واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت/
تقویت تفکر در کودکان با مجموعه «فکر، کودک، فلسفه»
نشر جمال، نشان «حکمت برای کودک» را برای تولید محصولات فکری برای کودکان به وجود آورده است که به عنوان مسیری برای تقویت تفکر در کودکان مورد توجه است.
خبرگزاری فارس - گروه کتاب و ادبیات: آموزش فکر و فلسفه به کودکان یک مسیر تازه است. مراکزی و اساتیدی صاحبتجربه کار را شروع کردهاند و تا مرحلهای هم پیش بردهاند، اما هنوز این دورهها به چهارچوب رسمی نظام آموزش و پرورش وارد نشده است. آموزش فکرکردن به کودکان یعنی ساختن آینده آنان و کشور، و حالا شاید این جمله بهتر درک شود که امام خمینی رضواناللهعلیه میگفتند: «امید من به شما دبستانیهاست.» کودکان هر جامعه، سرمایههای آن جامعهاند. سرمایه اگر در اختیار انسان آگاه و کاربلد باشد، افزونش میکند و ناشی هدرش میدهد. برخورد اصولی و حسابشده با استعداد کودکان باعث شکوفایی ذهن و رشدِ خلاقیتها خواهد شد و به بالندگی جامعه خواهد انجامید. متقابلاً رهاکردن یا آموزش نادرست، زمینه ظهور نسلی خموده و وابسته را فراهم میسازد. رهبر انقلاب اسلامی 14 سال پیش و ضمن دیدار جمعی از کارگران و معلمان با ایشان فرمودند: «معلّم، یعنى آن کسى که مىتواند خصوصیّات اخلاقى خوب را در بچه پرورش دهد، معلومات خوب را به کودک بیاموزد، فکرکردن را به کودک بیاموزد، استقلال رأى را به کودک بیاموزد.» بعدها هم این مهم در رئوس تذکرات و مطالبات و مثالهای رهبر انقلاب قرار گرفت، تا جایی که سال گذشته تعبیر «فلسفیدن برای کودکان» را تعبیری درست خواندند و آن را از کارهاى اساسى و رشتهاى مهم دانستند.اما مراد و منظور از آموزش فکر و فلسفه به کودکان چیست؟ جدی گرفتن کودکان، یعنی گوشسپردن به تمامی حرفها و سؤالهای آنها و اینکه بگذاریم کودکان آنچه میخواهند به ما بگویند. گاهی ما با کودکان طوری صحبت میکنیم که موجب خفهکردن پرسشگری آنها میشود. ما با این کار مانع از شنیدن همه حرفهای آنها میشویم. باید توجه کرد که هدایت به سمت فکرورزی و خلاقیت مکمل پرسشگری در پرورش ذهن پویا و فلسفی در کودکان است. البته باید توجه کرد که فلسفه برای کودکان با بزرگسالان متفاوت است. برنامه فلسفه برای کودک، تعلیم و تربیت و اخلاق نیست و آن را نمیتوان تفکر دانست بلکه برنامه «فلسفه برای کودکان» هدایت به سوی فکرورزی بهصورت دقیق و روشن است». در این حوزه اغلب کارها ترجمه است و تنها کاری که برای بومیسازی آنها میشود تغییر نام شخصیت کتابها است در حالی که باید در انتشار کتب این زمینه به مخاطب نیز توجه شود و متناسب با نیاز او کتاب تولید شود. شیوههای آموزش فلسفه برای کودکان با آموزشهای معمول متفاوت است. مربی آموزش فلسفه برای کودک باید ویژگیهای خاصی داشته باشد؛ از جمله صبر و حوصله فراوان، مهربانی و تعهد، علاقهمندی به کودکان، رفتار جذاب و دلنشین، فکر باز، روشن و بدون تعصب. این مربیان باید بتوانند اندیشهورزی را در کودکان شکوفا کنند، کلاس را با موضوعات خاص به چالش بکشند، در کلاس تنوع ایجاد کنند، کودکان را به بحث تشویق کنند، به فنون مهارت فلسفه و کودک آشنا و نیز به تغییرات رفتاری دانشآموزان حساس باشند. کلاس فلسفه برای کودک با دیگر کلاسهای معمول متفاوت است. در این کلاس دانشآموزان به صورت دایرهوار مینشینند تا بهراحتی یکدیگر را ببینند و در بحث مشارکت کنند. رعایت آداب بحث یا همان قوانین اجرایی در کلاس بسیار مهم است. مفاهیم انتخابی برای بحث در کلاس نیز باید بحثانگیز، متناسب با سن کودک و اساسی باشد. منظور از فلسفه در اینجا تفکر است و آن تعریف دانشگاهی و رسمی فلسفه مدنظر نیست، بلکه درست اندیشیدن مد نظر است. هر قدر اندیشه کودکان ما رشد کند رفتار آنها نیز بهتر و موفقتر خواهد شد.
انتشارات جمال، در جهت رسالت خود برای ترویج تفکر و حکمت دینی برای کودکان، و کمک رساندن به خانوادهها در آموزش فرزندانشان، مجموعه پنج جلدی «فکر، کودک، فلسفه» را منتشر و در اختیار خانوادهها قرار داده است. 55 موضوع مختلف، به ترتیب در این پنج جلد تقسیم شدهاند. در هر بخش، مفهوم کلی مورد بررسی در شش مرحله برای کودک آموزش داده شده است که زبان آنها مخاطبمحور نیست که به صورت معلمی برای کودک گفته شود، بلکه با همراهی با کودک او را در ادامه راه پرسشگری همراهی میکند و اجازه میدهد تا کودک خود به ارتباطهای بین اشیا و اتفاقات دست پیدا کند. البته باید توجه داشت که طی این مسیر بدون همراهی بزرگترها امکانپذیر نیست، به همین دلیل در هر قسمت نویسنده برای راهنمایی خانوادهها متنی را برایشان قرار داده است تا همراهی کودک-والدین کامل باشد. حجتالاسلام غلامرضا حیدری ابهری نویسنده کتاب «فکر، کودک، فلسفه» گفته است: «یک جریان خوبی ایجاد شده که مجموعههایی برای رشد فکری بچهها تولید میشود تا تفکر بچهها پرورش پیدا کند اما بسیاری از آن مجموعهها نیاز به آن دارد که مربیان و اولیا آموزش ببینند و این بسیار پرهزینه است که البته این هزینه منظور وقت و زمان است. مدتی بود در ذهنم بود مجموعهای باشد که همزمان که برای کودکان خوانده شود پدر و مادرها هم آموزش ببینند و مشروط به گذراندن یک دوره مجزا نباشد. این یک نکته بود که موجب نگارش این مجموعه شد البته نکته دیگری که موجب شد این بود که این مجموعهها هرکدام یک بخش را مورد توجه قرار دادهاند و سعی کردم در این مجموعه به تمام موضوعات نگاه کنم. فکر، کودک، فلسفه» از جلد اول به جلد پنج موضوعات سخت و رتبهبندی میشود. مخاطب اصلی این کتابها کودکان هستند، ولی خانوادهها نیز با خواندن آن برای کودکان خود درگیر مباحث کتاب خواهند شد.» این مجموعه کتاب که با نام کلی مجموعه حکمت برای کودک منتشر شده است، گاهی تشابه و گاهی اختلاف. گاهی نرمی و گاه زبری. گاه خطای حس و گاه… این کتاب درآمدی برای ورود کودکان در بحث فلسفه برای کودک است. به دنبال درگیر کردن کودکان در امر پرسشگری و رفتن به سمت چون و چرا کردن درباره اشیا و اتفاقات تدوین شده و سعی کرده است تا پرسشهای منطقی و فلسفی را با زبانی ساده و ریتمی یکنواخت در اختیار کودکان و خانوادهها قرار دهد. در هر جلد 11 موضوع مورد کاوش قرار گرفته، که بهانه فکر کردن کودکان میشود. مفاهیمی چون توانستن و نتوانستن، مرگ و زندگی، پرسیدن در هنگام ندانستن، ارتباط بین اشیا، همسانیابی میان اشیا و اتفاقات، اشتراک مفهومی اشیا و حتی نتیجهگیری کردن از رابطه اشیا از جمله موضوعاتی هستند که در این مجموعه مورد دقت قرار گرفته است. نشر جمال، نشان «حکمت برای کودک» را برای تولید محصولات فکری برای کودکان به وجود آورده است که به عنوان مسیری برای تقویت تفکر در کودکان مورد توجه است، که به امید خدا در آینده، محصولات دیگری را نیز به خانوادهها تقدیم میکنند. یادداشت از سعید سعادت انتهای پیام/و
94/07/15 - 14:31
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]