تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 20 شهریور 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):خدا را بخوانید و به اجابت دعای خود یقین داشته باشید و بدانید که خداوند دعا را از ق...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1814676393




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

دورنماى عملكرد جهان اسلام تا فاجعه 11 سپتامبر 2001 م


واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
دورنماى عملكرد جهان اسلام تا فاجعه 11 سپتامبر 2001 م
دورنماى عملكرد جهان اسلام تا فاجعه 11 سپتامبر 2001 م با بعثت پيامبر اكر (ص) و ظهور اسلام در منطقه‏ى حجاز و صحراى عربستان در نيمه‏ى دوم قرن هقتم ميلادى ، تحول عظيمى در تاريخ سياسى - اجتماعى جهان بشريت رخ داد كه در مقايسه با پيش از آن داراى عظمت و شگفتى عجيب و استثنائى بود . به ناگهان قومى صحراگرد و باديه‏نشين كه نه از ميراث‏هاى فرهنگى و تمدن غنى و غالب معاصر خود همچون تمدن «هلنيك» در يونان بهره‏اى اندوخته بودند و نه از لحاظ قدرت و توانايى با امپراتورى‏هاى بزرگ آن يعنى امپراتورهاى ايران و روم قابل قياس بودند و ادعاى رقابت و همسنگى مى‏كردند ، با ابتدايى‏ترين امكانات زندگى در جاهليت محض و در فقيرترين اوضاع معيشتى ، قيام كردند و تحولى عظيم و جهانى به وجود آوردند . اين قوم به يمن و بركت برخوردارى از آرمان‏هاى حيات‏بخش اسلام و غلبه بر افكار و انديشه‏هاى جاهلى زمان خود نه تنها توانستند رهبران و قدرت‏هاى قبيله‏اى حاكم بر آن سرزمين را به زانو درآوردند و به سرعت حكومت اسلامى را در مدينةالنبى برقرار كنند؛ بلكه خيلى زود در وضعيتى قرار گرفتند كه توانستند قدرت‏هاى بزرگ جهانى آن دوران را نيز به چالش كشانند و با فراخواندن آنها به اسلام دو ابرقدرت ايران و روم را به مبارزه طلبند . ديرى نپاييد كه آن دو قدرت بزرگ جهانى را كه بر بخش عظيمى از دنياى شناخته شده‏ى آن زمان سلطه داشتند، تسلیم خود كردند و با گسترش اسلام در سرزمين‏هاى آنها پايه‏هاى فرهنگ و تمدنى را در جهان بشريت پايه‏ريزى و مستحكم كردند كه بيش از هفت قرن حرف اول را ، در دنياى آن زمان و در دوران قرون وسطى ، زدند .اگر چه با روى كار آمدن خلافت‏هاى امويان ، عباسيان و نهايتا عثمانى‏ها از راه و رسم و شيوه‏ى حكومت‏دارى اسلامى بر پايه‏ى ارزش‏هاى اصيل آن فاصله‏ى زيادى گرفته شد ، ولى قدرت تعاليم و احكام اسلامى و قرآنى آن چنان قوى و نافذ بود كه انحراف‏هاى حكومتى ، مانع رشد و گسترش افكار و انديشه‏هاى اسلام در ميان توده‏هاى عظيم جوامع مختلف نشد .در اين دوران به بركت اسلام ، مسلمانان فرهنگ و تمدنى را برقرار كردند كه از لحاظ پيشرفت‏هاى علمى ، فلسفى و حكومت‏دارى توانست خدمات بزرگى به جهان بشريت عرضه كند و شهرهايى مانتد بغداد ، اسكندريه ، اندلس و انطاكيه مشعل‏هاى فروزانى شدند كه تا سه قرن پيش كانون توجه جهان بشريت بودند .جنگ‏هاى صليبى در طول قرن‏هاى 11 و 12 اگر چه نتوانست اروپاى متحد آن زمان را با تكيه بر صليب به پيروزى بر مسلمانان برساند ؛ ولى توانست آنها را با رمز و رموز اين تمدن و فرهنگ مسلط زمان آشنا كند و به دوره‏ى عظمت و بى‏خبرى آنها پايان دهد، كه از آن به عنوان عصر تاريكى ياد مى‏كنند ، تا در حالى كه جهان اسلام دچار تشتت و تفرقه بود به تدريج خود را بازيابند و عصرجديدى را آغاز كنند كه به آن عصر روشنايى لقب دادند . در اين دوران ، غربى‏ها با غلبه بر خرافات و جاهليت دوران قرون وسطاى جوامع خود و با تكيه‏ى كامل بر اساس مادى‏گرى و دنياپرستى توانستند پايه‏هاى پيشرفت و ترقى مادى را به قيمت استعمار و استثمار توده‏هاى بشرى و بويژه جوامع تحت ستم از جمله در مناطق اسلامى فراهم كنند . به اين ترتيب ، تاريخ تحولات بشرى بار ديگر ورق خورد و اين تمدن هلنيك يونانى بود كه بعد از خواب طولانى هزارساله بيدار شد و از ضعف‏هاى ايجاد شده در جوامع اسلامى بهره برد و آنها را به اسارت خود درآورد. اين عصر را مى‏توان آغاز دوره‏اى از پيشرفت و ترقى سريع غرب با تكيه بر افكار و انديشه‏هاى سكولار و مادى‏گرايانه و در عين حال دوره‏اى از به بند كشيدن مسلمانان و ساير ملت‏ها و فرهنگ‏ها يا به عبارت ديگر، آغاز دوره‏اى از فرورفتن مسلمانان به خواب عميق و پذيرش برترى فرهنگ و تمدن اروپايى و از خودبيگانگى دانست. اروپاى برخاسته از دوران تاريكى قرون وسطايى با بهره‏گيرى از تلاش‏ها و كوشش‏هاى مسلمانان در جهت غناى هر چه بيشتر علمى و با پشت كردن به حكومت‏هاى خودكامه و متحجرانه‏ى كليسايى قرون وسطى و پيشرفت‏هاى شگفتى كه در عرصه‏ى علم و فن‏آورى كسب كردند و با اعمال سياست‏هاى سودجويانه و استعمارى از منابع و ثروت‏هاى عظيم و خداداى ساير فرهنگ‏ها و جوامع غيراروپايى بهره گرفتند و در عين حال توانستند آنها را در جهالت و بى‏خبرى قرار دهند .قرون هجدهم و نوزدهم دوران پيشرفت و شكوفايى فرهنگ و تمدن غرب بود . جهان اسلام نيز بى‏توجه به علل و عوامل اصلى پيشرفت غرب و عقب‏ماندگى جهان اسلام از اين قافله ، شاهد نوعى شيفتگى مسلمانان به پيشرفت‏هاى غرب و از خودبيگانگى همه‏ى جوامع اسلامى بود ، به طورى كه در اين زمان با تصور غلط ، اساس نوعى تقليد كوركورانه از غرب پايه‏ريزى شد و بخصوص طبقه‏ى روشنفكر اين جوامع را چنان تحت تأثير قرار داد كه براى حل محروميت‏ها و مشكلات و درماندگى‏هاى جوامع اسلامى ، تنها راه علاج را در رها كردن عقايد ، فرهنگ و انديشه‏هاى اسلامى و پيروى بى قيد و شرط از غرب مى‏ديدند ؛ غافل از آن كه نه دنياى استكبارى غرب به جوامع اسلامى اجازه خواهد داد تا آنها از خوب گران بيدار شوند و نه آنها را در دستاوردهاى علوم و فن‏آورى بشريت كه مسلمانان هم در غناى آن سهيم بودند ، شريك كنند و اجازه دهند آزادانه از مواهب الهى اعم از برخوردارى از نعمات اقتصادى و مالى و سياسى همچون استقلال و آزادى در تعيين سرنوشت خود بهره‏مند گردند ؛ بلكه با تمام توان ، جلو بازگشت به خويشتن مسلمانان را خواهند گرفت . قرن نوزدهم نه تنها دوره‏ى سلطه‏ى استعمارگرانه‏ى غرب بر جهان اسلام بود ، بلكه دوره‏ى سلطه انديشه‏هاى مادى‏گرايانه همچون ليبراليسم ، ناسيوناليسم و سوسياليسم هم بود و اين در اوضاعى بود كه بقاياى اقتدار جهان اسلام در قالب امپراتورى عثمانى همچنان حضور داشت . ولى ديرى نپاييد كه استعمار و استثمار غرب چه رسمى و چه غيرعلنى بر تمام جهان اسلام گسترده شد و در عين حال شاهد تعارض و تضاد دو نحله‏ى فكرى بود كه يكى مفتون و مجذوب ماترياليسم برخاسته از غرب بود و تنها راه رستگارى جهان اسلام را پشت كردن به افكار و انديشه‏هاى اسلامى وتبعيت از ايسم‏هاى وارداتى مى‏ديد كه ثمره‏ى آن ايجاد دولت - ملت‏هايى بر پايه‏ى همين انديشه‏ها ، يعنى ، سكولاريسم ، ناسيوناليسم ، سوسياليسم و ليبراليسم شد و دنياى يكپارچه‏ى اسلام را كه جمعيتى متجاوز از يك چهارم جمعيت دنيار را تشكيل مى‏داد ، همچون موزائيك به قطعات متعدد و متفرقى تقسيم كرد و در بسيارى از موارد با استفاده از سياست « تفرقه بينداز و حكومت كن » آنها را به جان يكديگر انداخت و خود، آتش بيار معركه‏ى جنگ و خونريزى و برادركشى ميان مسلمانان شد .در همين دوران ، كسانى مانند سيدجمال‏الدين اسدآبادى ، رشيدرضا ، محمد عبده و حسن‏البنا بودند كه به عكس گروه قبلى علت درماندگى و عقب‏ماندگى جهان اسلام را نه در تبعيت از احكان و فرامين حيات‏بخش اسلامى ، بلكه در رها كردن آن مى‏ديدند و تنها راه علاج درماندگى اين جوامع را بازگشت به اسلام و وحدت و بيدارى مسلمانان مى‏دانستند و در اين مسير تلاش و مجاهدت‏هاى بى‏وقفه ای مى‏كردند .اگر چه در دوران جنگ جهانى اول و دوم مسلمان‏ها و اعراب در مقابله با فاشيسم و آلمان هيتلرى همكارى چشمگيرى با قدرت‏هاى غربى داشتند ، به اين اميد كه غرب با حق‏شناسى از آنها حقوق مساوى به اعراب و مسلمانان بدهد ، ولى غرب نه تنها به چنين وعده‏اى وفا نكرد، بلكه با ايجاد و پرورش و رشد جرثومه‏ى فسادى همچون دولت اشغالگر اسرائيل و حمايت بى چون و چرا از صهيونيسم ، ضربه‏ى سختى بر پيكر مسلمانان وارد آورد و روحيه‏ى يأس و نااميدى را در مسلمانان ايجاد كرد . در همين زمان (1947) آرنولد توين بى ، مورخ معروف انگليسى، با بررسى و مطالعه‏ى عميق تاريخ به غربى‏ها هشدار دارد كه : « اگر چه پان اسلاميسم خوابيده است ، با اين حال بايد اين امكان را در نظر داشته باشيم كه اگر پرولتارياى جهان مستضعفان بر ضد سلطه‏ى غرب به شورش برخيزد و خواستار رهبرى ضدغربى شود ،اين خفته بيدار خواهد شد. بانگ اين شورش ممكن است در برانگيختن روحيه‏ى اسلام‏خواهى مؤثر باشد. حتى اگر اين روح به قدر خفتگان هفتگانه در خواب بوده باشد ، اثر روحى محاسبه‏پذيرى خواهد داشت ؛ زيرا ممكن است پژواك‏هاى عصر قهرمانى را منعكس سازد . اگر وضع كنونى بشر به جنگ نژادى منجر شود ، اسلام ممكن است بار ديگر براى ايفاى نقش تاريخى خود قيام كند . ديرى نگذشت كه اين پيش‏بينى جامه‏ى عمل پوشيد و موجب بيدارى مسلمانان و بازگشت به خويشتن خويش شد . چنان كه در سال 1979 ، ملت مسلمان ايران با دست خالى و تنها با تكيه بر ايمان و اعتقادات اسلامى خود قيام كردند و در مقابل تمام قدرت‏هاى سلطه‏گر شرق و غرب ايستادند و توانستند به سرعت شگفت‏آورى و در عين حال با ايثار جان و مال خود بر رژيمى قدرتمند و تا دندان مسلح غلبه كنند و اولين نظام سياسى اسلامى را با تبعيت از قرآن، سنت و عترت در اواخر قرن بيستم به وجود آورند و در مقابل زياده‏خواهى‏هاى دنياى استكبارى غرب بويژه آمريكا بايستند و قدرت مادى‏گرايانه غرب و شرق را به چالش كشانند . اين پيروزى شگفت‏آور به قول امام خمينى (ره) انفجار نور بود و مقاومت و پايدارى بى‏نظير با پايبندى به اصول و ارزش‏هاى اسلامى و استكبارستيزى آن چنان اعتماد به نفسى به مسلمانان جهان داد كه موجب خيزش‏هاى متعددى در سرزمين‏هاى اسلامى شد .آثار اين تحول عظيم به زودى در كشورهايى مانند لبنان ، افغانستان ، تركيه ، مصر ، الجزاير و ساير جوامع اسلامى رخ نمود و موجب بيدارى و خيزش هر چه بيشتر مسلمانان شد . هنوز چند صباحى از پيروزى انقلاب اسلامى در ايران نگذشته بود كه ايدئولوژى‏هاى مادى‏گرايانه در جوامع اسلامى رنگ باخت و جاى خود را به نهضت‏هاى آزادى‏بخش اسلامى و هسته‏هاى مقاومت اسلامى داد. غرب بيش از همه‏ى جوامع اسلامى در لبنان نفوذ پيدا كرده بود و مسلمانان را بخصوص در جنوب اين كشور در محروميت و فقر و فلاكت نگاه داشته بود و على‏رغم اين كه اكثريت جمعيت لبنان را مسلمانان تشكيل مى‏دادند ، از كمترين حقوق محروم بودند . دولت اسرائيل نيز براى ايجاد حاشيه‏ى امنيتى و تعقيب سياست توسعه‏طلبانه‏ى خود از سال 1977 بخش عظيمى از اين سرزمين را اشغال كرده بود و بعضا تا بيروت هم پيش رفته بود . دولت‏هاى مقتدر اروپايى هم به بهانه‏ى حراست از صلح و امنيت مركب از آمريكا ، انگليس ،فرانسه و ايتاليا پايگاه‏هاى نظامى در آن سرزمين ايجاد كرده بودند .ملت محروم لبنان به ناگهان قيام كردند و جوانان آن با تكيه بر عمليات استشهادى به استقبال مرگ رفتند و آن چنان ضربات سهمناكى بر پنج قدرت بزرگ نامبرده وارد آوردند كه با تلفات سنگين و بدون اخذ كوچك‏ترين امتياز و يا امضاى موافقت‏نامه‏اى با نيروهاى رزمنده‏ى مقاومت فرار را بر قرار ترجيح دادند و دومين شكست سنگين را در سال 1982 بر غرب وارد كردند . آخرين شكست نيز فرار صهيونيست‏ها از اين سرزمين بود كه در سال 1999 و در پايان قرن بيستم اتفاق افتاد و به بيش از دو دهه اشغال‏گرى آنها پايان داد .در تركيه به مدت 60 سال نظام لائيك و سكولارى مصطفى كمال پاشا با تكيه بر ناسيوناليسم و پان تركيسم شكل گرفته بود و در تقليد از فرهنك و تمدن غرب آن قدر پيش رفته بود كه خود را جزئى از دنياى غرب مى‏دانست. خط عربى را به لاتين تبديل كرد و بى‏تابانه و ملتمسانه در جست و جوى نيم نگاهى از ناحيه‏ى اروپا براى پذيرش در دامان غرب ، هم چنان بر درگاه اروپاييان ، در انتظار به سر مى‏برد كه خيزش اسلامى به صورتى مسالمت‏آميز و با استفاده از قالب‏ها و چارجوب‏هاى نظام سكولار و با حركتى آهسته توسط مسلمانان تركيه آغاز شد . با پيروزى‏هاى متعدد در انتخابات شهردارى‏ها و پارلمان به جايى رسيد كه توانست بعد از اندك مدتى ، عنان حكومت را در دست نخست وزيرى اسلام‏گرا قرار دهد . اگر چه نظام سكولار تركيه با تكيه بر قدرت ارتش و حمايت جهان غرب نتوانست به بازى‏هاى ساخته شده‏ى دست غرب همچون دموكراسى ، انتخابات آزاد و حاكميت مردم پايند بماند و به طرق مختلف جلو پيشروى و حاكميت مسلمانان تركيه را از طريق كودتا و تشكيل دادگاه‏هاى فرمايشى بگيرد؛ ولى ترديدى نيست كه اين خيزش و بيدارى نه تنها سركوب نشد ؛ بلكه روز به روز قوام بيشترى يافت و هرچه بر آن فشار وارد آيد ، بيشتر خود را نمايان مى‏سازد و عرصه را بر دولتمردان سكولار بانفوذ در همه‏ى ارگان‏هاى دولتى بويژه نيروهاى مسلح تنگ‏تر مى‏كند . امروزه مسلمانان تركيه نه تنها اداره‏ى بخش مهمى از شهردارى‏هاى سراسر كشور را در اختيار دارند ؛ بلكه صاحب تعداد شايان توجهى از كرسى‏هاى پارلمان تركيه نيز هستند و همچنان آرام آرام جايگاه خود را مستحكم‏تر مى‏كنند و به پيش مى‏روند .در الجزاير كه دولتى به اصطلاح انقلابى و سوسياليستى بر اريكه‏ى قدرت بود و با كمك مسلمانان توانسته بود بر نيروهاى استعمارگر فرانسوى غالب آيد و استقلال خود را به دست آورد ، داستانى شبيه آنچه در تريكه اتفاق افتاد ، در زمينه‏ى خيزش و بيدارى اسلامى در اين كشور تكرار شد . اين خيزش با استفاده از موقعيت‏هاى به دست آمده در قالب جبهه‏ى نجات اسلامى و به علت ضعف‏هايى كه در ساختار حكومتى به وجود آمده بود ، به تدريج گسترده‏تر شد. ابتدا در انتخابات شهردارى‏ها پيروزى شگفت‏آورى به دست آوردند و آن گاه در انتخابات پارلمان الجزاير اكثريت قاطع كرسى‏هاى پارلمانى را در اختيار گرفتند . دولت لائيك و سكولار الجزاير كه عرصه را بر خود شديدا تنگ ديد ، با حمايت دولت‏هاى غربى ، عنان قدرت را به دست فرماندهان ارتش دارد كه دست پروده‏ى فرانسوى‏هاى استعمارگر بودند . دورانى از خونريزى و قتل و كشتار وحشيانه‏ى مسلمانان آغاز شد كه اگر چه منجر به سركوب موقت اين خيزش و قيام شد ؛ ولى ترديدى نيست كه دوران اختناق و خفقان براى مدتى طولانى دوام نياورد و مسلمانان انقلابى الجزاير كه درس مبارزه و شهادت را در جنگ‏هاى استقلال طلبانه‏ى خود با فرانسوى‏ها كه بيش از يك ميليون شهيد داده بودند ، آموخته‏اند از مسير انتخاب شده‏ى خود دست برنخواهند داشت .در سودان ، قيام مسلمانان منجر به سقوط دولت نظامى جعفر نميرى شد و اگر چه همچنان نظامى‏ها بر اين كشور حكومت مى‏راندند ، اما با احترام گذاشتن به افكار و انديشه‏هاى مردم مسلمان سودان و على‏رغم مشكلات عظيم داخلى و خارجى در پياده كردن احكام شريعت و مقابله با استكبار جهانى به صف ساير دولت‏هاى ضداستكبارى جهان اسلام ملحق شدند .در مصر كه همواره در طول تاريخ چهارده قرن اسلام ، مركز تمدن و فرهنگ‏هاى اسلامى بوده است قبل از بسيارى از جوامع اسلامى ، هسته‏هاى خيزش و بيدارى اسلامى شكل گرفت . در دوران حكومت زير سلطه‏ى فاروق ، نهضت اخوان المسلمين به رهبرى مردانى همچون حسن البنا و سيد قطب پايه‏ريزى شد و در كودتاى نظامى ضدامپرياليستى عبدالناصر شركت كرد . اگر چه بعد از آن به علت اختلاف بنيادين و ايدئولوژيك كه با ناسيوناليسم عربى ناصر پيدا كرده بود نتوانست به همكارى خود با دولت ناصر ادامه دهد ، در عين حال ، هسته‏هاى اخوان المسلمين در اكثر جوامع اسلامى مانند سوريه ، فلسطين ، شمال آفريقا و جنوب خليج فارس گسترش يافت و زمينه‏ى لازم را براى بيدارى اسلامى و خيزش‏هاى آن فراهم آورد؛ به طورى كه از درون اين هسته ، نهضت‏هاى جديد انقلابى مانند جهاد اسلامى و التكفير و الهجره در مصر و حماس و جهاد اسلامى در فلسطين شكل گرفت و مخالفت خود را با سازش كمپ ديويد با ترور انور سادات ، رئيس جمهور مصر ، اعلام كردند .بيان آنچه در افغانستان در مقابله با اشغالگران روس اتفاق افتاد و ابرقدرت شرق با خيزش‏ها و مقاومت اسلامى به زانو درآورد ، داستانى طولانى و مفصل است كه از عهده‏ى اين مقال خارج است . ولى به اجمال مى‏توان گفت كه شكست خفت‏بار اتحاد جماهير شوروى از مردم فقير و پابرهنه‏ى افغان هسته‏ى فروپاشى اين ابرقدرت بزرگ جهانى را كاشت و ديرى نپاييد كه ناقوس و اضمحلال بلوك شرق را با عقب‏نشينى خفت بار از افغانستان به صدار درآورد. آنچه امروزه در قالب انتفاضه‏ى قدس در فلسطين اشغالى مى‏گذرد و نوجوانان فلسطينى بدون ترس و وحشت از مرگ به استقبال شهادت مى‏روند و دولت تروريست و وحشى آريل شارون را در تنگنا قرار مى‏دهند و مى‏رود قدرتى را كه معروف به قدرت شكست ناپذير بود و در طول 30 سال بعد از تشكيل اين دولت ، شكست هاى خفت‏آورى بر اعراب تحميل كرد كه نهايتا به سازش ننگين كمپ ديويد و اوسلو منجر شد ، زير پاهاى كوچك و مصمم اين نوجوانان فلسطينى لگدمال شود و اين خود نويدبخش آينده‏اى روشن‏تر و موفق‏تر براى مسلمانان است تا فارغ از هر نوع سلطه‏ى استكبار - استبداد و ديكتاتورى خودكامگان از مواعب و بركات نعمت‏هاى الهى برخوردار شوند .ذكر نمونه‏هاى برجسته‏ى اين خيزش و بيدارى در تعدادى از جوامع اسلامى به معناى محدود بودن اين خيزش‏ها به اين سرزمين‏ها نيست ؛ بلكه هسته‏هاى مقاومت و بيدارى از دورترين نقطه در شرق در جنوب شرقى آسيا تا دورترين نقطه در غرب يعنى شمال صحراى آفريقا و حتى در بسيارى از جوامع آفريقايى و جنوب صحرا و مهم‏تر از آن در قلب قاره‏ى اروپا يعنى شبه جزيره‏ى بالكان رسوخ كرده و نه فقط موجب تقابل و مقاومت در مقابل مستكبران شده است ، بلكه موجب گرايش بسيارى از مردم مستضعف غيرمسلمان ، در سراسر جهان به اسلام گرديده است . طبيعتا اين پديده‏ى جديد ، تقابل اساسى و جدى دنياى غرب را با اين خيزش به وجود آورده و مى‏آورد . از گفته‏ها و نوشته‏هاى دولت‏مردان و انديشمندان غربى كاملا آشكار است كه دنياى استكبارى شديدا نگران و مضطرب آينده‏ى سياست سلطه‏گرانه‏ى خودند و در واقع ، قرن بيست و يكم را قرن تنازع و مقابله‏ى جهان اسلام با جهان غرب شناخته‏اند. ساموئل هانتينگتون از برخورد تمدن‏ها در قرن بيست و يكم به عنوان برخورد تمدن اسلام و غرب ذكر آن را تئوريزه كرده است . جورج بوش (پسر) بعد از حادثه‏ى 11 سپتامبر نيويورك و واشنگتن از آغاز مجدد جنگ‏هاى صليبى ياد مى‏كند و نخست وزير ايتاليا نيز مشكل بزرگ دنيا و تمدن غربى را در اسلام مى بيند و بعضى از سياست‏مداران آمريكايى ريشه‏ى تروريسم را به زعم خود در عقيده و اعتقاد مسلمانان به عنصر شهادت مى‏دانند و بعضى از انديشمندان با انصاف‏تر غربى نيز مانند بيوكانن از فروپاشى و سقوط تمدن و فرهنگ آمريكايى و غربى با عنوان مرگ غرب ياد مى‏كنند و اينها همگى نويدبخش آينده‏اى است كه در آن با بيدارى و خيزش فراينده‏ى اسلامى به قول توين بى ، اسلام خفته‏ى بيدار شده و رهبرى مستضعفان جهان را عليه مستكبران به دست گرفته و بارى ديگر دوران عظمت و شكوفايى اسلامى را احيا خواهد كرد .پيروزى انقلاب اسلامى در ايران و احياى مجدد اسلام و همچنين القاى تفكر اسلام سياسى به يك باره غرب را با حيرت و سردرگمى مواجه ساخت . اين تحير صرفاً به غرب محدود نمى‏شد و تقريبا جنبه‏ى جهانى پيدا كرده بود . اسلامى كه تا آن زمان تصور مى‏شد از ميان رفته است و بايد در صفحات تاريخ آن را جست و جو كرد ، اينك بازگشته بود و با هسته‏اى قدرتمند ، فراتر از مرزهاى ملى در حركت بود . اكثر جامعه‏شناسان خاورشناسان ، و اسلام‏شناسان غربى در اين نكته اتفاق نظر دارند كه امام خمينى (ره) بزرگ‏ترين احياگر تفكر و ارزش‏هاى اسلامى است و معتقدند آنچه را كه اصلاح‏گرايان و تجديد نظرگرايان متعهد و بيدارگرايان اسلامى از قرن نوزدهم ميلادى تا زمان آغاز نهضت امام خمينى به دنبالش بودند و صرفابه عنوان يك آرمان تبليغ مى‏كردند ، امام در صحنه‏ى عمل پياده كرد و دوران جديد رنسانس اسلامى را آغاز كرد . در مخيله‏ى كمتر كسى مى‏گنجيد كه روزى مذهب ، آن هم اسلام كه به مثابه‏ى نيروى بالقوه‏ى فرهنگى ، سياسى و اجتماعى در صحنه حضور نداشت ، آن چنان احيا شود و چنين ابعاد مستحكم و فراگيرى يابد.واژه‏ى جهان اسلالم قبل از پيروزى انقلاب اسلامى اصولا مطرح نبود و مناطق مسلمان نشین را با توجه به اوضاع جغرافیایی و ژئوپلیکی آن به خاور میانه ، شمال آفریقا ، جنوب شرقی آسیا و خاور دور تقسیم میکردند. این واژه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در روابط بين املل مطرح شد . هانتينگتون در تقسيم‏بندى‏هاى هشتگانه‏ى خود از تمدن اسلام به عنوان يكى از واحدهاى بزرگ تمدن ياد كرد كه در تقابل با تمدن برتر غرب است .با اين وجود ، اين واحد بزرگ تمدن داراى جغرافيايى است كه از غرب تا تنگه‏ى جبل الطارق و از شرق تا مجمع‏الجزاير ماداگاسكار گسترش دارد. در عين حال ، هنوز به صورت قطعات موزائيك در قالب نزديك به 60 واحد با نظام‏هاى متفاوتى ادامه‏ى حيات مى‏دهد و با وجود بهره‏مندى عمومى از خيزش و احياى اسلامى ، نظام دولت - ملت بر جوامع آن سنگينى مى‏كند . بنابراين ، در بررسى موقعيت آمريكا با جهان اسلام بعد از 11 سپتامبر اين واقعيت را نمى‏توان ناديده گرفت و بايد اين واحد بزرگ را در عين برخوردارى از روحیه ، عقيده و انديشه‏ى واحد در قالب اوضاع جغرافيايى و قومى بررسى و تجزيه و تحليل كرد .





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 203]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن