واضح آرشیو وب فارسی:برترین ها:
هزینه های صدا و سیما چه ربطی به مردم دارد؟
بودجه در یک تعریف ساده قرار است دو موضوع را برای ما روشن کند: چه درآمدهایی قرار است در چه مصارفی خرج شود. بنابراین اگر موضوع گزارشی مثل این، بودجه سازمان صدا و سیما باشد قرار است گفته شود صدا و سیما از کجا پول در می آورد و در کجا آن را خرج می کند.
مجله روشن: بودجه در یک تعریف ساده قرار است دو موضوع را برای ما روشن کند: چه درآمدهایی قرار است در چه مصارفی خرج شود. بنابراین اگر موضوع گزارشی مثل این، بودجه سازمان صدا و سیما باشد قرار است گفته شود صدا و سیما از کجا پول در می آورد و در کجا آن را خرج می کند. منبع اطلاعاتی که در این گزارش خواهید خواهند؛ آخرین قانون بودجه کشور یعنی بودجه سال 1394 است که تقریبا یک سال پیش در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است. به غیر از این مورد، اگر از منبعی استفاده شده باشد به صورت موردی به آن اشاره شده است.
صدا و سیما از کجا پول در می آورد؟
اول ببینیم که محل درآمدی صدا و سیما در کجاست. طبق قانون بودجه تلویزیون 960 میلیارد تومان به عنوان اعتبار هزینه ای سایر و 130 میلیارد تومان به عنوان تملک دارایی سرمایه ای از دولت بودجه می گیرد. 42 میلیارد تومان هم بابت ابلاغیه 20 مرداد 1389 مقام رهبری در اختیار این سازمان قرار می گیرد که مربوط به کانال های جدید دیجیتال است. بنابراین می توان مدعی شد که سازمان صدا و سیما در طول یک سال، چیزی در حدود هزار میلیارد تومان درآمد دارد.
با این حال در این خصوص باید شفاف سازی صورت گیرد به این شکل که ظاهرا همه این منابع از محل منابع عمومی بودجه نیست بلکه دولت بخش زیادی از این بار را به دوش آگهی های سازمان انداخته و به نوعی صدا و سیما گفته هر قدر می توانی درآمد کسب کنی؛ متعلق به خود توست و آنگاه قول رفع کمبودها را تا سرحد این هزار میلیارد تومان داده است. هرچند که داد سازمانی ها از این حجم بودجه بلند شده؛ چرا که می گویند بودجه لازم برای آن ها در طول یک سال سه هزار میلیارد تومان است که ضمنا معتقدند که این حجم از درآمدزایی با تبلیغات می تواند باعث شود تلویزیون یک ابزار تجاری شود و در نتیجه مخاطب گریزی به وجود آید. با این حال وضعیت درآمدهای سازمان، در حال حاضر این چنین است.
پول صدا و سیما خرج چه چیزهایی می شود؟
اما در سبد هزینه ها وضعیت به چه صورت است. طبق گزارش کارشناسی شماره 14062 مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، حدود 600 میلیارد از بودجه سالانه سازمان صدا و سیما خرج سیما می شود. تولید سازمان حدودا 300 میلیارد و پخش آن هم حدودا همین میزان خرج بر می دارد. بعد از این مورد هم تولید و پخش صدا قرار گرفته که نزدیک به 200 میلیارد تومان هزینه برای این سازمان می تراشد. رتبه سوم هم متعلق است به تاسیسات و تجهیزات فنی تولید و پخش. با این حال این سوال مطرح می شود که آیا تمامی این پول ها خرج محتوا می شود یا چاه ویل نیروی انسانی است که این پول ها را می بلعد.
جواب این سوال، تقریبا وقتی مشخص می شود که بدانیم صدا و سیما 2 هزار مدیر و 50 هزار کارمند دارد، ظاهرا 85 درصد از بودجه خرج حقوق و مزایای این افراد می شود و مهم ترین اعتراض مدیران صدا و سیما به بودجه امثال شان این بود که افرایش بودجه کل سازمان متناسب با افزایش حقوق کارمندان دولت نیست. شاید از همین رو هم بود که نمایندگان مجلس، به استناد ابلاغیه 20 مرداد 1389مقام رهبری که درخصوص تولید محتوا و تاسیس کانال های جدید بود ردیف بودجه مستقلی برای سازمان ایجاد کردند تا امور جاری بر کارکرد اصلی سازمان سایه نیندازد.
به غیر از این هزینه های جاری، صدا و سیما بودجه خود را خرج هزینه تملک دارایی سرمایه ای هم می کند. این هزینه یعنی خرج کردن برای چیزهای بادوام مثل ساختمان و ملک. در همین بخش هم بوده است که بیشترین افزایش نسبت به بودجه سال 1393 رخ داده است. بودجه کلی در این بخش 43 درصد رشد داشته ولی در جزییات آن، بوده اند اقلامی مثل ساخت ساختمان جدید معاونت سیاسی یا همان بخش خبر که 1900 درصد نسبت به سال پیش رشد داشته است.
احداث مراکز استان های خراسان جنوبی و شمالی و نیز ساختمان جدید مرکز کردستان هم بخش دیگری از این بودجه را به خود اختصاص داده که بودجه آن ها نسبت به سال گذشته رشد چشمگیری داشته است.
حلقه ناسالم درآمد و هزینه
پس نتیجه این است که صدا و سیما، از آگهی پول در می آورد، بخش بزرگی را هزینه نیروی انسانی می کند و بخش دیگری را هزینه محتوای خود. کمی هم از دولت پول می گیرد تا بخشی از آن را به زخم محتوا بزند و کمی دیگر را به زخم تملک دارایی های سرمایه ای. در این شیوه کسب درآمد و هزینه، یک چرخه ناسالم وجود دارد که باعث می شود هشت صدا و سیما گروی نهش باشد و از آن طرف مردم بگویند چرا بودجه هزار میلیاردی، عملکردی این چنینی به همراه دارد؟
نخستین حلقه این چرخه ناسالم هزینه جاری و حتی شاید تملک دارایی سرمایه ای است چرا که به نظر می رسد صدا و سیما می تواند با استفاده از برخی ابزارهای تکنولوژیک، هم محیط های کوچک تر و ساختمان های کمتری نیاز داشته باشد و هم نیروی انسانی کمتری.(جالب است بدانید که با وجود سایت بزرگ صدا و سیما در خیابان ولی عصر تهران، استودیوی خبری از برنامه های مهم در خارج از این سازمان قرار دارد مثل فوتبال برتر یا ماه عسل. این یعنی میل صدا و سیما برای داشتن ساختمان، تمامی ندارد) از آن طرف، تصوری در صدا و سیما وجود دارد که دومین حلقه را می سازد و آن این است که برای تصاحب مخاطب باید به پروژه های بزرگ یا به قولی فاخر روی آورد.
پروژه هایی که حجم بزرگی از بودجه را می بلعد ولی در نهایت مخاطب را برای مدت کوتاهی پای تلویزیون می نشاند. در حالی که تجربه نشان داده با اندکی فضای باز می توان برنامه های خوبی تولید کرد که نیاز به بودجه کلانی نداشته باشد. (رادیو هفت در شبکه آموزش و روی خط جوانی در شبکه رادیویی جوان از این نمونه هستند) در نهایت هم حلقه سوم این می شود که برای تامین هزینه های این چنینی باید به آگهی روی آورد که خود، باعث روگردانی مخاطب می شود.
این حکایت سازمانی است که در جدول های بودجه به عنوان یک سازمان زیان ده شناخته می شود، از طرف دولت به عنوان نهادی که پول می بلعد شناخته می شود، خودش ناراضی است که پول کمی در اختیار دارد و مردم از آن رضایت کامل ندارند. چنین وضعیتی این سوال را در ذهن شما به وجود نمی آورد که یک جای کار مشکل دارد؟ مثلا این که مدیریت، مدیریت پویایی نیست و نمی تواند اقتصاد را به معنای واقعی کلمه اجرا کند: استفاده بهینه از منابع محدود برای نیازهای نامحدود.
تاریخ انتشار: ۰۸ آذر ۱۳۹۴ - ۱۷:۳۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برترین ها]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 28]