30 سال است. در ايران بالغ بر از 10 ميليون خودرو تردد ميكنند كه دو ميليون و 300 هزار تاي آن پيش از سال 1382 توليد شدهاند و عملا فرسوده محسوب ميشوند. به عقيده كارشناسان شهري، خودروهاي فرسوده به يك معضل شهري تبديل شدهاند. آلودگي صوتي و آلودگي هوا از جمله مهمترين ضررهاي اين خودروهاست. خودروهاي فرسوده حتي سلامت جادهها را هم به خطر مياندازند. ايران هميشه جزو كشورهايي با بالاترين آمار مرگ و مير جاده اي بوده و بر اساس اظهارات رييس كميسيون صنايع و معادن مجلس، يكي از مهمترين عوامل وقوع تصادفهاي جادهاي، فرسوده بودن خودروهاست كه مصرف سوخت را نير افزايش ميدهند و تبعات اقتصادي فراواني به دنبال دارند. رويانيان - رييس ستاد حمل و نقل و مديريت مصرف سوخت - گفته كه بر اساس آخرين اطلاعات، ايران در تصادفهاي جادهاي، سالانه با 27 هزار نفر کشته مقام دوم را به خود اختصاص داده که از اين تعداد 3 هزار نفر سالانه به دليل امن نبودن خودروها جان خود را از دست ميدهند. عواملي كه گفته شد تنها بخشي از همه حقايقي است كه باعث شده طرح از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده به صورت جدي از سال 1383 در دستور كار قرار گيرد؛ گرچه از همان ابتدا با مشكلات بسياري از جمله در تامين بودجه مواجه بود. * * اسقاط 750 هزار خودرو از ميان 3 ميليون خودرو فرسوده بر اساس برنامه چهارم توسعه، دولت موظف شده بود از سال 1384 تا 1388 به ترتيب سالانه 200 هزار، 300 هزار، 400 هزار، 500 هزار و 600 هزار دستگاه خودرو فرسوده را از رده خارج کند، اما تاكنون تنها حدود 750 هزار خودرو از رده خارج شده است كه با برنامهريزي براي خروج دو ميليون خودرو تا پايان سال 1390 بسيار فاصله وجود دارد. در واقع در تمام چهار سال گذشته تعهدات 2.5 سال ابتدايي طرح محقق شده است. ميتوان تصور كرد كه برنامه چهارم توسعه در اين رابطه خوشبينانه طراحي شده است، اما فهرست مشكلاتي كه طي چهار سال گذشته پپش روي متقاضيان از رده خارج كردن خودرو قرار گرفته، اين تصور را كمرنگ ميكند. فراهم كردن ضامن براي دريافت وام هاي تشويقي اسقاط خودرو، نداشتن توجيه مالي براي از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده (بهويژه براي مسافركشان)، سرگرداني متقاضيان براي پيدا كردن مرجع وام دهنده و تامين نشدن اعتبار مورد نياز نزد بانكهاي عامل از جمله دلايل نارضايتي مردم از شيوه اجراي طرح است. از سوي ديگر عدهاي از كارشناسان صنعت خودرو نيز با مطرح اين مساله كه از نظر توليد آلودگي و امنيت اتاق، تفاوت چنداني بين خودروهاي فرسوده و نو وجود ندارد، به مصرف بالاي سوخت اين خودروها اشاره ميكنند. بر اساس اعلام سازمان بهينهسازي مصرف سوخت، حدود سه ميليون و 43 هزار دستگاه خوروهاي زير پنج سال موجود در خيابانها به دليل داشتن موتورهاي پرمصرف، روزانه 23ميليون و 800 هزار ليتر بنزين مصرف ميکنند؛ به گونهاي که پرايد 10 ليتر و پژو405 حدود 9 ليتر در هر 100 کيلومتر بنزين ميسوزانند و اين در حالي است كه استاندارد مصرف سوخت براي اين مسافت حدود 5.8 ليتر است. صرفهجويي ناشي از اسقاط 2ميليون و 300هزار خودرو فرسوده فعلي بر اساس بررسيهاي انجام شده توسط سازمان بهينه سازي مصرف سوخت، خودروهاي فرسوده بالاي 25 سال در ايران روزانه بيش از 10 ميليون ليتر بنزين مصرف ميکنند؛ در حالي که بعضي از اين خودروها به دليل فرسودگي، مصرفي بيشتر از 30 ليتر در روز دارند؛ پس جايگزيني دو ميليون و 311 هزار دستگاه خودرو فرسوده بالاي 25سال روزانه بيش از 284 هزار دلار صرفهجويي در مصرف سوخت به همراه دارد که اين عدد سالانه بيش از 284ميليون دلار خواهد بود. مانع ديگري كه بر سر راه از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده وجود دارد، قانون دوگانهسوز شدن خودروهاي جايگزين فرسوده است، زيرا در حال حاضر مخزن گاز براي توليد حجم قابل قبول خودروهاي دوگانهسوزي كه مورد نياز طرح جايگزيني خودروهاست، به تعداد كافي وجود ندارد. از سوي ديگر در سال گذشته متقاضيان از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده براي دريافت وامهاي تشويقي دچار سرگرداني فراوان بودهاند. در حالي كه در سال 1387 وام هاي پرداختي به متقاضيان تا 80 در صد قيمت خودرو جايگزين شده را پوشش ميداد، در سال گذشته حتي پرداخت وامهايي با بهره 12 درصد نيز تا ماههاي پاياني به دليل مشخص نبودن منابع توسط بانكهاي عامل (تجارت و ملت) به تاخير افتاد. از سويي بانكها پرداخت وام را به گردن خودروسازان ميانداختند و از سوي ديگر خودروسازان كه بودجه كافي براي تامين منابع در اختيار نداشتند، از طرف مجري طرح خودروهاي فرسوده به وزارت صنايع و معادن ارجاع داده ميشدند. همين اتفاقات پيش پا افتاده و نبود هماهنگي بين سازمانها و نهادهاي مسوول از جمله نيروي انتظامي، بانكها و خودروسازان بود كه باعث شد روند از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده در سال گذشته با افت زيادي نسب به سال 1387، از 500 به 200 هزار دستگاه برسد و تهديدهايي مثل صادر نشدن كارت سوخت براي خودروهاي فرسوده يا حتي جريمههاي 13 هزار توماني براي تردد اين خودروها در سطح شهر نيز چندان نتيجه بخش نبوده و اخبار رضايت بخشي از نتايج طرح انتشار اوراق مشاركت براي از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده منتشر نشده است. خروج خودروهاي فرسوده و دميدن روح تازه بر كالبد خودروسازان گرچه آمار رسمي در زمينه اشتغالزايي طرح از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده وجود ندارد، اما خروج اين خودروها ميتواند روح تازهاي بر كالبد خودروسازان كشور بدمد و رونق بيشتري به بازار خريد و فروش خودرو هديه كند. با اين وجود البته تجربههاي جهاني موفقي در اين زمينه وجود ندارد. آلمان، انگلستان، آمريكا و تركيه چهار كشوري كه اجراي طرح از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده را در دستور كار خود داشتند، با وجود اظهار رضايت از نتايج مثبت اين طرح در اشتغال زايي و رونق بازار خودرو، هر يك به نوعي مجبور به خارج كردن اين طرح از دستور كار دولت خود شدهاند. دو سال زمان باقيست با بيش از دو ميليون و 300هزار دستگاه خودرو روي دست مانده! در حال حاضر با توجه به كل تعداد خودروهايي كه در پنج سال گذشته از رده خارج شدهاند، خوشبينانه به نظر ميرسد اگر تصور كنيم تنها در دو سال باقي مانده تا پايان سال مالي 1390 تعداد يك ميليون و 250 هزار دستگاه خودرو فرسوده اسقاط شود. اين در حالي است كه در سه ماه نخست امسال فقط حدود 53 هزار دستگاه اسقاط شده است و رسيدن به برنامه فوق يعني خروج ماهانه بالاي 95 هزار دستگاه خودرو! شايد لازم است منتظر باشيم و ببينيم آيا پيشبينيهاي عمليتري براي حل اين معضل شهري در برنامههاي توسعه بعدي انجام ميشود كه به نتايج دلخواه برسد يا خير. تا آن زمان هنوز بايد آلودگي صوتي، آلودگي هوا و صد البته تلفات جادهاي ناشي از حضور اين يادگاران قديم را در كنار خودمان تحمل كنيم.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر خودرو]
[مشاهده در: www.asrekhodro.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 540]