واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
خطبه شکوهمند و بیدادکوب امام سجاد(ع) درک فرصتها و موقعیتها و بهرهگیری از آنها به نفع حق به فطانت و هوشمندی مومنانه نیاز دارد. اغتنام فرصت و تبدیل موقعیت منفی به مثبت از آموزههای مهم امام سجاد(ع) است که پس از واقعه عاشورا بهخوبی در سخنرانی ایشان در قلب حکومت یزید نمود مییابد.
به گزارش جام جم آنلاین ، امام از منبرنامیدنِ تریبون رسمی حکومت ظلم پرهیز می کند. وقتی منبر پیامبر ابزار تبلیغ و تثبیت باطل است دیگر حتی از عنوان آن باید پرهیز کرد، امام منبر را «چوب» نامید اما از همین «ابزار شیطانی» بهره گرفت تا «تبلیغ رحمانی» کند و به روشنگری بپردازد. امام قبل از خطبه خوانی، خطبه خوان چاپلوس و متملق اموی را سرزنش کرد و با سخنی کوبنده و تحقیرآمیز، درون او را انباشته از آتش دوزخ دانست. آغاز سخن ایشان با حمد و ستایش الهی و با آرامش و طمانینه، نوعی تمهید و زمینه سازی برای طرح سخنان بعدی است. امام با طرح فضیلت های سیزده گانه (شش داده الهی و هفت فضیلت) جایگاه و پایگاه ویژه و ممتاز خود را به جمع معرفی می کرد. تکرار 32 بار «انا»، یکی از نمودهای بارز بلاغت و فصاحت در این خطبه شکوهمند و بیدادکوب است. 32 بار خود را فرزند همه نمادها و عظمت های دینی خواندن، به این معنی است که ای یزید تو رویاروی همه ارزش ها ایستاده ای. یعنی کشتن ما کشتن پیامبر(ص) است، شهادت دوباره حمزه و جعفر است، انهدام کعبه و منا و مشعر و مکه و مدینه است (و شگفتا که همین چندی پیش هم شاهد چنین فاجعه و جنایتی توسط آل سعود بودیم). در مقابل طرح عظمت ها، امام به تحقیر دشمن هم می پردازد و می فرماید: من فرزند فاطمه و خدیجه ام و فرزند کسی که لب تشنه در کربلا سر از بدنش جدا کردید. عمامه و ردایش را به غارت بردید و آنگاه خانواده اش را به اسارت به شام آوردید. با این توصیف، برای دشمن چه می ماند جز ننگ و بدنامی و سیاه کاری و سیاه رویی. و حاصل خطبه امام سجاد(ع) همین بود! تعظیم اهل بیت و تحقیر دشمن. اما نکته پایانی آن است که امام سجاد(ع) با این همه تلخ گفتن، کربلا را شیرین، آزمون الهی، بلای زیبا و قابل حمد و ستایش می داند. این آخرین ضربه بر تفکر اموی است، امام به شیوه عمه اش زینب سلام الله علیها، کربلا را زیبا و آزمونگاهی زیبا می بیند و این پیامی است به همه راهپویان راه حقیقت تا هرچه تلخی می بینند، شیرین تفسیر کنند و آنچه را دیگران در راه حق زشت می انگارند، زیبا و پذیرفتنی و دلپذیر بدانند. خطبه امام سجاد(ع)، آموزگار توانستن در نداشتن است، ایستادن در شکستن، شجاعت در خوفناک ترین لحظه هاست و فریاد زدن در هنگامه بی صدایی است. در مقابل متکبر، باید تکبر ورزید. التکبر عند المتکبر عباده. این همه «انا» گفتن در مقابل یزیدی که فقط «من» می بیند نوعی بت شکنی است. دکتر محمدرضا سنگری - استاد دانشگاه و پژوهشگر عاشورا
 
دوشنبه 4 آبان 1394 ساعت 08:19
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 26]