تور لحظه آخری
امروز : جمعه ، 13 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):بالاترين درجه دانايى، تشخيص اخلاق از يكديگر و آشكار كردن اخلاق پسنديده و سركوب ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1820488445




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

سينماي جنگ


واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
سينماي جنگ
سينماي جنگ نويسنده: سعيد مستغاثي سينماي جنگاز جمله ژانرهاي سينمايي بود که در واقع پس از پيروزي انقلاب شکوفا شد . اگرچه در سينماي سالهاي دورتر نيز به فيلم هايي مانند :"خون و شرف " و "خداحافظ تهران " ( از ساخته هاي ساموئل خاچيکيان ) برمي خوريم که البته چندان در نوع سينماي جنگ قرار نمي گيرند و بيشتر آثاري با صحنه هاي جنگي محسوب مي گردند ، خصوصا "خداحافظ تهران " که اساسا ملودرام به شمار مي آيد و فيلمي ديگر به نام "تپه 303" که اکران محدودي داشت و بيشتر مستندي درباره يک مانور نظامي به شمار مي آمد تا يک فيلم جنگي .اما مي توان گفت سينماي پس از انقلاب ، پس از يک دوره فترت نسبي سالهاي 58-59 اصلا با سينماي جنگ در کنار نوعي ديگر که موضوعات تاريخي انقلاب را در کادر دوربين قرار مي داد، متولد شد. به اين مفهوم که آثار جنگي از نخستين فيلم هاي توليد شده در سينماي بعد از انقلاب بودند. بسياري از تخصص هاي سينمايي روز که غالبا در سينماي قبل از انقلاب مهجور مانده بودند ، با همين نوع سينما به عرصه آمدند و بسياري از موضوعات " تابو " شده در همين سينماي جنگ به تصوير کشيده شدند .فيلمسازان جوان مستعدي با ساخت فيلم در ژانر جنگ، به سينماي ايران گام گذاردند که در سالهاي بعد هريک ، علاوه بر خلق آثار قابل اعتنا با صحنه هاي ماندگار سينمايي ، توجه کارشناسان و علاقمندان هنر هفتم اين ديار و آن سوي مرزها را برانگيختند.سينماي جنگ ابتدا با گونه حادثه اي بر پرده سينماها رفت و با استفاده از الگوهاي تجربه شده در تاريخ سينماي جهان ،در همان ابتدا مخاطبان زيادي را جذب نمود .فيلم هاي "برزخي ها "( ايرج قادري ) و "مرز"(جمشيد حيدري) ، اولين آثاري بودند که در ژانر جنگ سينماي ايران جلوي دوربين رفتند ، اگرچه به نظر عده اي از منتقدان، آنچنان که بايد ، فيلمي درخور دفاع عقيدتي مردم ايران در مقابل تهاجم گسترده عراق به شمار نيامدند.اما خيلي زود با ورود سينماگران جوان و بعضا حاضر در جبهه هاي جنگ به عرصه سينماي جنگ ، نوع جديدي از اين ژانر به منصه ظهور آمد که حتي درفيلم هاي جنگي شوروي سابق و کشورهاي هم مسلک آن هم که به باورهاي ايدئولوژيک پهلو مي زدند ، نيز سابقه نداشت. در واقع اين نوع سينما به لحاظ سوژه ، درونمايه و حتي ساختار سينمايي ملهم از نوع نبرد اعتقادي رزمندگان ايراني به نظر مي آمد و از اين جنبه اريژينال ترين گونه سينمايي تلقي شد که از فرهنگ ديني و ملي سرزمين ايران نشات گرفته است .فيلم هايي مثل :"ديار عاشقان" ، "پيشتازان فتح " و "ما ايستاده ايم " با همه نقاط ضعف ساختاري ، آغازگر موج يادشده بودند و پس از آن فيلمسازاني همچون " رسول ملا قلي پور" با فيلم "پرواز در شب " و ابراهيم حاتمي کيا با " هويت " و " ديده بان " به آن هويت بخشيدند و به دنبالشان سينماگران ديگري مثل : شهريار بحراني ، کمال تبريزي ،جمال شورجه،علي شاه حاتمي ، احمد رضا درويش ، جواد شمقدري ، حسين قاسمي جامي ، احمد مرادپور و ....وارد ميدان گرديدند که کم و بيش به همان سينماي تحت عنوان " دفاع مقدس " تاسي جستند .ويژگي هاي اين سينمايي که به "دفاع مقدس " معروف شد براساس پرداختن به روحيات و درونيات رزمندگان و چالش هاي باورها و عقايدشان با واقعيات ، استوار بود که به تدريج از شکل شعر و شعاري آن فيلم هاي اوليه به فرم سينمايي و بصري اين نوع سينما در اواخر دهه 60 و اوائل دهه 70 رسيد .في المثل به جاي توصيف لفظي اينکه جنگ ما بر پايه اعتقاد است و سلاح و ابزارهاي ديگر مادي به عنوان وسيله در سيطره اين اعتقاد قرار دارند ( در فيلم هايي مانند " ديار عاشقان " ) ، ابراهيم حاتمي کيا در" مهاجر " اين ويژگي را در قالب هوشمندانه استحاله يک هواپيماي شناسايي بي موتور درون باورهاي هدايت گران آن ، به نمايش گذارد و همه را در آن نماي پاياني که مهاجر ، پلاک هاي رزمندگان به شهادت رسيده را بر دماغه خويش و ميان ابرهاي آسمان بي کران ، پرواز مي دهد ، مستتر ساخت که گويي اين ارواح شهداست که در اوج آسمان درپرواز مي باشد و يا در فيلم " ديده بان " ، امدادهاي غيبي و همراهي سمبليک فرشتگان براساس آيات قرآني را در باند صوتي سکانس تنهايي رفتن ديده بان به محل ماموريتش ، وجهي سينمايي بخشيد.همچنين است کاربرد بيان تصويري تفکر و باور " زنده بودن شهداء در طول زمانها" در فيلم " سفر به چزابه " که رسول ملاقلي پور آن را با استفاده از " جريان سيال ذهن " در ساختار روايتي و سينمايي اثرش گسترانيد.سينماي جنگ که در دهه 60 به دو گونه مشخص " حادثه اي " و " دفاع مقدس " تفکيک گشته بود در اوائل دهه 70 با فيلم هايي مانند :"آخرين شناسايي" ، "حماسه مجنون " و "سجاده آتش " به تلفيقي جذاب از اين دو رسيد و براي سينمايي که مي خواست براي انديشه هاي فلسفي و عرفاني ، فرمهاي سمپاتيک ايجاد کند ، نمونه سازي کرد .سينماي جنگ در سالهاي پس از اتمام جنگ نيز با پردازش تصويري ناگفته هاي جبهه ها و پشت جبهه ها در طول 8 سال نبرد ، با قوت در صحنه سينماي ايران باقي ماند . در اين سالها فيلم هاي قابل توجهي مانند:"هيوا" ، " روبان قرمز" ، " قارچ سمي " ، " برج مينو " ، " شيدا " ، " متولد ماه مهر " و .... به آرمان هاي سوخته يک نسل فداکار و تقابل آنها با واقعيات تلخ دنياي امروز پرداختند و نقاط برجسته اي در تاريخ سينماي ايران برجا گذاشتند.سينماي چنگ از پرمخاطب ترين ژانرهاي سينمايي بعد از انقلاب بوده است ، همچنانکه 4 فيلم از 10 فيلم بالاي ليست پربيننده ترين فيلم هاي سينماي اين سالها را آثار جنگي تشکيل مي دهند و پر تماشاگرترين فيلم ، " عقابها"، نيز يک فيلم جنگي مي باشد.اما متاسفانه آمار، نشانگر آن است که از اواسط دهه 70 توليد و ساخت فيلم جنگي رو به افول نهاده و به بهانه هاي مختلف از قبيل اينکه دوران جنگ سپري شده و يا هزينه توليد فيلم جنگي بالاست و تماشاگر آن را نمي پسندد ، سال به سال از تعداد اينگونه فيلم ها در چرخه توليد سينماي ايران کاسته شد . اين در حالي است که در سينماي روز جهان ، پس از گذشت حدود 60 سال از پايان جنگ جهاني دوم و 40 سال از جنگ ويتنام، هنوز پيرامون اين دو مقطع تاريخ جنگ ، انواع و اقسام فيلم ها ساخته شده که بعضا راجع به برخي وقايع مهم آن مانند : حمله به پرل هاربر ، فيلم هاي مشابه متعددي جلوي دوربين رفته است و هنوز اين فيلم هاي جنگي با داستان هاي مربوط به 40 تا 60 سال قبل از استقبال فوق العاده مخاطب در سراسر دنيا برخوردار مي شود . به همين دليل است که توليد فيلم جنگي در سينماي جهان به جز بعد از دهه نخست پس از پايان جنگ دوم و يا جنگ ويتنام ، هيچگاه افت چشمگيري نشان نداده و هر سال معمولا شاهد چند اثر قابل توجه در اين ژانر از فيلمسازان برجسته بوده ايم . چنانچه همين سال گذشته فيلمي به نام " پيانيست " از رومن پولانسکي هم توجه اروپاييان هنري را در جشنواره کن را جلب کرد و بابت آن نخل طلا دريافت نمود و هم در مراسم اسکار آمريکاييان توفيق به دست آورد.ولي در سينماي ايران عليرغم گذشت تنها 15 سال از پايان جنگي که در يک دوران 8 ساله زندگي همه ملت را تحت تاثير قرار داد و هنوز هم آثار آن بر زندگي ما سنگيني مي کند در سالهاي اخير، توجه چنداني به يکي از مهمترين مقاطع حيات اين ملت نشان نداده و حتي سال گذشته دربخش مسابقه سينماي ايران جشنواره فيلم فجر حتي يک فيلم در باب سينماي جنگ ، به نمايش در نيامد! براستي چه بر سر اين اصيل ترين ژانر سينماي ايران آمده است که اينچنين فيلمساز و مخاطب و سينمادار از آن گريزان گشته اند ؟ زماني گفتند از رزمندگان ، چهره هاي تخت و يک بعدي زاهد مآبانه و قهرمان گونه بسازيد ولي کارگرداناني مثل کمال تبريزي در " ليلي با من است " ، رسول ملا قلي پور در " نجات يافتگان " ، ابراهيم حاتمي کيا در " موج مرده " و احمد رضا درويش در "سرزمين خورشيد " ، آن تابو را شکستند و تماشاگر را به نظاره چالش هاي روحي رزمندگان بردند . روزگاري گفتند که شهادت هاي دلخراش را به تصوير نکشيد ولي در فيلم هايي مانند "سفر به چزابه " و " هيوا" جسارت آميزترين اين گونه صحنه ها بر پرده سينما رفت . دوراني گفته شد که فيلمسازان جنگ جرات نمي کنند از کمبود هاي رزمندگان بگويند ولي در "قارچ سمي " از نبود عشق زميني به عنوان طليعه اي از عشق معنوي در وجود رزم آوران جبهه هاي نبرد روايت شد و صداقتشان در جبران آن کاستي بر نوار سلولوييد ثبت شد.اما وقتي امور توليد به دست واسطه هاي بخش خصوصي افتاد و سودجويي محض در دستور کار قرار گرفت ، همانطورکه فيلم هاي کليشه اي به اصطلاح جوانانه و دختر / پسري سالن هاي سينما را تسخير نمودند ، سينماي انديشمند و اصيل از جمله ژانر جنگ نيز از ميدان توليد سينماي ايران رخت بر بست چراکه در محاسبات چرتکه اي آن واسطه ها اساسا نوعي همچون فيلم جنگي آنهم با ويژگي هاي "دفاع مقدس مردم ايران " جايي نداشت و در قبال اين جفاي تاريخي هيچيک از مسئولين سينمايي عکس العملي نشان ندادند ! آيا آنها هم بر اين تصور بودند که دوران سينماي جنگ در ايران به پايان رسيده است ؟!منبع: سایت شخصی سعید مستغاثی
#فرهنگ و هنر#





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 388]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


فرهنگ و هنر

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن