تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 19 تیر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):بركت در مال كسى است كه زكات بپردازد، به مؤمنان مدد و يارى رساند و به خويشاوندان كمك نما...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

اتاق فرار

خرید ووچر پرفکت مانی

تریدینگ ویو

کاشت ابرو

لمینت دندان

ونداد کولر

لیست قیمت گوشی شیائومی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

دانلود سریال سووشون

دانلود فیلم

ناب مووی

رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید

سرور اختصاصی ایران

تور دبی

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

طراحی کاتالوگ فوری

دانلود کتاب صوتی

تعمیرات مک بوک

Future Innovate Tech

آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت

پی جو مشاغل برتر شیراز

قیمت فرش

آموزش کیک پزی در تهران

لوله بازکنی تهران

میز جلو مبلی

هتل 5 ستاره شیراز

آراد برندینگ

رنگ استخری

سایبان ماشین

قالیشویی در تهران

مبل استیل

بهترین وکیل تهران

شرکت حسابداری

نظرسنجی انتخابات 1403

استعداد تحلیلی

کی شاپ

خرید دانه قهوه

دانلود رمان

وکیل کرج

آمپول بیوتین بپانتین

پرس برک

بهترین پکیج کنکور

خرید تیشرت مردانه

خرید نشادر

خرید یخچال خارجی

وکیل تبریز

اجاره سند

وام لوازم خانگی

نتایج انتخابات ریاست جمهوری

خرید ووچر پرفکت مانی

خرید سی پی ارزان

خرید ابزار دقیق

بهترین جراح بینی خانم

تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی

خرید ریبون

ثبت نام کلاسینو

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1805814883




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

چه شورش ها و نهضت هایی در زمان امامت امام هادی(ع) اتفاق افتاد؟


واضح آرشیو وب فارسی:قدس آنلاین: دوره امامت حضرت هادی(ع) که هم زمان با حکومت چند خلیفه عباسی بود، دوره ای پرتنش و آشوب به شمار می آمد که در آن قلمرو اسلام صحنه درگیری های مختلف و پیدایش آشوب ها و نهضت های فراوانی بود.به گزارش قدس آنلاین  به نقل از پایگاه اسلام کوئست، دوره امامت حضرت هادی(ع) که هم زمان با حکومت چند خلیفه عباسی بود، دوره ای پرتنش و آشوب به شمار می آمد. به طور کلی درباره این دوران باید گفت که برخوردهای اعتقادی، مناقشه های علمی، تبعیض های قومی، فشارهای اقتصادی و سیاسی و ...، قلمروی اسلامی را به صحنه درگیری های مختلف گروه ها و احزاب مبدل ساخت. این جنبش ها را از حیث انگیزه دینی یا غیر دینی به دو دسته «آشوب» و «نهضت» می توان تقسیم کرد. آشوب ها با اهداف قدرت طلبانه و فتنه جویانه انجام می گرفت و نهضت ها که از سوی علویان به وقوع می پیوست، با انگیزه های حق گرایانه صورت می پذیرفت. [۱] این نوشتار نگاهی گذرا به این حرکت ها و جنبش ها دارد. الف. آشوب ها ۱. حرکت بابک خرّم دین «بابکیه»، فرقه ای بودند که از «بابک خرم دین» پیروی می کردند [۲] و تا اندازه ای حرکت آنان نمود دینی و هدف سیاسی داشت و خطرناک ترین حرکتی بود که در دوران امام هادی(ع) رُخ داد. بابک خودش را به «ابو مسلم خراسانی» مرتبط می دانست و ادعا می کرد که از نسل دختر او است. [۳] او با سیاستی که داشت، موفق شد همه بخش های آذربایجان را به هم پیوند دهد. [۴] معتصم در سال ۲۲۰ هجری قمری به بزرگ ترین فرماندهش، «افشین» دستور سرکوبی او را داد. افشین بابک را شکست داد و سرانجام دستگیر کرده نزد معتصم برد و به گونه فجیعی به قتل رسانید. [۵] ۲. حرکت مازیار هنوز حکومت عباسی از آشوب هایی که بابک برانگیخته بود، رهایی نیافته بود که با حرکت فرد ایرانی دیگری روبرو شد. «مازیار» اهل طبرستان و سالار قلعه طبرستان بود. [۶] او وطن خود را عرصه فعالیت های انقلابی خصمانه با حکومت قرار داد. مازیار به اقتضاى سیاست، ادعای مسلمانى کرده بود، [۷] و «محمد»، نام گرفت [۸] و در زمان مأمون به استانداری طبرستان و دماوند منصوب و به «سپهبد» نامدار شد. [۹] او در سال ۲۲۴ هجری دست به مخالفت با معتصم زد، و با لشکریان او جنگید. [۱۰] تا این که در سال ۲۲۵ هجری به سامرا آمد. [۱۱] مازیار از دشمنی میان «طاهریان» و «افشین» بهره جست و با افشین، مکاتبه و او را به سرپیچی از فرمان حکومت تشویق کرد تا خطر سرکوب او را از خود دور کند. مازیار به او وعده داد که در این صورت می تواند خراسان را که افشین به آن طمع فراوانی داشت، از چنگ حکومت بیرون آورد. [۱۲] ولی بعداً اعتراف کرد که افشین او را به شورش و نافرمانی و گرایش به مجوسیت تحریک کرده است. [۱۳] خلیفه که از اهداف این شورش آگاه شده بود، به سرکوبی آنها برخاست و مازیار را دستگیر کرد و او را آن قدر تازیانه زد که مُرد. [۱۴] ۳. آشوب در بغداد بغداد در سال ۲۵۱ هجری طعمه تاخت و تاز معتز و مستعین بر سر قدرت گردید. [۱۵] از این رو؛ آشوب هایی از سوی برخی انجام گرفت که، ماه ها به طول انجامید و گروه بسیاری از مردم کشته و خانه هایشان ویران شد. در سال بعد، شورشی دیگر علیه «محمد بن عبداللّه بن طاهر»، والی بغداد صورت گرفت. [۱۶] بسیاری حرکت ها و جنبش های مسلحانه دیگر در اندلس و شهرهای دمشق نیز صورت گرفت که شرح کامل آن در تاریخ آمده است و از وضع نابسامان سیاسی در این دوره از خلافت عباسیان حکایت می کند. [۱۷] پیدایش و گسترش نهضت علویان در نگاهی کلان، اعتقاد شیعه مبنی بر حقانیت خلافت خاندان پیامبر اکرم(ص)، عامل احیای حرکت انقلابی علویان و شیعیان بر ضد حاکمیت را تشکیل داد و در درجه دوم، این حرکت ها، بازتابی روشن از سیاست ها و برنامه های سرکوب گرانه عباسیان بود. روحیه تسلیم ناپذیری علویان در برابر ستم از یک سو و فشار بیش از حد عباسیان بر شیعیان و نسل کشی آنها از سوی دیگر، چهره های برجسته و ممتاز علوی را بر آن داشت تا برای احقاق حق امامان خود و پایان دادن بر اعمال ننگین دستگاه ظلم، دست به قیام بزنند. سردمداران این قیام ها، که خود از نوادگان ائمه اطهار(ع) بودند - به انگیزه براندازی نظام ستم پیشه عباسی با شعار «الرّضا من آل محمد(ص)»[۱۸] قیام خود را آغاز کردند. [۱۹] ب. نهضت ها و قیام ها ۱. قیام «یحیی بن عمر طالبی» یحیى بن عمر بن یحیى بن حسین بن زید بن على بن حسین بن على بن ابی طالب(ع)، [۲۰] در سال ۲۵۰ هجری قمری در کوفه قیام و ظهور نمود. [۲۱] او در دوران خفقان خلافت متوکل قیام خود را در خراسان آغاز کرد و متوکل، عبداللّه بن طاهر، را مأمور سرکوب او کرد. او پس از مدتی دستگیر شد و پس از ضرب و جرح فراوان در زندان «فتح بن خاقان» زندانی گردید. سالیانی بعد، در زمان مستعین عباسی از زندان آزاد شد و به بغداد رفت و دوباره پرچم قیام را با شعار «الرضا من آل محمد(ص)» برافراشت و مردم کوفه را نیز به یاری خود برانگیخت. [۲۲] امیر بغداد، محمد بن عبداللّه بن طاهر، به رویارویی با او برخاست. سرانجام یحیی پس از مقاومت بسیار شکست خورد و به شهادت رسید و دسته ای از افراد او اسیر شدند. اسیران را با پای برهنه وارد بغداد کردند و هر کس را که عقب می ماند، گردن می زدند. در میان اسیران، بزرگانی بودند که از آن جمله، «اسحاق بن جناح» را می توان نام برد. سر یحیی را از بدن جدا کردند. مردم با آگاهی از شهادت او، به شدت گریستند. شهادت یحیی موجی از اندوه و سوگ را در میان شیعیان ایجاد کرد و شاعران آزاده ای که در آن دوران می زیستند، در رثای او اشعار بسیاری سرودند. [۲۳] ۲. قیام «حسن بن زید» او از نوادگان امام حسن مجتبی(ع) بود. [۲۴] مورّخان اسلامی قیام وی را سال ۲۵۰ هجری و در ناحیه طبرستان ضبط کرده اند. او توانست در این ناحیه افراد بسیاری را برای پیوستن به قیام خود دعوت کند. قیام او نزدیک به بیست سال طول کشید. [۲۵] او توانست ناحیه طبرستان را در اختیار خود بگیرد و سرزمین های دیگری مانند ری را نیز از سلطه عباسیان بیرون آورد. [۲۶] ۳. قیام «حسین بن محمد طالبی» حسین بن محمد بن حمزه بن عبد الله بن حسین بن على بن حسین بن على بن ابی طالب(ع)، [۲۷] در سال ۲۵۱ هجری در کوفه بر ضد حکومت ستم پیشه عباسی قیام کرد که با دوران خلافت مستعین هم زمان بود. [۲۸] خلیفه وقت، «مزاحم بن خاقان» را برای سرکوبی وی گسیل داشت. [۲۹] جنگ بین آنها در گرفت و حسین شکست خورد و به سوی شهر عقب نشست. مردم در دفاع از این انقلابی ستم ستیز، به سوی مزاحم، سنگ پرتاب کردند. او از این حرکت مردم بسیار خشمگین شد و به افراد خود فرمان داد تا شهر را آتش زنند. آنها درِ بزرگ شهر و هفت بازار و هزار خانه را به آتش کشیدند و نوامیس را مورد هتک حرمت قرار دادند. زندان ها را نیز از علویان آکندند و این گونه قیام حسین بن محمّد زید را سرکوب کردند. [۳۰] ۴. قیام «اسماعیل بن یوسف» اسماعیل بن یوسف بن ابراهیم بن عبد الله بن حسن بن حسن ابن على بن ابی طالب(ع) در سال ۲۵۱ هجری در مکه دست به قیام زد و با امیر مکه (جعفر بن فضل) بهمقابله برخاست. او توانست قدرت را در این شهر به دست بگیرد و به خزانه داری شهر و نیز آنچه در کعبه نگهداری می شد، دست یابد. اسماعیل بن یوسف پس از قیام خود، حکمران مکه را همراه هوادارانش بیرون راند و بسیاری از آنان را کشت. پس از آن به سوی مدینه لشکر کشید و آن جا را نیز به تصرف خود در آورد و دوباره به مکه بازگشت. شهر مکه در محاصره اقتصادی قرار گرفت تا جایی که مردم از تشنگی و گرسنگی تلف می شدند و لشگریان معتز با آنان وارد جنگ شدند که جنگ آنها در روز عرفه بود. هزار و صد حاجی در خون خود غلتیدند و در آن سال، کسی در عرفات توقف نکرد. [۳۱] ................................... [۱]. ر. ک: هادی منش، ابوالفضل، بررسی قیام ها و شورش های دوران امام هادی(ع)، مجله مبلغان، شماره ۱۲۹، ص ۱۳ - ۲۴. [۲]. مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامى، ص ۸۵، مشهد، آستان قدس رضوى، چاپ دوم، ۱۳۷۲ ش؛ سیف الدین آمدى، أبکار الأفکار فی أصول الدین، ج ۵، ص ۶۳، قاهره، دار الکتب، ۱۴۲۳ ق. [۳]. ر. ک: دینورى، ابو حنیفه احمد بن داود، الاخبار الطوال، ص ۴۰۲، قم، منشورات الرضى، ۱۳۶۸ ش. [۴]. مسعودی، ابو الحسن علی بن الحسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج ۳، ص ۴۴۲، قم، دار الهجرة، چاپ دوم، ۱۴۰۹ ق. [۵]. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، ج ۹، ص ۱۳ – ۱۴، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ ق؛ تمیمی سمعانی، أبو سعید عبد الکریم بن محمد، الأنساب، ج ۲، ص ۷، حیدر آباد، مجلس دائرة المعارف العثمانیة، چاپ اول، ۱۹۶۲ م. [۶]. الاخبار الطوال، ص ۴۰۲؛ تاریخ طبری، ج ۹، ص ۸۴. [۷]. راوندی، مرتضی، تاریخ اجتماعی ایران، ج ۲، ص ۲۱۷، تهران، انتشارات نگاه، چاپ دوم، ۱۳۸۲ ش. [۸]. یاقوت حموی، شهاب الدین ابو عبد الله، معجم البلدان، ج ۴، ص ۱۵، بیروت، دار صادر، چاپ دوم، ۱۹۹۵ م. [۹]. ابن الفقیه، احمد بن محمد بن اسحاق، البلدان، ص ۵۷۱، بیروت، عالم الکتب، چاپ اول، ۱۴۱۶ ق. [۱۰]. تاریخ طبری، ج ۹، ص ۸۰؛ مسکویه رازی، ابو علی، تجارب الامم، ج ۴، ص ۲۴۳، سروش، تهران، ۱۳۷۹ ش. [۱۱]. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج ۶، ص ۵۱۰، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ ق. [۱۲]. ر. ک: تاریخ طبری، ج ۹، ص ۸۰ – ۸۲. [۱۳]. مروج الذهب، ج ۳، ص ۴۷۳. [۱۴]. همان، ص ۴۷۳ – ۴۷۴؛ یعقوبی، احمد بن أبی یعقوب، تاریخ الیعقوبی، ج ۲، ص ۴۷۷، بیروت، دار صادر، چاپ اول، بی تا. [۱۵]. ر. ک: تاریخ طبری، ج ۹، ص ۲۸۲ – ۲۸۴؛ ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج ۱۱، ص ۷، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ ق. [۱۶]. تاریخ طبری، ج ۹، ص ۳۵۶. [۱۷]. ر. ک: الکامل فی التاریخ، ج ۷، ص ۸۰، ۹۰، ۱۶۲ و ۱۸۹. [۱۸]. ر. ک: همان، ج ۶، ص ۴۴۲؛ ابن خلدون، عبد الرحمن بن محمد، تاریخ ابن خلدون، ج ۳، ص ۳۸۱، بیروت، دار الفکر، چاپ دوم، ۱۴۰۸ ق. [۱۹]. بررسی قیام ها و شورش های دوران امام هادی(ع)، مجله مبلغان، شماره ۱۲۹، ص ۱۶. [۲۰]. تاریخ طبری، ج ۹، ص ۲۶۶. [۲۱]. الکامل فی التاریخ، ج ۷، ص ۱۲۶. [۲۲]. ابوالفرج اصفهانى، على بن حسین، مقاتل الطالبیین، ص ۵۰۶، بیروت، دار المعرفة، بی تا. [۲۳]. ر. ک: همان، ص ۵۰۶ – ۵۲۱. [۲۴]. ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ج ۵، ص ۴۴۳، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم، ۱۴۱۸ ق. [۲۵]. مروج الذهب، ج ۴، ص ۶۸؛ تجارب الأمم، ج ۴، ص ۳۳۰. [۲۶]. تاریخ طبری، ج ۹، ص ۲۷۵. [۲۷]. همان، ص ۳۲۸. [۲۸]. مروج الذهب، ج ۴، ص ۶۹. [۲۹]. مقاتل الطالبیین، ص ۵۲۱. [۳۰]. تاریخ طبری، ج ۹، ص ۳۲۸ – ۳۲۹. [۳۱]. همان، ص ۳۴۶ – ۳۴۷.


دوشنبه ، ۲۳فروردین۱۳۹۵


[مشاهده متن کامل خبر]





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: قدس آنلاین]
[مشاهده در: www.qudsonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن