واضح آرشیو وب فارسی:فرهنگ نیوز:
نقش مسئولیت پذیری اجتماعی در کاهش آسیب ها؛
تدبیر نروژیها برای جلوگیری از بالارفتن آمار آسیبهای اجتماعی دولت نروژ در راستای مبارزه با آسیبهای اجتماعی، خود را مسئول میداند و تلاش میکند از طریق وامهای یارانهای، حمایت اقتصادی، سازمانهای تعاونی مسکن ساختمان جدید. پرداخت حدود ۸۰درصد هزینهها و... بتواند شرایط این گروه آسیب دیده را ترمیم کرده و به روال سابق برگرداند.
گروه جامعه فرهنگ نیوز؛ امروزه جوامع بشری با آسیبهای اجتماعی بیشماری مواجه شده است که این آسیبها در دراز مدت جامعه را با چالشهای جدی مواجه خواهد کرد. البته توجه به این نکته ضرورت دارد که بسیاری از آسیبهای اجتماعی ناشی از رویکردها و سیاستهایی است که در جوامع مختلف در حال اجرا شدن است. در حقیقت اگر درصد بسیار کمی از آسیبهای اجتماعی و یا به عبارتی اقشاری که در معرض آسیبهای اجتماعی قرار گرفتهاند را که ناشی از اختلالات روحی و روانی به این معضلات گرفتار شدهاند، مستثی کنیم بقیه گروهها در اثر سیاستهای کلان دچار معضلات اجتماعی میشوند.نکته مهمتری که درباره آسیبهای اجتماعی وجود دارد و کمتر بدان توجه میشود این است که آسیبهای اجتماعی چه ارتباطی با مسئولیت پذیری تک تک افراد جامعه دارد؟ آیا در صورت مسئولیت پذیر بودن افراد جامعه در قبال افراد دیگر آسیبهای اجتماعی کاهش پیدا خواهد کرد و یا این موضوع هیچ تفاوتی در مقوله آسیبهای اجتماعی ایجاد نمیکند؟نگاهی به آمارها و شاخصهای رشد در جوامع توسعه یافته نشان میدهد که بین مسئولیت پذیری آحاد مردم جامعه و پیشرفت و توسعه ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. بنابراین رابطه مسئولیت ناپذیری بر عدم پیشرفت و توسعه مسئلهای بسیار مهم و قابل تامل است؛چرا که مسئولیت ناپذیری یکی از ویژگیهای کشورهای توسعه نیافته در قبال موضوعات مختلف بخصوص معضلات و مشکلات اجتماعی است.در کشور ایران، علیرغم وجود سابقه تاریخی، مذهبی و دینی بسیار قوی در زمینه مسئولیت پذیری اجتماعی در کشور متاسفانه به علت عدم توجه اساسی مردم، سازمانها و نهادها به این مهم موجب شده تا کشور به لحاظ مسایل و آسیبهای اجتماعی نه تنها در وضعیت مناسبی قرار نداشته باشد بلکه ادامه این روند موجب خواهد شد تا رنگین کمانی از مسایل و آسیبهای اجتماعی را بصورت تصاعدی در کشور شاهد باشیم. در همین راستا، نوشتار پیش رو، ضمن پرداختن به یکی از آسیبهای اجتماعی تحت عنوان «پدیده کارتن خوابی» درکشورهای غربی تلاش خواهد کرد بر اساس نگاه مسئولیت پذیری در غرب به این پدیده بپردازد.کارتن خوابی با واژههای معادل در زبان انگلیسی مانند: بیخانمان، بیمسکن، (homeless)، دربدر (adabout، mendicant) غریب (strange، whimsical، poor، alien، weird)، خانه به دوش (vagabond)، آواره (adrift، arrant، excursive، homeless، errant، fugacious) و... بیان میشود.یافتههای پژوهشی صورت گرفته در کشورهای غربی نشان میدهد که در فاصله زمانی بین ۲۰ تا ۲۵ سال گذشته، پدیده کارتن خوابی از رشد زیادی برخوردار بوده است به گونهای که مشکلات ناشی از فقر و اختلالات روحی و روانی دوعلت اصلی آن در کشورهای غربی بیان شده است. که مردم فقیر اغلب قادر به تامین هزینههای مسکن غذا، مراقبت از کودکان، مراقبتهای بهداشتی، و آموزش و پرورش و... نیستند.در بررسی آماری بین کشورهای اروپایی و امریکایی، آمارهای ناگواری از امریکا در موضوع فقر و در نهایت بیخانمانی وجود دارد به گونهای که در سال ۲۰۰۷، ۱۲. ۵ درصد از جمعیت ایالات متحده،در فقر زندگی میکردند. این در حالی است که آمارهای مطلوبی در جهت مبارزه با فقر و معضل کارتن خوابی از برخی از کشورهای اروپایی منتشر شده است. البته رکورد اقتصادی در کشورهای صنعتی اروپا بخصوص در انگلیس و فرانسه بر این موضوع در چند سال گذشته دامن زده است.در یک بررسی موردی، عواملی که منجر به پدیده کارتن خوابی در غرب میشود، عبارتند از: فقر، بیکاری، کمبود مسکن مقرون به صرفه، سلامت جسمی یا روانی ضعیف، مواد مخدر و الکل، قمار، خانواده و رابطه شکست خشونت خانگی، سوء استفاده جسمی ویا جنسی، بیماریهای روانی یا اعتیاد، بیثباتی خانواده و..همه این عوامل میتواند باعث این شود که یک فرد تبدیل به بیخانمان و یا کارتن خواب شود. آنها همچنین میتوانند یکی از دلایلی باشد که فرد در حالت بیخانمان یا کارتن خوابی بماند. در ادامه به رویکرد دولت نروژ و مسئولیت پذیری مردم در برابر این آسیب اجتماعی میپردازیم:مدل نروژ:آمارهای منتشر شده از نروژ حاکی از این است که از سال ۱۹۹۷ تعداد بیخانمانها در این کشور در رقم ثابت باقی مانده است و از سوی دیگر در تلاش هستند آن را به حداقل برسانند. در این کشور در جهت مبارزه با آسیبهای اجتماعی از پدیده کارتن خوابی شاهد دو برخورد از سوی و مردم و نهادها و سازمانی مردم نهاد هستیم.دولت نروژ در راستای مبارزه با آسیبهای اجتماعی از جمله پدیده کارتن خوابی و یا بیخانمانان خود را مسئول میداند و تلاش میکند از طریق وامهای یارانهای، حمایت اقتصادی، سازمانهای تعاونی مسکن ساختمان جدید. پرداخت حدود ۸۰درصد هزینهها و... بتواند شرایط این گروه آسیب دیده را ترمیم کرده و به روال سابق برگرداند.مسئولیت پذیری مردم این کشور در جهت کمک به مردم خود در نوع خود منحصر به فرد است. همانگونه که اشاره کردیم، مسئولیت پذیری با شاخصهای رشد و توسعه ارتباط تنگاتنگی دارد. در همین راستا تصور مردم نروژ در برابر آسیبهای اجتماعی و اقشار آسیب دیده این است که در وهله اول هیچکس نباید آنها را از خود جدا بداند یا هیچ کس نباید تصور کند که آنها انسانهای طرد شدهای هستند. بلکه باید به آنها به عنوان انسانهای آسیب دیده که نیاز به کمک دارند نگریسته شود. در این موضوع خویشان و نزدیکان فرد اولین کسانی هستند که میتوانند با او ارتباط برقرار کنند و در بعد دیگر همه مردم جامعه برای اینکه جامعه را از امکان واگیر شدن به معضل نجات دهند احساس مسئولیت میکنند.در نگاه مردم این کشور، مسئولیت و مسئولیتپذیری فقط مفهومی تجریدی و انتزاعی نیست بلکه یک ارزش است و ارزشی که اخلاق فردی و اجتماعی، وجدان کاری، صداقت و درستی و بسیاری دیگر از ارزشهای مثبت پشتوانه آن میباشد. از سوی دیگر بر این نکته واقف هستند که اگر مسئولیتگریزی و از آن بدتر مسئولیتستیزی در این معضل اجتماعی و موارد مشابه آن به نحوی جایگزین مسئولیتپذیری شود، این جایگزینی نامناسب، خود آفات ارزشی دیگری چون سهلانگاری در انجام وظایف را دربر دارد.پاسخگو بودن مسئولین به مردم در کشورهای توسعه نیز به این مسئله کمک میکند به گونهای که در بعضی موارد گوشزد کردن و توجه دادن به مسئولیت وجدان کاری به برخی افراد و مسوولینی که از این موضوع به سادگی میگذرند مساوی است با غضب و طرد از اجتماع که نمونههای مشابه زیادی از آن در اخبار و جراید دیده و شنیده میشود.از منظر جامعهشناسان برای اینکه جامعهای پویا، متکامل و رو به ترقی و توسعه داشته باشیم باید روحیه مسئولیتپذیری در سطح ملی و در پایه فرهنگی تقویت شود زیرا رمز موفقیت هر فرد در زندگی، وظیفهمداری و مسئولیتپذیری است.براساس یک تحقیقی در دانشکده حقوق دانشگاه نئواورلئان، باید تلاش کنیم آنها [کارتن خوابها] را برای پرداخت هزینههای زندگی یاری کنیم. این کمک کردن در فرهنگ غربی به معنای تقویت روحیه تکدیگری نخواهد بود. بلکه تلاش میشود در اختیار فرد آسیب دیده کاری گذاشته شود که البته این موضوع مستلزم حمایتهای روحی و روانی نیز است.به افرادی که کارهای را به این اقشار واگذار میشود، دائما تذکر داده میشود که حق ندارند آنها را استعمار کنند که البته خود مردم نیز بر این امر واقف هستند و دادن کار از سوی کارفرماها به معنای این است که کارفرمایان خود را در قبال درمان آسیبهای اجتماعی مسئول میدادنند.شکل گیری «ارتش رستگاری» یکی سازمان مردم نهاد است که با مشارکت دولت و گروهها ونهادهای مردمی شکل گرفته است. این نهاد که بیشتر هزینههای آن توسط مردم تامین میشود با این هدف شکل گرفته که خدمات رفاهی و روانپزشکی به کارتن خوابهای ارائه بدهد. از سوی دیگر مهمترین وظیفه این نهاد این است که این گروههای آسیب دیده را به زندگی برگرداند.قابل توجه است که بدانیم در این کشور پیشنهادهای عجیبی مانند عقیم کردن کارتن خوایها مطرح نمیشود.
95/10/19 - 09:41 - 2017-1-8 09:41:21
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فرهنگ نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 97]