محبوبترینها
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
بهترین سایتهای خرید تیک آبی رسمی اینستاگرام در ایران
کدام رنگ کاغذ دیواری مناسب فضای شماست؟
چه چیزهایی دیگر در دکوراسیون مد نیست؟!
بررسی قیمت تیرچه + قیمت تیرچه کرومیت + قیمت یونولیت
خرید و قیمت ورق در مشاوران آهن + [مشاوره رایگان]
تی‌وی وال: ایده‌ای نوین برای دکوراسیون داخلی
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1812605304
اصلاح الگوي مصرف و جايگاه با اهميت آن در تغذيه
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
اصلاح الگوي مصرف و جايگاه با اهميت آن در تغذيه نويسنده:دکتر سيد مرتضي صفوي جمع بندي و ارزيابي بررسي هاي انجام شده نشان مي دهد که الگوي مصرف مواد غذايي و تغذيه در ايران از کيفيت مطلوبي برخوردار نيست . روند تغييرات ايجاد شده در الگوي غذاي مصرفي براي افزايش مصرف قند ، شکر ، روغن و چربي و مصرف ناکافي سبزي و ميوه ، شير ، لبنيات و گوشت است .از طرف ديگر روند افزايش شيوع چاقي و بيماري هاي مرتبط با رژيم غذايي همزمان با مشکلات ناشي از کمبود انرژي و پروتئين ، آهن و ساير ريزمغذي هاي دريافتي ، حاکي از آن است که عدم تعادل در الگوي غذاي مصرفي به عنوان يک عامل خطر براي سلامت تغذيه اي افراد جامعه ايراني حائز اهميت است و مستلزم تدوين سياست ها و برنامه ريزي هاي اصولي در زمينه غذا و تغذيه مي باشد . از طرفي همسو با مطالعه ي انستيتو تحقيقات تغذيه اي ايران بررسي ديگري توسط دفتر سلامت رواني اجتماعي و مدارس وزارت بهداشت و درمان انجام شده است که نتايج تغذيه اي آن نيز نشان مي دهد در الگوي مصرفي مواد غذايي دانش آموزان اين عدم تعادل وجود دارد . درصد بالايي از سبد غذايي مصرفي آنان را ميان وعده هاي شور و چرب و شيريني ها تشکيل مي دهد که مطمئناً در روند رشد جسمي و ذهني آنان بي تاثير نمي باشد . نتايج اين بررسي راهنمايي براي آحاد جامعه در جهت برنامه ريزي بهتر غذايي خانوار و اصلاح سبد غذايي مصرفي و بر اساس نياز دائمي جامعه مي باشد . در يک مطالعه بررسي الگوي مصرف مواد غذايي که در يکي از استان هاي بزرگ کشور انجام شد ، با روش مشاهده اي ـ مقطعي و از طريق مصاحبه و مشاهده جامعه شهري و روستايي مورد مطالعه قرار گرفتند . داده ها تن سنجي شامل وزن ، قد و پرسشنامه 24 ساعت ياد آمد خوراک در 3 روز متوالي انجام شد . بيشترين شغل در مردان مورد بررسي ، کارگر و کمترين آنها کارفرما و در زنان بيشترين شغل خانه داري بوده است . در اين بررسي مشاهده مي شود ، دريافت مردم در خصوص انرژي و پروتئين ، بيشتر از حد نياز و در خصوص کلسيم و آهن ، کمتر از حد مورد نياز مي باشد که نشانگر آن است که مردم از نظر دريافت درشت مغذي ها و گروه هاي غذايي چون نان و غلات ، گوشت و جايگزين هاي آن کمتر مشکل داشته اند و ازنظر مصرف ريز مغذي ها و گروه هاي غذايي مثل سبزي ، شير و لبنيات به علت استفاده کمتر ، دچار مشکل بيشتري مي باشند . همچنين مصرف نان و غلات بيش از حد استاندارد ( تقريباً معادل 15/5 واحد ) مي باشد .در محاسبه استاندارد مصرف 6 تا 11 واحد بر اساس هرم غذايي توصيه مي شود . مصرف زياد اين گروه مي تواند باعث دريافت زياد کالري و ايجاد چاقي شود . ميانگين نياز به سبزي ها 3 تا 5 واحد مي باشد ، در حالي که مردم اين استان نمونه کشوري کمتر از حد استاندارد سبزي مصرف کرده اند . سبزي ها تامين کننده انواع املاح ، ويتامين ها و فيبر مي باشند . بنابراين مردم به دليل کمبود مصرف سبزي ها در دريافت ريز مغذي هايي مانند آهن و کلسيم دچار مشکل مي باشند . مصرف ميوه هم بسيار کمتر از حد استاندارد مي باشد ، در حالي که دسترسي مردم به ميوه کم نيست ، اما به دليل بي توجهي به فوائد مصرف ميوه از جمله تامين ويتامين ها ، املاح و فيبر شاهد مصرف کم آن هستيم . مصرف گروه گوشت نيز بر اساس استاندارد کمتر است . اين گروه تامين کننده پروتئين براي رشد مي باشد . همچنين داراي آهن ( از نوع هم ) بوده که جذب بهتر و بيشتري نسبت به آهن غير هم دارد ، بنابراين مصرف کم اين گروه مطمئناً در تامين رشد ، ترميم و دريافت ريز مغذي هايي مثل آهن خلل ايجاد مي کند و به همين دليل شاهد مشکلات رشد و کم خوني هاي ناشي از کمبود آهن درحد بالايي مي باشيم . رژيم مردم نياز به گروه لبنيات را در حد استاندارد تامين نمي کند و تقريباً مقدار مصرف مردم ، نصف مقدار مورد نياز مي باشد . اين گروه از مواد غذايي در تامين کلسيم مورد نياز بدن اهميت ويژه اي دارد و در بررسي ها نيز کمبود کلسيم مشهود است که در واقع يکي از دلايل آن مي تواند به علت کمبود مصرف گروه لبنيات باشد . مصرف گروه چربي ها نيز بسيار بيشتر از حد استاندارد است و تقريباً 2 برابر نياز مصرف مي باشد که يکي از دلايل مهم ايجاد بيماري هاي قلبي ـ عروقي ، فشارخون و انسداد عروق ، مصرف اين گروه از مواد غذايي مي باشد . مصرف مواد قندي ، تقريباً 2 برابر مصرف استاندارد مي باشد و مي دانيم از مضرات مصرف زياد اين گروه ايجاد بيماري هاي قلبي ـ عروقي ، چاقي ، معضلات دنداني و ... مي باشد . بايد در رژيم غذايي از اين مواد به ميزان حداقل استفاده شود . اگر سهم گروه هاي مختلف غذايي در تامين مواد مغذي مورد نياز را مورد بررسي قرار دهيم ، ملاحظه مي کنيم که بيشترين انرژي کسب شده از طريق نان و غلات مي باشد ، به طوري که 51/5 درصد انرژي از اين گروه کسب شده است . بيشترين پروتئين کسب شده نيز از طريق نان و غلات مي باشد ( 52/7 درصد ) و سهم گوشت در تامين پروتئين کمتر است ( 10/5 درصد ) و اين ارقام بيانگر آن است که بيشتر پروتئين دريافتي مردم از نوع گياهي مي باشد ، در حالي که طبق استاندارد ، درصد مصرف پروتئين بر مبناي 55 درصد پروتئين حيواني و 45 درصد پروتئين گياهي مي باشد . حدود 41/7 درصد کلسيم از طريق نان و غلات تامين مي شود و لبنيات تامين کننده 31/6 درصد کلسيم مي باشند . با توجه به وجود فيتات ها و فيبر غذايي بالا در محصولات نان و غلات ، جذب کلسيم از اين گروه کمتر بوده و بنابراين مقدار دسترسي کلسيم از اين قبيل مواد غذايي پايين است . علت کمبود کلسيم و به دنبال آن عوارض پوکي استخوان علاوه بر کاهش دريافت ، به نوع ماده غذايي دريافتي نيز بر مي گردد . در مورد آهن دريافتي ، حدود 60/2 درصد آن از طريق نان و غلات و 22/1 درصد از حبوبات ، سبزي ها و ميوه ها تامين مي گردد ، يعني 82/3 درصد آهن دريافتي از منابع گياهي است که به شکل غير هم مي باشد . با توجه به اينکه آهن غيرهم جذب کمتري نسبت به آهن هم موجود در منابع حيواني دارد ، بنابراين جذب آهن دريافتي پايين است ، از طرفي ميوه ها ، سبزي ها ، حبوبات و غلات غني از فيتات ها ، اگزالات ها و فيبرهاي غذايي مي باشند که جذب آهن را کاهش مي دهند . آهن دريافتي از طريق گوشت ، تخم مرغ و لبنيات (آهن از منابع حيواني )حدود 8/6 درصد مي باشد . در گروه نان و غلات ، در مناطق شهري برنج بيشتر مصرف مي شود ، حال آنکه در مناطق روستايي سهم نان بيشتر است . از گروه گوشت در شهر به ترتيب گوشت گوسفند ، گاو و مرغ و در نهايت ماهي مصرف مي شود ، درحالي که در روستا مصرف گوشت ماهي بسيار ناچيز مي باشد . در گروه لبنيات ، مصرف شير ، ماست و پنير در شهر بيشتر از روستا مي باشد . در گروه چربي ها و روغن ها ، مصرف روغن نباتي جامد بسيار بيشتر از روغن نباتي مايع مي باشد و حتي افزايش مصرف روغن نباتي مايع مي باشد و حتي افزايش مصرف روغن نباتي جامد در روستا بيشتر از شهر است ، مصرف بي رويه چربي باعث بروز بيماري هاي قلبي ـ عروقي ، ديابت ، چاقي و برخي سرطان ها مي شود . بنابراين بايد در حد متعارف و متعادل مصرف و در تهيه غذا از کمترين ميزان روغن استفاده شود و ظرف حاوي آن زياد حرارت نبينند . هر چه روغن در حرارت اتاق حالت مايع داشته باشد يا نرم تر باشد ، بيشتر غير اشباع است و هر چه کيفيت روغن مناسب تر باشد ، ميزان اسيد چرب غير اشباع آن نيز بيشتر است . در واقع روغن هاي نباتي جامد براي جلوگيري از فساد تحت فرايند هيدروژناسيون قرار مي گيرند که اين عمل موجب مي شود چربي با کيفيت تبديل به نوع بي کيفيت شود و بيشتر روغن هاي مصرفي خانوار مخلوطي از چربي هاي با کيفيت مناسب و غير اشباع و روغن هاي باکيفيت نامناسب اشباع مي باشد . براي اينکه ميزان و نسبت آن را حدس بزنيم مي توانيم مقداري از آن را در يک شيشه بريزيم ، در يخچال قرار دهيم و صبرکنيم تا سرد شود . قسمت هايي که حالت سفت پيدا مي کنند ، از نوع نامناسب يعني اشباع و قسمتي که مايع مي ماند از نوع مناسب يا غير اشباع مي باشد . همچنين در بررسي عملکرد تغذيه اي دانش آموزان مشخص گرديده که نسبت مصرف گوشت و لبنيات به سهم استاندارد اين گروه ها بيشتر مي باشد ، در حالي که نسبت مصرف گروه هاي سبزي ها و ميوه ها بسيار پايين تر از سهم استاندارد بر اساس هرم غذايي بوده است . ميان وعده هاي شور و چرب و شيريني ها سهم چشمگيري از مصرف را در بين دانش آموزان به خود اختصاص داده اند ، در حالي که آنچه بيشتر در اين دوران سني اهميت دارد ، مصرف گروه هاي اصلي غذايي است که تامين کننده نيازهاي واقعي دانش آموزان باشد . در اين گروه فرد نياز به يادگيري دارد ، گرچه هوش و استعداد به طور عمده زمينه وراثتي دارد ، ولي عوامل محيطي نيز مي توانند بر آن تاثير داشته باشند . يکي از اين عوامل محيطي موثر بر قدرت و فعاليت مغز ، عوامل تغذيه اي است . از منابع مفيد براي فعاليت مغز و اعصاب مي توان به تخم مرغ ، بادام زميني ، انواع سبزي ، غلات کامل ، ماهي ، گردو، ماست ، خرما و ... اشاره کرد که مي تواند به شکل هاي مختلف در ميان وعده دانش آموزان جاي گيرد . برنامه ريزي اصولي در زمينه ي غذا و تغذيه ، راه حل اصلي دستيابي به امنيت غذايي ، اصلاح و بهبود وضعيت تغذيه و رهايي از گرسنگي و سوء تغذيه در سطح ملي است . توجه به ابعاد گوناگون مساله غذا و تغذيه و تعيين وضعيت دريافت غذا و ارزش تغذيه اي الگوهاي غذايي معمول و ارزيابي روند تغييرات ، شناخت عوامل موثر در آسيب پذيري تغذيه اي افراد جامعه ، اعمال سياست هاي متفاوت در بخش کشاورزي ، صنايع ، شيلات ، بازرگاني و ساير نهادها و سازمان هاي مرتبط با غذا بر تقاضا و الگوي مصرف ، نقطه شروع تدوين ، تحليل و ارزيابي سياست هاي غذايي در سطح کلان و شالوده ي برنامه هاي آموزش و تغذيه و ارائه توصيه هاي تغذيه اي درسطح جامعه است . در اين راستا دسترسي به اطلاعات جامع و به روز در ابعاد گوناگون مساله ي غذا و تغذيه حائز اهميت است و مطالعات الگوي مصرف مواد غذايي نقش مهمي در تحقيقات تغذيه ، سلامت و برنامه ريزي توسعه ملي دارد . انجام مطالعات الگوي مصرف مواد غذايي در ايران توسط انستيتو تحقيقات تغذيه ، مرکز آمار ، وزارت کشاورزي ، بانک مرکزي ، وزارت اقتصاد و دارايي ، وساير نهادهاي مرتبط با مساله ي غذا و تغذيه ، بيش از 30 سال سابقه داشته و از سال 1350 حرکت هايي در جهت برنامه ريزي تغذيه آغاز شده و تاکنون نيزادامه يافته است . مطالعات جامع در سطح ملي در زمينه الگوي مصرف مواد غذايي در ايران ، به روش غيرمستقيم شامل ارزيابي وضعيت تغذيه اي کشور طي سال هاي 80 ـ 1368 با استفاده از ترازنامه غذايي توسط مرکز مطالعات برنامه ريزي و اقتصاد کشاورزي و برآورد الگوي غذاي مصرفي بر اساس اطلاعات هزينه خوراک خانوار توسط مرکز آمار ايران است . بررسي الگوي غذاي مصرفي خانوارها به روش مستقيم ، براي نخستين بار در سال 1342 توسط انستيتو خواربار و تغذيه ايران به روش ثبت و توزين پنج روزه و طرح جامع مطالعات مصرف مواد غذايي و تغذيه در کشور ( سال هاي 74 ـ 1369 ) بر روي 5543 خانوار شهري و روستايي با استفاده از روش توأمان 24 ساعت ياد آمد خوراک و توزيني سه روزه انجام شد . جمع بندي و ارزيابي بررسي هاي انجام شده نشان داد که الگوي مصرف مواد غذايي و تغذيه در ايران از کيفيت مطلوبي برخوردار نيست . روند تغييرات ايجاد شده در الگوي غذاي مصرفي در جهت افزايش مصرف قند و شکر ، روغن و چربي و مصرف ناکافي سبزي و ميوه ، شير و لبنيات و گوشت است . از طرف ديگر ، روند افزايشي شيوع چاقي و بيماري هاي مزمن مرتبط با رژيم غذايي ، همزمان با مشکلات ناشي از کمبود انرژي و پروتئين ، آهن و ساير ريزمغذي هاي دريافتي ، حاکي از آن است که عدم تعادل در الگوي غذاي مصرفي به عنوان يک عامل خطر سلامت تغذيه اي افراد جامعه ايراني حائز اهميت بوده و مستلزم تدوين سياست ها و برنامه ريزي اصولي در زمينه غذا و تغذيه است . تدوين برنامه الگوهاي مصرف ، به ويژه الگوي مصرف مواد غذايي در برنامه هاي توسعه جمهوري اسلامي ايران ، جزء اولويت هاي کشور بوده و دولت به انجام اين مهم موظف شده است . همچنين برنامه ريزي غذا و تغذيه از جمله محورهاي اصلي و کليدي مطرح شده بوده است . تدوين و تحليل سياست ها و برنامه ريزي اصولي غذا و تغذيه ، مستلزم دسترسي به اطلاعات به روز در زمينه الگوي غذاي مصرفي است . در پايان متذکر مي شود که سيستم کارآمد و علمي جمع آوري داده ها ، به عنوان ابزار کليدي توليد اطلاعات مورد نياز براي تصميم گيري ، سياستگذاري و شناسايي چالش هاي تحقق اهداف توسعه ملي محسوب مي شوند . مجموع داده هاي الگوي مصرف مواد غذايي از جمله مهمترين ابزار سيستم اطلاعات چند بخشي است که به عنوان راهنماي عملي حرکت در راستاي امنيت غذايي و تامين رفاه و سلامت جامعه در سطح ملي و محلي مطرح است . توليد و عرضه غذا و امکان دسترسي تمام آحاد جامعه ايران به غذاي کافي ، مطلوب و سالم و برخورداري از سلامت تغذيه اي از برنامه هاي توسعه ملي جمهوري اسلامي ايران است . در اين راستا دولت موظف به تدوين برنامه الگوهاي مصرف به ويژه الگوي مصرف مواد غذايي با هدف ايجاد هماهنگي ميان الگوي توليد ، عرضه و مصرف در راستاي تامين نيازهاي تغذيه اي و سلامت جامعه مي باشد . طبيعتاً تمامي بخش هاي توسعه که هريک به نوعي در الگوي مصرف مواد غذايي داراي نفوذ هستند نيز به عنوان زير مجموعه هاي دولت نقش اساسي در برنامه هاي غذا و تغذيه دارند و اين امر نشان دهنده ي ضرورت توجه به نتايج مطالعات مختلف از جمله مطالعات الگوي مصرف مواد غذايي براي دسترسي به اطلاعات جامع در ابعاد مختلف غذا و تغذيه است . مسلماً استناد و توجه به اطلاعات الگوي مصرف مواد غذايي مي تواند کمک شايان و کاربردهاي متعددي در برنامه ريزي هاي کوتاه مدت و دراز مدت داشته باشد از جمله : 1 ـ در سطح استاني ، شوراي امنيت غذا و تغذيه استان ها با استناد به نتايج تحقيقات مختلف و داده هاي موجود در ديگر بخش هاي توسعه مي تواند وضعيت الگوي مصرف مواد غذايي را تعيين کند و در تدوين سياست هاي استاني ، توليد و عرضه مواد غذايي و دستيابي به امنيت غذايي و ارزيابي سياست ها و برنامه هاي اجرايي در زمينه غذا و تغذيه به عنوان بالاترين سطح اجرايي استان از اين اطلاعات کمک بگيرد . 2 ـ توانمند سازي خانواده ها و جامعه به منظور ارتقاي وضعيت تغذيه افراد خانواده براساس تجزيه و تحليل صحيح اطلاعات و ارائه راهکارهاي مناسب و کاربردي براي آموزش خانواده ها در سازمان هايي همچون صدا و سيما ، آموزش و پرورش ، کميته امداد امام خميني ، بهزيستي ، نهضت سوادآموزي و حوزه هاي علميه . 3 ـ ارتقاي رشد کمي و کيفي توليدات کشاورزي به منظور تامين سبد مطلوب غذايي ، توجه به نتايج بررسي و کمبودهاي مشاهده شده در ريزمغذي ها و پروتئين هاي حيواني در هدفمند کردن توليدها و سوق دادن امکانات توليد در بخش کشاورزي و دامپروري به سمت توليد مواد غذايي با ارزش تر ( مثل سبزي ها ، ميوه ها و حبوبات براي جبران ريزمغذي ها و تخم مرغ ، مرغ و ماهي براي جبران کمبود پروتئين حيواني ). 4 ـ در بخش بازرگاني توجه به توليد ، توزيع و واردات مواد غذايي مفيد و مناسب نظير روغن مايع کلزا ، خشکبار ، ميوه خشک و ... و نيز بهبود کيفيت صنايع غذايي تکميلي و تسهيل دسترسي به مواد غذايي مناسب در همه سطوح جامعه . 5 ـ استفاده از نتايج بررسي در سيستم آموزش رسمي کشور (اعم از دانش آموزان ، دانشجويان ، طلاب ، معلمين ، مربيان ، والدين و ... ) 6 ـ حمايت از صنايع و توليدات غذايي نظير شيلات و سويا در راستاي بهبود وضعيت سبد غذايي با هزينه کمتر . 7 ـ تعيين روند تغييرات الگوي غذاي مصرفي و شناخت عوامل خطر رژيمي مرتبط با بيماري ها و توجه به نتايج بررسي در ارتقاي سلامت و ايمني مواد غذايي در کليه مراحل از توليد تا مصرف توسط نهادهايي همچون دانشگاه هاي علوم پزشکي کشور . 8 ـ توجه به امر پژوهش به خصوص پژوهش هاي کاربردي در راستاي اصلاح سبد غذايي استان ها و علل و عوامل موثر در مصرف مواد غذايي توسط معاونت پژوهشي دانشگاه ها و ديگر نهادهاي پژوهشي جامعه . 9 ـ ساماندهي خيريه ها ، N.G.O ها و سازمان هاي مرتبط با توليد و توزيع مواد غذايي در بخش خصوصي از طريق استانداردها و نظارت بر آنها به شکلي که مواد غذايي بهتري در اختيار اقشار کم درآمد جامعه قرار گيرد . منبع:مجله دنياي تغذيه شماره ي 86/خ
#فرهنگ و هنر#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 416]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها