واضح آرشیو وب فارسی:شانا: یکی از مهمترین موضوعهای مناقشه برانگیز در عرصۀ مباحث توسعه، نفت است. از این رو عده ای از صاحبنظران، نفت را نعمتی می دانند که عامل اصلی توسعه یافتگی است. در مقابل دیدگاهی نیز مطرح است که بزرگترین عامل دست نیافتن به موفقیتی چشم افسا در حیطه توسعه را برخورداری از نعمت نفت معرفی می کند.«این گونه استدلال ها گویای نداشتن شناخت نه فقط از اقتصاد بلکه از فرهنگ ایران ... است. برخورداری از نفت و گاز یک نعمت بزرگ است که اتفاقا از سالهای دهه 1340 به این سو و به برکت نهضت بزرگ ملی شدن نفت و مدیریت درست دکتر مصدق، توانستیم آن را در خدمت رشد کشور قرار دهیم و شک نکنیم اگر نفت و گاز نداشتیم یا نفت و گازمان ملی نشده بودند و در دست نیروهای استعماری بودند... وضعی به مراتب بدتر از آنچه الان داریم، می داشتیم. نفت و گاز در طول نیم قرن اخیر ... از آن رو که ملی شده بود، به ما امکان داد که کالبدهای بی شمار و زیر بناهایی بسازیم که کشور ما را در رده ای نزدیک به کشورهای توسعه یافته نوظهور قرار دهد.»* تلاش برای اثبات علمی این مهم که نفت خاصه در کشور ایران یکی از مهمترین ابزارهای حرکت در مسیر توسعه است زمینه ساز تحقیقات بسیاری است. مقالۀ « نفت، بخش پیشرو در توسعه نامتوازن ایران » در صدد است تا مشخص کند که نفت چه نقشی در توسعه اقتصادی ایران ایفا کرده و در این رابطه درآمدهای نفتی با توسعه اقتصادی در ایران بررسی کرده است. برای تبیین رابطه توسعه اقتصادی کشور با درآمدهای نفتی، ابتدا با مراجعه به گزارشهای منتشره، روند تغییر درآمدهای نفتی و تحولات اقتصادی ایران در دوران پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی بررسی شدند. بدین ترتیب مجموعه ای از اطلاعات مورد نیاز، برای پاسخگویی به سؤال اصلی تحقیق به روش کتابخانه ای جمع آوری شد. سپس به منظور تحلیل رابطه همبستگی رشد اقتصادی کشور - به عنوان یکی از شاخصهای اصلی توسعه اقتصادی - با درآمدهای نفتی از مدل خود توضیح برداری (VAR) استفاده شده است. نتیجه تحقیق حاکی از آن است که نفت در اقتصاد ایران به مثابه بخش پیشرو، ابتدا عاملی برای رشد نامتوازن بوده و سپس با آثار پسین و پیشین بر بخشهای دیگر موجبات توسعه نسبی کشور را فراهم کرده است. از این رو می توان مدل توسعه اقتصادی ایران را با مدل رشد نامتوازن ملهم از نظریه هیرشمن تحلیل کرد. با عنایت به این که توسعه جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی با ابتنا به مشخصات جامعه آرمانی در قانون اساسی و ویژگی های سند چشم انداز بیست ساله، توسعه ای همه جانبه و انسانی خواهد بود، از این رو راهبرد «استفاده از درآمدهای نفتی هم زمان با فراهم نمودن زمینه گسترش توسعه های سیاسی، اجتماعی و زیست محیطی به عنوان استراتژی مطلوب پیشنهاد شده است. *واکاوی نفت: رنـج اقتصـاد ایـران از سـه تـهدید در گفتگو با ناصر فکوهی
دوشنبه ، ۲۱دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شانا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]